مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال هفدهم شماره 1 (پیاپی 112، فروردین و اردیبهشت 1397)

با توجه به تحقیقات انجام شده فعالیت هوزی و برخی مواد غذایی مانند چای سبز می توانند بر لیپولیز موثر باشند. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی اثر حاد ورزش هوازی به همراه مصرف مکمل چای سبز بر سطوح پلاسمایی گلسیرول، اسیدچرب و انسولین مردان تمرین کرده بود.
پژوهش حاضر، 16 مرد سالم داوطلب به دو گروه تجربی (8= n) و گروه دارونما (8= n) تقسیم شدند. مداخله تحقیق شامل مصرف کپسول چای سبز یا دارونما بود که از آزمودنی ها خواسته شد طی سه مرحله کپسول های حاوی مکمل چای سبز یا دارونما را از یک روز قبل و نیز 90 دقیقه قبل از انجام فعالیت ورزشی در روز بعد از آن مصرف کنند. نمونه های خون از تمامی آزمودنی ها قبل و پس از پروتکل جمع آوری شد.
براساس نتایج مطالعه مشاهده شد که افزایش معنی داری در سطوح پلاسمایی انسولین، گلسیرول و اسیدچرب در گروه مکمل پس از انجام فعالیت ورزشی نسبت به قبل از فعالیت مشاهده شد(05/0p<) در حالی که تغییرات در گروه دارونما معنادار نبودند (05/0p<).
از اینرو به نظر می رسد که انجام یک وهله تمرین ورزشی به همراه مصرف مکمل چای سبز ممکن است منجر به فراخوانی بیشتر گلسیرول و اسیدچرب پلاسمایی شود.

سرمادرمانی به عنوان یک روش جهت کاهش درد ناشی از آسیب حاد بافت های نرم استفاده می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر سرمادرمانی عضلات چهارسرران با اسپره یخ بر متغیرهای فشارکف پایی فوتبالیست های مرد طی فاز استانس دویدن می باشد.
17 فوتبالیست مرد سالم با میانگین سنی 3/3±7/23 سال برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. داده ها توسط دستگاه فوت اسکن (RsScan International Footscan®) که در فاصله 10 متری از ابتدای مسیر 15 متری قرار داده شده بود، جمع آوری گردید. نرم افزار پا را به ده منطقه جداگانه مجزا تقسیم می نمود. از آزمودنی ها خواسته شد تا قبل و بعد از سرمادرمانی در مسیر 15 متری بدوند که این کار بعد از گرم کردن اولیه انجام شد. بعد از پیش آزمون از آزمودنی ها خواسته شد تا در وضعیت سوپاین قرار گیرند و فرآیند سرمادرمانی با اسپره یخ انجام شد.
نتایج پژوهش حاضر افزایش معنادار مقادیر اوج فشار کف پایی را بعد از سرمادرمانی در دو ناحیه انگشت شست (003/0=P) و اولین متاتارسال (043/0=P) طی فاز استانس دویدن نشان داد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سرمادرمانی در طی فعالیت های ورزشی همچون دویدن ممکن است افراد را در معرض آسیب قرار دهد.

خواب یک حالت برگشت پذیر است که ظرفیت واکنش و تعامل با محیط را محدود می کند. گیرنده 5HT3 که بطور گسترده در ناحیه CA1 هیپوکامپ مغز بیان می شود، نقشی حیاتی در تنظیم خواب و تثبیت حافظه دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر فعال سازی و غیرفعال سازی گیرنده 5HT3 به ترتیب با Y25130 و MCHL بر اختلال تثبیت حافظه تحت القای محرومیت از دو نوع خواب کلی total sleep deprivation)) وخواب متناقض REM sleep deprivation) ) در موش صحرایی بود.
موشهای صحرایی نر نژاد ویستار بطور تصادفی درپنج گروه هشت تایی قرارگرفتند:1 –دو گروه دریافت کننده دوزهای موثر آگونیست و آنتاگونیست گیرنده 5HT3 2- شاهد TSD، 3-با محرومیت از خواب TSD 4- شاهد RSD 5-با محرومیت از خواب .RS از تکنیک چندسکویی برای القای RSD و تکنیک واتر باکس برای القای TSD و آزمون اجتناب غیرفعال برای ارزیابی تثبیت حافظه استفاده شده است.
دوزهای 01/0 و 001/0 میلی گرم آگونیست گیرنده 5HT3 (MCHL) و دوز 1/0 میلی گرم آنتاگونیست گیرنده 5HT3 (Y25130) بدون محرومیت از خواب باعث کاهش معنی دار حافظه اجتنابی (P<0.01)شد. در حالی که MCHL با دوز1/0 و نیز Y25130 با دوزهای 1/0 و 01/0میلی گرم بطور معنی داری فعالیت حرکتی را افزایش دادند (P<0.01)، اما هر دو دارو درتمامی دوزها بر روی درد تاثیر معنی داری نداشتند. دوز زیر آستانه Y25130 فراموشی ناشی از TSD و RSD را بطور معنی داری برگرداند (P<0.01). در حالی که هر دو دارو در شرایط TSD و RSD تاثیر معنی داری بر فعالیت حرکتی را نشان ندادند. اما MCHL در شرایط RSD و Y25130 در شرایط TSD بطور معنی داری بی دردی را افزایش دادند (P<0.01).
بر اساس یافته های این تحقیق بنظر میرسد گیرنده های 5HT3 در ناحیهCA1 هیپوکامپ نقش حیاتی در رفتارهای شناختی و غیر شناختی ایجاد شده بوسیله TSD و RSD بازی می کنند.

