فهرست مطالب
نشریه سیاست دفاعی
پیاپی 96 (پاییز 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/10/07
- تعداد عناوین: 7
-
-
سخن سردبیرصفحه 1محیط امنیت بین الملل بیش از هر زمان دیگری، دستخوش تغییر و تحولات است. پیچیدگی و آشوبناکی این محیط تاثیر به سزایی در سیاست دفاعی و ساز و کار تامین منافع کشورها دارد. با نگاهی گذرا به روند شتابنده ی این تغییر و تحولات در می یابیم که آینده محیط امنیت بین الملل، به احتمال زیاد با سیالیت شگفت آوری، تداوم این روند خواهد بود.
با این حال، مطالعه ی آینده بیش از آنی که معطوف به بررسی سیر تکامل روندها باشد، متوجه اتفاقات و یا به عبارت دقیق تر، شگفتی سازهایی است که پارادایم ها و روندها را از مدار خود خارج ساخته و مبنای ظهور ساختارهای جدیدی در محیط امنیت بین الملل می شود. در پژوهش های مربوط به رصد چنین رخدادهایی، آن چه فراتر از نگاه به معادلات خطی و روابط علت و معلولی مستقیم مطرح است، دریافت مناسب نسبت به نشانه های ضعیف است.
به عبارت دیگر، نشانه شناسی در باب علایم ضعیفی که می تواند موجب بهت و شگفتی در آینده گردد از اهمیت به سزایی برخوردار است. حال که به حول و قوه الهی در دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران شاهد برگزاری دوره ی دکتری آینده پژوهی هستیم. امید می رود که عرصه ی دفاع و امنیت بیش از پیش از این قابلیت و سرمایه بهره مند گشته، برای تصویرسازی، سناریوپردازی، مدل سازی و شبیه سازی سال های پر امید پیش رو، از این امکان استفاده ی لازم را ببرد.
در این میان، آن چه مبنای تاکید است، تعامل موثر میان نهادهای انقلاب با دانشگاهاست. ساز و کارهای این تعامل موثر که مورد حمایت دولت نیز می باشد، خود مقوله ای است مستلزم مطالعه و بازاندیشی مستمر. بی تردید پیوند دانشگاه با نهادهای اجرایی در کنار سایر برکات بی بدیلش، امکان «گفتمان سازی» و دریافت مشترک میان فضای نظری و اجرایی را فراهم آورده و به نوبه ی خود سهولت حرکت و توانمندسازی مفاهیم را موجب می شود.کلیدواژگان: فصلنامه سیاست دفاعی -
صفحه 9مقاله حاضر با هدف، تصویری که از جامعه پاکستان و فعالیت گروه های مذهبی و اسلام گرا در آن وجود دارد و با وجود جریان های بنیادگرای مختلفی که در بستر جامعه پاکستان رشد کرده اند، به بررسی بسترهای شکل گیری افراطی گری در پاکستان با تاکید بر القاعده نموده است.
بنابرابن، سوال پژوهش این خواهد بود که افراطی گری اندیشه القاعده در پاکستان در کدام بستر سیاسی- اجتماعی شکل گرفته است؟ فرضیه محقق این است که گروه بنیادگرای القاعده با استفاده از اصل غیریت سازی و اصل برجسته سازی موفق به مفصل بندی جدید در مناطق تحت حاکمیت خود شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر رهیافت گفتمان لاکلا و موفه بوده و روش گردآوری داده ها نیز بر مبنای روش اسنادی است. نقطه کانونی این گروه سلفی- تکفیری (القاعده) ضدیت و غیریت سازی در برابر امپریالیسم و هم چنین برجسته سازی آن بوده و از این طریق، اقدام به پایگاه سازی و تشکیل گروه شبه دولتی در کشور پاکستان نموده است. بدین ترتیب، یافته های به دست آمده نشان داد که هنگام بحث از افراط گرایی، پاکستان از جمله کشورهایی است که نظرها به آن معطوف می شود. ساختارهای مذهبی و سنتی پاکستان، با پوشش قومی- قبیله ای و هم چنین ژئوپلیتیک خاص این کشور باعث شکل گیری گروه های افراطی شده است.کلیدواژگان: افراطی گری، پاکستان، القاعده، گفتمان، اسلام گرا -
صفحه 33در دوره کنونی با افزایش اهمیت مناطق، سیستم هژمونیک برای حضور نظامی، حمایت از طرح های منطقه ای، پیشگیری و مقابله با تهدیدات متنوع و اعمال سیستم بازدارندگی، ایجاد پایگاه های نظامی در حوزه مناطق را به مثابه ابزاری جهت اعمال قدرت ضروری می داند. حضور نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان، از جمله غرب آسیا (خاورمیانه) به عنوان یکی از مناطق مهم و راهبردی، در قالب پایگاه های نظامی متنوع (زمینی، هوایی، دریایی و...) قابل تصور است. این پایگاه ها در خط مقدم تلاش های نظامی و امنیتی آن کشور در تسلط بر مناطق مختلف جهان و نیز باقی ماندن در چرخه راهبردی قدرت است. یازده سپتامبر، جنگ علیه تروریسم و اشغال عراق، نقش شبکه جهانی پایگاه های نظامی آمریکا را در حفاظت و پیشبرد منافع آمریکا برجسته تر نمود. از منظر قدرت هژمون، ایران به عنوان یک واحد ناراضی، تهدیدی عمده برای منافع آمریکا در منطقه غرب آسیاست؛ بنابراین، ایران در معرض تهدیدات مستقیم آمریکا قرار دارد و مقابله با تهدیدات این کشور از جمله ضروریات اساسی محسوب می شود.
