فهرست مطالب

نشریه انسان و محیط زیست
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 28، بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/04/18
  • تعداد عناوین: 6
|
  • شبیه سازی و پیش بینی برخی از متغیرهای اقلیمی توسط مدل چندگانه خطی SDSM و مدل های گردش عمومی جو (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بار نیشابور)
    سیاوش طایی سمیرمی، حمیدرضا مرادی*، مرتضی خداقلی صفحه 1
    یکی از ضعف های مدل های GCM بزرگ بودن مقیاس مکانی متغیرهای اقلیمی شبیه سازی شده می باشد که در این صورت برای مطالعات هیدرولوژی و منابع آب در محدوده حوزه های آبخیز از دقت کافی برخوردار نیستند. بنابراین می بایستی آن ها را توسط روش های مختلف کوچک مقیاس نمود. سپس با استفاده از خروجی های ریز مقیاس سازی شده این مدل ها اثرات تغییر اقلیم در مطالعات هیدرولوژیکی مورد ارزیابی قرار گیرد. از بین روش های ریزمقیاس سازی، روش های آماری به واسطه عملکرد سریع و آسان بیشتر مورد توجه هیدرولوژیست ها قرار می گیرند. در تحقیق حاضر مدل آماری (SDSM) در شبیه سازی و پیش بینی دمای بیشینه، کمینه و بارش در حوزه آبخیز بار نیشابور با استفاده از دو روش آماری و ترسیمی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اجرای مدل SDSM از خروجی های مدل Hadcm3 و CGCM1 استفاده شد. داده های روزانه دمای بیشینه، کمینه و بارش برای دوره پایه (2000-1970) تحت سه سناریو A1، A2 و B1 شبیه سازی گردید. نتایج هر سه سناریو عموما حاکی از افزایش دما و کاهش بارش در منطقه مورد مطالعه می باشد. به عنوان مثال با توجه به نتایج پارامترهای آماری، سناریو A2: 4/04 =RMSE0/84=R20/99=Nash0/33=MAE0/24-=PBISمشاهده شد که خروجی های مدل Hadcm3 تحت سناریو A2 دارای تطابق بیشتری با دوره پایه بوده است. نتایج نشان داد که در دوره های 2039-2010، 2069-2040 و 2099-2070، دمای میانگین به ترتیب 01/0، 3/0 و 6/0؛ دمای متوسط کمینه 0/3، 0/5 و 1/4 و دمای متوسط بیشینه 0/7، 1/4 و 2/7 درجه سانتی گراد نسبت به دوره پایه در حوضه مورد مطالعه افزایش می یابد همچنین نتایج نشان داد که در سه دوره مورد مطالعه بارش متوسط به اندازه 6، 10 و 17 میلی متر نسبت به دوره پایه کاهش می یابد.
    کلیدواژگان: مدل های گردش عمومی جو، ریزمقیاس سازی آماری، تولید کننده آب و هوا، حوزه آبخیز بار نیشابور
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیرات محیط زیستی معدن سرب و روی زه آباد قزوین
    فرزاد ستوهیان*، سیده لیلا حجتی، سعید شریفی صفحه 17
    یکی از ارکان مهم توسعه پایدار هر کشوری حفظ محیط زیست آن است. تجمع فلزات سنگین در آب و خاک، زندگی جانداران هر اکوسیستمی را تهدید می نماید. هدف از این تحقیق بررسی اثرات محیط زیستی معدن زه آباد قزوین که از جمله معادن فعال این استان است، می باشد. آلودگی محیط زیست ناشی از بهره برداری این معدن منجر به آزاد سازی عناصر سمی و مضر از طریق فراوری ماده معدنی و به ویژه انباشت های مواد باطله به داخل سیستم هیدرولیکی (آب های سطحی و زیر زمینی) و نیز خاک منطقه گردیده است. نمونه برداری از 120 تیپ خاکی و 18 نمونه آبی در 7 ایستگاه در منطقه معدنی صورت گرفت. نتایج آنالیزها و تطبیق آن با استانداردهای جهانی EPA در مورد عناصر سرب و روی در خاک و آب منطقه و حد مجاز آن مقایسه گردید. نتایج این آزمایش بیانگر آن است که میزان عناصر سرب و روی در ایستگاه های نمونه برداری شده بیش از حد مجاز و استاندارد می باشد. در این میان مشخص گردید که باطله ها و پساب های تولید شده صدمات جبران ناپذیری را بر محیط زیست ناحیه وارد آورده است.
