فهرست مطالب

آب و فاضلاب - پیاپی 41 (بهار 1381)

مجله آب و فاضلاب
پیاپی 41 (بهار 1381)

  • 78 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1381/02/15
  • تعداد عناوین: 13
|
  • مقالات علمی
  • غلامرضا لشکری پور، محمد غفوری صفحه 2
    آب های زیرزمینی برای تامین آب شرب و صنعتی در مناطق شهری از اهمیت زیادی برخوردارند. در شهر مشهد و حومه آن، مقدار قابل توجهی از آب مورد نیاز از آب های زیرزمینی تامین می شود. از حدود 160 میلیون مترمکعب آب مصرفی این شهر در سال کمی بیش از 140 میلیون مترمکعب و یا به عبارتی حدود 88 درصد آن از آب های زیرزمینی استحصال می گردد. در سال های اخیر در بسیاری از شهرهای بزرگ به دلیل استفاده روزافزون از مواد شیمیایی محلول و هم چنین نشت فاضلاب های خانگی و صنعتی به داخل سفره های آب زیرزمینی کیفیت آب های زیرزمینی به شدت کاهش یافته است. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت نیترات به عنوان یک آلاینده مضر برای انسان در آب های زیرزمینی شهر مشهد می باشد. در این مقاله نتیجه بررسی های آزمایشگاهی روی نمونه های مختلف آب های زیرزمینی در نقاط مختلف شهر مشهد ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در سال های اخیر غلظت نیترات در چاه های آب حفر شده در سفره آب زیرزمینی مشهد افزایش یافته و در برخی نقاط به بیش از 50 میلی گرم در لیتر رسیده است. این افزایش عمدتا مربوط به نشت فاضلاب های خانگی به داخل آب های زیرزمینی می باشد. علاوه بر این، در چاه هایی که در حاشیه آن ها فعالیت های کشاورزی صورت می گیرد نیز میزان غلظت نیترات زیاد بوده که منبع آلودگی آن ها کودهای شیمیایی است.
  • امیر جاپلقی، جمال محمد ولی سامانی، محمد ابراهیم بنی حبیب صفحه 8
    رسوب گذاری در مخازن سدها یکی از مشکلات اصلی سدهای کشورمان می باشد. سدهای تاخیری نیز که یکی از سازه های مهم برای مهار سیلاب می باشند در عمل با مشکل رسوب گذاری مواجه هستند. به این منظور معمولا در طراحی سد، حجم مرده ای برای رسوب گذاری منظور می گردد که این حجم بایستی به درستی تخمین زده شود. لذا هدف از انجام این تحقیق، تعیین راندمان(بازده) تله اندازی رسوب در سدهای تاخیری در شرایط خروج سیلاب همزمان با ورود آن می باشد. آزمایش ها در فلوم و مخازن ویژه ای که برای این منظور در مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری کشور ساخته شده بود، انجام گردید. آزمایش ها با استفاده از دو نوع ماده رسوبی یکی با 275/0=50D و دیگری با 178/0=50D میلی متر، فلومی با شیب 5/2 تا 6 درصد، غلظت مواد رسوبی بین 4 تا 5/11 درصد و حجم سیلاب 200 تا 300 لیتر صورت گرفت. با استفاده از تحلیل ابعادی عوامل بی بعد تعیین و در محدوده آزمایش ها مقادیر آنها محاسبه گردید. سپس تاثیر این عوامل در تله اندازی بررسی شد و عوامل بی بعد موثر با استفاده از تحلیل همبستگی چندگانه مورد توجه قرار گرفت. هم چنین روابط مناسبی بر اساس تحلیل عوامل بی بعد و مشخصه های سیلاب و مخزن با استفاده از همبستگی غیر خطی چند متغیره به منظور تعیین راندمان تله اندازی ارائه گردید.
