فهرست مطالب

بیماریهای گیاهی - سال چهلم شماره 3 (دی 1383)

فصلنامه بیماریهای گیاهی
سال چهلم شماره 3 (دی 1383)

  • 250 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1383/10/15
  • تعداد عناوین: 12
|
  • ضیاء الدین بنی هاشمی، علیرضا طباطبایی صفحه 159
    نظر به اینکه غالب پسته کاری ها در خاکهای شور توسعه یافته است و بیماری انگومک ناشی از گونه های فیتوفتورا در این مناطق شایع است برهمکنش شوری و Phytophthora citrophthora در رشد و آلودگی ریشه پسته در سیستم آب کشت مورد مطالعه قرار گرفت. از دو رقم پسته فندقی (حساس به شوری) و بادامی (متحمل به شوری) در چهار سطح (صفر، 1200، 2400 و 3600 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر آب) و در حضور P.citrophthora بررسی شدند.
    تیمارهای شوری قبل و بعد از مایه زنی در طرح کاملا تصادفی بصورت فاکتوریل با شش تکرار در دمای 24-28° C اعمال گردید. همچنین اثر غلظت های مختلف کلرید سدیم روی رشد، تولید اسپورانجیوم و رهاسازی زئوسپور در P.citrophthora و P.nicotianae با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی بصورت فاکتوریل در سه تکرار مطالعه شد. نه سطح شوری (صفر تا 30000 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر) روی رشد رویشی، چهار سطح شوری (صفر تا 1200 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر) روی تولید اسپورانجیوم و چهار سطح شوری (صفر تا 3000 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر) در رهاسازی زئوسپور مورد مطالعه قرار گرفت تنش شوری موجب افزایش درصد آلودگی قطعات ریشه فقط در رقم فندقی بویژه در سطوح بالای شوری گردید و تفاوتی بین مایه زنی قبل و بعد از تنش شوری مشاهده نگردید. برهمکنش شوری و قارچ بطور معنی داری موجب کاهش وزن خشک و طول ریشه فقط در رقم فندقی نسبت به شاهد گردید ولی در رقم بادامی بسیار کم بود.افزایش شوری تا سطح 14000 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر تاثیر معنی داری روی رشد رویشی عامل بیماری نداشت و سپس موجب کاهش رشد تدریجی گردید. اثر شوری روی تولید اسپورانجیوم در دو جدایه P.citrophthora از خاک شور و غیرشور نشان داد که شوری تا 4000 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر باعث تحریک اسپورانجیوم در جدایه خاک شور و کاهش آن در جدایه خاک غیرشور گردید.افزایش شوری تا سطح 2000 میلی گرم کلرید سدیم در لیتر موجب حداکثر رهایی زئوسپور در جدایه خاک شور گردید.
    کلیدواژگان: بیماری گموز، Phytophrhora citrophthor، Salinity، Pistacia vera و p، nicotianae
  • نازنین زمانی نور، واهه میناسیان، ضیاء الدین بنی هاشمی، رضا مستوفی زاده قلم فرسا صفحه 179
    به منظور شناسایی و بررسی اهمیت آرایه های Pythium به عنوان عوامل پوسیدگی ریشه چغندرقند در استان خوزستان از مزارع چغندرکاری مناطق مختلف شامل اهواز، اندیمشک، بهبهان، دزفول، شوشتر، شوش دانیال، صفی آباد، مزارع چغندرکاری کشت و صنعت شهید بهشتی و کشت و صنعت شهید رجایی در طی دو فصل زراعی از اسفندماه 1380 تا اردیبهشت ماه 1382 نمونه برداری به عمل آمد. گیاهان دارای علائم پوسیدگی جمع آوری شده، همراه با نمونه هایی از خاک مزارع مختلف به آزمایشگاه منتقل شد. جدایه های موجود در خاک به روش طعمه گذاری با برگ لیمو شیرین جداسازی گشتند. از بافت های پوسیده ریشه چغندرقند نیز پس از شستشو با آب معمولی و ضدعفونی سطحی با الکل اتیلیک 75%، قطعات کوچکی از حاشیه ی بین بافت سالم و آلوده جدا شده و روی محیط کشت انتخابی آرد ذرت آگار حاوی آنتی بیوتیک های دلواسید (دارای 50% پیمارسین)، آمپی سیلین، ریفامپین و قارچ کش های بنومیل و PCNB کشت گردیدند. گونه ها بر اساس خصوصیات ریخت شناختی اندام های جنسی و غیرجنسی، میزان رشد در دماهای مختلف و ریخت شناختی پرگنه روی محیط کشت های مختلف شناسایی گردیدند. از بررسی 580 جدایه بدست آمده، 8 آرایه بر اساس خصوصیات ریخت شناختی و فیزیولوژیکی شناسایی شدند که به ترتیب فراوانی عبارت بودند از:P. tracheiphilum, P. deliense, Pythium G. "G", Pythium G. "F", P. aphanidermat salinu. okanoganense, P. oligandrum که از بین این آرایه ها، دو آرایه P. tracheiphilum و P. salinum برای میکوفلور ایران جدید می باشند.
