مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان
پیاپی 75 (پاییز 1389)

آثار سمی برخی از ارگانوفسفات ها از طریق تولید رادیکال های آزاد و اختلال در سیستم های آنتی اکسیدان بدن است. پاراکسون متابولیت فعال پاراتیون است.
ارزیابی تاثیر پاراکسون بر سیستم آنتی اکسیدان کبد موش صحرایی.
موش های آزمایشگاهی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 4 گروه قرار گرفتند: گروه کنترل (حلال دیازینون) و سه گروه آزمایش که دوزهای مختلف پاراکسون (3/0، 7/ 0و 1 میلی گرم بر کیلو گرم وزن بدن) را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. 24 ساعت پس از تزریق، حیوانات با اتر بی هوش و بافت کبد خارج شد. بعد از هموژنه کردن بافت کبد، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیون S – ترانسفراز (GSH) و لاکتات دهیدروژناز (LDH) و همچنین غلظت گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدیید (MDA) توسط روش های بیوشیمیایی تعیین شد. پاراکسون فعالیت آنزیم های SOD،CAT و LDH و میزان MDA را در دوزهای بالاتر از mg/kg 3/0 افزایش می دهد، در حالی که غلظت GSH را در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی دار کاهش داد. فعالیت GST به طور معنی داری (05/0>P) در دوزهای 3/0 و 7/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن پاراکسون افزایش و در دوز mg/kg 1 در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت.
پاراکسون احتمالا باعث القای تولید رادیکال های آزاد و استرس اکسیداتیو وابسته به دوز می شود. افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان ناشی از افزایش ظرفیت سم زدایی بافت کبد است. کاهش GSH نشان دهنده نارسایی سیستم دفاعی آنتی اکسیدان برای مقابله با رادیکال های آزاد است و افزایش MDA با پراکسیداسیون غشای کبد همراه است.

سوانح ترافیکی یکی از دلایل مرگ و ناتوانی در تمام دنیا است. تعیین آگاهی و نگرش و عملکرد پلیس راهنمایی رانندگی در زمینه سوانح ترافیکی سبب ارتقای برنامه ریزی های پیشگیری از سوانح ترافیکی و پی آمدهای آن خواهد بود.
تعیین دانش، نگرش و عملکرد(KAP) و نیاز سنجی آموزشی پلیس راهنمایی و رانندگی در زمینه سوانح ترافیکی.
در یک مطالعه توصیفی از بین کلیه نیروهای راهنمایی و رانندگی شهر تهران، 185 نفر به طور تصادفی انتخاب و میزان آگاهی، نگرش و عملکرد آنان در زمینه سوانح ترافیکی بررسی شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ساختار یافته حاوی 100 سوال در سه حیطه دانش، نگرش و عملکرد توسط کارشناسان آموزش دیده پس از اخذ رضایت نامه از نمونه ها تکمیل شد. در این پرسشنامه یک سئوال باز برای تعیین نیاز آموزشی افراد نیز طراحی و روایی پرسشنامه با اعتبار محتوی و پایایی آن توسط آزمون مجدد (8/0 =r) تعیین شد. امتیاز بر اساس چارک های آماری از نمره به دست آمده آزمودنی ها دسته بندی شد.
میانگین و انحراف معیار سن جامعه مورد بررسی 8/6 ±4/33 سال بود. آگاهی خوب در سطوح تحصیلی کارشناسی تفاوت معنی داری نسبت به سایر سطوح تحصیلی نشان داد (01/0

