فصلنامه برنامه ریزی و بودجه
پیاپی 95 (بهمن و اسفند 1384)

یکی از مهم ترین ابزارهای کارامد در امر سیاستگذاری اقتصاد کلان و ایجاد ثبات و رشد اقتصادی، متغیر نرخ سود (بهره) است(Odedokun,1996). عدم بهره گیری از تغییرات نرخ سود نه تنها پویایی سیستم (نظام) بانکی و به تبع آن اقتصاد ایران را آسیب پذیر کرده بلکه باعث ایجاد شکاف در بازار رسمی و غیررسمی کشور شده است. آزادسازی نرخ سود در قالب قانون بانکداری بدون ربا می تواند یکی از مهم ترین ابزارهای سیاست پولی کشور را احیا نماید و موجب بهبود متغیرهای کلان اقتصادی شود. بر این اساس پرسش اصلی پژوهش عبارت است از: نحوة تاثیر آزادسازی نرخ سود (بهره) بر متغیرهای کلان اقتصاد کشور در دوره مورد مطالعه (1345-1381) چگونه است؟ برای این منظور ابتدا مروری بر ادبیات موضوع پژوهش می کنیم و سپس مدل مورد نظر تحقیق تشریح شده و مبانی تئوریک (نظری) آن به طور اجمال ارائه می شود. برآورد مدل سیستمی با استفاده از روش حداقل مربعات سه مرحله ای(3SLS) بخش بعدی مقاله است. در سیستم معادلات همزمان توابع تقاضای پول، سرمایه گذاری و رشد برآورد شده و با اثبات فرضیه مکینون شاو در ایران، تاثیر مثبت آزادسازی مالی بر سرمایه گذاری و رشد اقتصادی استخراج شده است.
نرخ سود (بهره) واقعی در معادلات سرمایه گذاری و رشد دارای رابطه مثبت بوده و بیانگر آن است که با افزایش نرخ سود واقعی در نظام بانکی کشور، میزان سرمایه گذاری و تولید افزایش می یابد. در تابع تقاضای پول، نرخ سود واقعی بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده و نشان می دهد که با افزایش نرخ سود، حجم بزرگی از پول های مردم جذب نظام بانکی شده و ثبات اقتصادی را نتیجه خواهد داد.

اقتصاد جرم و جنایت یکی از موضوعات بین رشته ای است که پس از دهه 1970 میلادی با تلاش های گری بکر وارد علم اقتصاد شده و در تلاش است تا جنبه های اقتصادی جرم و جنایت را تحلیل کند. در این مقاله با استفاده از روش های مرسوم در تحلیل اقتصادی جرم به ویژه مدل جرایم مبتنی برانگیزه (Incentive-based Model)، به بررسی عوامل مؤثر بر جرم در ایران پرداخته شده است. بدین منظور ضمن پایه گذاری و تحلیل مدل بازاری جرم، یک مدل اقتصادسنجی مبتنی بر داده های تلفیقی طراحی و برآورد گردیده است. در زمینه توضیح دهنده های سرقت اتومبیل، نتایج حاکی از آن است که افزایش نابرابری و افزایش نسبت جوانان در جامعه دارای اثر افزایشی بر میزان سرقت اتومبیل بوده و در مقابل افزایش هزینه های انتظامی و نیز رشد اقتصادی، دارای اثر کاهنده بر میزان سرقت اتومبیل است. از سوی دیگر، بررسی و برآورد مدل سرقت از اماکن نیز تقریبا نتایج مشابهی را نشان می دهد به نحوی که افزایش نابرابری و میزان جوان بودن جامعه دارای اثر...

استانلی فیشر از اقتصاددانان صاحب نام در زمینه اقتصاد کلان و به خصوص سیاستگذاری اقتصادی است. وی در تجربة کاری خود، ترکیب مناسبی از فعالیت های حرفه ای آکادمیک (دانشگاهی) در دانشکده های تراز اول اقتصاد و مناصب مدیریتی در سازمان های بین المللی را کنار هم جمع کرده است. وی در مصاحبه حاضر، که در شماره آوریل 2005 مجله پویایی های اقتصاد کلان به چاپ رسیده، زندگی نامه علمی خود را از ابتدای جوانی به تفصیل تشریح کرده و به خصوص چالش های دوران مسئولیت خود در صندوق بین المللی پول را توضیح می دهد.
مصاحبه کننده، الیویر بلانچارد، خود از چهره های مطرح اقتصاد کلان در دو دهه اخیر است. نام این دو تن از زمان انتشار کتاب "درس هایی در اقتصاد کلان" که بلانچارد و فیشر آن را نوشته اند، از مشهورترین نام ها در دروس اقتصاد کلان دوره کارشناسی ارشد و دکتری در سرتاسر دنیاست. نکته اینجاست که با وجود آنکه اقتصاد کلان طی دو دهه گذشته تقریبا از نو متولد شده، کتاب بلانچارد و فیشر هنوز از معتبرترین کتب درسی اقتصاد کلان است. این مصاحبه به همان اندازه که برای علاقه مندان به جنبه های سیاستی و کاربردی اقتصاد کلان جالب است، برای شیفتگان جنبه های نظری این شاخه پرتحول اقتصاد نیز جالب توجه خواهد بود. به خصوص کارشناسان اقتصادی و مالی از هر دو منظر می توانند نکات زیادی از مطالعه این مصاحبه بیاموزند...