    مطالعات بیماری زایی جدایه ها در شرایط گلخانه ای در خاک سترون و با استفاده از مایه ی ورمیکولیت حاوی عصاره ی دانه شاهدانه صورت گرفت. میزان پوسیدگی بذر، تعداد بوته های سالم و مرده، وضعیت قسمت های هوایی و ریشه از نظر علائم اولیه (پژمردگی عمومی و کم رشدی) و پوسیدگی ریشه های اصلی و فرعی مورد بررسی قرار گرفت. پوسیدگی ریشه های اصلی و فرعی مورد بررسی قرار گرفت. پوسیدگی بذر به میزان بسیار زیاد در آرایه Pythium aphanidermatum و به میزان متوسط در آرایه P.deliense مشاهده شد. همچنین بوته میری به میزان زیاد در آرایه Pythium G. "F"، به میزان متوسط در آرایه P.deliense و به میزان کم در آرایه های P.oligandrum و P.salinum مشاهده شد.
    کلیدواژگان: Pythium، پوسیدگی ریشه چغندر قند، خوزستان
  • صدیقه موسی نژاد، ابراهیم محمدی گل تپه، محمد جوان نیکخواه صفحه 201
    یکصد و پنجاه و هشت جدایه از قارچ Magnaporthe grisea شامل 94 جدایه از نمونه های بلاست برگ و گردن خوشه برنج جمع آوری شده از مناطق مختلف استان گیلان و 64 جدایه از نمونه های مزرعه آزمایشی تحقیقات برنج کشور در رشت به منظور بررسی وضعیت باروری و تعیین پراکندگی آلل های تیپ آمیزشی مورد مطالعه قرار گرفتند. در این مطالعه، از چهار جدایه مرجع هرمافرودیت به نام های KA3 و TH12 (نماینده های تیپ آمیزشی (Mat1-1 و KA9 و TH16 (نماینده های تیپ آمیزشی (Mat1-2 استفاده گردید. نتایج حاصل از تلاقی جدایه های مورد مطالعه با جدایه های مرجع روی محیط غذایی آرد برنج – آگار نشان داد که 62.76 درصد از جدایه های نمونه های نقاط مختلف استان گیلان و 32.81 درصد از جدایه های نمونه های مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج، بارور و بقیه جدایه ها نابارور بودند. تمامی جدایه های بارور، از نوع نربارور و تنها از تیپ آمیزشی Mat1-1 بودند.