    کلیدواژگان: رسوب گذاری، سدهای تاخیری، راندمان تله اندازی، رسوب، مدل فیزیکی، همبستگی چندگانه
  • محمد ملکوتیان، اکبر کرمی صفحه 17
    فاضلاب صنعتی و انسانی در کارخانه روغن نباتی گلناز کرمان به طور جداگانه با استفاده از روش های شیمیایی و بیولوژیک تصفیه می گردد. بررسی های انجام شده نشان داد که میانگین 5BOD پساب خروجی از تصفیه خانه شیمیایی (فاضلاب صنعتی) در سال 1378، 1400 میلی گرم در لیتر و میانگین 5BOD پساب خروجی از تصفیه خانه فاضلاب انسانی در سال 1378، 195 میلی گرم در لیتر بوده است. در مقایسه با 100 میلی گرم در لیتر استاندارد مربوط به کاربرد پساب در کشاورزی ناکافی بودن عملکرد تصفیه خانه های مذکور به اثبات رسید. برای حل مشکل اقدام به طراحی و احداث سیستم تصفیه فاضلاب تکمیلی با استفاده از حوضچه های هوادهی و ایجاد لاگون اختیاری و نهایتا حوضچه ته نشینی گردید. عملکرد و کارایی سیستم مذکور بعد از 6 ماه بهره برداری نشان داد که میانگین 5BOD پساب خروجی نهایی در مدت 6 ماهه پایانی سال 79 به 35 میلی گرم در لیتر رسیده است که در مقایسه با استاندارد تخلیه پساب برای مصارف کشاورزی از کارایی لازم برخوردار است. این سیستم هم اکنون در کارخانه مذکور با موفقیت در حال بهره برداری است و از پساب آن در مصارف مجاز کشاورزی استفاده می شود.
    کلیدواژگان: لاگون اختیاری، استفاده مجدد از پساب، کارخانه روغن نباتی گلناز کرمان
  • بهروز اکبری، محمدرضا شاهمنصوری صفحه 24
    آب های سطحی حاوی آلاینده های مختلف از جمله املاح فلزات سنگین هستند. املاح فلزی همراه آب خام وارد تصفیه خانه های آب می شوند و فرایندهای معمول تصفیه قادر به حذف کامل آن ها نیستند. روند تغییرات غلظت املاح فلزی و میزان حذف آن ها در واحدهای مختلف فرایند تصفیه آب، به نوع فرایند و شرایط بهره برداری بستگی دارد. در این بررسی، میزان حذف فلزات سنگین شامل آهن، منگنز، مس و نیکل در مراحل مختلف فرایند تصفیه آب، در تصفیه خانه آب اصفهان، مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه برداری از محل های ورودی، اختلاط سریع، قبل و بعد از فیلتراسیون و خروجی طبق شرایط استاندارد انجام گرفت. غلظت فلزات سنگین در نمونه ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات غلظت فلزات سنگین در آب ورودی، به ترتیب برای آهن بین صفر تا 14/1، منگنز بین صفر تا 0473/0، مس صفر تا 817/0 و نیکل 012/0 تا 107/0 میلی گرم در لیتر و دامنه تغییرات غلظت آن ها در آب خروجی، به ترتیب برای آهن بین صفر تا 373/0، منگنز صفر تا 032/0، مس صفر تا 120/0 و نیکل صفر تا 157/0 میلی گرم در لیتر می باشد. هم چنین طی کل فرایند تصفیه آب، آهن به میزان 74%، منگنز 55%،مس 78% و نیکل 39% حذف شده اند و بیشترین میزان حذف، در مورد عناصر مس، نیکل و منگنز مربوط به مراحل قبل از فیلتراسیون و بیشترین مقدار حذف آهن مربوط به واحد فیلتراسیون می باشد. کاهش نسبی غلظت املاح فلزی در طی فرایندهای معمول تصفیه، نشان می دهد که تحت شرایط بحران آب و تغلیظ آلاینده ها در منابع برداشت آب خام، حذف فلزات سنگین مستلزم به کارگیری فرایندهای تصفیه خاص می باشد.
  • ایران عالم زاده، علیرضا ناظمی صفحه 28
    میوه زیتون حاوی یکسری از ترکیبات فنلی می باشد. در حین استخراج روغن از زیتون، این مواد فنلی وارد پساب روغن زیتون شده که برای تخلیه به محیط زیست نامناسب است و باید تصفیه شود. در این تحقیق اثر یک سیستم تصفیه مزدوج فیزیکی- شیمیایی و بیولوژیک در حذف مواد فنلی بررسی شده است. روش های فیزیکی- شیمیایی شامل صاف کردن، شناورسازی و منعقدسازی است، که حدود 65 درصد COD، 20 درصد از پلی فنل ها و ارتودی فنل را حذف می کنند و روش بیولوژیک که شامل سیستم RBC است، حدود 95 درصد از مواد فنلی باقی مانده را حذف می کند.
