فهرست مطالب
فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران
پیاپی 39 (تابستان 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/05/15
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 1در این پژوهش با تمرکز بر فعالیت هایICT ایران و الگوی داده-ستانده به محاسبه ضرایب فزاینده کلان با محاسبه ریش ه ها و بردارهای مشخصه پرداخته و سپس به اندازه گیری تغییرات تولید، به عنوان اهداف سیاستی و نیز تغییرات تقاضای نهایی مورد نیاز برای تغییرات تولید محاسبه شده به عنوان سیاست های مورد نظر و قابل اجرا برای دستیابی به اهداف سیاستی پرداخته ایم. این روش این امکان را فراهم می کند که علاوه بر تعیین بخش های تاثیرگذار اقتصادی، مناسب ترین سیاست های کنترل تقاضا به منظور دستیابی به بیشترین اثرگذاری بر تولید را شناسایی نماییم. بدین منظور از جدول داده- ستانده سال 1378 بانک مرکزی به منظور شناسایی مناسب ترین سیاست های کنترلی تقاضا برای فعالیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران با محاسبه ضرایب فزاینده کلان استفاده کرده ایم. نتایج نشان می دهد که سیاست 1، سیاست مسلط برای افزایش تولید بوده و ترکیب دو سیاست 1 و3 با ضرایب عددی 9/0 و 1/0 بیشترین تاثیر گذاری را بر افزایش تولید فعالیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات اقتصاد ایران دارد.
کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، الگوی داده، ستانده، ریشه های مشخصه، بردارهای مشخصه، ضرایب فزاینده -
تحلیل اثرات بازخوردی و سرریزی / تحلیل اثرات بازخوردی و سرریزی در قالب الگوی داده - ستانده دو منطقه ای (مطالعه موردی استان تهران و سایر اقتصاد ملی)صفحه 29اهمیت اقتصاد فضا چندی است در ایران مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته و در سلسله مقالاتی نیز تلاش هایی برای شناسایی اهمیت اقتصاد فضا در چارچوب جداول داده - ستانده تک منطقه ای صورت گرفته که تحولی در مطالعات اقتصاد منطقه ای در ایران به حساب می آید. ضرایب داده – ستانده منطقه ای در این مقال ها بر مبنای نبود ضرایب آماری محاسبه و میزان اعتبار آماری آن نیز مورد آزمون قرار گرفته اند. اما ضرایب داده - ستانده تک منطقه ای به لحاظ اهمیت اقتصاد فضا و تحلیل های منطقه ای دارای محدودیت هایی است. برای برون رفت از این محدودیت ها، الگوی دو منطقه ای معرفی می شود. هدف از این پژوهش، ارائه روش برآورد ضرایب داده - ستانده دو منطقه ای با رویکرد غیرآماری است که برای نخستین بار در ایران به صورت تجربی مورد مطالعه قرار می گیرد. این دو منطقه استان تهران و استان های دیگر در اقتصاد ایران است. ضرایب داده - ستانده دو منطقه ای سیاست گذاران را قادر می سازد تا علاوه بر کاربردهایی که تحلیل های داده - ستانده تک منطقه ای دارند، اثرات بازخوردی و سرریزی بین منطقه ای و الگوی تجارت بین منطقه ای را شناسایی و طراحی نماید. نتایج برآورد ضرایب دو منطقه ای در سطح ده بخش اصلی در اقتصاد ایران در سال 1380 در این مطالعه نشان می دهد 58 درصد از واردات استان تهران از سایر اقتصاد ملی است، در حالی که 41 درصد از واردات سایر اقتصاد ملی از استان تهران است. همچنین، اثرات سرریزی در استان تهران بزرگتر از سایر اقتصاد ملی مشاهده شده و اثرات بازخوردی دو منطقه جزئی بوده است. فراتر از آن در این مطالعه میزان خطای به کارگیری مدل تک منطقه ای به جای مدل دو منطقه ای در سایر اقتصاد ملی20 درصد و در استان تهران 12 درصد برآورد شده، که بسیار قابل ملاحظه بوده و ضرورت استفاده از مدل چند منطقه ای را آشکار می کند.