سطح پایین 25 –هیدروکسی ویتامینD با چاقی و شاخص های تن سنجی در ارتباط است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر تمرینات هوازی تناوبی بر سطوح سرمی 25- هیدروکسی ویتامینD و شاخص های تن سنجی زنان دارای اضافه وزن و چاقی بود.
در این مطالعه نیمه تجربی، 20 زن دارای اضافه وزن و چاقی با دامنه سنی 30 تا50 سال و میانگین شاخص توده بدنی 59/2±71/31 کیلوگرم بر مترمربع مراجعه کننده به کلینیک جهاد دانشگاهی اهواز بصورت هدفمند انتخاب و به شکل تصادفی به گروه های مداخله و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل 45-30 دقیقه تمرین هوازی تناوبی با شدت 70-50 درصد و 45-40 درصد ضربان قلب بیشینه، به شکل 2 دقیقه تمرین و 2 دقیقه استراحت فعال، سه جلسه در هفته و به مدت هشت هفته بود. ویژگی های آنتروپومتریک و سطح سرمی 25- هیدروکسی ویتامین D قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه اندازه گیری شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمونt مستقل و وابسته در سطح معنی داری (05/0≥P) انجام شد.
هشت هفته تمرین هوازی تناوبی باعث افزایش معنی دار سطح سرمی 25- هیدروکسی ویتامینD (002/0=P) و کاهش معنی دار درصد چربی بدن، نسبت دور کمر به دور لگن و شاخص توده بدنی گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل شد (05/0p<).
بر اساس یافته ها؛ جهت بهبود وضعیت ترکیب بدن و افزایش سطح سرمی25- هیدروکسی ویتامین D در زنان دارای اضافه وزن و چاق استفاده از تمرینات هوازی تناوبی مفید می باشد.

پیلاتس شیوه ی تمرینی است که تغییرات مثبتی در ترکیب بدن، انعطاف و عملکرد عضله ایجاد می کند. لذا پژوهش حاضر با هدف تاثیر تمرینات پیلاتس بر ترکیب بدن، نیمرخ لیپیدی و برخی شاخص های آمادگی جسمانی زنان چاق غیرفعال انجام شده است.
در پژوهش حاضر 24 زن چاق غیرفعال با(میانگین سنی61/8±4/38 سال و میانگین BMI 95/2±6/35 کیلوگرم بر مترمربع)، به صورت داوطلبانه شرکت کرده و به طور تصادفی به دو گروه تمرین پیلاتس (15 نفر) و کنترل (9 نفر) تقسیم شدند. گروه تمرین به مدت هشت هفته، سه جلسه در هفته به تمرین پیلاتس با RPE 16-14 پرداختند. از همه آزمودنی ها(کنترل و پیلاتس)، قبل و بعد از تمرین ویژگی های ترکیب بدن، برخی شاخص های آمادگی جسمانی و نیمرخ لیپیدی گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از نرم افزارSPSS و آزمون تی وابسته و تحلیل کوواریانس استفاده شد.
بعد از هشت هفته تمرین پیلاتس تغییر معناداری در وزن بدن، شاخص توده بدن، درصد چربی، توده خالص بدن و نیمرخ لیپیدی(TC، TG، LDL، VLDL، HDL) بوجود نیامد، در حالی که، افزایش معناداری در انعطاف پذیری عضلات پشتی و جلوی تنه، قدرت دست برتر، قدرت پا و شنا اصلاح شده مشاهده شد.
با توجه به نتایج بدست آمده، به نظر می رسد هشت هفته تمرین پیلاتس علی رغم بهبود شاخص های آمادگی جسمانی، بر ترکیب بدن و نیمرخ لیپیدی تاثیرگذار نباشد.