اختلالات خون ریزی دهنده از جمله بیماری هایی هستند که دندانپزشکان درمطب ها و کلینیک های دندانپزشکی با آن مواجه بوده، در نتیجه ملزم به دانستن تدابیر دندانپزشکی این اختلالات هستند. ارزیابی مناسب پزشکی و دندانپزشکی بیماران قبل از درمان دندانپزشکی به ویژه اگر درمان انجام گرفته همراه با خون ریزی بیش از حد باشد، به طور کامل توصیه می شود.
تعیین آگاهی دندانپزشکان عمومی شهر رشت نسبت به آزمایش های انعقادی و اختلالات خون ریزی دهنده در سال 1388.
دراین مطالعه مقطعی تعداد 102 نفر از دندانپزشکان عمومی شهر رشت (66 نفر مرد و 36 نفر زن) شرکت نمودند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای مشتمل بر سه بخش بود و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ (81%) و روایی آن توسط اساتید بخش بیماری های دهان و دندان تایید شد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار آماری SPSS و آزمون آماری chi-square ارزیابی شد.
امتیاز کل پرسشنامه 25 بود (بالاترین امتیاز 24 و کمترین امتیاز 1). میانگین سن دندانپزشکان 35/9±8/38 سال و میانگین مدت زمان فراغت از تحصیل دندانپزشکان 1/8±46/13 سال بود. 1/43% دندانپزشکان از آگاهی ضعیف، 1/44% از آگاهی متوسط و 8/12% آنها از آگاهی خوب برخوردار بودند. با افزایش سن و مدت زمان فراغت از تحصیل آگاهی دندانپزشکان به طور معنی دار کاهش یافته بود(05/0P

کیفیت زندگی مفهومی است که در سال های اخیر به واسطه نقشی که در سلامت روان افراد دارد اهمیت بسزایی یافته است. در همین راستا و با توجه به این که دانشجویان در آینده عهده دار مدیریت عرصه های مختلف جامعه خواهند بود، بنابراین شناخت مسایلی که می تواند کیفیت زندگی و سطح سلامت دانشجویان را به مخاطره بیاندازد ضروری به نظر می رسد.
تعیین کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه گیلان.
این مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی است و 226 دانشجوی دانشگاه گیلان در سال 1388 به صورت نمونه گیری خوشه ایو طبقه ای تصادفی انتخاب شدند و سیاهه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF) را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS نسخه 15 استفاده شد.
نتایج پژوهش ما نشان داد که کیفیت زندگی 4 درصد دانشجویان بسیار مطلوب، 34 درصد مطلوب، 51 درصد متوسط و کیفیت زندگی 11 درصد دانشجویان نیز نامطلوب بوده است. همچنین در ابعاد درد جسمانی، روابط محیطی، تامین مالی، مراقبت های اجتماعی و عواطف منفی در بین دانشجویان دختر و پسر تفاوت های معنی داری مشاهده گردید (05/0>P) که در همه این ابعاد دانشجویان دختر وضعیت ناخوشایندتری گزارش کردند.
با توجه به نتایج پژوهش ما، انجام ارزیابی های روانشناختی دانشجویان و ارایه خدمات روانشناختی در زمینه های مختلف برای ارتقای سطح سلامت و کیفیت زندگی آنها توصیه می شود.

