فهرست مطالب

پژوهش های ارتباطی - پیاپی 94 (تابستان 1397)

فصلنامه پژوهش های ارتباطی
پیاپی 94 (تابستان 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/06/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حسین اکبری، محمود تیموری صفحات 9-28
    با توجه به افزایش تولیدات علمی و وجود نتایج متناقض در باب تاثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر سبک زندگی، پژوهش حاضر درصدد بررسی پژوهش های انجام شده در ایران با این موضوع، به منظور غلبه برآشفتگی و نتایج متناقض است. روش پژوهش، فراتحلیل و جامعه آماری، شامل پژوهش هایی است که از سال 1380 تا پایان شش ماهه اول سال 1396، با موضوع تاثیر شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر سبک زندگی منتشر شده اند. ازاین رو در نهایت 66 پژوهش انتخاب و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش های مرور شده نشان داد که تاکنون 9 مولفه سبک زندگی در این حوزه بررسی شده است. همچنین نتایج فراتحلیل نشان می دهد که از بین متغیرهای اثرپذیر از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، مناسبات خانوادگی و نحوه گذران اوقات فراغت، اثرپذیرترین متغیرها هستند. بر این اساس، مناسبات خانوادگی (با اندازه اثر 0/541-) و نحوه گذران اوقات فراغت (با اندازه اثر0/407) بیشترین تاثیر را از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان می پذیرند.
    کلیدواژگان: سبک زندگی، مناسبات خانوادگی، گذران اوقات فراغت، شبکه های ماهواره ای فارسی زبان، فراتحلیل
  • عباس نژادعبداله، علی اصغر فانی، حسن دانایی فرد، جلیل دلخواه صفحات 29-49
    در ایران سالانه بیش از 1500 برنامه در شبکه های تلویزیونی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از سوی تیم های برنامه ساز تولید می شود؛ اما فقط تعداد معدودی از این تیم ها می توانند برنامه های موفق و برند تولید کنند. پژوهش حاضر، با عنوان فهم فرایند موفقیت تیمی در تیم های برنامه سازی تلویزیونی، با استفاده از راهبرد نظریه داده بنیاد انجام شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق (با 15 نفر از کارگردانان و تهیه کنندگان برنامه های موفق تلویزیونی)؛ روش نمونه گیری، قضاوتی هدفمند و روش تحلیل داده ها، سه مرحله کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) بوده است. یافته های پژوهش بیان می کنند که وقتی تیم ها به نحوی موفق سازماندهی (شرایط علی) می شوند، به مرور زمان به بلوغ تیمی (پدیده محوری) می رسند. بلوغ تیمی به همراه سازگارجویی سازمان، تیم (عوامل زمینه ای) و هزینه های نگهداری آن؛ همچنین کشش مخاطب (عوامل مداخله گر) در سرآمدی تیم بروز پیدا می کند و نتیجه یا پیامد این سرآمدی، موفقیت تیمی است.
    کلیدواژگان: صداوسیما، نظریه داده بنیاد، برنامه تلویزیونی موفق، بلوغ تیمی، فرایند موفقیت تیمی
  • سید محمد مهدی زاده، رضا خاشعی صفحات 51-78
    تلاش های شتاب زده ای که در سده های اخیر برای گسترش ارتباطات بشری صورت گرفته، اثرات معکوسی بر سلامت همه انسان ها داشته و مسائل بهداشتی تازه ای را برای آنها به ارمغان آورده است. در این مقاله تلاش شده است تا با روش پژوهش ترکیبی، ابتدا محتوای پیام های سلامتی تولید شده در رسانه های جمعی منتخب: رادیو، تلویزیون، وب سایت سلامت نیوز و هفته نامه سلامت، استخراج و سپس، سبک های زندگی سلامت مردم شهر تهران به همراه میزان مصرف رسانه ای آنها، از طریق پیمایش با نمونه آماری 802 نفر از شهروندان 18 ساله و بالاتر، شناسایی شود تا در نهایت، مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بین مصرف رسانه ای افراد و سبک زندگی سلامت محور آنها؛ همچنین بین سبک زندگی سلامت محور افراد و پایگاه اجتماعی و اقتصادی آنها، ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از بخش تحلیل محتوا نیز حاکی از آن است که در هر چهار رسانه یاد شده، میزان پرداختن به بعد جسمانی سلامت در رتبه اول قرار دارد و پس از آن، ابعاد «اجتماعی»، «روانی» و «معنوی» به ترتیب، بیشترین فراوانی و مدت زمان را به خود اختصاص داده اند.