دیابت نوع 2یک گروه ناهمگن پیچیده ای از شرایط متابولیکی است که با افزایش سطح قند خون به علت اختلال در عملکرد انسولین و یا ترشح انسولین توصیف می شود. ژن SLC30A8به عنوان یکی از ژنهای عمده مستعدکننده ابتلا به دیابت نوع 2 درنظرگرفته شده است.
دراین مطالعه ی مورد - شاهدی 135 بیمار و 76 فرد سالم حضور یافتند. cc5 از خون محیطی افراد دیابتی و افراد سالم(کنترل) در لوله های حاوی EDTA جمع آوری شد. DNA ژنومی با استفاده از روش Salting-out استخراج شد و با استفاده از روشPCR-RFLP بررسی ژنوتیپی پلی مورفیسم انجام شد.
فراوانی ژنوتیپو فراوانی آللیپلی مورفیسم rs13266634به طورمعنی داری بین بیماران دیابتی نوع 2 و افراد غیردیابتی متفاوت بود(به ترتیبp=0/0003وp=0/0664) . فراوانی آلل C درگروه دیابت نوع2 ، 89% و در افراد غیردیابتی 67% بود و این آلل به طورقابل توجهی با خطرابتلا به دیابت نوع 2 ارتباط داشت (OR=10/0، 591/3058 –1/9124 924/239 ،–/100%CI = 2/924).
نتایج ما ارتباط بین پلی مورفیسم rs13266634 ژن SLC30A8و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در غرب مازندران را تایید می کند.

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه ها است. الگو توزیع حرارتی غیرطبیعی را می توان در کیسه بیضه توسط تصویربرداری حرارتی تشخیص داد. تصویربرداری حرارتی روشی از راه دور، بدون تماس و غیرتهاجمی است.
مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. با استفاده از دوربین مادون قرمز غیرتماسیSDS Hotfind L و عکسبرداری از تعداد 50 نفر از بیماران ارجا شده به بیمارستان 501 ارتش(آجا) که مبتلا به واریکوسل بودند، قابلیت های روش ترموگرافی جهت تشخیص واریکوسل، مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت ارزیابی و تشخیص واریکوسل بر روی تصاویر حرارتی، از تکنیک عدم تقارن حرارتی و تبدیل موجک هار استفاده شده است. متغیرهای مورد مطالعه در تحقیق شامل سن، تاهل، مصرف دخانیات، و دما (کیسه بیضه، شبکه وریدی pampiniform) است.
در دو حالت، به کمک توزیع دما، امکان شناسایی واریکوسل با استفاده از دوربین حرارتی وجود دارد. یکی عدم تقارن حرارتی و افزایش دما در شبکه ی وریدیpampiniform و دیگری اختلاف در ویژگی های بدست امده از تبدیل موجک هار در افراد سالم و واریکوسل دار است. اختلاف دمای شبکه وریدی pampiniform حدودا بالای 5/0 درجه سانتیگراد در افراد واریکوسل دار مشهود می باشد. در صورتی که شاخص فقط تشخیص واریکوسل باشد با توجه به گلد استاندارد بودن سونوگرافی داپلر میزان حساسیت روش ترموگرافی برابر با 70% و ویژگی % 23/88 می باشد.
نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از مناسب بودن روش ترموگرافی در جهت تشخیص واریکوسل به عنوان یک روش مکمل است. همچنین ترموگرافی بیضه را می توان در جهت غربالگری اولیه و سریع در حجم نمونه بالا در اماکنی مانند سربازخانه ها و مناطقی که امکان استفاده و حضور دستگاه های سونوگرافی نمی باشد، استفاده نمود.

سندرم سیکل سل با یک جهش درژن بتاگلوبین ایجاد می شود. بایدبه این نکته توجه کرد که تشخیص زودرس افزایش بار آهن و درمان آن به کاهش عوارض و مورتالیتی بیماران وابسته به تراسفوزیون مثل سیکل سل کمک بسیاری می کند. برای رسیدن به این مهم در این تحقیق، به بررسی ارتباط بین سطح فریتین سرم با MRI قلب و کبد بیماران سیکل سل استان خوزستان می پردازیم.
این مطالعه یک مطالعه مقطعی مبتنی بر اطلاعات دموگرافیک و نتایج آزمایشگاهی و تصویری است. اطلاعات موردنیاز شامل: سن، جنس، سطح فریتین سرم، هموگلوبین، نتایج MRI T2* قلب و کبد می باشد. برای ارتباط سنجی احتمالی پس از برآورد شدت رابطه باتعیین حجم نمونه لازم از روش های Resampling استفاده شد. بررسی ارتباط بین فریتین یا هموگلوبین و MRI T2* قلب یا کبد درآنمی داسی شکل ازطریق ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت.
این مطالعه برروی 80 بیمار مبتلا به آنمی داسی شکل انجام گرفت که شامل39 نفر مرد و 41 نفر زن می باشند. ارتباط بین هموگلوبین و MRI T2* قلب و MRI T2* کبد در بیماران آنمی داسی شکل همراهی معناداری نشان نداد. ولی ارتباط بین فریتین و MRI T2* قلب همراهی معنادار و معکوسی را نشان داد. ارتباط بین فریتین وMRI T2* کبد نیز همراهی معنادار و معکوسی رانشان داد.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان دادند که بین هموگلوبین و MRI T2*قلب و کبدارتباط معناداری پیدا نشد. ارتباط بین سطح سرمی فریتین و MRI T2* قلب و کبد ارتباط معنادار و معکوسی را در بیماران کم خونی داسی نشان داد. برای ارزیابی مناسب و بهتر میزان اضافه بارآهن قلب و کبد در بیماران کم خونی داسی شکل می توان روش اندازه گیری فریتین سرم یا MRI T2* را پیشنهاد داد و می توانند با ملاحظاتی به جای یکدیگر به کارروند.