    کلیدواژگان: پلی فنل، ارتودی فنل، روغن زیتون، سیستم RBC
  • محمد باقر میران زاده صفحه 36
    این تحقیق به منظور بررسی میزان لجن تولیدی در برکه های تثبیت به مدت 16 ماه از بهمن ماه سال 1377 لغایت اردیبهشت ماه 1379 در محل تصفیه خانه فاضلاب شهرک شوش تهران از طریق احداث برکه های تثبیت آزمایشی شامل برکه اختیاری مجهز به چاله هضم، برکه پربار و تکمیلی با زمان ماند کل 20 روز انجام گرفت. در پایان مراحل بهره برداری از پایلوت، میزان لجن تجمع یافته در برکه ها، مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که در کل برکه ها، سالانه 5/76 لیتر لجن به ازای هر نفر تجمع یافته که از این میزان، تولید لجن 63 درصد آن در برکه اختیاری مجهز به چاله هضم، 20 درصد در برکه پربار و 17 درصد باقی مانده در برکه تکمیلی تولید شده است. از نتایج حاصل از تحقیق می توان نتیجه گرفت که بخش عمده لجن در برکه های اختیاری مجهز به چاله هضم تولید شده است. علاوه بر این میانگین درصد جامدات خشک لجن 6/13 درصد و میانگین دانسیته آن 1276 کیلوگرم در مترمکعب به دست آمده است.
    کلیدواژگان: چاله هضم، برکه پربار، برکه های تثبیت، جامدات خشک
  • محمود پاکشیر، عباسعلی نظربلند، سید علیرضا احمدی صفحه 42
    میکروارگانیسم هایی که در آب برج های خنک کننده وجود دارند، با تشدید خوردگی و رسوب گذاری، باعث افزایش ضایعات و کاهش راندمان در واحدهای صنعتی می شوند. لذا کنترل آن ها در برج های خنک کننده اهمیت ویژه ای دارد. در این مقاله احتمال وجود منشا میکروبیولوژیک برای خوردگی و رسوب گذاری در برج های خنک کننده یک واحد صنعتی بررسی می شود. نتایج حاصل از آنالیز آب نشان دهنده شرایط مناسب فیزیکی برای وجود میکروارگانیسم ها در آب برج بوده و آنالیز رسوبات و آنالیز میکروبیولوژیک آب برج نشان دهنده وجود میکروارگانیسم ها به میزان106*5/1 و تاثیر آن ها در خوردگی می باشد. در پایان با توجه به شرایط سیستم پیشنهادهایی برای کاهش مشکلات ارائه شده است.
  • ناصر ثقه الاسلامی، رامین پرتوی شال صفحه 49
    هدف از این تحقیق معین کردن منشا، میزان و تاثیر رنگ، در رودخانه سیاهرود قائم شهر، به منظور پایه گذاری مبنایی برای آن می باشد تا بتوان میزان قابل قبول رنگ را در رودخانه تعیین نمود. این کار با اتخاذ برنامه ریزی همزمان برای بررسی چشمی و طیف سنجی مرئی نمونه های آب جمع آوری انجام شده است. در طی هشت هفته، از هفت ایستگاه تعیین شده بر اساس محل ورود پساب های مختلف در طول محدوده مورد نظر، نمونه برداری صورت گرفت. روزهای میان هفته و جمعه ها جهت بررسی حالت های متغیر رودخانه در طی روزهای کاری، و تعطیلات آخر هفته برای نمونه گیری انتخاب شد. طیف سنجی نمونه ها پس از فیلتر کردن آن ها به کمک یک غشا، با اندازه حفره 45/0 میکرومتر، در سلی به طول cm1 و در محدوده طول موج های nm400 تا 700، با انتخاب آب مقطر به عنوان محلول شاهد، انجام گرفت. بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که آنچه باعث تغییر رنگ این رودخانه بوده، فاضلاب های صنعتی وارد شده به آن می باشند. کارخانه نساجی شماره یک قائم شهر منبع اصلی آلودگی و کارخانه کنسروسازی قائم شهر در مرحله بعدی قرار دارد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق میزان پیشنهادی به عنوان کیفیت عینی آب برای رنگ سیستم، براساس داده های طیف سنجی ارائه گردیده است.
  • علی اکبر پیرعزیزی صفحه 57
    مروری بر مباحث علمی حاضر در کشور، به خصوص بخش تحقیقات منابع آب، نمایان گر استقبال فراوان از کاربرد مدل ها برای حل مشکلات زیست محیطی است. البته به دلیل عدم انتشار غالب این موارد، هرگونه اظهار نظری بر مبنای تجربیات نویسنده درباره عدم توجه و یا توجه نامناسب تحلیل ها به مدیریت جامع منابع آب است که عمده دلایل چنین نظری عبارتنداز:1- علی رغم توان مدل ها برای حل مشکلات مدیریت جامع زیست محیطی منابع آب، تحلیل گر بایستی تجربه و تخصص کافی در زمینه مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست را داشته باشد. زیرا، تاکنون دیدگاه غالب بر جامعه مهندسی کشور این بوده است که داشتن دانش ریاضی برای تحلیل گر کافی است. لیکن نظر به چند بعدی بودن مشکلات زیست محیطی منابع آب، همانند دیگر سیستم های زیست محیطی، در هنگام تحلیل نیاز به درک و شناخت چنین سیستم هایی است. از آنجایی که در کشورهای در حال توسعه، دانش و قضاوت تخصصی مبتنی بر تجربه، کاربردی فراتر از نتایج پردازش مدل ها دارند، مدل ها در اصل بایستی موجب ارتقای چنین دانشی شوند.
