فهرست مطالب

علوم و صنایع غذایی ایران - سال چهاردهم شماره 8 (پیاپی 69، آبان 1396)

مجله علوم و صنایع غذایی ایران
سال چهاردهم شماره 8 (پیاپی 69، آبان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/08/24
  • تعداد عناوین: 30
|
  • علمی پژوهشی
  • مژگان یادگاری، رضا اسماعیل زاده کناری*، سید جعفر هاشمی صفحات 1-9
    سرخ کردن عمیق در روغن فرایند پخت خشک است که شامل غوطه ور کردن قطعات و تکه های ماده غذایی در روغن داغ می شود و موجب افزایش جذب روغن محصول نسبت به روش های دیگر می گردد، استفاده از فیلم ها و پوشش های خوراکی روش مناسبی برای کاهش مقدار روغن جذب شده توسط محصول طی سرخ کردن است. در این مطالعه صمغ های بومی دانه های شاهی و قدومه شیرازی و صمغ متیل سلولز به عنوان منابع هیدروکلوئیدی انتخاب شد و اثرات جدا و ترکیب آنها بر جذب روغن و درصد رطوبت، راندمان سرخ کردن و درصد پوشش دهی طی فرایند سرخ شدن عمیق و همچنین جریان رفتار سوسپانسیون های پوشش دهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از این بود که ویسکوزیته ظاهری تمامی سوسپانسیون ها در هر سه غلظت با افزایش سرعت برشی به سرعت کاهش یافت که این بیانگر رفتار جریانی سودوپلاستیک آن ها بوده و تماما دارای ویژگی های جریانی مشابهی بودند. پوشش های هیدروکلوئیدی مورد استفاده در این مطالعه موجب افزایش میزان رطوبت محصول شدند اما تاثیر آن ها در جذب روغن متفاوت بود. در بین پوشش ها، پوشش تهیه شده از صمغ 2% دانه قدومه شیرازی موثرترین بود، بطوریکه موجب حداکثر کاهش جذب روغن و افزایش میزان رطوبت به ترتیب 16.72% و 18.84% شد. همچنین تیمار پوشش دهی شده با این سوسپانسیون دارای حداکثر راندمان سرخ کردن بود.
    کلیدواژگان: صمغ دانه قدومه شیرازی، صمغ دانه شاهی، متیل سلولز، جذب روغن، سرخ شدن عمیق
  • نسیم رئوفی*، رسول کدخدایی، مسعود نجف نجفی صفحات 11-21
    صمغ فارسی یک صمغ آنیونی است که به طور طبیعی از درخت بادام کوهی ترشح می شود. متاسفانه اطلاعاتی در خصوص اتصالات این صمغ با پروتئین های حرارت دیده در دسترس نیست. هدف از این تحقیق بررسی اثر اعمال حرارت بر ویژگی ایزوله پروتئین آب پنیر و کمپلکس های حاصله با صمغ فارسی می باشد. بدین منظور ابتدا اثر مدت زمان اعمال تیمار حرارتی80 درجه سانتی گراد بر کدورت پروتئین (4pH = ) و سپس بر ویژگی کمپلکس های حاصله به عنوان تابعی از زمان حرارت دهی پروتئین (0 تا 35 دقیقه) بررسی شد. سپس اثر زمان حرارت دهی (15، 25 و 35 دقیقه) و نسبت پروتئین حرارت دیده به صمغ فارسی (2:1، 1:1، 1:2، 1:5، 1:10 و 1:20) بر میزان ترکیبات تشکیل دهنده دو فاز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان حرارت دهی، کدورت نمونه های پروتئین به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. اما این محلول ها به دلیل تشکیل توده های پروتئینی ناشی از برهم کنش پروتئین-پروتئین، بسیار ناپایدار بودند. افزودن صمغ فارسی باعث تشکیل کمپلکس های پروتئین-پلی ساکارید و افزایش معنی داری در پایداری آن ها شد. رفتار جریان کمپلکس ها رفتار رقیق شونده با برش همراه با ایجاد حلقه هیسترزیس در منحنی های رفت و برگشت و افزایش چشمگیری در ویسکوزیته (در درجه برش 0 تا 1-s100) نسبت به محلول های شاهد بود که همگی تاییدی بر ایجاد کمپلکس بین صمغ و پروتئین تیماردیده است. بیشترین میزان بیوپلیمرها در فاز رسوب پس از 35 دقیقه حرارت دهی حاصل شد و با افزایش نسبت صمغ به پروتئین، میزان صمغ در فاز رسوب و یا به عبارتی میزان کمپلکس های نامحلول افزایش پیدا کرد.
    کلیدواژگان: آمیگدالوس اسکوپاریا، پروتئین آب پنیر، کدورت، کمپلکس، ویسکوزیته
  • آیت محمدرزداری *، رحیم ابراهیمی صفحات 23-30
    رشد روز افزون جمعیت، کاهش منابع آبی و افزایش شوری اراضی، عامل تهدید کننده ای برای منابع غذایی محسوب می شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راهکارهای مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می باشد. سالیکورنیا گونه ای از گیاهان هالوفیت (شوری پسند) است که در تولید بذر، روغن و علوفه کاربرد دارد. فرآیند پرتودهی با کاهش بار میکروبی که منجر به فساد می گردد، کاربرد وسیعی در افزایش عمر ماندگاری و تضمین کیفیت مواد غذایی داشته است. در این مطالعه تاثیر پرتودهی گاما و مدت زمان نگهداری بر برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی روغن حاصل از بذر سالیکورنیا مورد برررسی قرار گرفت. اندیس اسیدی، عدد پراکسید، عدد یدی، عدد صابونی و رنگ (L*، a* و b*) روغن سالیکورنیا تیمار شده با دزهای صفر، 1، 2 و 3 کیلوگری اشعه گاما تعیین شد. نتایج نشان داد که دزهای بالا (2 و 3 کیلوگری) اندیس اسیدی، عدد پراکسید و عدد یدی را کاهش و عدد صابونی را افزایش می دهد. پرتودهی تاثیر معنی داری بر شاخص های رنگ روغن سالیکورنیا داشت. پارامترهای L*، a* و b* در دزهای 1 و 2 کیلوگری افزایش یافتند.
    کلیدواژگان: اشعه گاما، خواص فیزیکو شیمیایی، روغن، سالیکورنیا، شورپسند
  • فروغ چهارطاق، بهزاد ناصحی*، حسن برزگر صفحات 31-41
    امروزه به واسطه توجه و علاقه مصرف کنندگان به ویژگی های سلامتی بخش مواد غذایی، درخواست برای تولید مواد غذایی کم کالری افزایش یافته است. بنابراین پژوهشگران صنایع غذایی در کنار حفظ یا بهبود طعم محصول، بر طراحی مجدد مواد غذایی با استفاده از مواد طبیعی متمرکز شده اند. دراین تحقیق اثر سه متغیر درصد جایگزینی شکر با پودر برگ استویا ( 0 تا 75%) ، درصد صمغ کتیرا (0 تا %5/1) و درصد آب (7 تا %17) بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و حسی کیک شامل وزن مخصوص خمیر، سفتی بافت، افت وزنی، حجم مخصوص، رطوبت، خاکستر، رنگ، میزان شیرینی، عطر و طعم، سفتی و پذیرش کلی با استفاده از روش سطح پاسخ مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی یافته های این پژوهش نشان داد که افزایش جایگزینی شکر با پودر برگ استویا موجب بهبود برخی ویژگی های کیک شامل افت وزنی، بافت، میزان شیرینی، رنگ و پذیرش کلی شد. این در حالی است که وزن مخصوص و امتیازات مربوط به سختی، عطر و طعم کاهش یافتند. افزایش درصد صمغ موجب کاهش افت وزنی، افزایش وزن مخصوص و بهبود پذیرش کلی نمونه ها شد. از آنجایی که ارزیابی حسی میزان شیرینی نمونه ها حاکی از عدم اختلاف معنی دار بین تیمارهاست، بنابراین از پودر برگ استویا می توان به عنوان جایگزین شیرین کننده در فرمول کیک اسفنجی کم کالری استفاده نمود. همچنین ارزیابی تمام ویژگی های مورد بررسی در این پژوهش نشان داد که نمونه کیک بهینه با فرمول حاوی %16/1 صمغ کتیرا، %71/41 جایگزینی با پودر برگ استویا و %57/14 درصد آب تولید می شود.
    کلیدواژگان: استویوزید، هیدروکلوئید، کیک رژیمی
  • محمد علی صالحی، آیدا امیدواری * صفحات 43-52
    در این پژوهش با استفاده از تکنولوژی میدان الکتریکی پالسی، اثر پارامتر های میدان پالسی قوی (PEF) به عنوان روشی غیر حرارتی و دوستدار محیط زیست جهت استخراج ساکارز از چغندر قند، تحت شرایط مختلف تیمار شامل پارامتر های قدرت میدان (kV/cm14-5/3) و تعداد پالس (150-40 پالس)، روی فرآیند انتقال جرم (بریکس و هدایت الکتریکی) بعنوان جایگزینی برای روش های سنتی حرارتی مورد بررسی قرار گرفت. در این روش خلال های تهیه شده از چغندر درون یک سل دو جداره پر شده با حلال آب مقطر که توسط دو الکترود از جنس استیل ضد زنگ با گرید دریایی احاطه شده قرار داده شدند بوسیله یک میدان الکتریکی پالسی به کمک منبع تغذیه با ولتاژ بالا و دارای قابلیت تولید پالس به آن اعمال و نتایج ثبت گردید. ارزیابی پارامترهای مذکور در فرآیند استخراج نشان داد مقادیر بالاتر قدرت میدان و تعداد پالس، بریکس و هدایت الکتریکی بطور قابل ملاحظه ای در مقایسه با نمونه ی شاهد افزایش یافت. اثر میدان الکتریکی پالسی قوی (با قدرت میدان kV/cm7 و 100 پالس) روی میزان انتقال جرم و میزان انرژی مصرفی در مقایسه با تیمار حرارتی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل آماری حاکی از کاهش قابل ملاحظه دما و زمان در روش میدان الکتریکی پالسی در مقایسه با تیمار حرارتی با بازده استخراج مشابه است. علاوه بر این میزان انرژی مصرفی در فرآیند حرارتی تقریبا 13 برابر انرژی مورد نیاز در میدان الکتریکی پالسی است. همچنین میزان انتقال جرم در تیمار حرارتی در مقایسه با روش پالسی مقادیر بالاتری را نشان داد.
    کلیدواژگان: استخراج، تیمار حرارتی، میدان الکتریکی پالسی، چغندر قند
  • هلدا دانایی اسکویی *، محسن اسمعیلی، صدیف آزادمرد دمیرچی صفحات 53-64
    گردو به دلیل داشتن α-لینولئیک اسید و مقادیر بالای آنتی اکسیدان یک ماده غذایی مغذی با ارزش محسوب می شود. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات محتوای چربی کل، ترکیب اسیدهای چرب، محتوای توکوفرول، عدد پراکسید و رنگ دو رقم گردو( کاغذی و سنگی) در دو حالت کامل و پودرشده طی نگه داری به مدت شش ماه در سه دمای اتاق ( ̊C25)، یخچال( ̊C4) و فریزر( ̊C18-) است. گردو ها از یک باغ محلی در شهرستان اسکو برداشت شدند. طی انبار مغزها و پودرها در کیسه های پلی پروپیلنی نگه داری شدند. خصوصیات شیمیایی نمونه ها در مرحله برداشت و بعد از 6 ماه انبار اندازه گیری شدند. نتایج حاصل نشان داد در طول انبارداری محتوای توکوفرول کاهش و عدد پراکسید افزایش یافت و اثر دمای انبار روی هر دو پارامتر در سطح احتمال 5% معنی دار شد. از سوی دیگر نتایج نشان داد که مدت نگهداری روی ترکیب اسیدهای چرب تاثیر معنی داری نداشت در حالی که تاثیر واریته اثر معنی داری نشان داد (05/0 p<). طی نگه داری در انبار مقادیر L*، h و WI کاهش یافت. تاثیر دمای انبار روی شاخص های L*، C*و WI در سطح احتمال 5% معنی دار بود.