    کلیدواژگان: سرب و روی، باطله های معدنی، اثرات محیط زیستی، زه آباد قزوین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • عوامل موثر بر تولید گازها در محل دفن زباله
    یاسر سالار*، فرامرز معطر، مصطفی خضری صفحه 31
    امروزه افزایش جمعیت همسو با پیشرفت تکنولوژی، باعث بهبود زندگی و در نتیجه افزایش سریع مواد مصرفی و در نهایت باعث ازدیاد پسماند گردیده بطوری که تولید این مواد در سال های اخیر بحران های محیط زیستی عظیمی را در جوامع بشری به وجود آورده و به عنوان یکی از چالش های عمده پیش روی بشر خود نمایی می کند. در سال های اخیر، در محل های دفن زباله از تجهیزات مربوط به جمع آوری، کنترل و انتقال گاز استفاده شده است. جمع آوری گاز محل های دفن زباله (بیوگاز) دارای منافع مختلفی در زمینه های محیط زیستی، اقتصادی و از همه مهم تر انرژی می باشد. بیوگاز تولیدی محل های دفن زباله شهری دارای اجزای آلی و درصد بالایی از گاز متان فرار بوده که باعث آسیب به لایه ازن می گردد. گازهای محل دفن از انجام مجموعه ای از واکنش های زیست شیمیایی بر روی مواد آلی تجزیه پذیر موجود در زباله در شرایط بی هوازی به دست می آید و این گازها شامل متان، دی اکسید کربن و گازهای هیدروژن، هیدروژن سولفاید، ترکیبات آلی فرار و غیره است. ارزیابی و پیش بینی نرخ تولید و عوامل موثر بر تولید و انتشار گاز از محل-های دفن، جهت طراحی این محل ها و بهره برداری موفق گازهای تولیدی به عنوان منابع انرژی دارای اهمیت زیادی می باشد. لذا در این مقاله به این مهم پرداخته شده است.
    امروزه افزایش جمعیت همسو با پیشرفت تکنولوژی، باعث بهبود زندگی و در نتیجه افزایش سریع مواد مصرفی و در نهایت باعث ازدیاد پسماند گردیده بطوری که تولید این مواد در سال های اخیر بحران های محیط زیستی عظیمی را در جوامع بشری به وجود آورده و به عنوان یکی از چالش های عمده پیش روی بشر خود نمایی می کند. در سال های اخیر، در محل های دفن زباله از تجهیزات مربوط به جمع آوری، کنترل و انتقال گاز استفاده شده است. جمع آوری گاز محل های دفن زباله (بیوگاز) دارای منافع مختلفی در زمینه های محیط زیستی، اقتصادی و از همه مهم تر انرژی می باشد. بیوگاز تولیدی محل های دفن زباله شهری دارای اجزای آلی و درصد بالایی از گاز متان فرار بوده که باعث آسیب به لایه ازن می گردد. گازهای محل دفن از انجام مجموعه ای از واکنش های زیست شیمیایی بر روی مواد آلی تجزیه پذیر موجود در زباله در شرایط بی هوازی به دست می آید و این گازها شامل متان، دی اکسید کربن و گازهای هیدروژن، هیدروژن سولفاید، ترکیبات آلی فرار و غیره است. ارزیابی و پیش بینی نرخ تولید و عوامل موثر بر تولید و انتشار گاز از محل های دفن، جهت طراحی این محل ها و بهره برداری موفق گازهای تولیدی به عنوان منابع انرژی دارای اهمیت زیادی می-باشد. لذا در این مقاله به این مهم پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: محل دفن زباله، بیوگاز، متان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تحلیلی بر روش های سنجش آسیب پذیری در محیط زیست ساحلی
    طهورا دهشور*، افشین دانه کار، مسعود منوری، برهان ریاضی، مسعود خیرخواه زرکش صفحه 41
    مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی سهم مولفه های پایداری در سلامت محیط شهری کلان شهر اراک
    شراره پورابراهیم* صفحه 63
