فهرست مطالب

فصلنامه برنامه ریزی و بودجه
پیاپی 108 (بهار و تابستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/05/13
  • تعداد عناوین: 6
|
  • اکبر کشاورزیان پیوستی صفحه 3
    یکی از مهمترین ابزارهای کارآمد در سیاستگذاری اقتصاد کلان و ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، نرخ سود است. در تعیین نرخ سود بانکی، سه دیدگاه متفاوت در کشور وجود دارد که هر یک، استدلال های منحصر به فرد خود را دارند. طرفداران نظریه افزایش نرخ سود بانکی معتقدند که به دلیل وجود تورم زیاد در کشور و نرخ سود بالا در بازار غیررسمی پول که برایند عرضه و تقاضای پول است، نرخ سود بانکی باید افزایش یابد. طرفداران کاهش نرخ سود بانکی اعتقاد دارند که متوسط سود کسب شده در بخش های مختلف اقتصادی (به ویژه بخش مولد) رقم کمی است و برای اینکه بخش های مولد کشور بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند و سود بانکی را پرداخت کنند، باید نرخ های سود بانکی کمتر باشد. سومین گروه، طرفدار شناور کردن نرخ سود بانکی هستند. برخی از اندیشمندان اقتصادی به ویژه متفکران بانکداری اسلامی، نرخ سود دستوری را با مبانی بانکداری بدون ربا مغایر می دانند و اعتقاد دارند که نرخ سود، باید بر اساس قرارداد مشارکتی بین بانک و مشتری تعیین شود و مشتری (شریک) بر اساس توان ایجاد سود، قرارداد منعقد کند. در پژوهش حاضر، ابتدا ادبیات موضوع مرور می شود، سپس مدل مورد نظر پژوهش تشریح می گردد و مبانی تئوریک آن، به اجمال بیان می شود. برآورد مدل سیستمی با استفاده از روش حداقل مربعات سه مرحله ای (3SLS) با تکیه بر سناریوهای مختلف، بخش بعدی مقاله است. نرخ سود واقعی در معادلات سرمایه گذاری و رشد، با یکدیگر رابطه مثبت دارند، به طوری که با افزایش نرخ سود واقعی در نظام بانکی کشور، میزان سرمایه گذاری و تولید افزایش می یابد. در تابع تقاضای پول، نرخ سود واقعی، بالاترین ضریب را دارد و نشان می دهد که با افزایش نرخ سود، مقدار زیادی از پول های مردم، جذب نظام بانکی می شود و نتیجه آن، ثبات اقتصادی خواهد بود. بهترین سناریو برای تعیین نرخ سود در نظام بانکی، نرخ تورم + 4% استخراج گردید.
    کلیدواژگان: آزادسازی نرخ سود، سرکوب مالی، فرضیه مک کینون، شاو، معادلات همزمان، تابع تقاضای پول، تابع سرمایه گذاری، تابع رشد اقتصادی
  • اصغر مبارک، نویده محمدلو صفحه 31
    آزادسازی تجاری با توجه به سه اثر مقیاس، ترکیب و فناوری، بر کیفیت محیط زیست (انتشار گازهای آلاینده) تاثیر می گذارد. همچنین پس از آزادسازی تجاری، جابجایی سرمایه در سطح بین المللی تشدید می شود و بر اساس فرضیه پناهگاه آلایندگی، انتقال صنایع آلاینده از کشورهایی با سیاست های زیست محیطی شدید، به سمت کشورهایی با سیاست های زیست محیطی ملایم افزایش می یابد. در پژوهش حاضر، به منظور ارزیابی تاثیر آزادسازی تجاری بر انتشار دی اکسیدکربن، نیتروژن و سولفور گوگرد و بررسی ارتباط منحنی زیست محیطی کوزنتس با فرضیه پناهگاه آلایندگی، منحنی زیست محیطی کوزنتس بر اساس داده های ترکیبی و با استفاده از روش پانل دیتا و رهیافت آثار ثابت، در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دوره زمانی 2008-1990 تخمین زده می شود. نتایج تخمین مدل نشان می دهد که افزایش آزادسازی تجاری و درآمد سرانه در کشورهای توسعه یافته، به کاهش انتشار دی اکسید کربن و سایر گازهای آلاینده منجر می شود و در کشورهای کمترتوسعه یافته و درحال توسعه، موجب افزایش انتشار این گازها می شود، به طور ی که کشش متغیر انتشار گاز دی اکسیدکربن نسبت به صادرات صنایع آلاینده، واردات صنایع آلاینده و شاخص درجه باز بودن اقتصاد در کشورهای توسعه یافته بر اساس نوع گازهای آلاینده تفاوت زیادی دارد.