در این راستا، موضوعی که اهمیت می یابد تفکر درباره مدل بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران است. سوال مهمی که مطرح می شود این است که «وجود پایگاه های متعدد نظامی آمریکا در منطقه غرب آسیا چه تاثیری بر مدل بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران می گذارد؟» پژوهش حاضر بر این باور است که پایگاه های نظامی با اعتباربخشی به تهدیدات و توانایی اعمال تهدیدات سبب می شود که ایران با محدودیت چرخه راهبردی روبرو گردد، اما این پایگاه ها، مدل بازدارندگی دیپلماسی را به سمت بازدارندگی مثلثی غیرمستقیم تغییر جهت می دهد و به همین سبب دیپلماسی دفاعی می تواند در خدمت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد.کلیدواژگان: نظامی، بازدارندگی، منطقه غرب آسیا، ثبات هژمونیک، جمهوری اسلامی ایران -
صفحه 67اگرچه بیش تر پژوهشگران حوزه گسترش هسته ای، آنارشی در سیستم بین الملل و تهدیدات محیطی را به عنوان اصلی ترین انگیزه دولت ها در تلاش برای دستیابی به تسلیحات کشتار جمعی مدنظر قرار می دهند؛ با این حال، در پاسخ به این پرسش که «چگونه تهدیدات امنیتی بر تصمیم دولت ها به اشاعه تاثیر می گذارد؟»، چارچوب تحلیلی منسجمی در دست نداریم.
از این رو، مقاله حاضر، چارچوبی تحلیلی ارائه می دهد که با بررسی سه متغیر «سطح تهدیدات محیطی»، «قدرت نسبی کشور اشاعه گر» و «ضمانت امنیتی موثق»، نحوه کنش متقابل راهبردی این سه متغیر و برآیند تاثیر آن بر وضعیت هسته ای کشور اشاعه گر مورد بررسی قرار می گیرد. در پاسخ به این پرسش که «چرا برخی کشورها علی رغم مواجهه با تهدیدات امنیتی مخاطره آمیز، از اقدام در راستای هسته ای شدن اجتناب می کنند؟»، این فرضیه مطرح می شود که کشور اشاعه گری که از حمایت متحد هسته ای متعهد (استقرار تسلیحات هسته ای خارجی در خاک کشور اشاعه گر) برخوردار است، انگیزه ای برای هسته ای شدن ندارد که این چارچوب تحلیلی پیشنهادی با استفاده از الگوهای تاریخی توسعه هسته ای آزموده می شود.کلیدواژگان: بازدارندگی، تهدیدات امنیتی، حمله بازدارنده، ضمانت امنیتی موثق، موازنه قدرت -
صفحه 141استان سیستان و بلوچستان از جمله استان های مرزی در شرق کشور است که به واسطه بافت خاص سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ژئوپولیتیکی که نشات گرفته از وجود آسیب های محیطی و جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی دو سوی مرز توام با حمایت و تحریک بیگانگان منطقهای و فرامنطقهای دانست که عملکرد گروه های قومی- مذهبی در این استان را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث بروز ناامنی هایی در این مناطق می شود.