    پایداری در سلامت شهری نیازمند تعیین شاخص های موثر از جنبه های مختلف اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی است. توسعه شاخص های متناسب و یافتن مناسب ترین روش جهت کمی سازی این شاخص ها در تعریف پایداری از ارکان مهم در تبیین برنامه ها و تصمیم گیری های کلان سلامت شهری است. در این مقاله ابتدا به بررسی شاخص های مختلف پرداخته می شود و سپس با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاری به معرفی روشی متناسب جهت تعیین وزن هر یک از شاخص های پایداری و در نهایت اولویت بندی آنها پرداخته می شود. این روش علاوه بر کمی سازی شاخص های سلامت شهری، امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران می دهد تا با ارزیابی سناریوهای مختلف به پایدارترین و سالم ترین محیط های شهری نایل شوند. خبرگان شهراراک که دارای سابقه مدیریت شهری بوده اند در تخصص خود اقدام به وزن دهی معیارها با توجه به تکنیک ANP نموده اند. نتایج مبین شاخص های مناسب در بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. ترکیب نظرات کارشناسی و قابلیت های روش تحلیل شبکه ای به عنوان مزیت این تحقیق امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران خواهد داد. وزن دهی منطقی شاخص های پایداری از مزایای دیگر این تحقیق است.
    کلیدواژگان: شاخص های پایداری، روش تحلیل شبکه ای، تکنیک های تصمیم گیری چند معیاری
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی تغییرات فاکتورهای فیزیکوشیمیایی و زیستی در فرآیند تولید ورمی کمپوست با استفاده از بستر کود گاوی و کرم خاکی Eisenia foetida
    فرزاد مهرجو، مجتبی برزه کار، افسانه شهبازی*، سید حسین هاشمی، الهام محمدی صفحه 75
    ورمی کمپوست که طی فرآیند تجزیه زیستی مواد زاید آلی توسط گونه های خاصی از کرم های خاکی تولید می گردد؛ کود آلی بسیار مغذی، بی بو و با قابلیت زیاد اصلاح کنندگی خاک است. هدف از این تحقیق تولید ورمی کمپوست با استفاده از بستر کود گاوی و کرم خاکی foetida Eisenia و بررسی روند تغییرات پارامترهای فیزیکوشیمیایی و زیستی در فرآیند تولید ورمی کمپوست و دستیابی به تولید بهینه کود و کرم است. در طول دوره چهار ماهه تولید کمپوست، پارامترهای دما، pH، هدایت الکتریکی، درصد رطوبت، تعداد کرم و کوکون، وزن کرم و کوکون، درصد کربن، فسفر و نیتروژن اندازه گیری گردید. برای ارتباط بین پارامترها در روند تولید ورمی کمپوست از آزمون همبستگی با استفاده از نرم افزار spss ورژن 22 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در شرایط مورد مطالعه، تعداد کوکون 7/3 برابر، وزن کوکون 2/7 برابر، تعداد کرم 1/2 برابر و وزن کرم 2/08 برابر گردید.pH محصول نسبت به کود خام یک واحد کاهش یافت و از حدود 9 به 8 رسید. EC محصول 3/4 میلی زیمنس بر سانتی متر، درصد کربن 11/8، میزان فسفر و نیتروژن ورمی کمپوست به ترتیب 4/18 گرم بر کیلوگرم و0/2 گرم بر کیلوگرم بدست آمد. آلودگی میکروبی نیز به دلیل عبور مواد زاید آلی از دستگاه گوارش کرم های خاکی و تجزیه آن ها کاهش یافته است. با توجه به نتایج، پارامترهایی زیستی مانند تعداد کوکون، وزن کوکون، تعداد کرم و وزن کرم در طی فرآیند تولید کمپوست به طور قابل توجهی افزایش یافت. لذا برقراری شرایط فیزیکوشیمیایی و زیستی ارایه شده در این تحقیق منجر به تولید مناسب ورمی کمپوست و بهینه سازی تولید کرم خواهد شد.