    کلیدواژگان: Magnaporthe grisea، باروری، تیپ آمیزشی، پریتسیوم، ایران
  • محمد مرادی، جعفر ارشاد، منصوره میرابوالفتحی، بهمن پناهی صفحه 221
    تراکم جمعیت قارچهای گروه A.flavus و A.niger در انواع بقایای گیاهی، خاک و انواع کودهای حیوانی در باغهای شهرستانهای سیرجان،کرمان، زرند و رفسنجان در طی سالهای 1377 تا 1380 مورد بررسی قرار گرفت. نقش بقایای گیاهی، خاک و انواع کودهای حیوانی در زمستان گذرانی قارچهای فوق با استفاده از روش Soil dilution method و محیطهای کشت AFPA و CZ بررسی شد. نتایج حاصله نشان می دهد که فراوانی قارچهای گروه A.niger بیشترازگروه A.flavus می باشد و درسطح 5%اختلاف معنی داری بین دو گروه وجود دارد. تراکم جمعیت قارچهای گروه A.flavus و A.niger در بقایای گیاهی نشان داد که تراکم آنها در زائده های حاصل از فرآوری به ترتیب از صفر تا 4.56 106 و صفر تا 5.2 106 برای برگ از صفر تا 6.82 103 و از صفر تا 5.44 104 متفاوت می باشد. درصد فراوانی بازیافت گونه های مختلف قارچ آسپرژیلوس در نمونه های مورد بررسی برای پوست سبز و برگ به ترتیب بین 85 تا 81 درصد متغیر بود. بررسی انواع کودهای حیوانی نشان داد که میانگین تراکم جمعیت قارچهای گروه A.flavus در کودهای گوسفندی، گاوی و مرغی به ترتیب از صفر تا 4.2 105، از صفر تا 1.7 104 و از صفر تا 8.7 104 و برای قارچهای گروه A.niger به ترتیب از صفر تا 1.7 104، از صفر تا 3 104 و از صفر تا 1.25 103 در گرم کودهای فوق متغیر می باشد و درصد بازیافت گونه های آسپرژیلوس برای قارچهای گروه A.flavus و A.niger در کودهای گوسفندی، گاوی و مرغی به ترتیب 69 و 75، 59 و 51 و 43 و 50 درصد متغیر بود. نتایج نشان می دهد که قارچ آسپرژیلوس در مناطق پسته کاری خاکزاد بوده و به نظر می رسد که جمعیت های آن در خاک می تواند تحت تاثیر دور و زمان آبیاری باشد.
    کلیدواژگان: aspergillus flavus، aspergillus niger بقایای گیاهی، کود، خاک، باغات پسته، استان کرمان
  • سارا علیپور، علیرضا افشاریفر صفحه 235
    دو ویروس موزاییک خیار (CMV) و موزائیک چغندر (BtMV) باعث ایجاد علایم موزاییک، تاولی شدن و بدشکلی برگها، کاهش وزن ریشه و اندامهای هوایی و نیز کاهش میزان بذردهی در چغندرقند می شوند. درایران این دو ویروس به صورت آلودگی تنها و مخلوط در مزارع چغندرقند نواحی مختلف مشاهده شده اند. به منظور مطالعه همکنش CMV و BtMV، پس از خالص سازی ویروسها، برای سهولت شناسایی آنها اقدام به تهیه آنتی سرم و سیستم الیزا گردید.
    جهت مطالعه رقابت نسبی CMV و BtMV در آلودگی مخلوط، یک طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و یازده تیمار در شرایط گلخانه اعمال شد. این تیمارها شامل مایه زنی گیاهچه های چغندرقند با مخلوطی از آموده های CMV و BtMV به نسبتهای مختلف و همچنین مایه زنی آنها به فاصله یک یا دو روز بودند. بیست و سه روز پس از مایه زنی، نمونه ها جمع آوری شده و با سیستم الیزا مورد بررسی قرار گرفتند. میزان جذب نور ثبت شده توسط دستگاه microplate reader در 410 نانومتر، بعنوان شاخصی از غلظت نسبی ویروس در نظر گرفته شد و مورد تجزیه آماری با آزمون F و مقایسه با آزمون دانکن قرار گرفت.
    نتایج نشان داد که غلظت CMV در اغلب گیاهانی که با هر دو ویروس آلوده شده بودند نسبت به گیاهانی که به CMV به تنهایی آلوده شده بودند (شاهد CMV) افزایش یافته بود. غلظت BtMV در گیاهان دارای آلودگی منفرد و دو گانه یکسان بود. این امر بر وجود همکنش هم افزایی یک جانبه بین دو ویروس دلالت می کند.