    کلیدواژگان: پایداری انباری، رنگ سطحی، توکوفرول، گردو
  • فاطمه ناظوری، سیامک کلانتری*، امان الله جوانشاه، علیرضا طلایی صفحات 65-74
    پسته از جمله تنقلات مقوی است که مصرف تازه خوری آن عمدتا محدود به فصل برداشت است. هر چند پسته تر ارزش غذایی بالایی دارد ولی به دلیل نگرانی از فساد میوه، تجار و کشاورزان غالبا تمایلی به نگهداری یا صادرات میوه تازه ندارند. در این بررسی ماندگاری پسته تازه احمدآقایی با پوست تر[1] و بدون پوست تر در سه دمای انبار (1±4، 1±12 و 25±1 درجه سانتی گراد)، سه وزن (200، 400 و 600 گرم) و چهار دوره نگهداری (صفر، 15، 30، 45 روز) بررسی شد. نتایج نشان داد افزایش دوره نگهداری، دما و وزن بسته بندی بر روی صفاتی مانند کاهش وزن، اسیدیته، پراکسید، و میزان آلودگی به آفلاتوکسین موثر بوده و منجر به افزایش آنها می گردد. نگهداری پسته تازه دردمای 25 درجه سانتی گراد حداکثر تا سه روز امکان پذیر است ولی در دمای 12 درجه هر چند تا روز سی ام قابل مصرف است منتهی از لحاظ وضعیت ظاهری به دلیل تجمع آب در کف ظرف و چروکیده شدن محصول کیفیت مناسبی ندارند. در مجموع بسته بندی سبک تر و فرآوری محصول با پوست تر درانباری با دمای 1±4 درجه سانتی گراد می تواند ویژگی های کیفی و کمی پسته تر را تا 45 روز حفظ کند.
    کلیدواژگان: انبارمانی، پسته تازه، ویژگیهای کمی و کیفی
  • مریم شاه امیریان*، ندا مفتون آزاد، لادن جوکار صفحات 75-89
    اسمزی کردن به عنوان یک پیش فرآیند قبل از خشک کردن، سبب کاهش میزان آب اولیه محصول شده و در نتیجه زمان فرآیند خشک کردن کاهش می یابد. همچنین باعث بهبود خصوصیات حسی ، عملکردی و تغذیه ای محصولات خشک شده می گردد. در این مطالعه آبگیری زنجبیل تازه با استفاده از محلول های اسمزی ساکاروز با غلظت های 50 و 70٪ (وزنی-وزنی) انجام گردید و سپس در خشک کن کابینتی در دمای 60 درجه سانتی گراد و سرعت1 متر برثانیه خشک شد. منحنی خشک کردن تیمارها به دست آمد و شاخص های رنگ ( L، a، b، ∆E ) و ترکیبات معطر اندازه گیری گردید. زمان خشک کردن هر دو تیمار تفاوت معنی داری را با یکدیگر و با نمونه کنترل در سطح1% نشان داد. کمترین و بیشترین زمان خشک شدن به ترتیب مربوط به محلول اسمزی 70% ساکارز(7 ساعت) و نمونه کنترل (11 ساعت) بود. بیشترین و کمترین شاخص درخشندگی ( L ) نیز به ترتیب مربوط به نمونه های 70% ساکاروز(33/71) و شاهد (64/33) مربوط می شد. نتایج به دست آمده از دستگاه GC/MS نشان داد که مهمترین ترکیب شناسایی شده در نمونه های زنجبیل آلفا-زینجیبرن به میزان 65/26٪ بود که پس از خشک کردن مقدار آن کاهش یافت. در نتیجه فرآیند خشک کردن اسمزی ترکیبات معطری مانند کامفن از77/6 در نمونه تازه به 38/29 در نمونه شاهد خشک ، 45/29 در محلول 50 % ساکاروز و 44/29 در محلول 70 % ساکاروز افزایش داشت. همچنین مقادیر بتا فلاندرن، جرانیال نیز روند افزایشی داشتند ولیکن ترکیب نرال از 75/5 در نمونه تازه زنجبیل به ترتیب به 659/0 ، 1/1 و30/1 درصد در نمونه خشک شاهد، خشک شده در محلول اسمزی 5٪ و 70٪ ساکاروزکاهش یافت.
    کلیدواژگان: زنجبیل، خشک کردن اسمزی، مواد معطر، آنالیز GC-MS
  • فروغ لنکرانی، وجیهه فدایی نوغانی * صفحات 91-104
    هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر پایدارکننده های کازئینات سدیم (SC)، کنسانتره پروتئین شیر(MPC)، تری سدیم فسفات (TSP) و نشاسته اصلاح شده سیب زمینی (MPS) در سطوح 5/0 و 1 درصد و تاثیر ترکیب دوتایی آن ها TSP-MPC،TSP -SC،TSP -MPS،MPC - SC وSC-MPS به ترتیب با سطوح 25/0 - 25/0 درصد بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی پودر شیر کاکائوی فوری بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان پروتئین در تیمار های حاوی MPC بود و بالاترین سطح ماده خشک و رطوبت در تیمار های حاوی کازئینات سدیم مشاهده گردید؛ میزان خاکستر نیز فاقد اختلاف معنی دار در تیمار های مختلف آزمایشی بود (05/0p>). همچنین، بالاترین میزان پخش شوندگی و بالاترین میزان رطوبت پذیری در تیمار دارای یک درصد MPS مشاهده گردید. ارزیابی حسی تیمار های مختلف آزمایشی پودر شیر کاکائوی فوری نشان داد که پارامتر های طعم، بافت، رنگ، بو و پذیرش کلی فاقد اختلاف معنی دار با یکدیگر بودند (05/0p>). میزان pH پودر شیر کاکائو فوری نشان داد که بالاترین میزان pH در تیمار های حاوی TSP دیده شد و سایر تیمار ها فاقد اختلاف معنی دار با یکدیگر بودند (05/0p>). زمان حلالیت پودر شیر کاکائو در آب جوش و سرد نیز اختلاف معنی داری را در بین تیمار های آزمایشی نشان نداد (05/0p>). بنابراین، در بین تیمارهای مورد استفاده در این مطالعه، تیمار حاوی یک درصد MPC نسبت به سایر تیمارها بر چندین فاکتور نظیر میزان پروتئین، پخش شوندگی و رطوبت پذیری تاثیر گذار بوده است.
    کلیدواژگان: پایدارکننده، ویژگی های فیزیکوشیمیایی، ویژگی های حسی، پودر شیر کاکائوی فوری
  • فخرالدین صالحی*، اشرف گوهری اردبیلی، آذر نعمتی، راضیه لطیفی داراب صفحات 105-114
    به دلیل بهره وری پایین انرژی و مدت زمان طولانی خشک کردن محصولات کشاورزی با روش های متداول، استفاده از روش های نوین نظیر پرتودهی فروسرخ باید بررسی شوند. در این مطالعه جهت خشک کردن و افزایش زمان ماندگاری توت فرنگی، از روش پرتودهی فروسرخ استفاده گردید. اثر توان لامپ فروسرخ (150، 250 و 375 وات)، فاصله نمونه از لامپ (5، 5/7 و 10 سانتی متر) و در مدت زمان 110 دقیقه بر خشک کردن توت فرنگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج خشک کردن توت فرنگی به روش فروسرخ نشان داد با افزایش توان لامپ و کاهش فاصله نمونه ها از منبع حرارتی، سرعت خشک کردن افزایش می یابد. با افزایش توان لامپ فروسرخ از 150 به 375 وات، مقدار کاهش وزن 24/69 درصد افزایش یافت. با افزایش فاصله نمونه ها از 5 به 10 سانتی متر، سرعت خشک شدن 55/23 درصد کاهش یافت. مدل سازی فرآیند به روش الگوریتم ژنتیک - شبکه عصبی مصنوعی با 3 ورودی (توان لامپ، فاصله لامپ و زمان) و 1 خروجی (کاهش وزن) انجام شد. نتایج مدل سازی به روش الگوریتم ژنتیک - شبکه عصبی مصنوعی نشان داد شبکه ای با تعداد 9 نرون در یک لایه پنهان و با استفاده از تابع فعال سازی تانژانت هیپربولیک می توان درصد کاهش وزن در طی فرآیند خشک کردن توت فرنگی به روش فروسرخ را پیشگویی نمود (999/0R2=). نتایج آنالیز حساسیت توسط شبکه عصبی بهینه نشان داد که توان لامپ فروسرخ به عنوان موثرترین عامل در کنترل کاهش وزن برش های توت فرنگی می باشد.
    کلیدواژگان: الگوریتم ژنتیک، آنالیز حساسیت، توتفرنگی، فروسرخ
  • عفت احمدی اقدم*، جواد حصاری، صدیف آزادمرد دمیرچی صفحات 115-122
    مصرف جهانی کره در طول دهه های اخیر به دلیل محدودیت های فیزیکی و خواص تغذیه ای ضعیف کره کاهش یافته است. در این پژوهش، تاثیر افزودن عصاره کاسنی به عنوان منبع غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی روی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و حسی کره حاصل از خامه ترش مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور عصاره کاسنی در سطوح صفر(نمونه کنترل)، 05/0، 1/0، 3/0 و 5/0٪ به کره اضافه گردید و نمونه های آماده شده بعد از بسته بندی با دستگاه تحت خلاء، به مدت 60 روز در یخچال نگهداری شدند. عدد اسیدی، عدد پراکسید، مقدار ترکیبات فنولی کل، پایداری اکسیداسیونی و ویژگی های حسی نمونه ها شامل ویژگی های عطر و طعمی، بافت و ظاهر در طول نگهداری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نمونه های حاوی عصاره کاسنی در مقایسه با نمونه کنترل عدد اسیدی، پایداری اکسیداسیونی و ترکیبات فنلی بیشتر (05/0> P) و عدد پراکسید کمتری (05/0> P) داشتند. بررسی ویژگی های حسی نیز نشان داد که با افزایش درصد عصاره در نمونه های کره، ارزیاب ها طعم عصاره بیشتری را در کره تشخیص دادند. نمونه های حاوی عصاره از نظر ویژگی های عطر و طعمی مانند طعم اسیدی، ماهی، رنسیدی، تلخی، اکسیدشدگی و ماندگی اختلاف معنی داری (05/0>P ) با نمونه شاهد داشت. بر اساس نتایج، کره غنی شده با عصاره کاسنی دارای کیفیت تغذیه ای بهتر و زمان ماندگاری بالاتری بود، همچنین کره حاوی عصاره 05/0% و 1/0% عصاره کاسنی از لحاظ ارزیابی حسی مشابه کره کنترل بود، بنابراین تولید آن در مقیاس صنعتی به عنوان محصول لبنی فراسودمند پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: عصاره کاسنی، کره، آنتی اکسیدان، پایداری، ترکیبات فنلی
  • سجاد پیرسا*، محمد مهدی مظهری صفحات 123-133
    هیدروژل ها مواد پلیمری با ساختار شبکه ای هستند و قابلیت تورم و جذب آب بالایی دارند که این پلیمرها توانایی جذب مواد شیمیایی و نیز آلاینده های گوناگون را دارند. یکی از هیدروژل های معروف پلی وینیل الکل (PVA) می باشد که یک پلی هیدروکسی است که بیشترین کاربرد را در حذف و اندازه گیری آلاینده های آلی و جامد در محیط های مختلف دارد. در این تحقیق از ویژگی جذبی پلی وینیل الکل برای کاهش کدورت و افزایش شفافیت و رنگ آب میوه خرما استفاده شده است. پلی وینیل الکل با غلظت 5/0 گرم در لیتر تهیه شده و با حجم های 5، 15 و 30 میلی لیتری به نمونه های آب میوه خرما با حجم 250 میلی لیتر اضافه گردید. از طرح آماری مرکب مرکزی برای بررسی تاثیر سه فاکتور حجم پلی وینیل الکل، دمای عملکرد جاذب و مدت زمان برهمکنش جاذب با آب میوه خرما بر روی میزان کاهش کدورت و افزایش رنگ و شفافیت استفاده شد. از روش رویه سطح پاسخ نیز جهت بدست آوردن شرایط بهینه استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان دادند که پلی وینیل الکل توانایی کاهش کدورت و افزایش رنگ و شفافیت آب میوه خرما را دارد و می توان از این هیدروژل جهت تهیه آب میوه خرما با کیفیت مطلوب قابل ارائه به بازار استفاده کرد. حجم 5 میلی لیتری پلی وینیل الکل، زمان تیمار 34 دقیقه و دمای 40 درجه سانتی گراد بهترین شرایط لازم جهت کاهش کدورت و افزایش رنگ و شفافیت آب میوه خرما را نشان دادند.