    کلیدواژگان: سبک زندگی سلامت محور، مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی، اقتصادی، ارتباطات و سلامت، رفتارهای سلامت محور
  • حسین بختیاری صفحات 79-101
    هدف از مقاله حاضر، ارائه و اجرای مدلی برای ارزیابی عملکرد شبکه های استانی رسانه ملی و رتبه بندی آنها بر اساس معیارهای استاندارد حوزه برنامه ریزی و نظارت سازمان صداوسیما بوده است. این مطالعه از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث منطق، استقرایی بوده و از روش کمی استفاده کرده است. شناسایی معیارها از طریق مرور ادبیات ارزیابی عملکرد سازمان های رسانه ای و بررسی اسناد و مدارک حوزه ارزیابی و نظارت سازمان صداوسیما صورت گرفته و سپس با طبقه بندی این معیارها، مدل مفهومی تحقیق تشکیل شده است؛ برای اجرای مدل، اطلاعات 31 شبکه استانی در سال 1395 جمع آوری و با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره تحلیل شده و رتبه بندی نهایی مشخص شده است. نتایج حاکی از آن است که شبکه های استانی خراسان رضوی، مهاباد و ایلام بهترین عملکرد را بر اساس مجموع معیارهای ارزیابی داشته اند. از آنجا که به لحاظ عملکرد نیز نقاط قوت و ضعف عملکردی شبکه های استانی در اجرای مدل استخراج می شود نتایج پژوهش می تواند مبنای برنامه ریزی و اولویت بندی اهداف به منظور بهبود عملکرد شبکه های استانی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: ارزیابی عملکرد، رسانه ملی، شبکه های استانی، تصمیم گیری چند معیاره
  • هادی البرزی دعوتی، اکبر نصراللهی صفحات 103-127
    کارکرد اطلاع رسانی و تولید، توزیع و انتشار خبر اهمیت بالایی در وضعیت فعلی و آینده صداوسیما دارد. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی در سه مرحله، نظرهای 24 خبره در خصوص پیشران ها و روندهای موثر بر خبر صداوسیما در 5 سال آینده (1402-1397) احصا شد که شامل 3 پیشران تغییرات ماهیت مخاطب، تغییرات فناوری و تغییرات محتوای خبری است و 30 روند را در بر می گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که امکان ذائقه سنجی خبری مخاطب با شیوه های نوین، محدود نبودن مخاطب به اخبار رسانه های سنتی و تعامل گسترده کاربران با بخش های خبری، مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی موثر بر آینده خبر در حوزه تغییرات ماهیت مخاطب هستند. مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی حوزه فناوری خبر نیز شامل ضریب نفوذ بالای گوشی های هوشمند، سهولت تکثیر گسترده صوت و تصویر آنالوگ و دیجیتال و روند خبرنگار به عنوان واسط و تسهیل گر و نه دروازه بان خبری می شود. در حوزه محتوای خبری نیز می توان از انتشار خبر و سپس صحه گذاشتن بر آن، توجه به فراخبر (تحلیل و تفسیر) در رسانه های سنتی به دلیل رونق گرفتن خبرهای کوتاه و ساندویجی و تاثیرگذاری اخبار پربازدید و پر کلیک بر دروازه بانی خبر به عنوان مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی نام برد.
    کلیدواژگان: خبر صداوسیما، عدم قطعیت، روند، مخاطب خبر، آینده پژوهی، فناوری خبر
  • نادر شایگان فر، فرزان سجودی، قاسم تورجی صفحات 129-154
    انیمیشن بن تن ازجمله سریال های موفقی است که برای کودکان تولید می شود. این سریال که میزان فروش بالای آن نشان از تفوق آن نزد مخاطبان دارد، روایت پسربچه امریکایی سفیدپوستی است که در یک سفر خانوادگی، به طور اتفاقی یک ساعت مچی پیدا می کند که به استفاده کنندگان خود، امکان تبدیل شدن به 10 موجود بیگانه را می دهد. فیلم ها و محصولات رسانه ای حاوی دلالت های نشانه ای، فرهنگی و اجتماعی جامعه تولیدکننده هستند، ازاین رو، می توانند دستمایه پژوهش هایی واقع شوند که نگرشی انتقادی نسبت به چنین متونی دارند. در میان پژوهش هایی که به این قبیل رویکردها می پردازند، به نقد پسااستعماری می توان اشاره کرد. نظریه و نقد پسااستعماری که مبتنی بر پیمایش متون قصدمند است، در پی عناصر دوگانه متنی است که قادر به تولید محورهای غیریت ساز هستند. ادوارد سعید بر آن است که مخاطبان حین برخورد با این محورها، نسبت به انتخاب یکی از دو وجه آن، از خود واکنش نشان می دهند. پژوهش حاضر با تکیه بر این چارچوب فکری، بر اساس روش واکاوی و تحلیل عمیق رمزگان های درون متنی و با بهره گیری از روش فیسک و بارت، به جستجوی محورهای غیریت ساز می پردازد و به نحوه ایجاد فرایندهای تولید خود و دیگری التفات نشان می دهد.