اختلال عملکرد نعوظی (ED)Erectile Dysfunction به معنی عدم توانایی مداوم و/ یا راجعه در دستیابی یا حفظ نعوظ برای روابط جنسی رضایت بخش، تعداد زیادی از مردان را مبتلا نموده و روی ارتباطات شخصی،زندگی خانوادگی و کیفیت زندگی آنان مؤثر است. شیوع آن با سن و بیماری های زمینه ای همراه افزایش می یابد. سیگار، افزایش چربی خون، پر فشاری خون، دیابت شیرین، بیماری قلبی و مصرف داروها به عنوان عوامل خطر قابل تغییر در ED مطرح است.
تعیین فراوانی عوامل خطر در مردان مبتلا به اختلال عملکرد نعوظی.
در این مطالعه توصیفی_تحلیلی، مردانی که بیش از 6 ماه دچار ED بودند و به درمانگاه اورولوژی مرکز آموزشی درمانی رازی رشت مراجعه کردند، بررسی شد. برای عوامل خطر شناخته شده مرتبط با ED درآنان ارزیابی و پرسشنامه مربوط تکمیل و فراوانی عوامل خطر مورد بررسی قرارگرفت. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها، آمار توصیفی وآمار استنباطی استفاده و اطلاعات حاصل با نرم افزار 16 SPSS تجزیه و تحلیل شد. از 102 مرد مبتلا، فقط در 2 نفر (9/1%) هیچ عامل خطر ارگانی و یا سایکولوژی (روان شناختی) وجود نداشت. 74% آنان عامل خطر ارگانی، 13% عوامل خطر ارگانی و سایکولوژی و 8% فقط عامل خطر سایکولوژی داشتند. اکثریت مردان بیش از یک عامل خطر را دارا بودند به طوریکه 2/39% هیپرلیپیدمی، 2/38% بیماری های اورولوژی، 5/23% بیماری دیابت شیرین، 6/20% بیماری های سایکولوژی، 6/19% مصرف سیگار، 7/16% بیماری های قلبی عروقی، 8/11% بیماری پر فشاری خون، 8/10% بیماری های نورولوژی (عصب شناختی)، 9/4% اختلالات تیروییدی و 9/2% هیپوگنادیسم را به تنهایی یا در همراهی با سایر عوامل خطر دارا بودند.
اکثریت مردان مورد مطالعه (1/98%) عوامل خطر ارگانی، سایکولوژی یا مختلط را به عنوان عامل یا عوامل دخیل دارا بودند. با توجه به وجود مکانیسم های پاتوفیزیولوژی مشترک، ED می تواند یک علامت خطر بی صدا برای بسیاری از بیماری های زمینه ای همراه باشد. تعیین این عوامل خطر (به ویژه عوامل خطر قابل تغییر) امری ضروری است و با تعیین آنها می توان درجهت درمان این بیماری، پیشگیری از سایر بیماری های همراه و ارتقای کیفیت زندگی بیماران که هدف امروز سازمان بهداشت جهانی است، گام برداشت.

تغییرات هورمونی طی بارداری زنان را مستعد ژنژیویت می کند. عفونت های پریودنتال پیشرفته دوران بارداری سبب مشکلات در جفت و رحم شده و احتمال زایمان پره ترم افزایش می یابد.
تعیین آگاهی زنان پس از زایمان و همبستگی بین سلامتی دهان و عوارض بارداری و دیگر عوامل دخیل در استفاده از سرویس های دندانپزشکی طی بارداری.
این پژوهش در بیمارستان دانشگاهی الزهرا(س) تنها بیمارستان دولتی تخصصی برای بیماری های زنان و زایمان (در رشت)، انجام شده است. ابزار مطالعه پرسشنامه محقق ساخته ای بود که از تلفیق پرسشنامه های مطالعه های مشابه در کویت انگلستان و آمریکا تهیه شد و به وسیله پرسشگری توسط کارشناس مامایی به صورت چهره به چهره تکمیل شد. عادت مسواک زدن به عنوان یک نشانگر رعایت بهداشت دهان و دندان، و داشتن مشکلات دندانی به عنوان یک نشانگر رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان در نظر گرفته شد. تعداد 306 زن در 24 تا 48 ساعت پس از زایمان درمطالعه گنجانده شدند. شش زن ازتکمیل پرسشگری خودداری کردند. داده ها توسط نرم افزار SPSS ویندوز نسخه 16 پردازش و به صورت آماره های توصیفی و در مواردی ضریب آزمون همبستگی پیرسون ارایه شده است.
وضعیت فشارخون و حالت پره اکلامپسی از لحاظ وجود مشکل دندانی در این بارداری در دو گروه تفاوت معنی دار (048/0 P= مشکل دندانی) نشان داده است. موارد پره اکلامپسی در گروه بدون مشکل دندانی (23 مورد از 183 زن) 5/12 درصد و در گروه با مشکل دندانی 6 درصد (7 مورد از 117 زن) بود.
عادت مسواک کردن وآگاهی از اهمیت مراقبت بهداشت دهان ودندان در مقایسه باجمعیت های دیگرکمتر و در نتیجه مشکلات دندانی آنان بیشتر بوده است. مطالعات آینده نگر با انجام معاینه دندانپزشکی هنگام بارداری یا قبل از آن برای بررسی مشکلات مهم از جمله پریودنتیت پیشنهاد می شود.