    کلیدواژگان: هیدروژل، پلی وینیل الکل، آب میوه خرما، کدورت، شفافیت و رنگ
  • سمیرا رنجبر، سارا موحد *، حسین احمدی چناربن صفحات 135-146
    همبرگر یکی از مهم ترین محصولات تولید شده از گوشت قرمز است که به لحاظ ارزش تغذیه ای بالا، در کنار خوش طعمی و شیوه ی مصرف ساده ی آن، همچنین به دلیل عدم وجود افزودنی های شیمیایی درفرآیند تولید آن، طرفداران زیادی دارد. رشد میکروب ها طی دوره ی نگهداری عاملی مهم در افت کیفیت این ماده ی غذایی محسوب شده و از مهم ترین نگرانی های تولید کنندگان همبرگر می باشد. در این پژوهش اسانس پونه کوهی به عنوان یک ترکیب ضد میکروبی با غلظت های مختلف 0، 25/0، 5/0، 1 و 2 درصد به فرمولاسیون نمونه های همبرگر 100 گرمی افزوده شد. نمونه های همبرگر تولید شده در شرایط یخچال در دمای 4 درجه سیلسیوس ، به مدت 10 روز نگهداری و سپس در روزهای 0، 10،7،4تحت آزمون های شیمیایی، میکروبی و حسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج، تیمارهای حاوی 2 درصد اسانس پونه کوهی نسبت به سایر تیمارها از مناسب ترین ویژگی های شیمیایی، حسی و از کمترین شمارش کلی میکروارگانیسم ها برخوردار بودند.
    کلیدواژگان: همبرگر، زمان ماندگاری، پونه کوهی، اسانس
  • حسن برزگر*، محمد حجتی، مرضیه پناهی صفحات 147-158
    هدف از این پژوهش بررسی فعالیت های ضداکسایشی و ضدمیکروبی عصاره های اتانولی (EE)، متانولی (ME) و آبی (AE) برگ بنه (Pistacia atlantica) زیرگونه ی mutica از گونه های بومی ایران بود. محتوای ترکیبات فنولی کل و فعالیت ضداکسایشی عصاره ها به ترتیب توسط روش رنگ سنجی فولین سیوکالتو و سنجش مهار رادیکال آزاد DPPH بررسی گردید. فعالیت ضدمیکروبی عصاره ها علیه سه باکتری گرم مثبت، سه باکتری گرم منفی و یک مخمر با روش انتشار دیسک و تعیین حداقل غلظت ممانعت کنندگی (MIC) و حداقل غلظت باکتری کشی (MBC) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره آبی بیشترین محتوای ترکیبات فنولی و بالاترین میزان از مهار رادیکال DPPH را داشت. اما EC50 عصاره آبی در مقایسه با ضداکسایش سنتزی BHT به ترتیب 87/5 و 94/3 میلی گرم در میلی لیتر بود. نتایج نشان داد که عصاره ها بر روی میکروارگانیسم های مورد آزمایش اثر بازدارندگی داشته و باکتری های گرم مثبت حساسیت بیشتری نسبت به باکتری های گرم منفی داشتند. همچنین عصاره آبی به خاطر داشتن مقادیر بیشتر ترکیبات فنولی بالاترین اثر ضدمیکروبی را بر گونه های باکتریایی و مخمر مورد آزمون داشت. در بین میکروارگانیسم های مورد آزمون، استرپتوکوکوس فاسیوم و مخمر کاندیدا آلبیکانس به ترتیب حساسترین و مقاوم ترین بودند. براساس نتایج حاصل از این پژوهش عصاره آبی برگ بنه می تواند به عنوان یک نگهدارنده طبیعی در صنعت غذا استفاده گردد.
    کلیدواژگان: بنه، مهار رادیکال آزاد، حداقل غلظت ممانعت کنندگی، حداقل غلظت باکتری کشی
  • الهام شکوه صارمی، محمد باقر حبیبی نجفی *، محمدحسین حدادخداپرست، معصومه بحرینی صفحات 159-169
    هدف از این مطالعه بررسی اثرات روش های مختلف استخراج بر فعالیت ضداکسایشی گیاه اناریجه (pimpinella affinis) بود. عصاره گیاه اناریجه با استفاده از روش های ماسراسیون، اولتراسوند و استفاده از سیال فوق بحرانی استخراج شد. بازده استخراج و میزان ترکیبات فنولی عصاره ها اندازه گیری شد و ارزیابی فعالیت ضد اکسایشی عصاره در چهار سطح غلظتی (500، 1000، 1500 و 2000 ppm) با استفاده از آزمون مهار رادیکال آزاد DPPH و بیرنگ شدن بتاکاروتن:لینولئیک اسید انجام شد. فراکسیون ترکیبات فنولی با استفاده از دستگاه LC-MS تعیین شد. مقادیر فنول کل عصاره ها بین 69/1836-25/1502 (g E100mg GA/) بود. نتایج نشان داد روش استخراج با سیال فوق بحرانی و استخراج با اولتراسوند به ترتیب بالاترین بازده استخراج و ترکیبات فنولی را داشتند. عصاره حاصل از اولتراسوند بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی را در روش مهار رادیکال آزاد DPPH داشت. بیشترین ترکیب سازنده عصاره (54/13%)، کلروژنیک اسید بود. نتایج این تحقیق پیشنهاد می کند عصاره اناریجه به دلیل دارا بودن ترکیبات فنولی، دارای خاصیت ضد اکسایشی بوده و میتواند جایگزین مناسبی برای نگهدارنده های سنتزی باشد.
    کلیدواژه ها
    کلید واژگان:
    کلیدواژگان: اناریجه، روش های استخراج، آنتی اکسیدان
  • مهدی قادری، احمد بناکار *، علی اکبر مسعودی صفحات 171-180
    یکی از مشکلات موجود در صنعت بسته بندی، توزیع تخم‏مرغ و جوجه کشی وجود تخم‏مرغ‏های دارای ترک می باشد. با توجه به حجم بالای تخم مرغ های تولیدشده در جهان جدا کردن تخم مرغ های شکسته امری مهم تلقی می شود. در این تحقیق با استفاده از خاصیت هدایت الکتریکی، تخم مرغ های شکسته و سالم از یکدیگر تفکیک گردیدند. در این تحقیق از تخم‏مرغ نژاد هایلان استفاده گردید. از آنجایی که معیاری برای سنجش ترک در پوسته تخم مرغ وجود ندارد تعداد 100 تخم مرغ شکسته انتخاب گردید و به ده نفر متخصص در زمینه تخم مرغ نشان داده شد. 48 تخم مرغ با ترک مویی از بین تخم مرغ های شکسته انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفت. بدین منظور ضرایب دی الکتریک و اتلاف تخم مرغ ها در فرکانس های بین KHz 40 تا MHz 20 اندازه گیری شدند و به عنوان ورودی طبقه بندهای شبکه عصبی و ماشین بردار پشتیبان مورداستفاده قرار گرفتند. طبقه بندهای شبکه عصبی و SVM از 50% داده های اختصاص یافته برای ارزیابی شامل 75 و26 تخم مرغ شکسته و سالم، هردو توانستند با دقت 100% تخم‏مرغ های سالم و شکسته را با ضریب کاپا 1 از یکدیگر جدا کنند.
    کلیدواژگان: تخم مرغ، بستهبندی، ضرایب دیالکتریک، شبکه عصبی، ماشین بردار پشتیبان
  • نرگس نادیان*، لیلا مصفی، محمد حجت الاسلامی، شهناز ادیب صفحات 181-193
    بیسکویت یکی از مهم ترین فرآورده های آرد است که به علت خصوصیات حسی مطلوب، سهولت مصرف و عمر ماندگاری بالا محبوبیت زیادی در بین گروه های سنی مختلف جامعه دارد. امروزه صنعت غذا به محصولات بدون قند طبیعی، فراسودمند و با ارزش تغذیه ای بالا، علاقه بسیاری را نشان می دهد. در این راستا، برای دستیابی به هدف مذکور، در این پژوهش از شیرین کننده های طبیعی و آرد کامل یولاف برای تولید بیسکویت استفاده گردید و طی سه مرحله تهیه آن اجرا شد. در مرحله اول تلخی زدایی، پوست گیری و آسیاب آرد کامل یولاف صورت گرفت. در مرحله دوم، به منظور بررسی و بهینه سازی تولید بیسکویت بدون قند، سه متغیر مالتودکسترین، ایزومالت و آرد کامل یولاف هر کدام در پنج سطح تعیین گردید. پس از آن با طراحی فاکتوریل جزیی در قالب طرح مرکب مرکزی، تیمارهای مختلفی بر اساس سطوح متغیرهای مورد بررسی تولید شد. سپس نمونه های بیسکویت از نظر خواص فیزیکی (میانگین ضخامت، نسبت سطح به ضخامت و دانسیته)، ویژگی های بافتی و ارزیابی حسی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج به دست آمده هیچ یک از متغیرها بر میزان قرمزی، دانسیته، طعم و رنگ بیسکویت اثر معنی داری در سطح احتمال 05/0>p نداشتند. میزان آرد کامل یولاف بر پارامترهایی مانند میزان سختی، میزان روشنایی، اندیس قهوه ای شدن، میزان اختلاف رنگ، میانگین ضخامت، نسبت سطح به ضخامت و مقبولیت کلی اثر معنی داری داشت. ایزومالت بر مقادیر پانچ، اندیس قهوه ای شدن و میزان خمش اثر معنی دار داشت. مالتودکسترین نیز بر میزان سختی، میزان خمش، میزان زردی و اختلاف رنگ اثر معنی داری داشت. به طور کلی نتایج حاصل از آزمون های بافت، حسی و فیزیکی، سطوح بهینه متغیرها برای فرمولاسیون بیسکویت فوق را، میزان 73/2 درصد مالتودکسترین، 73/16درصد ایزومالت و 39/11 درصد آرد کامل یولاف نشان داد. بیسکویت تولید شده با این سطوح بهینه، میانگین ضخامت 98/5، نسبت سطح به ضخامت 75/493 و مقبولیت کلی 50/4 را داشت. با مقایسه نتایج حاصل و مقادیر پیش بینی شده مشخص گردید که مدل تعیین شده به خوبی می تواند برای بیسکویت بدون قند حاوی آرد کامل یولاف به کار رود.