    2- بسیاری از مسائل و موضوعاتی که اجزای برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست را تشکیل می دهند از چارچوب خاصی برخوردار نبوده و بنابراین سنجش آنها با یک روش خاص علمی به راحتی امکان پذیر نبوده و در چارچوب تحلیلی خاصی نیز قرار نمی گیرند. برای مثال، تحلیل عوامل اقتصادی و یا فیزیکی، بسیار ساده تر از ویژگی های فرهنگی و اجتماعی است. چه بسا برخی از عوامل اجتماعی و یا فرهنگی در مراحلی از مدیریت بسیار مهم تر از ملاحظات فنی- فیزیکی باشند. در چنین شرایطی است که در به کارگیری روش های تحلیلی بایستی نهایت دقت صورت پذیرد تا نتایج حاصله در تصمیم گیری های مدیریتی قابل کاربرد باشند. لذا، پیش از این که بتوان جایگاه مدل پردازی را در کشورهای در حال توسعه تبیین نمود، بایستی از فرآیند مدیریت (پایدار منابع) محیط زیست شناخت و درک کافی داشت.
    3- حتی با درک و شناخت نسبتا کافی از سیستم های زیست محیطی نیز به دلیل ساختار نیروی انسانی، مسائل مالی و دیگر تنگناها، اعتبار داده های گردآوری شده در کشورهای در حال توسعه مسئله بسیار مهمی است که در مقاله حاضر به تفصیل به آن پرداخته شده است.
  • گزارشات
  • معرفی کتاب
|
  • Lashkaripour, G.R. , Ghafoori, M. Page 2
    Groundwater is one of the major sources in providing water supply for central and country side of many cities. Groundwater provide as much as 88% of total water consumption in Mashad. Nitrate contamination in groundwater resources originates mainly from excessive fertilizers and uncontrolled land discharges of treated wastewater. Nitrate can cause potential health hazards for infants and pregnant women, thus limiting the direct use of groundwater resources for human consumption in several parts of the world. The purpose of this study was to evaluate nitrate occurrence in groundwater sources of Mashad. The results of this study on different groundwater samples in different parts of the city showed that nitrate has increased in recent years and its value in some parts is more than 50mg/l. The nitrate pollution of groundwater was due to sanitary and industrial wastewater. This study showed that nitrate levels in groundwater over vast agricultural areas can be correlated with use of nitrogenous fertilizers.
  • Japalaghia., Samani, J.M., Bani-Habib, M.E Page 8
    Detention dam is one of the major flood controling structures. For practically encountered sedimentation problems, some extra volume is usually considered in dam design which should be estimated correctly. One of the effective parameters in this regard is sediment trap efficiency. The aim of this research was to determine the sediment trap efficiency of detention dams while the flood outflow synchronizes with flood inflow. The experiments were conducted in a special channel designed in the “Watershed and Soil Conservation Research Center”, using two kinds of sediment materials and a channel with gradient of 2.5-6 percent, sediment materials concentration of 4-11.5 percent and the flood volume of 100-300 liters. Undimensioned factors were determined and calculated within the experiment limits using dimension analysis, and their effects on the sediment trap efficiency were studied. The effective undimensioned factors were taken into consideration with the use of multi-regression analysis. Also, some proper relationships were introducted on the basis of undimensioned factors analysis. and flood-reservoir characteristics using multi-variable nonlinear regression in order to determine the sediment trap efficiency.In order to evaluate each of the relationships obtained from multi-variable nonlinear regression, relative error and determination coefficienct in each case were determined and finally, the most suitable relationships were suggested.
  • Malakootian, M., Karami, A Page 17
    Industrial and sanitary wastewaters are treated based on chemical and biological methods in Golnaz Vegetable Oil Plant. Previous investigations indicated that average BOD5 in industrial and sanitary effluents were 400mg/l and 195mg/l respectively. As the BOD5 standard in effluents is 100mg/l, the treatment was clearly insufficient. Therefore an aerated facultative lagoon facility was designed and installed. After six months of operation, the average BOD5 was found 35mg/l in final effluent which meets the standards and can be used safely for irrigation.