کلیدواژگان: ابعاد اقتصاد فضا، ضرایب داده، ستانده دو منطقه ای، تهران، اثرات بازخوردی و سرریزی -
صفحه 53در این پژوهش متوسط جبران خدمات اسمی و واقعی در هر صنعت به تفکیک زن و مرد را دردوره 1379 تا 1384محاسبه کرده و با استفاده از تحلیل واریانس رگرسیونی اثر معنادار جنسیت برمتوسط جبران خدمات واقعی را برآورد کرده ایم. نتایج نشان می دهد که صنعت تولید ماشین آلات اداری، حسابگر و محاسباتی از بیشترین نوسان در متوسط جبران خدمات سرانه (بیشترین ضریب تغییرات) برخوردار بوده و کمترین نوسان در متوسط جبران خدمات سرانه در صنایع تولید محصولات از توتون و تنباکو سیگار و صنعت دباغی و عمل آوردن چرم، ساخت کیف، چمدان، زین، یراق و تولید کفش، به ترتیب برای شاغلان مرد و زن رخ داده است. نکته مورد توجه در این پژوهش این است که با فرض ثابت بودن سایر عوامل، متوسط جبران خدمات واقعی کارکنان زن به طور معنادار حدود 422 هزار تومان کمتر از متوسط جبران خدمات کارکنان مرد برآورد شده است. البته، باید توجه داشت که ممکن است این تفاوت ناشی از اضافه کاری بیشتر، سطح تجربه، سطح تخصص و سطح سواد مردان در مقایسه با کارکنان زن باشد که در این پژوهش قابل مشاهده نبوده است.
کلیدواژگان: جبران خدمات اسمی و واقعی، تبعیض دستمزدی، جنسیت، صنعت، ایران -
صفحه 73دراین پژوهش، اثر مخارج بهداشتی دولت را به عنوان معیاری برای بهداشت، بر رشد اقتصادی ایران مورد بررسی قرار داده ایم. برای این منظور از مدل رشد تابع تولید کل تعمیم یافته (APF)، بر اساس رویکرد حسابداری رشد استفاده کرده ایم. مبنای این مدل، رویکرد برآورد تابع تولید در روش شناسی حسابداری رشد است. برای برآورد مدل از روش اقتصادسنجی، خودرگرسیون با وقفه های توزیع شونده (ARDL) در دوره زمانی 1350 تا 1381 استفاده کرده ایم. یافته ها نشان می دهد که مخارج بهداشتی دولت در بلندمدت تاثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی ایران دارد. همچنین، وجود رابطه همگرایی میان مخارج بهداشتی دولت و رشد اقتصادی و متغیرهای دیگر مدل مورد تایید قرار گرفته است. بررسی استحکام نتایج وجود رابطه مثبت میان مخارج بهداشتی دولت و رشد اقتصادی را مورد تایید قرار داده است. بررسی آزمون پایداری مدل های برآوردشده وجود پایداری ضرایب در بلندمدت را نشان می دهد.
کلیدواژگان: رشد اقتصادی، بهداشت، مخارج بهداشتی دولت، روش خودرگرسیون با وقفه های توزیع شونده -
صفحه 95هدف این پژوهش، بررسی اثر سیاست های پولی و نرخ ارز بر عرضه، قیمت و صادرات بخش کشاورزی ایران با استفاده از تحلیل هم جمعی و توابع واکنش ضربه ای است. در این راستا متغیرهای منتخب تولید و صادرات بخش کشاورزی، نرخ بهره، نرخ تورم، قیمت نهاده ها و محصولات کشاورزی، نرخ آزادسازی تجاری، عرضه پول و نرخ ارز، تولید ناخالص داخلی در سال های 1340 تا 1384 را مورد بررسی قرار داده ایم. نتایج نشان می دهد که برای مهار تورم و افزایش قیمت محصولات کشاورزی و نهاده های کشاورزی نبایستی تنها بر سیاست های پولی تکیه نمود، بلکه در بلندمدت بایستی همه متغیرهای اقتصاد کلان را نیز مد نظر قرارداد. نتایج همچنین نشان می دهد که تغییرات متغیرهای اقتصاد کلان بر بخش کشاورزی مؤثر است ولی عکس آن صادق نمی باشد.