    کلیدواژگان: مالتودکسترین، ایزومالت، آرد کامل یولاف، بیسکویت
  • هادی طالبی، مهدی قیافه داودی * صفحات 195-204
    پروتئین گلوتن که مهم‏ترین ترکیب در ایجاد بافت و در برگیرنده اجزای فرمولاسیون محصولات صنایع پخت می‏باشد، در افراد مبتلا به بیماری سیلیاک ایجاد حساسیت می‏کند و تنها راه درمان این بیماری استفاده از یک رژیم غذایی بدون گلوتن در تمام طول عمر فرد است. از این‏رو هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر پروتئین ایزوله سویا به‏عنوان مقلد گلوتن در سطوح صفر، 10 و 20 درصد (بر اساس وزن آرد برنج) و به‏کارگیری امواج فراصوت طی مدت زمان‏های صفر، 2 و 4 دقیقه بر بهبود خصوصیات تکنولوژیکی، تصویری، بافتی و حسی کیک اسفنجی برنجی فاقد گلوتن در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل بود (05/0≥P). نتایج به وضوح نشان داد که اضافه نمودن پروتئین ایزوله سویا به میزان 10 درصد سبب افزیش میزان حجم مخصوص، تخلخل و مولفه های L* و a* پوسته و کاهش میزان سفتی (2 ساعت و یک هفته پس از پخت) محصول نهایی شد. از سوی دیگر مشاهده گردید که با افزایش مدت زمان اعمال امواج فراصوت از صفر تا 4 دقیقه، خصوصیات کمی و کیفی نمونه های تولیدی بهبود یافت. این در حالی بود که افزودن پروتئین ایزوله سویا و اعمال امواج فراصوت تاثیر معنی‏داری بر میزان مولفه b* پوسته کیک اسفنجی بدون گلوتن نداشت (05/0≥P). در نهایت براساس نتایج حاصل از پذیرش‏کلی که میانگینی از سایر خصوصیات حسی بود، مشخص گردید که نمونه حاوی 10 درصد پروتئین سویا و تحت اعمال امواج فراصوت به مدت زمان 4 دقیقه، بیش‏ترین مقبولیت را در بین داوران چشایی برخوردار بود.
    کلیدواژگان: سیلیاک، بدون گلوتن، پروتئین ایزوله سویا، امواج فراصوت، کیک اسفنجی
  • زینب رفتنی امیری*، سمیه سلمانی صفحات 205-214
    مصرف گسترده شیر و فرآورده های لبنی سبب شده است این محصولات به ویژه توسط تولید کنندگان، هدف بسیاری از تقلبات قرار بگیرد. یکی از تقلبات رایج در این زمینه، افزودن روغن های گیاهی با قیمت پائین با هدف افزایش سودآوری محصولات می باشد. در این بررسی 73 نمونه از فرآورده های لبنی صنعتی شامل شیر، ماست، کره و روغن حیوانی از 23 فروشگاه در سطح شهرستان کرمانشاه به صورت تصادفی خریداری شد. جهت تشخیص تقلب در فرآورده ها، پروفایل ترکیبات استرولی و اسید چرب آنها پس از استخراج چربی، توسط تکنیک های کروماتوگرافی مایع و گازی تعیین گردید. پس از انجام کروماتوگرافی، حضور استرول های گیاهی بتاسیتواسترول و استیگمااسترول در 33% از نمونه های ماست، 26% از نمونه های کره، 25% از نمونه های روغن حیوانی و 13% از نمونه های شیر به اثبات رسید. نمونه های ماست حاوی بیشترین میزان بتاسیتواسترول و استیگمااسترول و نمونه های روغن حیوانی حاوی کمترین میزان این استرول های گیاهی بودند. هم چنین بررسی پروفایل اسید چرب نمونه های ماست و کره به ترتیب نشان دهنده حضور مقادیر بالای اسیدهای چرب چند غیر اشباعی نظیر اسید لینولئیک و مقادیر کم اسید میریستیک بود که افزودن روغن های گیاهی به این فرآورده های لبنی را تائید کرد. بنابراین می توان گفت که بررسی ترکیب استرولی و اسیدهای چرب ابزارهای مناسبی برای اعتبار سنجی چربی شیر در فرآورده های لبنی محسوب می شوند. نتایج نشان داد تقریبا 25 درصد از 73 نمونه لبنی (شیر، ماست،کره و روغن حیوانی) حاوی روغن گیاهی بودند.
    کلیدواژگان: تقلب، استرول، فرآورده های لبنی، کروماتوگرافی
  • ساره حسینی، مجید علی آبادی* صفحات 215-227
    هدف از این پژوهش بررسی اثر جایگزینی سطوح مختلف گوشت بوقلمون (0، 25، 50، 75 و 100 درصد) در فرمولاسیون برگر و مطالعه ویژگی های کیفی برگر بوقلمون بود. بدین منظور اندیس تیوباربیتوریک اسید، ویژگی های پخت، فاکتورهای رنگ و بافت، خصوصیات حسی مورد بررسی قرار گرفت. از آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی به منظور بررسی اثر فرمولاسیون بر ویژگی های کیفی برگرها استفاده شد. با افزایش درصد گوشت بوقلمون، ویژگی حفظ رطوبت نمونه ها افزایش یافت. نمونه های شاهد و نمونه های 100 درصد گوشت بوقلمون به ترتیب بیشترین (08/71 درصد) و کمترین (10/47 درصد) میزان از دست دادن رطوبت را داشتند. با افزایش درصد گوشت بوقلمون در فرمولاسیون برگر، ویژگی های پخت (کاهش قطر، افزایش ضخامت، بازده پخت و چروکیدگی)و سفتی بافت بهبود یافتند که می توان به خاصیت حفظ آب بافت گوشت بوقلمون نسبت داد. بالاترین اندیس تیوباربیتوریک اسید ( 84/1 میلی گرم مالون آلدئید/کیلوگرم نمونه) در نمونه 100 درصد گوشت گاو بدلیل داشتن محتوای چربی بیشتر مشاهده گردید. نمونه 75 درصد گوشت بوقلمون و 25 درصد گوشت گاو بیشترین امتیاز رنگ حاصل از آنالیز پردازش تصویر را دریافت کرد. با افزایش درصد گوشت بوقلمون، از نظر داوران حسی، امتیاز آبداری، شکل ظاهری و پذیرش کلی افزایش و پارامترهای بافت و طعم کاهش یافتند. نتایج کلی نشان داد که نمونه 75/25 (گوشت بوقلمون به گوشت گاو) بیشترین امتیاز، آنالیز دستگاهی و ارزیابی حسی پانلیست ها را دارا بوده است، بنابراین گوشت بوقلمون همانند گوشت گاو قابلیت فرآوری و صنعتی شدن را دارد.
    کلیدواژگان: اندیس تیوباربیتوریک اسید، برگر، گوشت بوقلمون، ویژگی های پخت
  • مریم سلطانی کاظمی، سامان آبدانان مهدی زاده *، مختار حیدری، سید مجتبی فارغ صفحات 229-241
    در سال های اخیر کاربرد طیف‏ سنجی UV/NIRبه عنوان یک روش غیرمخرب با روش‏های شیمی‏سنجی به منظور ارزیابی کیفیت محصولات کشاورزی به طور گسترده‏ای مورد توجه قرار گرفته است. توت سیاه یکی از میوه های بومی ایران است که در زمینه تعیین شاخص‏های کیفی آن به روش غیر مخرب اطلاعات محدودی وجود دارد. در پژوهش حاضر به منظور انتخاب نواحی طول موج موثر در طیف‏سنجی UV/NIR(nm 1100-300)، از دو روش BiPLS و iPLS جهت تشخیص پارامترهای کیفی مانند میزان مواد جامد محلول(TSS)، اسیدیته، ویتامین‏ث و آنتوسیانین در آب‏میوه توت سیاه مورد استفاده شد. لازم به ذکر است که قبل از انجام محاسبات مذکور، در مرحله نخست برای هر سه مدل پیشگو (PLS، BiPLS و iPLS) تعداد مولفه اصلی مربوط به هر پارامتر آب‏میوه (TSS، اسیدیته، ویتامین‏ث و آنتوسیانین) با استفاده از روش Cross-Validation استخراج شد. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه این سه مدل مشخص شد که در تشخیص و اندازه‏گیری پارامترهای داخلی TSS (RMSEC=0.076، rc=0.96 و RMSEV=0.03، rv=0.96)، اسیدیته (RMSEC=0.014، rc=0.96 و RMSEV=0.013، rv=0.98)، ویتامین‏ث (RMSEC=0.053، rc=0.87 و RMSEV=0.0008، rv=0.93) و آنتوسیانین (RMSEC=0.0007، rc=0.97 و RMSEV=0.0006، rv=0.95) BiPLS با 15 فاکتور از 20 فاصله انتخاب شده بهترین عملکرد را داشته است.
    کلیدواژگان: آب میوهتوت سیاه، طیف سنجی UV-NIR، ترکیبات بیوشیمیایی، انتخاب طول موج
  • علیرضا رحمانیان، مهدی قیافه داودی * صفحات 243-253
    در میان محصولات شیرین حاصل از آرد گندم، طعم مطلوب و پر انرژی بودن دونات سبب توجه بیشتر تولیدکنندگان و مصرف‏کنندگان به آن گردیده است. این در حالی است که ایجاد تنوع در تولید این محصول و افزایش ماندگاری آن ضروری به ‏نظر می‏رسد. از این‏رو هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر جایگزینی آرد گندم موجود در فرمولاسیون دونات تخمیری با آرد سیب‏زمینی در سطوح صفر، 10 و 20 درصد و افزودن ترکیب چند الکلی سوربیتول به‏عنوان ماده جاذب‏الرطوبه در سطح صفر، 5/0 و 0/1 درصد، بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی، بافتی، تصویری، حسی و ماندگاری محصول نهایی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل بود (05/0≥P). نتایج به وضوح نشان داد که افزایش میزان جایگزینی آرد گندم با آرد سیب‏زمینی و افزودن پلی‏اول سوربیتول در تمامی سطوح سبب افزایش میزان رطوبت نمونه های دونات تولیدی به‏طور معنی‏داری شد (05/0≥P). این در حالی بود که افزایش میزان جایگزینی آرد تا سطح 20 درصد و حضور 0/1 درصد سوربیتول سبب کاهش میزان تخلخل و حجم مخصوص نمونه ها گردید. ارزیابی بافت طی بازه زمانی سه روز پس از پخت نیز گویای آن بود که حضور آرد سیب‏زمینی تا سطح 10 درصد و سوربیتول به میزان 0/1 درصد منجر به ایجاد بافت نرم و مطلوب گردید. از سوی دیگر مشاهده شد که افزایش میزان سوربیتول در نمونه های تولیدی، میزان روشنی (مولفه L*) و قرمزی (مولفه a*) پوسته دونات تخمیری به‏ترتیب افزایش و کاهش یافت و همچین افزایش میزان آرد سیب‏زمینی تا سطح 20 درصد در افزایش میزان قرمزی پوسته نمونه ها موثر بود. در نهایت با ارزیابی نتایج پذیرش‏کلی مشخص گردید که نمونه حاوی 10 درصد آرد سیب‏زمینی، 90 درصد آرد گندم و 5/0 درصد سوربیتول از بیشترین میزان مقبولیت نزد داوران چشایی برخوردار بود.
    کلیدواژگان: دونات، آرد سیب زمینی، پلی اول، سوربیتول، ماندگاری
  • عاطفه صادقی زاده دهکردی، محمد فاضل نجف آبادی*، هاجر عباسی صفحات 255-268
    آرد کنجاله کنجد به علت دارا بودن مقادیر بالای پروتئین، فیبر و املاح و آناناس به دلیل داشتن مواد مغذی یک گزینه مناسب برای بهبود ارزش غذایی در محصولات فراسودمند به شمار می‏آید. در این پژوهش با توجه به اهمیت روزافزون تولید و استفاده از محصولات نانوایی غنی‏سازی شده، تاثیر جایگزینی آرد کنجاله کنجد در سطوح صفر، 8، 24، 40 و 48 درصد و آناناس نیز در سطوح صفر، 5/1، 5/4، 5/7 و 9 درصد بر خصوصیات تکنولوژیکی و تصویری کیک اسفنجی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از طرح آماری سطح پاسخ طرح مرکب مرکزی با 2 متغیر و 4 نقطه مرکزی استفاده گردید. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص گردید که افزایش کنجاله کنجد و آناناس در فرمولاسیون سبب کاهش حجم ویژه و شاخص‏های رنگی L*، b*، زاویه ته رنگ و ضریب قهوه‏ای شدن پوسته شد. در حالی که میزان رطوبت، تخلخل، شاخص‏های رنگی a*، C* و اختلاف رنگ بین نمونه و شاهد و سفتی بافت افزایش یافت. در ادامه نقطه بهینه توسط نرم‏افزار Design-Expert 7.0.0 تعیین گردید. در این نقطه مقدار کنجاله کنجد و آناناس به‏ترتیب 26 و 6/1 درصد بود که این مقادیر به عنوان مقادیر بهینه معرفی شدند.
