ماهنامه ترابران
پیاپی 52 (آذر و دی 1383)

بحث درباره واردات کامیون در هفته های گذشته به موضع گیری انتقادی وزارت بازرگانی نسبت به سیاست های وزارتخانه صنعتی کشور و پاسخ های صریح آنان به این انتقاد اختصاص داشت. سرمقاله این شماره ترابران، گفتاری است در خصوص این جدل، با این سوال کلیدی که حمایت از صنایع داخلی چه حد و مرزی است؟

در مسیریابی و ساخت راه ها هرگز به بیراهه نرفته اند. چه آنگاه که در 2500 سال پیش دروازه های اروپای امروز را به رامهرمز و شوش متصل می کردند و چه امروز که راه هرات - دوغارون را می سازند یا بزرگراه تهران چالوس را. هم در دوراندیشی های تجاری - جنگی عهد باستان برای ساخت راه شاهی هم با راهبردهای اقتصادی دیپلماتیک امروز، همواره آمیزه ای از حسابگری و آینده نگری به چشم می آید.

تصمیم به ادغام سازمان حمل و نقل و معاونت راهداری وزارت راه غیرمنتظره بود؛ از آنجا که طی سال های اخیر سازمان کوشیده بود جایگاه خود را به سطح یک سازمان صرفا سیاستگزار ارتقا دهد و خود را از امور اجرایی دور نگه دارد با همین پیش فرض به سراغ قائم مقام ریاست سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای رفتیم تا دلایل ادغام را از زبان او بشنویم.

طی ماه های اخیر تحولات سازمانی در بخش های مختلف وزارت راه بخشی از مهمترین اخبار این حوزه را تشکیل داده است. مدیر کل اداره نگهداری راه و ابنیه کشور که سازمان متبوع وی از جمله واحدهای مشمول تغییرات در ماه های اخیر بوده است. در خصوص شرح وظایف جدید توضیحاتی به خبرنگار ترابران داده است.

از جمله پروژه های قابل وجه در زمینه مطالعات و ساخت راه ساخت راه دوغارون - هرات توسط یک پیمانکار داخلی است که مسایل حاشیه ای آن می تواند تصویری از وضعیت راه و راهسازی در کشور ارائه دهد معاونت مهندسی قرارگاه خاتم الانبیا به عنوان ناظر دولتی و مدیرعامل شرکت ساختمانی 115 به عنوان پیمانکار ساخت با ترابران گفتگو کرده اند.

مجری طرح آزادراه زنجان - تبریز که ترجیح می دهد با درنظرگفتن پاره ای ملاحظات درباره این پروژه سخن بگوید. در مورد دلایل تعویق در بهره برداری از این آزادراه به نوع سرمایه گذاری و مشارکت وزارت راه شرکت سرمایه گذار و سپس مسایلی چون عدم وصول به موقع اعتبارات، کمبود مصالح و... اشاره می کند. گفتگو با این مقام، کوتاه اما خواندنی است.

کارشناس اداره شبکه هواشناسی معتقد است پس از راه اندازی اولین ایستگاه های هواشناسی جاده ای و آغاز به کار این ایستگاه ها میزان تصادفات جاده ای ناشی از وضعیت بد جوی به طور قابل ملاحظه ای کاسته خواهد شد. مطلب حاضر نگاهی دارد به جزییات این طرح

تردد 6 میلیون خودرو و 3 میلیون موتور سیکلت، وقوع بیش از 550 هزار تصادف و وارد آمدن 40 هزار میلیارد ریال خسارت مالی به کشور را رقم زده است. این تعداد تصادفات جاده ای تا چه اندازه ناشی از حادثه خیزی خود محورهاست؟ معاونت دفتر ایمنی و ترافیک سازمان حمل و نقل در گفتگو با خبرنگار ترابران اساسا چنین تفکیکی را گمراه کننده می داند.

امدادرسانی جاده ای یکی از مهمترین خدمات بخش حمل و نقل زمینی است. این امر بخصوص در کشور ما که دارای درآمد پرنوسان نفتی، فکرش را هم نمی کردند که روزی برای تامین بنزین مصرفی کشور بتوان از این حساب برداشت های میلیارد دلاری داشت. اما این اتفاق افتاد... جای نگرانی نیست. حساب ذخیره ارزی هنوز موجودی دارد.

گزارشگر ترابران در یک سفر دو روزه به همه گوشه و کنارهای بندر عظیم امام خمینی سرک کشیده و شرح مشاهدات خود را با ارائه دیدگاه های مسوولان بندر امام خمینی همراه ساخته است. براساس این گزارش ظرفیت های ایجاد شده بندر امام خمینی با حجم استفاده از آنها همخوانی ندارد.