کلیدواژگان: بخش کشاورزی، سیاست های پولی، متغیر های کلان اقتصادی -
صفحه 113دراین پژوهش به بررسی اثر FDI بررشد اقتصادی کشورهای میزبان می پردازیم. در این راستا 67 کشور را که مطابق گزارش آنکتاد در بین140 کشور جهان در جذب FDI از عملکرد بهتری برخوردار بوده اند انتخاب شده و با کاربرد تکنیک های اقتصادسنجی در قالب داده های تابلویی برای سال های 1998-2004 برآوردهای لازم را انجام داده ایم. دراین پژوهش فرضیه «رابطه رشد اقتصادی و جذب FDI» را با استفاده از مدل رشد اقتصادی رومر منکیو ویل (1992) مورد آزمون قرار داده ایم. کشورهای مورد بررسی در چهار گروه متمایز به شرح زیر به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته اند:1. کل کشورهایی که نسبت به شاخص های بالقوه از عملکرد خوبی برخوردار بوده اند، 2. کشورهای درحال توسعه که نسبت به شاخص های بالقوه ازعملکرد خوبی برخوردار بوده اند،3. کشورهای در حال توسعه غیر نفتی که نسبت به شاخص های بالقوه از عملکرد خوبی برخوردار بوده اند،4. کشورهای نفت خیز.
نتایج پژوهش بیانگر این است که: اول، FDI رشد اقتصادی کشورهای میزبان را تقویت می کند.دوم، درجه توسعه کشور میزبان بر میزان جذب FDI اثر گذاشته وسوم تفاوت معنا داری بین تعیین کننده های رشد اقتصادی درکشورهای نفت خیز با کشورهای دیگر وجود دارد.
کلیدواژگان: رشد اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، شرکت فراملیتی TNC -
صفحه 137درطول 50 سال گذشته، جهان افزایش بی سابقه ای را در رشد جمعیت تجربه کرده است. به طوری که امروزه تغییرات جمعیتی به عنوان یکی از عوامل کلیدی در فرآیند توسعه شناخته می شود. از این رو در این پژوهش تاثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی را مورد بررسی قرار می دهیم. بدین منظور از داده های 171 کشور در دوره ای 39 ساله(1966-2004) استفاده شده است. یافته ها نشان دهند. تاثیرپذیری بالای رشد اقتصادی از متغیرهای جمعیتی است. به طوری که رشد جمعیت، نسبت جمعیت زیر 15 سال به کل جمعیت و بارتکفل سنین جوان دارای اثر منفی و نسبت جمعیت 15 تا 64 سال به کل جمعیت، نسبت جمعیت 65 سال و بالاتر به کل جمعیت و بارتکفل سنین پیر دارای اثر مثبت بر رشد اقتصادی است. همچنین، دریافتیم که نرخ های رشد گروه های مختلف سنی دارای اثرات متفاوتی بر رشد اقتصادی است به طوری که نرخ رشد جمعیت زیر 15 سال بیشترین و نرخ رشد جمعیت فعال(15-64 سال) کمترین اثر بازدارندگی را بر رشد اقتصادی داشتند.