    کلیدواژگان: کنجاله کنجد، آناناس، خصوصیات تصویری، بافت، بهینه یابی
  • علیرضا ملکی کهکی، محمد باقری*، لیلا ناطقی صفحات 269-281
    مشخص شده است که مصرف نگهدارنده های سنتزی از جمله نیتریت و املاح آن در فراورده های گوشتی می تواند مخاطراتی را در رابطه با سلامت مصرف کنندگان ایجاد کند. از این رو تلاش هایی برای کاهش این ماده در فراورده های گوشتی انجام شده است. هدف از این مطالعه جایگزینی غلظت های 0، 20، 40، 60، 80 و 100% عصاره کرفس با نیتریت در سوسیس های کوکتل حاوی 55% گوشت مرغ در مدت زمان 1، 10، 20 و 30 روز نگهداری در یخچال انجام شده و اثرات آنتی اکسیدانی و نیز حفظ رنگ و خصوصیات حسی این فراورده ها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمونه سوسیس حاوی 60% عصاره کرفس از نظر شاخص a* (شدت قرمزی) مطلوب ترین نمونه است. از نظر خواص آنتی اکسیدانی، سوسیس حاوی 20% عصاره کرفس بهترین فعالیت آنتی اکسیدانی را از خود نشان داد. همچنین از نظر خواص حسی (طعم و بو) نمونه حاوی 60% عصاره کرفس از لحاظ آماری تفاوت معنی داری با نمونه شاهد نداشت (p>0.05).
    کلیدواژگان: آورده ی، ری، اره
  • غلامحسین حقایق صفحات 283-294
    سیلیاک یک بیماری گوارشی خود ایمن است که تنها راه درمان آن مصرف مواد غذایی فاقد پروتئین گلوتن می‏باشد. امروزه محققان صنعت غذا ضمن تولید محصولات بدون گلوتن به غنی‏سازی این دسته از محصولات اهمیت می‏دهند. از این‏رو هدف از تحقیق انجام شده کاربرد آرد کینوآ، آمارانت و گندم سیاه در سطوح 5، 10 و 15 درصد به‏عنوان جایگزین بخشی از آرد برنج موجود در نان بدون گلوتن و بررسی خصوصیات تغذی های، تکنولوژیکی و حسی محصول تولیدی بود. نتایج به وضوح نشان داد که کاربرد آرد شبه غلات و افزایش سطوح مصرف سبب افزایش محتوای پروتئینی، خاکستر، میزان رطوبت و مولفه L* پوسته نمونه های تولیدی شد. همچنین با جایگزینی آرد کینوآ در فرمولاسیون نان برنجی حجم مخصوص افزایش یافت. این در حالی بود که هر سه آرد جایگزین شده (کینوآ، آمارانت و گندم سیاه) در افزایش میزان تخلخل و نرمی بافت نسبت به نمونه شاهد موثر بودند. علاوه بر این نتایج نشان داد که آرد گندم سیاه و آمارانت به ترتیب سبب افزایش میزان مولفه های رنگی a* و b* پوسته نان بدون گلوتن شدند. در نهایت ارزیابان حسی نمونه های حاوی آرد شبه غلات بخصوص نمونه های حاوی آرد کینوآ و آمارانت را به‏عنوان بهترین نمونه معرفی نمودند. بنابراین براساس نتایج می‏توان گفت با کاربرد آرد شبه غلات در فرمولاسیون محصولات صنایع پخت علاوه بر بهبود کمیت و کیفیت محصول تولیدی، امکان افزایش بازارپسندی این محصولات افزایش می‏یابد.
    کلیدواژگان: شبه غلات، غنی سازی، بافت، تخلخل، مولفه های رنگی
  • علی سوهان آجینی، سارا موحد *، حسین احمدی چناربن صفحات 295-306
    با وجود نقش مهمی که چربی ها ایفا می کنند، تحقیقات متعددی جهت کاهش کالری در محصولات غذایی و جایگزین کردن آن ها صورت گرفته است. جایگزین های چربی دارای ویژگی های منحصر به فردی بوده که به منظور افزایش کیفیت محصولات پخت، قابل استفاده هستند آن ها بایستی بتوانند خواصی مشابه چربی ها از نظر بافت، طعم و مزه، رنگ ، حجم و ویژگی های حسی ایجاد کنند. در تحقیق حاضر، از صمغ های گوار و زانتان در دو سطح 1/0 و 2/0 درصد، به عنوان بخشی از جایگزین های چربی بر پایه ی کربوهیدرات، در تهیه کیک های روغنی استفاده شده است. با توجه به نتایج، تیمار حاوی 2/0 درصد صمغ زانتان، از بیشترین و تیمار شاهد از کمترین مقدار از لحاظ ویژگی های شیمیایی نظیر رطوبت، خاکستر، پروتئین و فیبر برخوردار بودند. همچنین در بین تیمارهای مورد آزمون، تیمار حاوی 2/0 درصد صمغ زانتان و سپس تیمار حاوی 2/0 درصد صمغ گوار به دلیل مصرف و جایگزینی بیشتر صمغ ها، از کمترین و نمونه شاهد از بیشترین مقدار عدد پراکسید برخوردار بودند.از نظر میزان دانسیته خمیر، تیمار شاهد بالاترین مقدار و از نظر ویسکوزیته، تیمار دارای 2/0 درصد صمغ زانتان، بالاترین مقدار را در مقایسه با سایر تیمارها داشتند. همچنین ویژگی های ارگانولپتیکی نمونه های کیک حاوی صمغ های مورد استفاده، در مقایسه با نمونه شاهد بهبود یافتند. از سوی دیگر بر اساس آزمون بافت سنجی، تیمار شاهد از بیشترین و تیمارهای دارای سطوح بالاتر صمغ از کمترین میزان سفتی برخوردار بودند.
    کلیدواژگان: صمغ گوار، صمغ زانتان، جایگزین های چربی، کیک روغنی
  • معصومه مقیمی* صفحات 307-318
    جوانه گندم و کنجاله کنجد از محصولات جانبی صنعت غذا بوده که با وجود خواص فراسودمند بی‏شمار، از صنایع تبدیلی بسیار محدودی برخوردار می‏باشند. از این‏رو در مطالعه حاضر به‏منظور افزایش خواص تغذیه ای کیک روغنی، کنجاله کنجد در سه سطح صفر، 15 و 30 درصد به‏عنوان جایگزین آرد گندم و جوانه ی گندم در سه سطح صفر، 5 و 10 درصد به فرمولاسیون افزوده شد و ویژگی های فیزیکوشیمیایی، آنتی‏اکسیدانی و حسی محصول نهایی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل مورد ارزیابی قرار گرفت (05/0≥p). نتایج نشان داد که میزان رطوبت نمونه های کیک تولیدی با افزایش مقدار آرد کنجاله کنجد و جوانه گندم، به‏ترتیب افزایش و کاهش یافت. علاوه بر این با افزایش مقدار این دو ترکیب طبیعی در فرمولاسیون، فعالیت آنتی اکسیدانی محصول نهایی به صورت خطی افزایش یافت، به‏طوری که نمونه‏ حاوی 30 درصد آرد کنجاله کنجد و 10 درصد جوانه گندم از بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی برخوردار بود. از سوی دیگر بیشترین میزان حجم مخصوص، تخلخل، نرمی بافت (طی بازه زمانی 2 ساعت و یک هفته پس از پخت) در نمونه حاوی 15 درصد کنجاله کنجد و 5 درصد جوانه گندم مشاهده شد. همچنین در ارزشیابی حسی نیز داوران چشایی بالاترین امتیاز را به نمونه حاوی 15 درصد کنجاله کنجد و 5 درصد جوانه گندم اختصاص دادند. در نهایت با توجه به نتایج ارزیابی خصوصیات نمونه های کیک تولیدی می‏توان گفت که این ترکیبات طبیعی و عملگرا، ضمن بهبود سلامت جامعه، قابلیت اصلاح خصوصیات تکنولوژیکی و حسی محصول نهایی را داشته و بهره‏وری اقتصادی ایجاد می‏کنند.
    کلیدواژگان: فراسودمند، جوانه گندم، کنجاله کنجد، کیک روغنی، آنتی اکسیدان
  • الهه محمدی اکبرابادی، سلیمان عباسی* صفحات 319-329
    پاستیل‏ها از جمله فراورده های قنادی محبوب و پر مصرف می‏باشند که مصرف بالای آنها، به دلیل ارزش تغذی های پایین و محتوای شکر بالا، موجب برخی نگرانی ها می شود. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش بررسی امکان تولید پاستیل‏های کم‏کالری و فراسودمند با استفاده از ژلاتین، انواع اینولین بلند (TEX) و کوتاه (CLR) زنجیر، و استویوزید (به جای شکر) می‏باشد به گونه‏ای ‏که رضایت‏مندی افراد دیابتی و دارای وزن بالا جلب شود. اینولین (TEX) در 6 غلظت 1، 2، 3، 4، 5 و 6 درصد (به ترتیب حاوی 9، 8، 7، 6، 5 و 4 درصد ژلاتین) و اینولین CLR در 5 غلظت 1، 2، 3، 4 و 5 درصد (به ترتیب حاوی 9، 8، 7، 6 و 5 درصد ژلاتین) مورد استفاده قرار گرفتند (17 نمونه). سپس ویژگی های کششی، حسی و میزان رطوبت آن‏ها اندازه گیری شد.مطابقنتایج، هیچ یک از اینولین‏ها نتوانستند به طور کامل جایگزین ژلاتین شوند. با افزودن هر دو نوع اینولین، میزان بار بیشینه، کار و بار نهایی کاهش یافتند. هم‏چنین تفاوت معناداری در میزان تغییر شکل بار بیشینه بین نمونه ها با نمونه شاهد وجود نداشت. از لحاظ حسی نیز نمونه حاوی 6 گرم TEX، 4 گرم ژلاتین و 35 گرم شکر، پذیرشی برابر با نمونه حاوی 10 گرم TEX، 4/6 گرم ژلاتین و 1/0 گرم استویوزید (مدت زمان آون 12 ساعت) داشت. بنابراین نتایج این پژوهش نویدبخش امکان پذیری تولید پاستیل‏های فراسودمند است که نه تنها از منظر تغذی های محصولی سالم بوده، بلکه از لحاظ حسی رفتاری مشابه نمونه های تجاری موجود دارد.
    کلیدواژگان: پاستیل، اینولین، استویوزید، فراسودمند، ویژگی های کششی، ارزیابی حسی
  • مهسا محمدطاهری، سید ابراهیم حسینی * صفحات 331-343
    محصول گوشتی تخمیری یک محصول سنتی و قدیمی است که در تمام نقاط جهان وجود دارد. باکتری های اسید لاکتیک به طور گسترده برای تولید محصولات گوشتی تخمیری استفاده می شوند. هدف این تحقیق، بررسی اثر کشت های آغازگر لاکتیکی Lactobacillus Plantarum و Lactobacillus Sakei بر ویژگی های شیمیایی و میکروبی و بافت محصول گوشتی تخمیری می باشد. بدین منظور دو گونه لاکتیکی فوق انتخاب شدند و پس از کشت و آماده سازی به تیمار ها تلقیح شدند. آزمون های فیزیکی و شیمیایی در طی دوره تخمیر و رسیدن صورت گرفته و روند آنها در روزهای صفر، 5 ، 10 و 15 بررسی شده است. همچنین آزمون بافت سنجی نمونه ها، جهت بررسی ویژگی های بافتی، در روز صفر و در انتهای فرایند رسیدن در روز 15 صورت گرفت. نتایج نشان می دهند که نمونه تلقیح شده با Lactobacillus sakei بیشترین میانگین pH و بیشترین میانگین باکتری های اسید لاکتیک را دارد. رطوبت در همه نمونه ها کاهش یافته و مقدار پروتئین، چربی و خاکستر در همه نمونه ها افزایش یافته است. در رابطه با میانگین چربی، نمونه تلقیح شده با کشت مخلوط بیشترین مقدار و نمونه تلقیح شده با Lactobacillus plantarum کمترین مقدار را داردهمچنین نتایج حاصل از آزمون بافت سنجی نشان می دهد که نمونه تلقیح شده با Lactobacillus sakei بیشترین میانگین حداکثر نیروی برشی را دارا می باشد.