پرسشنامه SCL_90-R برای غربالگری و تعیین اثر بخشی درمان به کار می رود. این آزمون وابسته به عوامل محیطی است. در جامعه ما در زمینه هنجاریابی آن کاستی هایی وجود دارد. هنجار یابی آزمون SCL_90-R در دانش آموزان دبیرستانی، پیش دانشگاهی استان گیلان سال 83-82.
در یک بررسی مقطعی، از میان 153948 دانش آموز با استفاده از نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای4015 نفر انتخاب شدند و از برگردان فارسی SCL_90-R که در مطالعه اولیه ما روایی محتوایی قابل قبول و پایایی مناسب)86/0(r= داشت، برای بررسی استفاده شد. پایایی و روایی آن مشخص و جدول هنجار تهیه شد. داده ها با برنامه SPSS 11.5 پردازش و با آزمون های آماری مناسب تحلیل شد (05/0= α).
2005 دختر و 2010 پسر، بیشترین تعداد 1242 نفردر کلاس سوم و 1341 نفر در گروه سنی 17 سال بودند بیشترین ضریب پایانی با روش بازآزمایی)93/0(r=، دو نیمه کردن و آلفای کرنباخ)85/0(r= در افسردگی یافت شد. بین نه عامل و ضرایب سه گانه همبستگی مشاهده شد (50/.r>). بین نه بعد از SCL _90-R و مقیاس های پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا (MMPI) همبستگی دیده شد که بیشترین همبستگی بین اضطراب و افسردگی SCL _90-R)) با ضعف روانی در) (MMPI) 59/0(r=، وسواس-اجبار و روان پریشی با اسکیزوفرنی)58/0(r= وجود داشت. همبستگی دو آزمون در سطح 05/0 α= معنی دار بود. بیشترین میانگین و انحراف معیار به ترتیب 58/1، 76/0 در دختران و 41/1، 71/0 در پسران در بعد پارانویید وجود داشت و میانگین و انحراف معیار شاخص شدت کلی علایم (GSI) به ترتیب 16/1 و 59/0 در دختران، 92/0 و 49/0 در پسران با اختلاف معنی دار آماری 01/0 α=دیده شد.
برگردان جدید فارسی SCL_90-R اعتبار و پایایی قابل قبولی دارد و ابزار مناسبی برای بررسی روانی به طور کلی در دانش آموزان گیلانی است.

سکته های مغزی یکی از ناتوان کننده ترین حوادث در انسان هستند و باید به دنبال عواملی باشیم که بر وسعت ضایعه و میزان آسیب سلول عصبی پس از سکته مغزی و در نتیجه پیش آگهی و میزان توانایی بعدی بیماران تاثیر می گذارد. یکی از عوامل مطرح مؤثر در این زمینه منیزیم است.
تعیین ارتباط سطح سرمی منیزیم با رتبه ناتوانی در بیماران دچار سکته مغزی ایسکمیک در 72 ساعت اول و 1 هفته بعد ازحادثه و تغییر آن در این فاصله زمانی.
در این مطالعه مقطعی 67 بیمار مبتلا به سکته مغزی ایسکمیک در محدوده شریان مغزی میانی راست که کمتر از 6 ساعت از بروز حادثه در آنها گذشته بود، شرکت کردند. سطح سرمی منیزیم بیماران در 6 ساعت اول پس از سکته مغزی اندازه گیری شده و رتبه ناتوانی آنها در72 ساعت اول پس از حادثه و پس از یک هفته ثبت شد. سپس داده ها با استفاده از آزمون های nominal regression و repeated measure ANOVA و توسط نرم افزار SPSS نسخه 17 تجزیه و تحلیل شد.
از 67 بیمار 20/61% مرد و 8/38% زن، با میانگین سنی 58/13±60/69 سال بودند. بین سطح سرمی منیزیم و رتبه ناتوانی بیماران در 72 ساعت اول و 1 هفته بعد ازحادثه از نظر آماری رابطه معنی دار معکوس وجود داشت (P به ترتیب 000/0و002/0). اما بین سطح منیزیم و میزان تغییرات رتبه ناتوانی در این فاصله زمانی (1 هفته) ارتباط معنی داری وجود نداشت (513/0=P).
اندازه گیری سطح سرمی منیزیم در ساعات اولیه بعد از سکته مغزی ایسکمیک پیشگویی کننده خوبی برای میزان توانایی بیماران در 72 ساعت اول و یک هفته بعد از وقوع حادثه است