کلیدواژگان: رشد اقتصادی، جمعیت، ساختار سنی، داده های ترکیبی -
صفحه 147دولت ها از طریق اجرای سیاست های حمایتی مناسب، مانند پرداخت یارانه به مواد غذایی اساسی می توانند نقش مهمی را درتامین امنیت غذایی جامعه برعهده گیرند. با توجه به اینکه پرداخت یارانه، هزینه های سنگینی را به دولت تحمیل می کند، بنابراین، ضروری است این امر به صورت کاملا هدفمند انجام گیرد. یکی از راه های رسیدن به پرداخت هدفمند یارانه توسط دولت، بررسی تقاضای کالاهای مشمول یارانه است. در این پژوهش، با استفاده از مدل AIDS، تقاضای موادغذایی اساسی مشمول یارانه (قند و شکر، روغن، نان، گوشت وشیر) را درمناطق شهری ایران، از طریق داده های بودجه خانوارهای شهری ایران و شاخص قیمت های مصرف کننده منتشرشده توسط بانک مرکزی در سال های1363-1384، یک روش دو مرحله ای و تکنیک های همجمعی به دو صورت بلندمدت وکوتاه مدت برآورد کرده، همچنین قیود همگنی وتقارن را نیز با استفاده از آزمون والد مورد آزمون قرار داده ایم. درنهایت انواع کشش های قیمتی، درآمدی و متقاطع تقاضا به تفکیک بلندمدت و کوتاه مدت را به عنوان ابزاری برای تجزیه و تحلیل، محاسبه کرده ایم. نتایج این پژوهش نشان می دهد به دلیل بی کشش بودن اقلام یارانه ای، هر گونه کاهش در پرداخت یارانه به کالاهای یادشده، به افزایش قیمت منجر شده ومخارج اضافی را به مصرف کنندگان تحمیل می کند. با این وجود، تغییر ساختار پرداخت یارانه و کاهش تدریجی یارانه های پرداختی به نان، قندوشکر و روغن وسوق دادن آن به سمت شیر و گوشت، به صورت کاملا هدفمند توصیه می شود.
کلیدواژگان: سیستم تقاضای تقریبا ایده آل، یارانه، همجمعی، کشش درآمدی و قیمتی
-
Page 1In this paper focusing on the Information and Communication Technology sector (ICT sector) in Iranian Input-Output table and a method of policy evaluation is designed which gives a deeper insight of interaction between policy objective (output) and policy control(final demand). The method used is based on a specific matrix decomposition that allows for the quantification of an aggregated scale effect, called Macro Multiplier. Therefore, this study, applying Macro Multiplier methodologies based on Iran's 1999 Input –Output table. The application results show the policy 1 is dominating policy. Using the structure 0.9v1+0.1v3, we can observe a high growth on output of the ICT industry in Iran.
-
Page 29The importance of spatial economy has been considered recently in Iran and has been investigated in the form of single regional input-output model in a series of articles which is a mutation in the regional studies in Iran. In these studies regional coefficients were calculated and tested statistically. As applications of single regional coefficients have some limitations, overcoming to limitations, inter-regional input-output model has been developed. The main aim of this paper is to introduce a non-survey technique to estimate interregional input-output coefficients for two regions: Tehran and the Rest of Iran which is the first experience in Iran. These coefficients will enable policy makers to capture feedback and spillover effects that are primarily attribute to inter-regional trading model. In this study, regional coefficients are estimated for 10 sectors in 2001. Results show 58% of Tehran import is from the rest of Economy whereas 41% of the Rest of Economy is from Tehran. Other results also show spillover effects in Tehran province are greater than the Rest of Economy. While, small feedback effects are observed in both regions. Moreover, we found the errors of using single input-output coefficients and neglecting the spillover and feedback effects are 20% and 12% for the Rest of Economy and Tehran province respectively, both are considerable and reveals the importance of using two-region input-output model.
-
Page 53In this study, nominal & real average compensated wage has been computed for woman & man in each industry during 1999-2005, then the effect of gender on the average compensated wage are estimated using regression analysis of variance. The results indicate that the highest shock (highest coefficient of variation) in the per capita compensated wage for men as well as women, has happened in "Manufacture of office, accounting and computing machinery", while the lowest fluctuation has happened in "Manufacture of tobacco products", "Tanning and dressing of leather; manufacture of luggage, handbags, saddler, harness and footwear" for man & woman employees, respectively. The interesting point in this research is that, assuming other things equal, the real average compensated wage for women employees has been less than that of men by about 4220000 Rials per annul. Of course this gap, may be due to more overtime work, level of experience, level of skills and educations of the men comparing that of the woman’s, which have not been considered in this study.