    کلیدواژگان: محصول گوشتی تخمیری، باکتری های اسید لاکتیک، لاکتوباسیلوس پلانتاروم، لاکتوباسیلوس ساکئی
  • یادداشت پژوهشی
  • علی آبرومند*، فریده باعثی صفحات 345-352
    در صورت نگهداری نامناسب، کیفیت و ارزش غذایی فیله و چربی ماهی به سرعت کاهش می یابد. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر مدت زمان نگهداری پس از صید بر ترکیبات تقریبی و پیشرفت اکسیداسیون ماهی صافی )(Siganus javus در حالت یخ پوششی بود. بدین منظور تعدادی ماهی صافی به صورت تازه از سواحل بندر دیلم صید شد. از بین ماهیان صید شده تعدادی ماهی سالم و هم اندازه به صورت تصادفی با میانگین وزنی 200±3500 گرم انتخاب شد. ماهیان به مدت 20 روز در داخل جعبه یونولیت در لایه هایی از یخ خرد شده و به ضخامت تقریبی 5 سانتیمتر قرار داده شدند. نمونه برداری از ماهیان در روزهای 1، 4، 7، 10، 13 و 20 نگهداری در یخ انجام شد. ماهیان پس از فلس گیری، تخلیه شکمی، شست شو داده شدند و سپس فیله آنها جهت اندازه گیری ترکیبات شیمیایی در کنار یخ به آزمایشگاه دامپزشکی اهواز انتقال داده شد. نتایج نشان داد ترکیبات تقریبی و شاخص های فساد تغییر می کند به طوری که در روز دهم تحقیق، نمونه ها دارای کمترین مقدار پراکسید بود. می توان نتیجه گرفت که نگهداری در یخ در کوتاه مدت مانع از فساد ماهی صافی گردید اما در طولانی مدت این روش نگهداری مناسب نیست و باعث کاهش کیفیت و ارزش غذایی ماهی می شود.
    کلیدواژگان: ماهی صافی) (Siganus javus، یخ پوششی، ترکیبات مغذی، شاخص های فساد
|
  • Yadegarim., Esmaeilzadeh Kenarir. *, Hashemi, S. J Pages 1-9
    Deep frying in oil are dry curing process that includes immersing food in hot oil the pieces and patches and increases the oil absorption than other methods, the use of edible films and coatings is suitable method to reduce the amount of oil absorbed during frying by product. In this study lepidium sativum and alyssum homolocarpum native seeds gums and methyl cellulose gum was selected as sources of hydrocolloid and separate and compound them effects on the oil absorption and moisture content, frying yield and coating percentage during deep frying process and also were studied flow behavior of the coating suspensions. The apparent viscosity of the suspension in all three dosages rapidly declined with increasing shear rate that reflects their pseudoplastic flow behavior and all have flow characteristics were similar. Hedrocolloid coatings used in this study to increase the moisture content of the product was different, but their impact on oil absoption. Among the coating, was most effective coatings made of gum 2% of alyssum homolocarpum seed, to cause maximum reducing oil uptake and increase in moisture content 16.72% and 18.84% respectively. Also treatment coated with this suspension was frying yield efficiency.
    Keywords: Alyssum homolocarpum seed gum, Lepidium sativum seed gum, Methyl cellulose, Oil uptake, Deep frying
  • Raoufin. *, Kadkhodaeer., Najaf Najafi, M Pages 11-21
    Persian gum is an anionic polysaccharide, exudes from mountain almond tree. Unfortunately, there is no information about its interaction with unfolded proteins. The objectives of the current study are investigation of heating time on the properties of WPI and the complexes thereof. In this regard, first the effect of thermal processing (at 80°C, for 0-35 min) on the turbidity of whey protein isolate was surveyed at pH 4.0. The electrostatic interaction between treated WPI and Persian gum was also surveyed as a function of heating time and mixing ratios (2:1, 1:1, 1:2, 1:5, 1:10 and 1:20). Results indicated the significant increasing in the turbidity of treated WPI solutions (mainly after 25 min) with a high inconsistency leading to the precipitation due to the protein-protein interactions at low pH and formation of large aggregates. Addition of Persian gum (PG) caused the formation of WPI-PG complexes and meaningful increasing in the stability of the mixture solutions. Furthermore, the rheological measurements (0-100 S-1) showed that the mixture solution has pseudoplastic behavior with a large hysteresis loop and higher viscosity rather than the blank solutions, indicating the formation of proteinpolysaccharide complexes. By calculation of protein and polysaccharide in the supernatant and precipitation phases, the most biopolymer concentration in the precipitation phase was demonstrated for the 35-min-treated WPI. On the other hand, the amount of polysaccharide was increased in the precipitation as WPI:PG mixing ratio decreased.
    Keywords: Amygdalus scoparia, Whey protein isolate, Turbidity, complex, viscosity
  • Mohammad-Razdaria. *, Ebrahimi, R Pages 23-30
    Growing population, reducing water resources and increasing salinity factors threatening to food sources is raised. Use of tolerant plants to salinity and drought is one of the main strategies of management in food production. Salicornia is a genus of halophyte (salt tolerant). That is used in producing seed, oil and forage. Irradiation processing is mainly employed to extend the shelf life and secure the quality of foods by decreasing the microbial load, which causes the spoilage. The effect of gamma irradiation and storage on the some physicochemical properties of oil extracted from salicornia seeds has been investigated in this study. acidity index, peroxide value, iodine value, specification number, and colour (L* , a* and b*) of Salicornia oil from samples treated with 0, 1, 2 and 3 kGy doses of gamma irradiation were determined.The result show that The higher used doses (2 and 3 kGy) decreased acidity index, peroxide value and iodine value and increased specification number. Irradiation had a significant effect on colour parameters of Salicornia oil. Parameters L* , a* and b* increased at doses of 1 and 2 kGy.
    Keywords: Gamma Ray, Physicochemical Properties, Oil, Salicornia, Halophyte
  • Chahartaghf., Nasehib. *, Hassan Barzegar Pages 31-41
    Today, due to consumer attention to the functional properties of food, demand for low-calories food increased, so researchers in the food industry beside on the maintaining or improving of taste, are focused on the food redesign using natural materials. In this research, the three independents variable include sugar substitute with stevia leaf powder (0-75%), the tragacanth gum (0-1.5%) and water content (7-17%) on the physicochemical and sensory properties of cake contains specific gravity of the dough, firmness, loss weight, specific volume, moisture, ash, color, sweetness, flavor, hardness and overall acceptability were studied. Treatments in the form response surface methodology (RSM) was modeled and analyzed. Results showed that increase of replacing sugar with stevia leaf powder improved weight loss, sweetness, color, texture and overall acceptance. While flavor, specific weight and firmness reduced. Increasing the percentage of gum improved lose weight, specific weight and overall acceptance. Also, since sensory evaluation of the sweets the samples indicated no significant difference between treatments, therefore the stevia leaf powder can be used as a sugar replacer used in low-calorie in the formula sponge cake. Generally, evaluate all of the characteristics in this study showed that the optimal cake formula contains %1.16 gum tragacanth %41.71 replaced with Stevia leaf powder and %14.57 water is produced.
    Keywords: Sativoside, gum, dietary cake
  • Salehi, M. A., Omidvari, A. * Pages 43-52
    In this research, using technology of pulsed electric field, effect parameters of strong pulsed electric field (PEF) as a non-thermal method for extracting sugar from sugar beet and friendly environment, under different conditions treated include parameters field strength (3.5 -14, kV / cm) and the number of pulses (pulse 150-40) on the mass transfer process (Brix and conductivity) as an alternative to the traditional method of heating is studied. In this way taken during the beets in a double cell filled with distilled water solvent by two electrodes made of marine grade stainless steel surrounded by an electric field pulse to help put the power supply voltage with pulse generator applied and the results were recorded. Assessing these parameters in the extraction process showed higher levels of field strength and pulse, Brix and conductivity significantly increased compared to control. The effect of strong pulsed electric field (the field strength, 7 kV / cm and 100 pulses) on the mass and energy consumption compared to thermal treatments were evaluated. Results of statistical analysis showed a significant decrease in the temperature and time of a pulsed electric field in the heat treatment with the same extraction efficiency. In addition, almost 13 times the amount of energy used in the process of thermal energy is required for pulsed electric field. The rate of mass transfer in heat treatment compared to the pulsed method showed higher values.
    Keywords: Extraction, Thermal treatmen, Pulsed Electric Fields, Sugar bee
  • Danaeih. *, Esmaiilim., Azadmard-Damirchi, S Pages 53-64
    Walnut is considered as a valuable food because of its linolenic acid and high content of antioxidants. The aim of this study was to investigate changes in fat content, fatty acid composition, tocopherol content, peroxide value and color of two varieties of walnut in whole and powdered form during six months storage at three different temperatures of room, refrigerator and fridge. Walnuts were harvested from a local garden in Osku city. Before storing, whole and powdered walnuts were packaged in polypropylene pouches. Chemical characteristics of samples were evaluated before and after the storage. The results showed that, tocopherol content decreased and peroxide value increased during storage, and effect of storage temperature on both of tow parameters was significant (p
    Keywords: Storage stability, Surface color, Tocopherol, Walnut
  • Nazoorif., Kalantaris. *, Avanshaha., Talaie, A. R Pages 65-74
    Pistachio including nourishing snacks that its fresh consumption limited to the harvest season. Although high nutritional value of fresh pistachio, but often businessmen and farmers unwilling to keep or export because of decay fruit. In this study the effect of three temperature (4 ± 1, 12± 1 and 25 ± 1 °C), three package weight (200, 400 and 600 g) and four storage period (0, 15, 30, 45 days) on the shelf life of fresh Ahmad Agaie pistachio cultivar (pistachio with hull, without hull) was considered. Results showed that increase of storage period, temperature and package weight, affected the weight loss, acidity, peroxide and aflatoxin contamination and made increase on them. Maintenance of fresh pistachios is possible in temperature 25°C for three days but at temperature of 12 °C , is usable for 30days, but accumulation of water on the floor and wilting were not compliance. Light packing, processing with fresh skin and storage in 4 °C ± 1 can be the properties of the quality and quantity of the product up to 45 days.
    Keywords: Storage, Fresh Pistachio, Qualitative, Quantitative Properties
  • Shahamirianm. *, Maftoonazadn., Joukar, L Pages 75-89
    Osmotic dehydration is a pre-treatment for conventioal air drying by removal of product water hence decreasing drying time. It also improves sensory, functionality and nutritional characteristic of dried food products. In this study, osmotic dehydration of fresh ginger in 50 and 70% w/w sucrose solutions was done. Then samples were dried in cabinet drier in 60 ̊C and air velocity of 1 m/s. Drying curves were obtained, and color parameters (L, a, b, ΔE) and volatile compounds were measured. Drying time in both treated samples and control was significantly different (P
    Keywords: Ginger_Osmotic drying_Volatile compounds_GC - MS analysis
  • Lankaranif., Fadaei Noghani, V. * Pages 91-104
    The aim of this study was to investigate the effect of using stabilizers, sodium caseinate (SC), milk protein concentrate (MPC), tri-sodium phosphate (TSP) and potato modified starch (MPS) in dosage of 0/5 and 1% and their combined effect of the double TSP-MPC, TSP -SC, TSP -MPS, MPC - SC and SCMPS, respectively levels of 0/25 - 0/25%, on the physicochemical and sensory properties of instant cacao milk powder. The results showed that the highest amount of protein was the treatments containing MPC and the highest level of dry matter and moisture was observed in the treatments containing sodium caseinate; also, there was no significant difference between the amount of ash of the various experimental treatments (p>0/05). Also the highest rates of dispersibility and the highest level of wettability were observed in the various treatment containing 1% of MPS. Sensory evaluation of the experimental treatments of instant cacao milk powder showed that the parameters of taste, texture, color, smell and overall acceptability had no significant difference (p>0/05). The pH amount of instant cacao milk powder showed that the highest pH was observed in treatments containing TSP and other treatments had no significant difference to each other (p>0/05). Solubility time of cocoa powder in boiling and cold water also showed no significant differences among experiment treatments (p>0/05). Therefore, among the treatments used in this study, the treatment containing 1% MPC was affected several factors such as amount of protein, dispersibility and wettability.