    کلیدواژگان: ویروس موزائیک چغندر، ویروس موزائیک خیار، همکنس ویروسها، چغندرقند
  • سیدباقر محمودی، محمود مصباح، عزیزالله علیزاده صفحه 253

    بیماریزایی نسبی 131 جدایه Rhizoctonia solani در شرایط درون شیشه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. از مجموع جدایه ها، 44 جدایه متعلق به گروه آناستوموزی دو، 58 جدایه متعلق به گروه آناستوموزی چهار و 29 جدایه باقیمانده به عنوان گروه آناستوموزی نامشخص طبقه بندی شدند. جهت انجام آزمایش درون شیشه ای، بذرهای جوانه زده چغندرقند (رگه حساس 261) پیرامون پرگنه در حال رشد قارچ در محیط WA قرار گرفت. شدت بیماری گیاهچه ها با مقیاس 4-0 به فواصل سه، پنج و هفت روز بعد از مایه زنی یادداشت برداری شد. تجزیه میانگین سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (Area Under Disease Progress Curve)، جدایه های AG-4 را در 26 گروه، جدایه های AG-2 را در 17 گروه وجدایه های با گروه آناستوموزی نامشخص را در 11 گروه دسته بندی کرد. گروه بندی حاصل از یادداشت برداری دوم (پنج روز بعد از مایه زنی) بیشترین همبستگی (92%) را با AUDPC نشان داد. بیماریزایی جدایه های نماینده حاصل از گروه بندی خوشه ایگروه های آناستوموزی مشخص (AG-2, AG-4) و نامشخص، در شرایط درون شیشه ای با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد که جدایه Rh124(AG-4) جمع آوری شده از کرمانشاه بیماریزاترین جدایه و Rh157 (AG-4) جمع آوری شده از خراسان ضعیف ترین آنها بود.
    در آزمایشهای تکمیلی، بیماریزایی جدایه های منتخب از هر دو گروه آناستوموزی دو و چهار (بیماری زاترین و ضعیف ترین جدایه ها بر مبنای نتایج حاصل از آزمایش های درون شیشه ای) در مرحله گیاهچه ای و گیاه بالغ در شرایط گلخانه مطالعه شد. نتایج ضمن تایید وجود اختلاف در قدرت بیماریزایی آنها، مشخص کرد که دامنه تغییرات بیماریزایی در جدایه های AG-4 بیشتر از جدایه های AG-2 می باشد و جدایه Rh157 (AG-4) روی گیاهچه ها و گیاهان بالغ مجددا به عنوان ضعیف ترین جدایه از نظر بیماریزایی تشخیص داده شد. جدایه های AG-2 در مایه زنی روی گیاهان بالغ بیماریزایی بیشتری از جدایه های AG-4 داشتند.
    در بخش دیگری از این تحقیق، مخلوطی از جدایه ها روی گیاهان بالغ مایه زنی شد. برای این کار، چهار تیمار در نظر گرفته شد. مخلوطی از چهار جدایه با قدرت بیماریزایی بالا و مخلوط دیگری از چهار جدایه با قدرت بیماریزایی پایین از گروه آناستوموزی AG-4 به عنوان تیمارهای اول و دوم به کار برده شدند. مشابه این برای جدایه های AG-2 به عنوان تیمارهای سوم و چهارم استفاده شد. نتایج نشان داد که جدایه های بسیار بیماریزا متعلق به AG-4 اختلاف معنی داری از نظر بیماریزایی با جدایه های AG-2 ندارند. تعامل چهار جدایه با قدرت بیماریزایی مختلف از AG-4 و AG-2 با شش ژنوتیپ چغندرقند دارای سطوح مختلف مقاومت، در شرایط درون شیشه ای مشخص کرد که استفاده از جدایه های AG-2، ژنوتیپهای چغندرقند با درجه متفاوت مقاومت را نسبت به AG-4 بهتر از هم تفکیک می نمایند.