بنابراین، در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی تلاش شده تا عوامل موثر بر عملکرد گروه های قومی- مذهبی را در شهرستان سروان که یکی از شهرستان های مرزی و حساس این استان می باشد، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که از میان عوامل موثر بر عملکرد گروه های قومی- مذهبی در امنیت داخلی شهرستان سراوان «علل و عوامل محیطی و جغرافیایی»، دارای میانگین بالاتر و «علل و عوامل فرهنگی – اجتماعی (با تاکید بر وضعیت امنیتی)» دارای میانگین کمتری می باشد، و در زمینه میزان تاثیر این علل و عوامل در امنیت داخلی استان سیستان و بلوچستان، «علل و عوامل فرهنگی – اجتماعی (با تاکید بر وضعیت اقتصادی)»، دارای میانگین بالاتر و«علل وعوامل محیطی و جغرافیایی» دارای میانگین اثرگذاری کمتری است.کلیدواژگان: گروه های قومی، مذهبی، قوم بلوچ، امنیت، سیستان و بلوچستان، شهرستان سراوان -
صفحه 183هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیرگذاری تبلیغات بر دشمن شناسی در میان شهروندان شهر تهران می باشد. روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع روش توصیفی – همبستگی و مبتنی بر معادلات ساختاری و از نظر گردآوری اطلاعات پیمایشی (میدانی) است. جامعه آماری تحقیق حاضر شهروندان شهر تهران می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر و بر اساس روش نمونه گیری خوشه ایبرای نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد می باشد که روایی آن توسط اساتید خبره و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شده است. نتایج نشان دادن که تبلیغات محیطی، تبلیغات رسانه ای و تبلیغات ویروسی بر دشمن شناسی در بین شهروندان شهر تهران تاثیر معناداری دارند. هم چنین تبلیغات محیطی با ضریب تاثیر (82/0) بیش ترین تاثیر را بر دشمن شناسی دارد.کلیدواژگان: دشمن شناسی، تبلیغات، تبلیغات محیطی، تبلیغات رسانه ای، تبلیغات ویروسی
-
صفحه 203تحلیل قابلیت ها و محدودیت های دفاعی لندفرم های ژئومورفیک، با وجود انواع عوارض و لندفرم های ژئومورفیک در منطقه حساس و راهبردی شمال تنگه هرمز، از نظر بررسی های نظامی همیشه حائز اهمیت بوده است و می تواند امکان ویژه ای را برای مدافعان خودی ایجاد کنند و تکیه بر توان های محیطی به ویژه قابلیت ها و محدودیت های ژئومورفیک منطقه در تهیه طرح های دفاعی امری ضروری است. بی تردید برخی از لندفرم ها نیز به لحاظ توانایی های ویژه دشمن و موقعیت جغرافیایی آنها می تواند نقش محدودیت دفاعی را برای مدافعان بازی کند که شناخت مزیت ها و محدودیت هر کدام از عوارض قبل از ورود به یک کارزار نظامی هدف این پژوهش بوده است. در این مقاله با بهره جستن از مدل AHP- فازی و با در نظرگرفتن شاخص های ویژه لندفرم ها در مسائل دفاعی شامل دوری و نزدیکی به کانون درگیری ها (جاده)، شیب، موقعیت دید و تیر، ویژگی زمین شناختی و... نقشه هایی تولید شد که پهنه های پرارزش برای طرح ریزی های دفاعی و هم چنین پهنه های قابل اغماض تعیین گردید؛ بنابراین، یافته های تحقیق می تواند به عنوان راهنمای بهره گیری از ویژگی های ژئومورفیک منطقه برای یگان ها و سازمان های نظامی ذی صلاح در حوزه تصمیم و اجرا تلقی گردد.کلیدواژگان: ژئومورفولوژی، راهبرد دفاع، تنگه هرمز، استان هرمزگان، قابلیت ها و محدودیت های ژئومورفولوژیکی، پس کرانه بندرعباس، ویژگی های ژئومورفیک
-
Page 9Using the image that exists of Pakistan and the activities carried out by Islamists and religious troops as well as the different fundamentalist movements that have grown in Pakistan, the present article have moved to study the grounds for the formation of extremism in Pakistan with emphasis on Al-Qaede. Therefore, the research question that would be raised is "in which social political background Pakistan, has Al-Qaeda extremism been formed?" The researchers hypothesis in is that al Qaeda have been able to perform the new process of so-called articulation in the regions under their rule using the principle of othering and also that of foregrounding. The analytical-descriptive research methodology has been based on Laclau & Mouffe Discourse Theory, with data collection method being in the basis of documentary method. The Salafi-Takfiri's focal point has been opposition and othering against imperialism as well as foregrounding through which it has established bases and established a government-linked group in Pakistan.The data obtained showed that when discussing extremism, Pakistan is among the countries to which attention is paid. The religious and traditional structures in Pakistan, putting on an ethno-tribal appearance as well as the specific geopolitics in this country has caused extremist groups to be formed.Keywords: extremism, Pakistan, Al, Gaede, discourse
-
Page 33At present time, as the significance of regions, hegemonic system for military presence, supporting regional plans, preventing and countering various threats and deterrence system became important, military basing in the area of regions was considered necessary in order to exert power. America's military presence in various regions of the world including the West Asia (Middle East) is conceivable as an important and strategic region in the form of various military bases (ground, aerial and naval etc.) Establishing these bases in the front line of the country's security and military efforts is aimed at dominating various regions of the world, and to remain in the strategic cycle of power as well. The September 11 attacks, the war on terrorism and the occupation of Iraq highlighted the role of American military base's global network in protecting and advancing America's interests. In terms of of hegemon power, Iran is a discontented polity, hence posing a major threat against America's interests in the West Asia. Therefore, Iran is exposed to America's direct threat, nevertheless countering the former's threats is considered as a fundamental necessity. As a part of this, the issue that matters is that of thinking over the deterrence of the Islamic republic of Iran. The question that is put forward is "What effect do America's various military bases have in the West Asia on IRI's deterrence model?"Keywords: military bases, deterrence, West Asia region, hegemonic stability, the Islamic Republic of Iran