    کلیدواژگان: پناهگاه های آلودگی، آزادسازی تجاری، منحنی زیست محیطی کوزنتس طبقه بندی
  • علی ملاحسینی، فرید فتحی صفحه 59
    تلاش برای عملکرد بهتر، همواره از سازمان ها، مشتریان، کارکنان و سهامداران انتظار می رود. علاوه براین، مزیت رقابتی دیروز، تضمینی برای بقای فردا محسوب نمی شود. از این رو، در بازارهای رقابتی امروز که پیوسته در حال تغییر و تحول هستند، شرکت ها برای بقا نیازمند ایجاد تغییراتی در رویه ها و استراتژی های خود هستند. در واقع، امروزه نوآوری مزیتی رقابتی برای شرکت ها و سازمان ها محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی متغیرهای موثر بر نوآوری و اثر این متغیرها بر خروجی نوآوری در شرکت های متوسط و کوچک شهر کرمان است. در این پژوهش، جنبه های مختلف نوآوری و اثر این نوآوری ها بر بازار، شرکت، فرایند و محصول بررسی شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون میانگین و رگرسیون انجام شد. طبق نتایج پژوهش، تمام متغیرهای مورد بررسی، متغیرهایی موثر و مرتبط هستند و رابطه معنادار بعضی از این متغیرها بر حوزه هایی از خروجی نوآوری اثبات شد. همچنین مشخص شد که بیشتر شرکت ها افزایش کیفیت محصولات و سهم بازاری خود را در پرتو جنبه های نوآوری دنبال می کنند
    کلیدواژگان: نوآوری، خروجی نوآوری، شرکت های کوچک، شرکت های متوسط، شهرکرمان
  • زهرا افشاری، زهرا خورده پر * صفحه 75

    در پژوهش حاضر، روند نابرابری هزینه در استان فارس و کل کشور به تفکیک مناطق شهری و روستایی، در دوره زمانی 87- 1360 محاسبه و مقایسه شده است. برای این منظور، شاخص های نابرابری (ضریب جینی و سهم گروه-های درآمدی) با روش ناپارامتریک برآورد شده اند. نتایج حاصل از بررسی روند توزیع درآمد (ضریب جینی به دست آمده از نتایج تفصیلی آمارگیری هزینه – درآمد خانوار) و آزمون فرضیه ها نشان می دهد که بین میزان نابرابری اقتصادی مناطق شهری و روستایی استان فارس و نیز بین میزان نابرابری در مناطق شهری و روستایی کل کشور، به لحاظ آماری اختلاف معناداری وجود نداشته است. اما همین محاسبات با استفاده از ضریب جینی به دست آمده از اطلاعات هزینه ناخالص فردی، بیانگر وجود اختلاف معنادار بین میزان نابرابری اقتصادی بین مناطق شهری و روستایی استان فارس با همین مناطق در کل کشور است، به طوری که نابرابری در مناطق شهری و روستایی استان فارس، کمتر از مناطق شهری و روستایی کل کشور است. در مقابل، توزیع درآمد در مناطق شهری و روستایی استان یکسان بوده است

    کلیدواژگان: استان فارس، ایران، توزیع درآمد، ضریب جینی
  • یحیی شیری، لیلا رحمانی صفحه 101
    برای دستیابی به رشد مستمر و توسعه پایدار اقتصاد، به بهره برداری بهینه از منابع تولیدی نیاز است. یکی از مهم ترین و حساس ترین منابع رشد و توسعه کشورها، نیروی انسانی است. نیروی انسانی نقش دوگانه ای در برنامه ریزی های اقتصادی ایفا می کند، زیرا به عنوان عامل توسعه و نیز هدف آن مطرح می شود. از آنجایی که مسائل مربوط به نیروی انسانی، جنبه اقتصادی و غیراقتصادی دارد، در برنامه ریزی های کلان کشور اهمیت بسیاری یافته است، به طوری که می توان اذعان کرد مهمترین دغدغه برنامه ریزان کشور در چارچوب برنامه های کلان، موضوع اشتغال است. در پژوهش حاضر، تلاش می شود تجزیه و تحلیل و تخمین تابع تقاضا برای نیروی کار در استان کرمانشاه انجام شود. در این پژوهش، اثر متغیرهای موثر بر تابع تقاضای نیروی کار در استان کرمانشاه، در دوره 1388-1360 با استفاده از تکنیک های همجمعی و تصحیح خطا ارزیابی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که تقاضای نیروی کار در استان، با ارزش افزوده استان رابطه مستقیم دارد؛ به طوری که در بلندمدت به ازای 1% افزایش در ارزش افزوده، 32/0% تقاضای نیروی کار افزایش می یابد. تقاضای نیروی کار نیز با دستمزد رابطه معکوس دارد. به طوری که به ازای 1% افزایش دستمزد نیروی کار، تقاضا برای نیروی کار به میزان 26/0% کاهش خواهد یافت. در مدل های بلندمدت و کوتاه مدت، اثر این شاخص ها علامت معنی دار و مورد انتظار در مبانی نظری را دارد.
    کلیدواژگان: تقاضای نیروی کار، ارزش افزوده، دستمزد، تکنیک های همجمعی و تصحیح خطا