    کلیدواژگان: گروه های آناستوموزی ریزوکتونیا، تنوع بیماریزایی، تعامل جاذبه - رقم، جغندرقند، ایران
  • فرشید محمودی، ضیاء الدین بنی هاشمی صفحه 281

    به منظور بررسی وضعیت بقا و زمستان گذرانی قارچ Ascochyta rabiei (teleomorph: Didymella rabiei) مقداری از بافت های آلوده و خشک شده نخود با علائم شدید آلودگی به بیماری برق زدگی در کیسه های نایلونی سوراخدار، در ابتدای فصل پاییز در مزرعه و دراعماق مختلف خاک مزارع سه منطقه جغرافیایی مختلف قرارداده شد و اطراف آنها با یک شبکه توری محصور گردید. پس از طی فصل زمستان، در سال بعد این بقایا مورد بررسی قرار گرفته و وضعیت قارچ روی محیط کشت از لحاظ پایداری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که قارچ پس از گذشت فصل زمستان، دوام خود را فقط در سطح خاک (0 سانتیمتری) حفظ می نماید و در اعماق دیگر (10، 20، 30 و 40 سانتیمتری) دوام نمی آورد. همچنین به منظور بررسی و تعیین دامنه میزبانی قارچ عامل بیماری روی گیاهان زراعی و علف های هرز مزارع نخود، تعدادی از گیاهان زراعی منجمله لوبیا، سویا، باقلا، نخودفرنگی، لوبیا چشم بلبلی، ماش، ماشک، عدس، یونجه، شبدر، خیار، کدو، خربزه، چغندر، جو، ذرت، برنج، سورگوم، توتون و یک سری علف های هرز مزارع نخود شامل سلمک، گل دکمه ای، تاج خروس، خرفه، بی تراخ، خردل وحشی، یولاف وحشی، علف هفت بند، تاج ریزی، پنیرک، جغجغک، قلیانک، پیچک، بارهنگ و شلمی با سوسپانسیون اسپور (1x106 spores/ml) عامل بیماری مایه زنی گردید. نتایج نشان داد که در شرایط گلخانه، A. rabiei گیاهان زراعی از قبیل لوبیا، باقلا، نخودفرنگی و سویا و ازعلف های هرز تاج ریزی، پیچک و خرفه را آلوده می کند، بطوریکه از گیاهان مذکور جداسازی و بیماریزایی آنها روی میزبان اصلی (نخود) تائید گردید.

    کلیدواژگان: Didymella rebiei، Cicier arietinum، علف های هرز
  • مهدی نصراصفهانی، احمد مرتضوی بک صفحه 291
    چهل و سه رقم تجاری و 24 همسانه وحشی (Phurejas) سیب زمینی جهت تعیین ارقام مقاوم نسبت به بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی ناشی از F. sumbucinum, (syn. F. sulphureum) F. solani و Fusarium oxysporum با مایه زنی به غده های مورد آزمون انجام و پس از گذشت زمان مشخصی حساسیت غده ها نسبت به گونه های عامل بیماری بطور جداگانه در شش شاخص متمایز مشخص گردید. نتایج حاصله نشان داد علیرغم اینکه شرایط یکسانی شامل میزان مایه ی قارچ، نحوه ی مایه زنی، نور، دما و رطوبت اعمال گردیده، ارقام و همسانه های مورد آزمون واکنش های متفاوتی نسبت به گونه های عامل بیماری از خود نشان دادند. همچنین مشخص گردید که گونه های عامل بیماری بطور مستقل عمل نموده و در این میان گونه ی F. sumbucinum نسبت به F. solani با شدت بیشتری موجب فساد و پوسیدگی غده های سیب زمینی گردید. F. oxysporum از نظر بیماریزایی اهمیت چندانی نداشت.
    عکس العمل ارقام به گونه غالب F. sumbucinum متفاوت بود. رقم ساتورنا مقاومترین رقم در مجموع به سه گونه ی مذکور می باشد. در بین همسانه های وحشی، همسانه های H2Bl25 (32) و XBX33 (45) از مقاومترین همسانه ها به گونه ی F. sumbucinum بوده و همسانه H2Bl25(32) از مقاومترین همسانه ها در مجموع نسبت به دو گونه ی F.sumbucinum و F.solani محسوب گردید. تجزیه ی خوشه ایمجموع ارقام و همسانه ها، رقم ساتورنا و همسانه های وحشی فوق را در یک گروه قرار داد که کمترین حساسیت را نسبت به بیماری نشان داده اند.