-
Page 67Although most researchers in the area of nuclear proliferation consider anarchy in the international system and environmental threats as the major motivation on the part of the states to obtain weapons of mass destruction, we have no integral analytical framework to answer the question of "how do security threats affect state's decision to proliferate?" So the present article presents an analytical framework according to which three variables of the level of environmental threats are studied, where the relative strength of these three variables and their effects on the nuclear situation of the proliferating country are examined as well. In answering the question of "why do some countries, despite facing security threats, avoid acquiring nuclear capabilities?", the hypothesis raised is that the country that enjoys allied nuclear support, has no incentive to become nuclear, where the proposed analytical framework is tested using the historical models of nuclear development.Keywords: deterrence, security threats, deterring attack, reliable security guarantee, balance of power
-
Page 141Sistan and Baluchistan Province is a border province in the East of Iran that employs a particular political, cultural, social and geopolitical context affected by geographical and environmental, political, cultural and security across the two sides of the border with protection and provocation on the part of regional and transregional aliens which affects the performance of ethnic and religious groups in this Province, instigating insecurities in these regions. Therefore, using an analyticaldescriptive methodology, this article tries to analyze the factors that have an effect upon the performance religious-ethnic groups in Saravan County, a sensitive border county in this Province. The findings in this research indicate that from among various factors effective on the performance of religious-ethnic groups in the internal security of Saravan County, the geographical and environmental factors have higher average, with social-cultural factors (with emphasis on security conditions) having lower average. As for the extent to which these factors are effective in the internal security of Sistan and Baluchistan, the social and cultural factors (with emphasis on economic conditions), have higher average and the geographical and environmental factors have lower average in terms of having effects.Keywords: religious, ethnic groups, Baluch people, Sistan, Baluchistan, Saravan County
-
Page 183The main aim of this research is to study the effect of propaganda on enemy recognition across citizens in the city of Tehran. The methodology in this research is applied in terms of objective, descriptive-correlational in terms of type and based on structural equations as well, and survey-based (field) in terms of information collection. The statistical population in the present research comprise the Citizens in the city of Tehran Where a number of 384 people were selected using Cochrane formula On the basis of cluster sampling methodology. Standard questionnaire constitutes a tool for collecting information whose validity and reliability were supported by elite experts using Cronbach alpha coefficient. Structural equations were used using LISREL software to analyze the data gathered. The results showed that environmental propaganda, media propaganda and viral propaganda will be having a meaningful effect on enemy recognition among the citizens in the city of Tehran. Also environmental propaganda with effect coefficient (82%) Will have the most effect on enemy recognition.Keywords: enemy recognition, propaganda, environmental propaganda, media propaganda, viral propaganda
-
Page 203An analysis of the defense limitations and capabilities of the geomorphic, despite many types of geomorphic landforms and features in the very geomorphic landforms and features in the strategic and sensitive area of the North of Hormoz Strait has always been important in terms of military studies. This can create specific capabilities for defenders in which depending on environmental capabilities especially geomorphic limitations and capabilities in the region in crafting defense plans is a necessary issue. Doubtlessly, some landforms can act as defense limitations for defenders due to their geographical conditions as well as enemy's particular capabilities where understanding the limitations and advantages of each of the features has been the aim of this research before entering a military battlefield. In this research, plans for produced employing an fuzzy APH model by considering the specific features of landforms in defense-related considerations including distance from and proximity to where conflicts take place (roads), slopes, range and visibility, geological characteristics and , where valuable arenas were determined for defense plannings. Therefore, the research's findings can be considered as a guide for employing geomorphic features of the region for formations, and qualifies military organizations in the area of decision-making and implementation.Keywords: geomorphology, defense strategy, Hormoz strait, geomorphological limitations, capabilities, Bandar Abbas hinterland, geomorphic features
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.