    Keywords: Stabilizer, physicochemical characteristics, Sensory characteristics, Instant milk cacao powder
  • Salehif. *, Gohari Ardabilia., Nematia., Latifi Darab, R Pages 105-114
    Due to low energy efficiency and prolonged drying time of agricultural products by conventional methods, application of the new techniques such as infrared radiation, must be investigated. In this study, to drying and increased shelf life of the strawberry, infrared radiation (IR) method was used. The effect of infrared lamp power (150, 250 and 375 watts), the distance of sample from lamp (5, 7.5 and 10 cm) and time of 110 minute on drying of strawberry were examined. The results of infrared drying of strawberry showed that with increasing in lamp power and decreases in sample distance from the heat source, the drying rate was increased. With increase in infrared power from 150 to 375 watts, drying rate 69.24% increased. By increasing in sample distance from 5 to 10 cm, drying rate 23.55% decreased. Modeling of process was done with the genetic algorithm–artificial neural network (GA-ANN) method with 3 inputs (lamp power, distance and time) and 1 output (weight loss). The GA-ANN modeling results showed a network with 9 neurons in 1 hidden layer with using hyperbolic tangent activation function can be predict the weight loss in strawberry drying by infrared method (R2=0.999). Sensitivity analysis results by optimum ANN showed the infrared power was the most sensitive factor to controlling the weight loss of strawberry slides.
    Keywords: Genetic algorithm, Infrared, Sensitivity analysis, Strawberry
  • Ahmadi- Aghdam. E. *, Hesari. J., Azadmard-Damirchi. S Pages 115-122
    World consumption of butter has declined over the last decades partly due to its physical limitations and partly due to its poor nutritional properties. In the research, Extract of Cichorium was added to butter from sour cream samples at concentrations, 0 (control), 0.05, 0.1, 0.3 and 0.5% and kept in refrigerator for 60 days after vacuum packaging. Acid and peroxide value, polyphenol content, oxidative stability, sensory characteristics of samples including flavor, textural and apparent characteristics of samples and DPPH radical scavenging assay of Cichorium extract were assayed during storage. Results showed that samples which contained Cichorium extract had more acidity index, higher oxidative stability, but lower peroxide value comparing to control samples. Also, study of organoleptic characteristics showed that the flavors of the extract were more recognized by panelists as increase of the extract concentration in butter samples. The extract contained samples also had significant difference with control sample considering flavour characteristics such as acidic, fishiness, rancid, bitter, Oxidized and leftover flavour (p
    Keywords: Cichorium extract, Butter, Antioxidant, Stability, Phenolic compounds
  • Pirsas. *, Mazhari, M. M Pages 123-133
    Hydrogel products constitute a group of polymeric materials, the hydrophilic structure of which renders them capable of holding large amounts of water in their three-dimensional networks. Extensive employment of these products in a number of industrial and environmental areas of application is considered to be of prime importance. As expected, natural hydrogels were gradually replaced by synthetic types due to their higher water absorption capacity, long service life, and wide varieties of raw chemical resources. In this work as an industrial application of hydrogels, Polyvinyl Alcohol (PVA) as a famous hydrogel was used to improve date concentrate quality (increase clarity and color and decrease turbidity). The PVA 0.5 g L-1 was provided in water and mixed with 250 ml of date Juice samples. The Central Composite Design (CCD) and Response Surface Methodology (RSM) were used to study the interaction between tree factors (PVA volume, the time and the temperature of interaction) and optimize factors that affect quality imrovement. Results showed that PVA has good capability to improve date Juice quality. The volume of PVA; 5 ml, time; 40 min and temperature; 34 °C were obtained as optimum conditions.
    Keywords: Hydrogel, Polyvinyl alcohol, Date Juice, Quality improvement, Central Composite Design (CCD)
  • Ranjbar. S., Movahhed. S. *, Ahmadi Chenarbon. H Pages 135-146
    Hamburger is one of the most important products of meat that has a lot of fans due to high nutritional value, in addition to good flavor and its simple use way, also due to lack of chemical additives in its production process. Microbial growth during storage is the main factor in the loss of the nutrient quality and also is one of the most important concerns for hamburger manufacturers. In this study, the essential oil of oregano as an antimicrobial compound was added to the formulation of 100g hamburger samples with different concentrations of 0, 0.25, 0.5, 1 and 2 percent. Hamburger samples produced were stored in a refrigerator at 4°C for 10 days and then on days 0, 4, 7, 10 were tested by chemical, microbial and sensory tests. According to the results, the treatment containing 2% of Oregano essential oil had the most appropriate chemical and sensory properties and the lowest total count of microorganisms than other treatments.
    Keywords: Hamburger, Shelf life, Oregano, Essential oil
  • Barzegar. H. *, Hojjati. M., Panahi. M Pages 147-158
    The objective of this study was to investigate the antioxidant and antimicrobial activities of the ethanol (EE), methanol (ME), and water (AE) extracts from the leaf of Pistacia atlantica subspecies mutica which naturally grown in Iran. The total phenol content and antioxidant activity of extracts were determined using spectrometric method according to the Folin–Ciocalteu phenol reagent and scavenging effect on DPPH (2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl) radicals. The extracts were evaluated for their antimicrobial activity against three Gram-positive, three Gram-negative bacteria and one yeast by assay for minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bacterial concentration (MBC) using disc diffusion method. Results showed that the water extract had the highest total phenol content. But EC50 of water extract was 5.87 compared with BHT as synthetic antioxidant (3.94 mg/ml). The water extract with higher level phenolic compounds and scavenging DPPH showed the highest antioxidant and antibacterial effects, in comparison with the other extracts. It was found to be effective against all the test organisms with Gram positive strains being more sensitive than Gram negative strains. Also, the water extract were the most effective against the examined bacteria and yeast species, based on its higher content of phenolic compounds. Among the examined microorganisms, Streptococcus faecium and Candida albicans were found to be the most sensitive and resistant, respectively. According to finding of this study, water extract of Pistacia atlantica leaf could be used as a natural preservative in the food industry.
    Keywords: Pistacia atlantica, Free radical scavenging, Minimum inhibitory concentration, Minimum bactericidal concentration
  • Saremi.E., Habibi Najafi.M.B. *, Haddad Khodaparast.M.H., Bahraini, M Pages 159-169
    The purpose of this study was to investigate the effect of different extracting conditions on antioxidant and antimicrobial activity of pimpinella affinis. Samples were extracted by using maceration, ultrasonic assisted method (UAE) and supercritical fluid extraction (SFE). Extraction yield and total phenolic compounds (TPC) of extracts were measured and the antioxidant activity of were analyzed in terms of four concentration (500, 1000, 1500 and 2000 ppm) using DPPH free radical scavenging and betacaroten:linoleate assays. The phenolic compounds fractions were determined using LC-MS system. TPC of extracts ranged between 1502.25 to 1836.69 mg GA/100g E. The results showed that SFE and UAE have highest extraction yield and TPC respectively. The UAE extract has highest antioxidant activity in DPPH free radical scavenging method. Clorogenic acid (13.54%) was the most compound of extract. The results of this study suggest that pimpinella extract due to have phenolic compound have antioxidant and antimicrobial activity and it can be good alternative for synthetic antioxidants.
    Keywords: Pimpinella affinis, Extraction methods, Antioxidant
  • Ghaderi. M., Banakar. A. *, Aliakbar Masoudi Pages 171-180
    Packaging, distribution and hatchery of the cracked in eggshell are always big challenges in egg industries. Due to the high volume of the egg production in the world, sorting eggs with cracks in the shell is so important. In this study, cracks in sell eggs are detected by using their electrical conductivity. In this study, 203 Hy-line eggs, including 48 micro-cracks egg were used. Since there is no measurement technique for detecting eggshell crack, 100 crack eggs were selected, and have been examined by expertise. Among them, 48 eggs with micro-cracks were selected and tested. For this purpose, dielectric constant and loss factor of eggs were measured between 40 KHz to 20MHz. These coefficients are then used as input matrix of classifiers, which are artificial neural network and support vector machine. 50% of data allocated for testing included 75 intacts eggs and 26 micro-cracks eggs. Both of the classifiers, Neural network and support vector machine, were detected cracks in shell eggs with 100% accuracy and 1 Kappa statistic.
    Keywords: Dielectric constant, Loss factor, Neural networks, Support vector machine
  • Nadian. N. *, Mosafa. L., Hojjatoleslamy. M., Adib. Sh Pages 181-193
    Biscuit is one of the most important bakery products that because of suitable sensory specifications, easiness of consumption and long shelf life has acceptability in all age groups in the society. Nowadays, food industry interests in natural, sugar free, functional and high nutritional products. For achieving the foresaid goal, we used natural sweetener and oat flour for producing biscuit in three stages. In the first stage, bitterness removing, peeling and grinding of oat flour have been done. In the second stage, in order to optimize production of sugar free biscuit, Maltodextirine, Isomalt and oat flour have been determined in five levels. Then, by planning the slight factorial in central compound plan, different treatments were produced on the basis of variable levels. Then biscuit samples were subjected to the physical (thickness average, ratio of surface to thickness, and density), textual and sensory analysis. The results showed that none of the variables had any effects in level of p
    Keywords: Maltodextrin, Isomalt, Oat Flour, Biscuit
  • Taleby. H. *, Ghiafeh Davoodi. M Pages 195-204
    Gluten causes food allergies in Celiac disease and is the most important part for creating texture and comprising ingredients in baking industry producst. The only way to treat this disease is gluten-free diet during life. So the aim of this study was evaluation of the effect of soy protein isolate on levels of 0, 10 and 20% (Base on flour) and application sonication during 0, 2 and 4 min on improvment of technological, textural, visual and sensory properties of gluten-free rice spong cake in a completely randomized factorial arrangement test (P
    Keywords: Celiac, Gluten free, Soy protein isolate, Sonication, spong cake
  • Raftani Amiri. Z. *, Salmani. S Pages 205-214
    Widespread use of milk and dairy product has caused to increase adulteration especially by manufacturers, aimed to gain more profits. One of the most common adulterations in this context is the addition of vegetable oils with low price for increasing profitability. In this study, 73 samples of dairy products including milk, yogurt, butter and ghee was bought randomly from 23 supermarket of Kermanshah city. To detect adulteration, the sterol and fatty acids profile of samples was determined after fat extraction, by liquid and gas chromatography techniques. After the chromatography, the existence of plant sterols like as β- sitosterol and stigma sterol was established in 33% of yoghurt, 26% of butter, 25% of ghee and 13% of milk samples. Yoghurt samples contained the highest β- sitosterol and stigmasterol and ghee samples showed the lowest amount of phytosterols. Also, fatty acid profiles of yoghurt and butter samples showed high amount of polyunsaturated fatty acid like as linoleic acid and low amount of myristic acid in these samples, respectively that confirm the presence of vegetable oil in traditional dairy product. It can therefore be concluded that sterol and fatty acids measurement are appropriate tools to verify the authenticity of the milk fat in dairy product. The results showed that almost 25% of 73 samples (milk, yogurt, butter, ghee) had vegetable oils.