دوستانی پیش نویس آیین نامه صدور مجوز و نحوه فعالیت شرکت های نمایندگی کشتیرانی را دست پخت سازمان بنادر و انجمن کشتیرانی عنوان شده برای چاپ به ترابران سپرده اند نگاهی به مطلب بیندازید تا فلسفه عنوان قیف آشکار شود.

نویسندگان این مطلب روش های مناسب جهت محاسبه تعداد کشتی های مورد نیاز جهت حمل و نقل محمولات فله، عمومی و کانیتنر را معرفی و در دنهایت تعداد کشتی های مورد نیاز را جهت 10 سال آتی برآورد کرده اند.

محمدرضا شهبازی کارشناس ماهنامه وضع ترابری دریایی را آنقدر نابکار می بیند که بدبینی های نویسنده مقدمه گزارش اصلی شماره قبل (شرایط مجازی) را به عنوان دید خوشبینانه رد می کند.

این مطلب بررسی نرخ حمل و نقل جاده ای مسافر با اتوبوس براساس قیمت عوامل هزینه ای است که به محاسبه نرخ نفر - کیلومتر مسافر با اتوبوس برای سال های 82 و 83 پرداخته است.

موافقان و مخالفان هواپیماهای شرقی، غربی و شرقی غربی به مباحثه خود در صفحات ترابران برای مشخص کردن اینکه بالاخره باید کدام هواپیمای ساخت کدام طرف از اقطاب رقیب صنعت هوافضا را بخریم ادامه داده اند. این گزارش گزیده ای است از قابلیت های هواپیمای MD90 فرآورده یکی از طرفین!

مخالفان دانشگاهی نویسندگان مطلب قبلی، صفحات منفی هواپیمای MD90 را رو کرده اند گروه مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف دیدگاه های معمولا انتقادی خود را در اختیار ترابران قرار داده است. طبیعی است اعلام کرده باشیم مخالفان نظر دانشگاهی ها می توانند دیدگاه ه آنها را در شماره آتی به نقد بکشند باید ببینیم بالاخره حرف چه کسی پیش می رود.

کارشناس ماهنامه برای آنکه طرفین دعوای کارشناسی تامین و خرید هواپیماهای مسافری کشور بتوانند کماکان در آینده به بحث های خود ادامه دهند، موضوع دیگری را مطرح کرده است: نسبت استفاده از هواپیماهای مسافری غربی و شرقی درخطوط مختلف ناوگان جهانی هفت به یک است.

البته به قول این گزارش مجلس هفتم آن طرف حاضر، اتاق های استان ها این طرف حاضر و بهزادیان و خاموشی هم وسط گود به هر حال تازه اول ماجراست. با رسیدن دعوای داخلی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به نقطه حساس، گزارشگر ترابران گزارشی از ریشه ها و چگونگی بالا گرفتن دعوا فراهم کرده است. اگر سابقه موضوع را می خواهید این مطلب را از دست ندهید.

خلاصه گزارشی را که سفارت ایران برای ارائه به اعضای اعزامی اتاق بازرگانی به سفر رسمی تجاری به افغانستان فراهم کرده بود برای خوانندگان ترابران چاپ کرده ایم. برای علاقمندان به بازار افغانستان این بازار کمتر شناخته شده که در حال شکل گیری روی خاکستر جنگ داخلی است مطالب تازه ای دارد.

با عرض پوزش از دوستان افغانی، گزارشگر ترابران عنوان مصاحبه خود با دکتر یاوری مدیرعامل گروه هتل های هما را چنین انتخاب کرده است. زیرا دکتر یاوری برای بیان اینکه توریسم ما بسیار عقب مانده است جمله ای رساتر از این نیافته بود. می گوید: ما به جهت قیدهایی که در بازارمان هست مانند قید قانون کار، قید بهره بانکی، قید نگاه غیرتخصصی توسط سیستم کنترلی و... در سطوح پایین مدیریتی قرار داریم.

از این شماره در نظر داریم در بخش حقوقی ترابران، به مبحث ثبت شرکت ها و علایم تجاری بپردازیم که ظاهرا علیرغم آنچه در وهله اول به نظر می رسد، جنبه های مغفول بیشماری دارد. کارشناس ماهنامه آقای یونس جاوید زحمت گردآوری این مجموعه و بررسی مواد قانونی مرتبط را برعهده گرته اند.

اهمیت بهره وری بخصوص در بخش های ارائه دهنده خدمات زیربنایی ارتباطی مستقیم با چرخه تولید کل کالاها و خدمات در کشور پیدا می کند دکتر کاظم فروزنده، کارشناس مادر این شماره چگونگی بهره وری خطوط، لکوموتیوها، واگن ها، آدم ها، دارایی ها، انرژی و همه عوامل دیگر حمل و نقل ریلی را به خوانندگان عرضه کرده است.