    کلیدواژگان: سیب زمینی، بیماری پوسیدگی خشک، Fusarium spp، ارقام تجاری، همسانه های وحشی
  • مجید هاشمی، جواد مظفری، عزیزاله علیزاده، مسعود شمس بخش صفحه 313
    وجود آر.ان.ای دولا (dsRNA) در 250 جدایه قارچ عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (Fusarium graminearum) جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران مورد بررسی قرار گرفت. در 18 جدایه از جدایه های فوق قطعات dsRNA با اندازه های متفاوت از 1.5 تا 6 کیلو جفت باز جدا گردید. قطعات dsRNA در جدایه های هر منطقه الگوی مشابهی داشته و در اغلب جدایه ها معمولا بیش از یک نوع dsRNA وجود داشت. در جدایه های دشت ناز یک قطعه به اندازه تقریبی 2کیلو جفت باز، در جدایه های پارس آباد دو قطعه با اندازه های تقریبی 3.3 و 4 یا 3.3 و 6 کیلو جفت باز، در جدایه های فرح آباد دو قطعه با اندازه های 1.5 و 2 کیلو جفت باز، در جدایه های گرگان یک قطعه 2 کیلو جفت بازی و یا دو قطعه 3.5 و 4 کیلو جفت بازی و در جدایه های جیرفت سه قطعه 1، 1.5 و 2 کیلو جفت بازی مشاهده شد. خصوصیات ظاهری کشت قارچ عامل بیماری در تعدادی از جدایه های دارای dsRNA، بررسی گردید. رشد میسلیومی در جدایه های جمع آوری شده از دشت ناز، گرگان و جیرفت کمتر از جدایه های فاقد آر.ان.ای دولای همان مناطق بوده و تفاوتهایی در فرم حاشیه کلنی و رنگ آن مشاهده گردید در حالیکه در جدایه های پارس آباد تفاوت چندانی بین جدایه های دارای dsRNA و فاقد dsRNA دیده نشد. این مقاله برای اولین بار وجود آر.ان.ای های دولا را در اغلب مناطق شیوع بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم گزارش می نماید.
    کلیدواژگان: آر، ان، ای های دولای، Fusarium grantinearum، Mycoviruses بیماری بلایت قوازاریومی سنبله گندم
  • ریحانه مدنیان محمدی، واهه میناسیان، ناصر صفایی، سیدباقر محمودی، حمید شریفی صفحه 327
    مطالعه روند پیشرفت بیماری لکه گرد برگ چغندرقند ناشی از Cercospora beticola با ایجاد اپیدمی مصنوعی، در یک رقم مقاوم خارجی و لاینهای 7112، 261، 191 و 236 در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهارتکرار درمنطقه صفی آباد دزفول و در دو سال زراعی متوالی 80-1379 و 81-1380 انجام شد. مقایسه برازش مدلهای شناخته شده در اپیدمیولوژی بیماری های گیاهی با استفاده از مدلهای تک مولکولی، لوجستیک، گومپرتز، لوگ – لوجستیک و ویبول صورت گرفت. نتایج برازش داده های مربوط به پیشرفت بیماری در رقم و لاینهای مذکور نشان داد که در سال اول مدل های لوجستیک و لوگ لوجستیک بیشترین برازش را با داده های واقعی مربوط به پیشرفت بیماری نشان دادند. در سال دوم مدل های لوجستیک، لوگ لوجستیک و گومپرتز کارآیی بیشتری در توصیف پیشرفت بیماری داشتند. در تجزیه و تحلیل داده های مربوط به هر سال مدل لوگ لوجستیک در مقایسه با سایر مدل ها بیشترین کارآیی را در توصیف مراحل پیشرفت بیماری نشان داد و مدل های تک مولکولی و ویبول فاقد کارآیی لازم در این زمینه بودند.
    طی دو سال تحقیق حاضر مشخص شد که بیماری از اواسط اسفند ماه ظاهر شده و تا اواسط خرداد پیشرفت می کند. با توجه به اینکه برداشت چغندرقند در خوزستان همه ساله از اوایل اردیبهشت ماه شروع می شود، به منظور کاهش میزان خسارت بیماری تاریخ برداشت مزارع آلوده بایستی در اولویت قرار گیرد.
    کلیدواژگان: چغندرقند، لکه گرد برگ، cercospora beticola، مدلهای اپیدمیولوژی، تک مولکولی، لوجستیک، لوگ - لوجستیک، گومپرتز، ویبول
  • صفحه 345
  • صفحه 351