مواد موثره موجود در داروهای گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی صنعتی دارای عوارض جانبی کمتری هستند. پنیرک درطب سنتی و گیاهی دارای اثرات ضد التهابی، ضد دردی، آرامبخش می باشد.
در این تحقیق 72 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار بطور تصادفی در 9 گروه آزمایشی استفاده شد، گروه کنترل منفی، شاهد دریافت کننده سالین نرمال، گروه های دریافت کننده دوزهای 100،200،400،600،800( mg/kg) وزن بدن عصاره به مدت 10 روز از طریق گاواژ، گروه دریافت کننده دوز موثر عصاره (mg/kg600) و آسپیرین (300 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) به روش داخل صفاقی، گروه دریافت کننده دوز موثر عصاره (mg/kg600 ) و نالوکسان ( تزریق صفاقی با دوز mg/kg10) از طریق تست فرمالین با تزریق زیر پوستی μlit 50 فرمالین 5/2 درصد در کف پا مورد مطالعه قرار گرفتند.
نشان داد که عصاره پنیرک بصورت وابسته به دوز اثر تسکینی معنی داری بر هر دو مرحله درد حاد و مزمن القا شده با روش فرمالین داشت. در مرحله درد حاد با انسداد گیرنده های اپیوئیدی توسط نالوکسان اثر ضد دردی اش محو گردید. ولی این اثر در مرحله فاز التهابی ضعیف تر از آسپیرین بود.
عصاره پنیرک دارای ترکیبات فلاونوئیدی و ضد التهابی بوده و احتمالا با جلوگیری از فعالیت سیکلواکسیژناز از تولید پروستاگلاندین ها ممانعت نموده و التهاب را در فاز مزمن کاهش می دهد. در نتیجه از طریق خواص ضد التهابی درد را کاهش می دهد.

تشنج از مهمترین علایم صرع است که به علت فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نورون های مغز ایجاد می شود. به دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی، کاربرد داروهای گیاهی می تواند جایگزین مناسبی برای کنترل تشنج باشد. در این مطالعه اثر عصاره گیاه چویل Ferulae angulata (Schlecht) Boiss بر صرع ناشی از پنتیلن تترازول (PTZ) در موش سفید کوچک نر بررسی گردید.
در این مطالعه تجربی 48 سر موش سفید کوچک نر با نژاد NMRI و محدوده وزنی 30-25 گرم انتخاب و به 6 گروه شامل گروه کنترل منفی دریافت کننده سرم فیزیولوژی، گروه کنترل مثبت دریافت کننده دیازپام به عنوان یک داروی ضد تشنج به میزانmg/kg 1 و چهار گروه آزمایش تقسیم شدند. گروه کنترل فقط داروی PTZ دریافت کرد و گروه های آزمایش به ترتیب دوزهای mg/kg 100،200،400،800 از عصاره را دریافت کردند. 30دقیقه بعد به موش های تمام گروه ها، پنتیلن تترازول با دوز mg/kg 85 به صورت درون صفاقی تزریق و رفتارهای تشنجی حیوانات ثبت شد.
تزریق عصاره هیدروالکلی گیاه چویل با دوز mg/kg 400 باعث تاخیر زمان شروع تشنج (001/0P<)، و کاهش مدت تشنج کلونیک شد که در دوزهای 200 و 400 mg/kg بیشترین اثر را (01/0P<)،(001/0P<) بترتیب نشان داد. همچنین تجویز عصاره چویل باعث کاهش مدت تونیک–کلونیک و کاهش کل مدت تشنج در حیوانات گردید.
در مجموع می توان گفت تزریق درون صفاقی عصاره هیدروالکلی چویل سبب ایجاد تاخیر در حملات در فازهای مختلف تشنج می گردد و به نظر میرسد مطالعات آینده برای جداسازی و تعیین مواد موثر و شناخت مکانیسم اثر آن ضروری باشد.