  • صفحه 129
    هترودکس اصطلاحی است که همچون یک چتر برای تحت پوشش قرار دادن پروژه ها یا سنت های مجزا [فکری] از آن استفاده می شود. در پاسخ به این پرسش که، «چه چیز هترودکس و ارتدکس را از هم متمایز می سازد؟»، نویسنده این استدلال را مطرح می سازد که مسائل هستی شناسی موضوعات محوری هستند. و در پاسخ به این پرسش که، «تفاوت سنت های گوناگونی که هترودکس مدرن را تشکیل می دهند در چیست؟»، نویسنده از معیارهایی غیر از پایبندی های گوناگون به نظریه های اساسی خاص، معیارهای سیاستی یا تکنیک های (یا واحدهای اصلی) تحلیل دفاع می کند
|
  • Akbar Keshavarzian Peyvasti Page 3
    One of the most crucial and effective tools for macroeconomic policy-making, economic stabilization and growth is the interest rating. There are three different viewpoints about interest rating with their own specific reasoning behind. Some professionals support increasing the interest rates while some others support decreasing them and at the same time a third group advocate floating the interest rates. This paper tries to estimate an optimal banking interest rate to maximize national economic growth. With this aim in mind, first, it reviews the related literature. Next, a model is described through briefly explaining the theoretical principles. System model estimation is later conducted through Three Stage Least Square method (3SLS) in various scenarios. It is revealed that there is a relationship between real interest rate and growth in investment equations in such a way that the amount of investment and production goes up when the real interest rates increase in Iran’s banking system. Real interest rates have the highest multiplier in money demand function and it shows that along with interest rates increase, a great deal of people’s money is attracted to banking system resulting in economic stability. Finally, it was reasoned that the best scenario for banking system interest rating was “inflation rate + 4%”
  • Asghar Mobarak, Navideh Mohammadlou Page 31
    Trade liberalization has impacts on the quality of the environment, i.e. on the emission of pollutant gases according to its size, composition and technology. On the other hand, trade liberalization is followed by international capital mobility intensification. Meanwhile according to the Pollution Haven hypothesis, transfer of pollutant industries starts from countries with tough environmental policies toward those with moderate environmental policies. This paper tries to assess the impacts of trade liberalization on the emission of carbon dioxide, nitrogen dioxide and sulfur dioxide (CO2, NO2, and SO2), as well as to examine the relationship between Kuznets Environment Curve and the Pollution Haven hypothesis. Therefore, Kuznet Environment Curve is estimated on the basis of the combined data, Panel Data method and fixed effects approach through comparing developed-vs.-developing countries within 1990-2008. The estimation results indicate that the increase in trade liberalization and per capita income in developed countries with higher degrees of development will lead to the decline of carbon dioxide and other pollutant gases. Conversely, this would be followed by more emission of such gases in less developed and developing countries in a way that the elasticity of “carbon dioxide emission” variable in relation to the export of pollutant industries, the import of pollutant industries and the economic openness index in developed countries widely varies depending on the type of pollutant gases.