-
Page 73This article investigates the effect of government health expenditures as a proxy for health on Iran's economic growth. In doing this the growth model of generalized Aggregate Production Function (APF), based on the growth accounting approach has been used. The basis of this model is the estimation of production function in growth accounting methodology. In order to estimate the model the Auto Regressive Distributed Lag Method (ARDL) over the period 1350- 1381 has been used. The results of the research indicate that in the long run, government health expenditures have a positive and significant effect on Iran's economic growth. Also convergence relation among government health expenditures, economic growth and other variables of the model, has been ratified. Investigating the reliability of the results there can be found a positive correlation between government health expenditures and economic growth. Investigating the stability test of the estimated models represents the estimated coefficients stability in the long run.
-
Page 95The purpose of this study is to investigate the impact of monetary policy and exchange rate on agriculture supply, prices and exports of agricultural sector with VEC approach and impulse response functions. In this paper, variables are interest rate, exchange rate, monetary supply, inflation, agriculture output and input prices, agricultural supply and exports, income and the degree of openness from 1961 to 2005. The results show in order to decrease inflation, and control agriculture prices we must not emphasize on monetary policy but in the long-run exchange rate, financial, development and trade policy are most important factors in price stability policy. Results also indicate that changes in macroeconomic variables have an effect on the agricultural sector but the reverse effect does not hold.
-
Page 113This paper investigates the effects of Foreign Direct Investment (FDI) on economic growth. For this purpose we have set up a panel data for 67 countries during the years 1980-2004.All of these countries have been successful in absorbing FDI during this period. Since socio-economic characteristic of these countries is diametrically different, we have classified our sample into four groups as follows: a)Countries which their performance indicators in absorbing FDI is higher than their potential indicator for absorbing FDI, b)the developing countries that have good performance in absorbing FDI, c)Non-oil developing countries that have good performance in absorbing FDI, d) Some oil producing countries such as Iran, Saudi Arabia, Nigeria, Indonesia, Algeria and Venezuela. To test our hypothesis on positive effects of FDI on economic growth we have benefited from Mankiw, Romer, &Weil (1992) model. The results of our estimates shows that:Firstly, in all countries there is a positive relationship between FDI and growth,Secondly, the magnitude of the effect decreases when we move from the first group to the fourth group. Specially it is worth mentioning that there is a significant difference between oil and non-oil countries. Actually in the oil producing countries the determinants of growth has been significantly different compared to the other developing countries.
-
Page 137The world has experienced dramatic growth of population during 5 past years. Nowadays, demographic changes have been identified as one of key factors in development process. In this paper, the effect of age structure of population on economic growth has been examined. To do this, data on 171 countries has been used over period 1966-2004. The results indicate the significant effect of demographic variables on economic growth. Based on results, population growth, the ratio of people under 15 years old to whole population, dependency ratio of young people have negative effect and ratio of people 15-64 years old to whole population, ratio of people over 65 years old to whole population, dependency ratio of elderly people have positive impact on economic growth. The growth rates of different age groups have different effects on economic growth so that the growth rate of people years under 15 years old has the biggest effect and growth rate of active people (15-64 years old) has the smallest effect on economic growth.
-
Page 147Governments have an important role in planning and preparing the food these security through protection policies such as subsidizing the basic food in the same time pay subsidies it will increase the government expenditure,and hence, it is necessary to set specific goals carefully. In this article, the demand for main or basic foods, (i.e.bread, meat, milk, edible, oil and sugar) have been estimated by using AIDS Model and taking into account household budget in urban areas and consumer price index through two stage model and cointegration for the years 1934-2005. & estimation was done for both the short-run and the long-run and the homogenous constraint and symmetric have been examined by Wald test. As an instrument of analysis, price elasticity, income elasticity and cross price elasticity of demand have been calculated for the short-run and the long-run. The results show that reducing subsidies on these goods would put a pressure on consumer expenditure through the rise in the prices. However, changes in the structure of subsidies with a gradual reduction in the amount of subsidies for bread, edible oil and sugar and directing the payment toward meat and milk within a specific goal is recommended.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.