تشکیل مینای دندان مولر اول دایمی در حدود هفته بیستم جنینی آغاز شده و اولین ماتریکس مینایی کمی کلسیفیه در ناحیه کاسپ ها رسوب می کند. در موقع تولد،کلسیفیکاسیون ثانویه در ناحیه کاسپ ها آغاز شده و طی سال های اول بعد از تولد ادامه می یابد. مطالعات نشان داده است که هرگونه اتفاق استرس زا هنگام تولد مثل زایمان سزارین می تواند در بروز نقایص مینا مؤثر باشد. ارتباط نوع زایمان با نقص مینا در مطالعات کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
تعیین رابطه نوع زایمان با نقایص مینای مولرهای اول دایمی.
این مطالعه یک بررسی تحلیلی بود که به روش کوهورت گذشته نگر انجام گرفت. 120 کودک 8-7 ساله که به روش سزارین متولد شده بودند، به عنوان گروه مورد و 120 کودک در همان گروه سنی که به طور طبیعی متولد شده بودند، به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. انتخاب نمونه ها در گروه سزارین به صورت دو گروه 60 تایی از سزارین اورژانس و انتخابی بود. پرونده زایمان سال های 1378 و 1379 جدا شده و اطلاعات مربوط به نوع زایمان و وضعیت کودک هنگام تولد از پرونده ها استخراج شد. مطابق با شاخص (DDE) Defect of Enamel Development، در صورت بروز اپاسیتی، تغییر رنگ یا هیپوپلازی در مولر اول دایمی، دندان با نقص مینا در نظر گرفته شد. تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات با استفاده از آزمون های test-T و کای دو انجام شد.
تحقیق نشان داد شیوع نقص مینا در مولر اول دایمی کودکان متولد شده به روش سزارین بطور معنی داری بیشتر از کودکان متولد شده با زایمان طبیعی بود(0001/0P

ترس و استرس ناشی از زایمان باعث اختلال در انقباض های رحمی به صورت انقباض های ناکافی می شود و در نتیجه لیبر طولانی سبب مشکلات مادری و نوزادی، مرگ پری ناتال و افزایش خطر سزارین می شود. زنان برای تطابق با این ترس نیازمند به حمایت هستند.
تعیین تاثیر حضور همراه آموزش دیده منتخب در طول زایمان بر طول فاز فعال زایمان در زنان باردار کم خطر مراجعه کننده به بیمارستان شهید دکتر بهشتی آستارا سال 1388.
این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است که روی 90 نفراز زنان باردار کم خطر که همه مشخصات واحدهای پژوهش را دارا بودند انجام گرفت. نمونه ها با انتخاب تصادفی در دو گروه 45 نفری قرار گرفتند. گروه مداخله از زمان بستری تا دو ساعت بعد از زایمان در کنار خود همراه منتخب داشتند در حالی که گروه کنترل بدون همراه بودند. اطلاعات توسط پرسشنامه ای شامل طول لیبر استفاده از اکسی توسین و نوع زایمان جمع آوری شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تست، کای دو با نرم افزار SPSS نسخه 5/11 تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها نشان داد که هر دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک (میانگین سنی6/24-3/ 24، سال متوسط تعداد بارداری 6/1، میانگین تعداد زایمان 1، میانگین سن بارداری 2/0±7/273 روز، میانگین اتساع سرویکس موقع بستری 7/3±44/3 سانتی متر و...)، طول مرحله دوم (663/0>p) و نوع زایمان اختلاف معنی دار آماری نداشتد. در گروه مداخله، میانگین طول فاز فعال زایمان 7/143 دقیقه و در گروه کنترل 5/253 دقیقه بود (001/0>p). همچنین مصرف اکسی توسین در گروه مداخله 5/ 24 درصد در مقابل 5/55 درصد در گروه کنترل بود (046/0p=).
حمایت همراه منتخب توسط مادر (دوست یا بستگان) می تواند سبب کاهش دوره فاز فعال زایمان باشد.