  • Ali Molla-Hosseini, Farid Fathi Page 59
    Trying to improve the performance is the goal of all organizations including customers, personnel and share-holders. Another point is that the competitive advantage yesterday does not guarantee survival tomorrow. Therefore, in today’s ever-changing competitive markets, enterprises need to change their strategies and policies in order to survive. In fact, today, innovation is considered as a competitive advantage for enterprises and organizations. This paper tries to study the variables effective on innovation and the impact of such variables on innovation outputs in Kerman’s Small and Medium Enterprises (SME’s). This paper examines various aspects of innovation and their impacts on the market, enterprises, processes and products. Data analysis is done through T-test and Regression test. The results indicate that all variables studied were effective and related. The relatedness and significance of some variables in innovation outputs were also proved in some areas. Meanwhile, it was shown that most enterprises use innovations to improve the quality of their products and to increase their market share as well.
  • Zahra Afshari, Zahra Khordeh Par Page 75

    This paper tries to calculate and compare the trend of costs inequality between Iran’s Fars Province and the whole country in two categories of rural and urban regions within 1981-2008. Therefore, inequality indicators, i.e. Gini coefficient and income groups share, are estimated by nonparametric method. The results of studying the income distribution trend, i.e. Gini coefficient calculated from the detailed household cost-income statistics, and testing the hypotheses show that statically there is not a significant difference between the amount of economic inequality of Fars Province rural-urban regions and that of the whole country. But these calculations by Gini coefficient resulted from gross individual costs data indicate a significant difference between rural-urban regions of Fars Province and the whole country. This means that (in the latter case) the inequality of rural-urban regions of Fars Province is less than that of the rural-urban regions of the whole country. In contrast, income distribution in both the rural and urban regions of the province was the same

  • Yahya Shiri, Leyla Rahmani Page 101
    Perpetual growth and sustainable economic development necessitates optimal use production resources. Meanwhile, one of the most pivotal and critical resources of any country’s growth and development are human resources. Human resources play a dual role in economic planning as both the factor and goal of development. As the issues related to human resources have both economic and non-economic aspects, they are considered outstanding in every country’s macroeconomic planning in a way that most important concern of macroeconomic planners is unemployment. This paper tries to analyze and estimate labor demand function in Kermanshah province. It also evaluates the impacts of variables influencing labor demand function in the province within 1981-2009 through using cointegration and error correction techniques. The results of the study indicate that labor demand function in the province has positive relationship with the province’s value added in a way that in the long run with one percent of increase in the value added, the labor demand increases by 0.32 percent. Labor demand function has negative relationship with the labor wage in a way that with 1 percent of increase in the wages, labor demand decreases by 0.26 percent. In the long-run and short-run models, the effect of these indicators is significant and corresponding to the expected signs of theoretical principles.