  • B. Aakbari , M. Shahmansouri Page 24
    Surface waters contain different pollutants such as heavy metals. When raw water that contains these metallic ions flows into the water treatment plant, the conventional water treatment processes are unable to remove them. Removal efficiency and variations in the concentration of these ions depend on the operating conditions of water treatment plant. In this study, the removal percentage of heavy metals such as iron, manganese, copper and nickel were measured in different stages of water treatment processes as in Isfahan Water Treatment Plant. Samples were taken from influent, before and after sedimentation and also after filtration under standard conditions. Concentrations of heavy metals in each sample were measured by atomic absorption spectrophotometry. The results revealed that the range of heavy metals concentrations in the influent for iron, manganese, copper and nickel were between 0.0-1.14, 0.0-0.0473, 0.0-0.817 and 0.012-0.107mg/l respectively. It was also found that concentrations of Fe, Mn, Cu and Ni in effluent were 0.0-0.373, 0.0-0.032, 0.0-0.120 and 0-0.175 respectively. Sedimentation was found the most efficient unit in removal of Mn, Cu and Ni. It was also found that filtration is the most efficient unit in removal of iron. The results showed that under critical conditions application of specific water treatment process is required in order to eliminate unacceptable heavy metals concentrations.
  • Alemzadehi., Nazemi, A.R Page 28
    Olive contains a series of phenolic compounds that during oil extraction enters olive mill wastewater, and due to its high polluting potential, treatment is always necessary before its discharge into the environment. In this investigation, effect of coupled physico-chemical and biological treatments on the removal of phenolic compounds in olive mill wastewater was studied. Physico-chemical treatment such as filtration, flotation, and coagulation resulted in the COD and total phenols, o-diphenol removal of 65% and 20% respectively. The biological treatment, which was formed in three stages RBC system, removed up to 95% of residual phenolic compounds.
  • Miranzadeh, M.B Page 36
    Wastewater treatment by stabilization pond is regaining much interest in countries where climatic conditions are suitable and land is available. Waste stabilization pond (WSP) systems minimize sludge production and thus reduce the cost of operation the problems associated with sludge handling, treatment and disposal.Desludgine of pond is not difficult and it may be perfomed on- site every 5-10 years.The aim of this study was to measure sludge production rate in WSP systems. A series of three pilot- scale ponds were built in order to treat some of raw sewage from Shoosh Wastewater Treatment Plant. Integrated stabilization pond consisted of a facultative pond with pit fermentation and a high-rate pond followed by a maturation pond. Detention time was 20 days for all the ponds.The study was carried out for 16 months. The results of the research showed that overall sludge production for total ponds was 76.5 liter per capita per year. The accumulation rate in facultative, high-rate and maturation pond was 63%, 20% and 17% respectively. This study showed that the average concentration of sludge dry solids was 13.6 percent. The average density of sludge was found 1276 Kg/m3.
  • Pakshir, M. Nazarboland, A Page 42
    Cooling water systems, particularly cooling towers, provide a favorable environment for growth of microbial forms leading to deposition fouling and corrosion within the system. The growth of microorganisms can foul pipeline, increase pumping costs, reduce heat transfer, cause corrosion of metal and attach wood.In this paper, the presence of microbiologically problems in a cooling tower was investigated. The results indicated the presence of many microbial groups in water of cooling tower. The presence of sulphate reducing bacteria (SRB) were recognized by different tests. The microorganisms of water caused corrosion and scaling. The water treatment of cooling tower was ineffective and should be changed.
  • Seghatoleslami, N. Page 49
    The objective of this study was to establish the source, level and impact of colour in Siyahrud river in the vicinity of Ghaemshahr in order to set a colour consent that would safeguard against objectionable discolouration of the river water. This was carried by adopting a simultaneous programm of perception studies and spectroscopic analysis of the respective water samples from seven sample sites that were selected on the basis of sewage discharging location during eight weeks of sampling. Samples were filtered through a 0.45μm filter and absorbance in a 1cm cell measured at a range of wavelengths between 400 and 700 nanometer. This investigation has shown that the source of this contamination was mainly from Ghaemshahr textile industry branch 1 and to some extent from Ghaeamshahr canning factory. Perception studies and spectroscopic colour data enable a proposal to be put forward as the water quality objectives for colour consent system based on spectroscopic absorbance data. The proposal was assumed to ensure the visual acceptability of the siahrud river by preventing the levels of coloured effluents becoming detectable in the water.