    کلیدواژگان: انیمیشن بن تن، نقد پسااستعماری، روش جان فیسک، روش رولان بارت، خود و دیگری
  • جعفر زلفعلی فام، مقصود فراستخواه، امیر ملکی، محمد جواد زاهدی مازندرانی صفحات 155-185
    پیشرفت فناورانه وسایل اطلاعاتی و ارتباطی جدید، به خصوص شبکه های اجتماعی مجازی، نقش تعیین کننده ای در برقراری ارتباط و انتقال اطلاعات بین متولدان دهه 60 ایفا کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است، با درک واقعی ساختار تجربه زیسته افراد مشارکت کننده از شبکه های اجتماعی مجازی، مولفه های اصلی تشکیل دهنده اخلاق اجتماعی و چگونگی تبلور آن در رفتار اجتماعی آنان تحلیل شود. روش پژوهش، کیفی با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی تجربی و گردآوری اطلاعات، از طریق نمونه گیری هدفمند و مصاحبه عمیق با 15 نفر از متولدان دهه شصتی دارای تحصیلات عالی بوده است. یافته های پژوهش، شامل یک شاخص محوری «اخلاق اجتماعی آوارگی» بود که از خصیصه های مهم آن به «داشتن هویت اجتماعی ترکیبی»، «احساس ناامیدی اجتماعی، سردرگمی و سرگشتگی»، «مقایسه دایم خود با دهه هفتادی ها» و «فریبندگی شبکه های اجتماعی مجازی» می توان اشاره کرد. نتایج پژوهش همچنین نشان می دهد؛ اخلاق اجتماعی در میان متولدان دهه شصتی، معجونی از کنش های اخلاقی است که خاستگاه آن شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و تاریخی ای است که متولدان این دهه، درون آن متولد شده و زیست کرده اند. در نهایت، نتایج به دست آمده حاکی از آن است که رعایت اخلاق اجتماعی در بطن زندگی بد، سخت و دشوار است.
    کلیدواژگان: اخلاق اجتماعی، متولدان دهه 60، شبکه های اجتماعی مجازی، پدیدارشناسی، پدیدارشناسی تجربی
|
  • Hossein Akbari, Mahmoud Teimouri Pages 9-28
    Considering the increase of scientific topics and the contradictory results on the effect of Persian-language satellite channels on lifestyle, this article analized the researches carried out in Iran on this topic to resolve the chaos and contradictory results. The research method is meta-analysis and the statistical population include researches on the impact of Persian-language satellite channels on lifestyle released from 2001 to the mid of 2017. Then, 66 researches was selected and analyzed. The results showed that nine elements of lifestyle have been analized in this area, by the time of the study. Also, the results showed that the most effective variables were Family Relationships and Leisure Activities. Accordingly, Family Relationships (with the effect of -541/0) and Leisure Activities (with effect of 407/0) had the most impact of Persian-language satellite channels.
    Keywords: Lifestyle, Family Relationships, Leisure Activities, Persian-Language Satellite Channels, Meta-analysis
  • Abbas Nezhadabdollah, Ali Asghar Fani, Hasan Danaei Fard, Jalil Delkhah Pages 29-49
    More than 1,500 programs are produced annually by programing teams for IRIB TV channels in Iran, but only a few of them can be successful in producing as brand. The study conducted using grounded theory method to explain success in TV programming teams. Data was collected through deep interview (from 15 successful TV programs directors and producers) with judgment purposive sampling, and then analyzed through three stages of coding (open, axial, and selective). The research findings indicate that when teams are successfully organized (causal condition), they eventually reach to high level of maturity (Central Fenomenal). Team maturity along with the organization adaptation, team (context factors) and the maintenance charges, as well as attracting audience (intervening factors) are unified to team excellence, and the outcome will be team success.