    کلیدواژگان: ورمی کمپوست، کود گاوی، Eisenia foetida، پارامترهای فیزیکوشیمیایی، پارامترهای زیستی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Simulation and prediction some of climate variable by using multi line SDSM and Global Circulation Models (Case study: Bar Watershed Nayshabour)
    Siavash Taei Semiromi*, Hamid Reza Moradi, Morteza Khodagholi Page 1
    One of the weaknesses of GCMs model are large spatial scale in simulated of climatic variables that for hydrological studies and water resources in the range of watershed area are not sufficiently accurate. So should by using the different techniques that downscale. Then downscaled outputs are used for assessing the impact of climate change on hydrological studies. Among downscaling approaches, statistical methods are of great importance among hydrologists due to their easy and quick performance. In this study, statistical model (SDSM) was evaluated for simulating and predicting minimum and maximum temperature, precipitations in the bar Nayshabur watershed. For executing SDSM model outputs of CGCM1 and Hadcm3 models were applied. Daily data of minimum and maximum temperatures precipitations for the basic period (1970-2000) were simulated under three A1, A2 and B1 scenarios. Based on Statistical parameters, outputs of Hadcm3 model under A2 more compatible with the basic period. Obtained results showed that during 2010-2039, 2040-2069and 2070-2099, the average temperature 0.01, 0.3 and 0.6, the average minimum temperature 0.3, 0.5 and1. 4 and the average maximum temperature 0.7, 1.4 and 2.7 ° C will increase compared to the basic period in the studied basin. Also, the results showed that within three studied periods, the average rainfall will decrease 6, 10 and 17 mm respectivity comparing to the basic period.
    Keywords: Climate change, Global circulation Model, Downscaling Model, LARS, WG, Nayshabor bar watershed
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Environmental Effects of Zehabad-e-Qazvin Lead and Zinc Mine
    Farzad Sotohian*, Leila Hojjati, Saeed Sharifi Page 17
    Protection of environment is one of the most important principles of sustainable development in each country. Accumulation of heavy metals in the soil and water threaten the life of organisms in all ecosystems. The aim of the present study was to investigate the environmental effect of Zehabad-e-Qazvin Mine which is one of the active mines in Qazvin province. Exploitation of this mine lead to environmental pollution and releasing of toxic and hazardous elements by mineral processing and accumulation of waste materials into hydraulic systems (surface and ground waters) as well as soil in the region. Sampling was done on 120 soil types and 18 water samples in 7 stations in the mine zone.The results of analysis of lead and zinc in the soil and water in this region were compared to international standards of EPA and their permissible limit. The results of the present study showed that the level of lead and zinc elements in the sampling stations is more than standard level and permissible limit. Furthermore, the present study showed that the solid wastes and wastewater produced in this mine have imposed irreparable damages to environment.
    Keywords: Lead, Zinc, Mineral solid wastes, Environmental Effects, Zehabad, e, Qazvin
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effective factors on gas produced in landfill
    Yaser Salar*, Faramarz Moatar, Mostafa Khezri Page 31
    Nowadays, the population increase in line with the technology advances has improved life and thus has caused a rapid increase in consumption and eventually led to a huge increase of wastes. So that, the production of these materials has created a huge environmental disaster in human societies in recent years which is considered as one of the major challenges facing humanity. In recent years, especial equipment is used to collect, manage and transfer gas in landfills. Collecting landfill gas (biogas) have different benefits in environmental fields, economic and, the most important, energy. The biogas produced by urban Landfill has a high proportion of volatile organic methane that damages the ozone layer. Landfill gases are produced through a collection of biochemical reactions on biodegradable organic matter present in the waste in anaerobic conditions. These gases include methane, carbon dioxide hydrogen, hydrogen sulfide, volatile organic compounds and so on. Assessment and prediction of production rates and factors affecting gas emissions from landfill are critical for landfill designing and successful utilization of the gases as an energy source. Thus, the present paper has studied these matters.