براساس مطالعات قبلی کولونوسکوپی و آماده سازی کولون توسط محلول هایی مانند پلی اتیلن گلیکول (PEG) که ترکیب آن در بعضی کشورها با کشور ما متفاوت است، سبب برخی اختلالات الکترولیتی شده که به ویژه در افراد مسن، نارسایی های قلبی و کلیوی می تواند خطرناک باشد.
تعیین اثر آماده سازی کولون با پلی اتیلن گلیکول ایرانی و کولونوسکوپی بر الکترولیت های سرم در مراجعین به بیمارستان امام خمینی در سال 1387.
در این مطالعه 59 بیمار که کاندیدای کولونوسکوپی انتخابی بودند، پس از رعایت معیارهای ورود و خروج، انتخاب شدند. نمونه های خونی در مرحله To (قبل از مصرف PEG)، T1 (قبل از انجام کولونوسکوپی) و T2 (بلافاصله بعد از کولونوسکوپی) گرفته شد و برای تعیین سطح سرمی سدیم و پتاسیم در مرحله To و T1 و T2 و کلسیم و فسفر در مرحله To و T1 به آزمایشگاه ارسال شد.
چهار بیمار از مطالعه خارج شدند. میزان بروز هیپوناترمی در چهار بیمار پس از مصرف PEG، 8/6% بود که بعد از کولونوسکوپی نیز به همین میزان ادامه یافت. در تغییرات میانگین سطح سرمی سدیم و بروز هیپوناترمی در 3 مرحله تفاوت معنی داری وجود نداشت. کاهش معنی داری در میانگین سطح سرمی پتاسیم در T2 و T1 وجود داشت (05/0P

تیموس گردنی نابجا از موارد نادرتوده گردنی کمتر از 1% است که در هر قسمتی از مسیر جنینی از زاویه فک تحتانی تا مدیاستن فوقانی ممکن است دیده شود و باید در تشخیص افتراقی توده های گردنی بخصوص در کودکان مورد توجه قرار گیرد. چون اکثر موارد بدون علامت هستند معمولا«بدون تشخیص باقی می مانند. تشخیص تیموس نابجا پیش از عمل جراحی دشوار است و با بررسی آسیب شناسی پس از جراحی معلوم می شود.
معرفی مورد: بیمار، دختر 12 ساله ای با توده چپ گردن در قدام عضله استرنوکلیدوماستویید بود که چهار ماه قبل از مراجعه در لمس قوام سفت داشت و با درد خفیف همراه بود. وی با تشخیص اولیه لنفادنوپاتی درمان آنتی بیوتیکی شد ولی به درمان پاسخ نداد. اکسیزیون کامل توده انجام شد و در آسیب شناسی توده، توده تیموس نابجا گزارش شد.
این نوع انومالی به ندرت پیش از عمل جراحی تشخیص داده شده و به راحتی با توده های گردنی دیگر اشتباه می شود. جراحی درمان قطعی است و بیماری پیش آگهی عالی دارد.