    Keywords: IRIB, Grounded theory, Successful TV Program, Team Maturity, Process of Team Success
  • S.Mohammad Mahdizadeh, Reza Khashei Pages 51-78
    Hasty endeavors to promote human communication in recent years have had repercussions on human health and brought new health issues to them. In the paper, we first tried to extract the content of health messages released in selected mass media: radio, television, Salamat News website, and Weekly Newspaper, and define the Healthy Lifestyles of people in Tehran. Data collected through survey from a sample of 802 people aged 18 and more, then it was analized. The results showed that there is a significant relationship between the media consumption of individuals and their health-oriented lifestyle; there is also a significant relationship between the health-oriented life style and social-economic position. Also, the results of content analysis showed that paying attention to the dimension of body health is on the high level of ranking in all four media, subcequently are social, psychological, and moral dimensions’ in terms of frequency and time being covered.
    Keywords: Health-Oriented Lifestyle, Media Consumption, Socioeconomic Position, Communication, Health, Health-Oriented Behaviors
  • Hossein Bakhtiari Pages 79-101
    The purpose of this paper is to present and implement a model for assessing the performance of local channels of the National Media (IRIB) and ranking them based on standards assigned from the Planning and Monitoring Dputy of IRIB. This paper conducted as applied-oriented, logically inductive-based, and quantitative. The criteria were Identified from reviewing the literature of evaluation of media organizations and reviewing the documents of Planning and Monitoring Dputy, then, the conceptual model of the research was composed by classifying these criteria. To implement the model, data was collected from 31 local channels for the year 2016, and analyzed using a multi-criteria decision analysis, then the channels ranked. The results indicate that Khorasan Razavi, Mahabad and Ilam local channels have the best performance based on the overall criteria. Since the strengths and weaknesses of the local channels performance become revealed by implementating the model, the research findings can be a basis for planning and prioritizing the objectives in order to improve the performance of local channels.
    Keywords: performance evaluation, National Media, Local Channels, Multi-Criteria Decision Analysis
  • Nader Shayganfar, Farzan Sojoodi, Ghasem Tooraji Pages 129-154
    Animation Ben 10 is one of the most successful series produced for children. The series that with its high-sales have superiority to the audience, is the story of a white American boy who accidentally finds a watch on a family trip which allows him to transform into ten different alien creatures. Films and media products contain the symbolic, cultural and social implications of the dominant social culture, therefore, they can be the source of research that has a critical attitude towards such texts. Postcolonial criticism can be a case among the studies based on this approache. Postcolonial theory and critique, which is based on the analysis of targeted texts, seeks the textual dual elements that can create the theme that maks “The Other”. Edward Said argued that the audience reacts to these dual themes, when it comes to choosing one of those. The paper based on this theoretical framework is to seek these themes making “The Other”, using deep analysis of the inner textual codes by the Fisk and Bart method. It eventually shows how to create “Me” and “The Other” processes.
    Keywords: Animation Ben 10, Postcolonial Critique, John Fisk Method, Roland Barth Method, Me, The Other
  • Jafar ZolfAliFam, Maghsood Farasatkhah, Amir Maleki, Mohammad Javad Zahedi Mazandarani Pages 155-185
    The technological advancement of new information and communication devices, specially virtual social networks, has played a deinitive role in communicating and transmiting information between the individuals born in 1980s. This research underestanding the structure of lived experience of the virtual social networks users, analyzed the main elements of social ethics and how it is revealed in the users’ social behavior. The research method is qualitative using the empirical phenomenology approach, and data gathered through deep interview from 15 graduate students born in the 1980s selected by targeted sampling. The research findings include a central indicator of "dispersion-based social ethics”, which its main features are "combined social identity", “feeling social frustration, confusion and perplexity”, “continuesly comparing oneself with ones born in 1990s”, “glamoring of virtual social networks”. The results also showe that social ethics amongst thepeople born in the 1980s is a mixture of moral actions that originate from economic, social, cultural, political and historical conditions of people born and lived in this decade. Finally, the results indicate that compliance with social ethics is bad, hard and difficult during life.
    Keywords: Social Ethics, People Born in 1980s, Virtual Social Networks, Phenomenology, Empirical Phenomenology