    Keywords: landfill, biogas, methane
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Analysis of Coastal Environment Vulnerability Determination Methods
    Tahoora Daheshvar*, Afshin Danehkar, Masoud Monavari, Borhan Riazi, Masoud Kheyrkhah Zarkesh Page 41
    This research wants to reflect the results and methods of pervious researches in natural places and coastal areas and tries to find best method for decision making in coastal areas of Iran. This research has been done by investigating 49 researches about vulnerability which 70% of them were about vulnerability evaluation in coastal areas and 69 researches was about the stresses and 10 researches was about sensitive areas. Among various methods the most useful method is CVI. In this method both variables and stresses are used. This survey also showed that sees level rise is the most used stress and Irregular and scarce rainfall and construction of dams is tow stresses that used only in one research. So stresses that used more than the others are more important. The survey also showed that among sensitivity resources، ecological criteria and economical criteria have the highest frequency. So for calculating sensitivity each sensitivity resources that used more than the others are more important.
    Keywords: coastal area, stress, vulnerability, coastal environment, coastal sensitive area
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Assessing of the Contribution of Sustainability Indicators in a Healthy Urban City (case study: Arak city, Iran)
    Sharareh Pourebrahim* Page 63
    Sustainability in healthy urban systems required to determine some effective indicators in different aspects of economic, social and environment. Development of appropriate indicators and find the most suitable method for the quantification of sustainability indicators are important elements in explaining urban health programs and taking important decisions. In this paper, at first the various parameters in three cluster of social, economic and environment are collected and then using Analytic Network Process (ANP) as a MCDM technique tried to introduce appropriate method to determine the weight of each indicator and then find a way for prioritization of sustainability indicators. This method helps to quantify urban health indicators. In addition, using this method optimal choice of policy makers to assess various scenarios to achieve sustainable and healthy urban environments can be achieved. City urban management experts who have at least five years experience in their specialty have been chosen and they tried to weight criteria and indicators according to the technique of ANP. Results show the appropriate indicators in different sectors of economic, social and environment to achieve urban sustainable development. Combined expertise and capabilities of Analytic Network Process as a benefit of this research will enable policy makers to make optimal choices. Another benefit of this research is the reasonable weighting of sustainability indicators.
    Keywords: Sustainability indicators, Analytic Network Process, Multi Criteria Decision Making Techniques
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigation of Physicochemical and Biological Factors Changes on the Production of Vermicompost by using Cow Manure and Earthworm Eisenia foetida
    Farzad Mehrjo, Mojtaba Barzekar, Afsaneh Shahbazi*, Hossein Hashemi, Elham Mohamadi Page 75
    Vermicompost is one the valuable fertilizer which produced by certain species of earthworms during the process of biological degradation of organic wastes. This fertilizer is an odorless and highly nutritious and organic product with high capability of soil amendment. the proposes of the study were; the product of Vermicompost by Eisenia foetida earthworms and cow manure, the investigation of change physicochemical and biological parameters in the vermicompost production process, and also, the description of optimal production point for worms.The relationship between the parameters in vermicomposting correlation test using spss software version 22 was used. the parameters including temperature, pH, electrical conductivity, moisture content, number cocoon and worm, cocoon and worm weight, percentage of carbon, nitrogen and phosphorus were measured in the four months of composting, The results showed that in studied conditions the number of cocoon 7/3 equal, weight cocoon 7/2 equal, the number worms of 1/2 equal and weight worm 2/08 was equal. EC Product 3/4 Ms/cm, carbon percent 11/8, the amount of phosphorus and nitrogen 4/18 g/kg and 0/2 g/kg, respectively. Microbial contamination due to organic waste through the digestive tract of earthworms, and analyze them dropped. Considering results, biological parameters such as the number of cocoons, weight of cocoons and the number of worms, weight of worms, in during of Composting process significantly increased. So physicochemical and biological conditions which established in this study lead to appropriate production of vermicompost and optimize the worm production.
    Keywords: Vermicompost, Cow Manure, Eisenia foetida, Physicochemical Parameters, Biological
    Abstract View Paper Original: Persian