    Keywords: Adulteration, Sterols, Dairy product, Chromatography
  • Hoseini. S., Aliabadi. M. * Pages 215-227
    The objective of this work was to study the effect of different levels turkey meat replacement (0, 25, 50, 75 and 100%) in burger composition on quality characteristics. For this purpose thiobarbituric acid test, cooking characteristics, colour parameters, texture and sensory properties were studied. In order to investigate the effect of formulations on the quality characteristics burgers was used the factorial experiment in a completely randomized design. By increasing the percentage turkey meat, the moisture retention increased. The control and sample with 100% turkey meat had the maximum (71.08 %) and minimum (47.10 %) loss of moisture respectively. By increasing the percentage of turkey meat in burger formulation, the cooking characteristics (reduced of diameter, thickness, cooking efficiency, hardness and shrinkage) were improved which can be attributed to water retention properties of turkey meat tissue. The highest thiobarbituric acid index was evaluated in sample with 100% beef meat (1.84 mg malon aldehyde/ kg sample) due to higher fat content. By increasing the percentage turkey meat, sensory evaluation of watery, appearance and total acceptability increased, and texture parameters and taste were decreased. The sample with 75% turkey meat and 25% beef meat was awarded highest score of color. The overall results showed that 75/25 (turkey meat/ beef) would have been the most points physicochemical analysis and sensory evalution, so turkey meat such as beef has processing capability and industrilization.
    Keywords: Burger, Cooking characteristics, Thiobarbituric acid index, Turky meat
  • Soltanikazemi. M., Abdanan Mehdizadeh. S. *, Heydari. M., Faregh. S. M Pages 229-241
    In recent years, application of UV/NIR spectroscopy as a non-destructive technique combined with chemometric methods has been widely noticed for quality assessment of food and agriculture produces. Mulberry is a native fruit of Iran and there are limited information about its quality indexes. In this paper, backward interval partial least-squares (BiPLS) and interval partial least-squares (iPLS) were utilized as wavelength selection methods in UV/NIR region to determin fruit juice internal qualities (soluble solid content (TSS), Titratable Acidity, Anthocyanine Content and Ascorbic Acid). In order to find the appriptare number of components for each juice parameter Cross-Validation method was used.BiPLS method with 15 factors of 20, compares to PLS and iPlS, had the best performance in prediction of fruit juice parameters SSC (RMSEC = 0.076, rc = 0.96 and RMSEV = 0.03, rv = 0.96), TA (RMSEC = 0.014, rc = 0.96 and RMSEV = 0.013, rv = 0.98), AA (RMSEC = 0.053, rc = 0.87 and RMSEV = 0.0008, rv = 0.93) and AC (RMSEC = 0.0007, rc = 0.97 and RMSEV = 0.0006, rv = 0.95).
    Keywords: Mulberry fruit juice, UV-NIR spectroscopy, Biochemical components, Wavelength selection
  • Rahmanian. A., Ghiafeh Davoodi. M. * Pages 243-253
    Among the sweet products of wheat flour, favorable taste and energy of doughnuts cause attention of producers and consumers. However diversify and extend the self-life of this product are necessary. So the aim of this study was evaluation of effect of wheat flour substitution with potato flour in levels of 0, 10 and 20% and addition of sorbitol as hygroscopic agents in levels of 0, 0.5 and 1.0% on physicochemical, textural, visual, sensory and shelf life on fermented doughnuts in a completely randomized factorial arrangement test (P
    Keywords: Doughnut, Potato flour, Polyol, Sorbitol, Shelf life
  • Sadeghizadeh Dehkordi. A., Fazel Najaf Abadi. M.*, Abbasi. H Pages 255-268
    Sesame flour for high levels of protein, fiber and mineral and nutrients pineapple are ideal option for improving the nutritional value of fuctional products. In this study because of increasing production and using enrichment bakery products, effect of replacement of sesame flour in levels of 0, 8, 24, 40 and 48% and pineapple in levels of 0, 1.5, 4.5, 7.5 and 9% on technological and visual properties on sponge cake was evaluated. So central composite design response surface method was used by 2 variable and 4 central point. According to the results, increasing in amount of sesame and pineapple in formulation decreased specific volume, L* and b* values, Hue and Browning Index (BI) of crust. Whiles the amount of moisture, Porosity, a* value, C* and ∆Ε and firmness of texture were increased in compare to the control. In the following optimal points was defined by Design-Expert 7.0.0 software. The optimal points were 26 and 1.6 in sesame and pineapple respectively and introduced as optimal amount of these two material.
    Keywords: Sesame, Pineapple, Visual Properties, Texture, Optimization
  • Maleki Kahaki. A., Bagheri. M. *, Nateghi. L Pages 269-281
    It has been found that usage of synthetic food preservatives includes nitrite and its salts in meat Products causes human health hazards. For this reason, there have been some efforts to reduce these synthetic preservatives in foods. This research aimed to investigate the Effect of Nitrite Substitution with celery Extract at different concentrations (20 ¡40 ¡60 ¡80, 100%) on the antioxidant, color, and sensory properties of Chicken cocktail sausage 55% during cold storage (4 ᵒC) period (1, 10, 20, 30 days).Regard to color properties, it was indicated that the redness (a*) in samples containing 60% celery extract was the best concentration. It was found a significant difference between sausages containing celery extracts and control group and the best antioxidant activity was observed in sausage containing 20% celery extract. Results of sensory assays (flavor, taste) didn’t reveal a significant (p
    Keywords: Meat products, Natural preservatives, Shelf life
  • Haghayegh, Gh * Pages 283-294
    Celiac is an autoimmune digestive disease that gluten free diet is the only treatment. Today food science researcher concern on enrichment of gluten free products. So the aim of this study was application quinoa, amaranth and buckwheat Flour in levels of 5, 10 and 15% as rice flour replacer in gluten free bread and evaluation nutritional, technological and Sensory Properties of final product. The results indicated by application semi cereal and amount of these flour, protein, ash, moisture and L* value were increased. Also replacement of quinoa flour increased specific volume of gluten free rice bred. Although three flour had effect on increasing porosity, softness in compare to the control. Also the results showed buckwheat and amaranth respectively increased the amount of a* and b* values of gluten free bread crust. Finally panelist introduced the samples containing semi cereal especially quinoa and amaranth as the best sample. So on results it can be said application semi cereal in bakery products improvement quantity and quality and increasing marketing of final products.
    Keywords: Semi cereal, Enrichment, Texture, Porosity, Color values
  • Souhan Agini. A., Movahhed. S. *, Ahmadi Chenarbon. H Pages 295-306
    Despite the important role of fats in foods, numerous studies have been conducted to replace them in order to reduce the induced calory. Fat substitutes have the unique properties that can be used to increase the cooking quality of product. They should create the similar properties to fat in terms of texture, taste, color, size and organoleptic properties. In this study, the guar and xanthan gums were used at two levels of 0.1% and 0.2% as a part of fat substitutes based on carbohydrates in the preparation of oily cakes. According to the results, the treatment with 0.2% of xanthan gum and the control sample had the highest and the lowest amounts in some of chemical properties such as moisture, ash, protein and fiber, respectively. Also, regarding the peroxide value, the treatments with 0.2% of xanthan gum and then with 0.2% of guar gum had the highest but the control had the lowest amount of this characteristic, respectively. The control sample had the highest amount of dough density and the treatment with 0.2% of xanthan gum had the highest amount of viscosity compared with other treatments. Also, adding gums improved the organoleptic characteristics of cake samples. On the other hand, according to the texture-measuring test, the control sample and the treatments with the highest levels of gum had the highest and the lowest amount of firmness, respectively.
    Keywords: Guar gum, Xanthan gum, Fat substitutes, Oily cakes
  • Moghimi, M. * Pages 307-318
    Wheat germ and sesame meal despite numerous functional properties are by-product of food industry. they have limitation in conversion industries. Therefore, in this study, sesame meal and wheat germ added to cupcake formulation to increase nutritional properties respectively in three levels of 0, 15 and 30% (based on wheat flour weight) and 0, 5 and 10% and then physicochemical, antioxidant and sensory properties of final product were evaluated in completely randomized design based on factorial (p≤0.05). The results showed the moisture content of product respectively increased and decreased by adding sesame meal and wheat germ. In addition, by increasing the amount of sesame meal and wheat germ in cupcake formulation, antioxidant activity increased as linear so that sample containing 30% sesame meal and 10% wheat germ had the highest antioxidant activity. On the other hand, the highest specific volume, porosity and texture softness (2 hr and one week after baking) were observed in sample containing 15% sesame meal and 5% wheat germ. Also the panelists introduced the sample containing 15% sesame meal and 5% wheat germ as the best samples in sensory evaluation. Finally, according to results can say that this natural-functional component improved society health and enable to modify technological and sensory properties of product and lead to economic efficiency.
    Keywords: Functional, Wheat germ, Sesame meal, Cupcake, Antioxidant
  • Mohammadi Akbar Abadadi. E. *, Abbasi. S Pages 319-329
    Gummy candies are popular foodstuffs among consumers that despairingly suffer from two primary concerns of low nutritional value and high sugar contents. This study mainly tried to shed light on the possibility of producing functional and diet gummy candy by exploiting gelatin, various inulins (TEX and CLR), and stevioside (biosweetner), especially targeting consumers with obesity and diabetes epidemics. Six different concentrations (1, 2, 3, 4, 5, and 6 percent) of TEX (in combination with 9, 8, 7, 6, 5, and 4 percent of gelatin, respectively) and five concentrations (1, 2, 3, 4, and 5 percent) of CLR (in combination with 9, 8, 7, 6, and 5 percent of gelatin, respectively) were employed. In final formulation, sugar was completely eliminated and a fixed content of stevioside was supplanted. The empirical results lend credibility on the fact that gelatin cannot be supplanted by inulin completely. Based on our preliminary experiments, 17 different gummy candy formulations were produced and their extensibility (using texture profile analyser), sensory evaluation, and moisture content were investigated. In terms of mechanical properties, results showed the amounts of peak load, work, and final load measures reduced conspicuously in the sample which was made up of inulin and sucrose as well as the one with inulin and stevioside. Nevertheless, no significant difference was observed in deformation at peak load in comparison to conventional one. Furthermore, regarding sensory evaluation, the sample associated with 4g gelatin, 6g inulin (TEX), and 35g sucrose as well as the sample with 6.4g gelatin, 10g inulin (TEX), and 0.1g stevioside (when subject to oven for 12 hours) achieved the highest acceptance. Therefore, the results were optimistic harbingers of introducing a novel gummy candy that not only was health-friendly product but also enticed consumers’ pleasures.
    Keywords: Gummy candy, Inulin, Stevioside, Extensibility, Sensory Evaluation
  • Mohammadtaheri. M., Hoseini. E. * Pages 331-343
    Fermented sausage is a traditional product that exist in all parts of the world. Lactic acid bacteria widely used for fermented sausage production. The aim of this study was to evaluate , the effect of two types of lactic starter culture (Lactobacillus sakei & Lactobacillus plantarum) on texture, chemical and microbial properties of fermented sausage. For this purpose, following the cultivation and preparation, starter cultures were inoculated into samples. physico-chemical and microbial tests were done during the course of fermentation and ripening period and their changes have been investigated on days 0, 5, 10 and 15. Also texture analysis tests were evaluated on day 0 and 15. The results show that sample inoculated with Lactobacillus plantarum had the most pH and lactic acid bacteria average. Moisture has been reduced and protein, fat and ash content have been increased in all samples. Also the results show that sample inoculated with Lactobacillus sakei has the most maximum shear force average.
    Keywords: Fermented sausage, Lactic acid bacteria, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus sakei
  • Aberoumand. A. *, Baesi. F Pages 345-352
    In case of improper maintenance, quality and nutritional value of meat and fish fat is reduced quickly. The aim of this study was to evaluate the effect of storage time after the catch approximate composition, development and sensory analysis of fish oxidation leach (Siganus javus) is in ice cover. For this purpose, flat fish live on the shores of Port crowbar were trapped. Of the fish caught and the size of a random number of healthy fish with an average weight of 3500± 200 g were selected. Fish for 20 days in polystyrene boxes in layers of crushed ice and a thickness of approximately 5 cm was placed. Sampling of fish on days 1, 4, 7, 10, 13 and 20 were kept on ice. First of fish scales, abdominal and thumbs up were evacuated and then fillet them to measure chemical compounds in the ice Veterinary Laboratory was transferred. The results showed that the approximate composition and spoilage indices were changed so that in tenth day of research samples contain lowest peroxide contents. It can be concluded that keeping in ice prevents spoilage in the short time but it is not suitable in the long-term and reduces the quality and nutritional value of the fish.
    Keywords: Fillet (Siganus javus), Ice cover, Proximate composition, Spoilage index