فهرست مطالب

گنجینه اسناد - پیاپی 106 (تابستان 1396)

فصلنامه گنجینه اسناد
پیاپی 106 (تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/05/28
  • تعداد عناوین: 7
|
  • شایان کرمی*، داریوش رحمانیان صفحات 6-21
    هدف
    هدف کلی مقاله حاضر تبیین تحول وضعیت اربابان و مالکان زن در جریان اصلاحات ارضی و نشان دادن چرایی و چگونگی سلب مالکیت از زنان و نیز، پیامدهای آن است.
    روش/ رویکرد پژوهش: رویکرد تحقیق حاضر کیفی است. داده ها بر پایه اسناد و منابع کتابخانه ای و براساس نمونه گیری هدفمند گردآوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش گراندد تئوری استفاده شد.
    یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهد در جریان اصلاحات ارضی در ابعاد وسیعی از زنان سلب مالکیت شده است. مهم ترین عوامل سلب مالکیت از زنان عبارت اند از: قانون اصلاحات ارضی، غایب بودن مالکان زن، حق نسق و نسق بندی که در عرف جامعه روستایی و مردسالار ایران حقوقی مردانه تلقی می شد و درنهایت سقوط نظام ارباب رعیتی. سلب مالکیت از زنان پیامدهای متعددی داشت؛ سلطه پذیری و انقیاد زنان روستایی، نابرابری زنان روستایی با زنان شهری، خودسوزی زنان روستایی و گسترش مالکیت حقوقی ازجمله پیامدهای حذف زنان از نظام مالکیت زمین در مناطق روستایی بود.
    کلیدواژگان: کرمانشاه، اربابان زن، اصلاحات ارضی، مالکیت زمین، گراندد تئوری
  • زینب احمدوند، مرتضی دهقان نژاد *، علی اکبر کجباف، عبدالله عطایی صفحات 22-49
    هدف
    هدف این پژوهش بررسی و تحلیل مولفه و شاخص های اصلی جریان تاریخ نگاری چپ (کمونیستی) ایرانی در اولین دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی 1357ش است. در پاسخ به این سوال که جریان تاریخ نگاری چپ (کمونیستی)، دارای چه مولفه ها و مشخصه هایی در این دوران بوده است. فرضیه این پژوهش این است که جریان تاریخ نگاری چپ در دهه شصت شمسی به عنوان یکی از پرکارترین دوره ها در ادوار تاریخ نگاری این جریان با تاثیر از فضای انقلابی آن زمان، دارای مولفه و مشخصه های خاصی بوده است. با این توضیح که برخی از این مولفه ها در تمامی ادوار تاریخ نگاری این جریان مطرح بوده است؛ ولی برخی دیگر متاثر از انقلاب اسلامی 1357ش و فضای انقلابی در اولین دهه پس از انقلاب نمود یافته اند.
    روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش حاضر به شکل توصیفی– تحلیلی با تکیه بر منابع اسنادی و کتابخانه ای است.
    یافته ها و
    نتایج
    یافته های این پژوهش نشان می دهد که دهه شصت شمسی به دلیل فضای باز انقلابی -به ویژه در اوایل این دهه- در ادوار تاریخ نگاری جریان چپ یک نقطه عطف است. تولید آثار قلمی فراوان مورخان و نویسندگان چپ در قالب خاطره نگاری و کتاب های تاریخی خود، منجر به ایجاد مولفه ها و مشخصه های خاص این جریان تاریخ نگاری در این دوران شده است این امر در جای خود می تواند نظم بهتری به مهم ترین ویژگی های این نوع تاریخ نگاری بدهد و خصیصه های این نگرش تاریخی را نمایان سازد. ازجمله مولفه هایی که در این پژوهش بررسی خواهد شد و می توان آن ها را مهم ترین مشخصه تاریخ نگاری چپ (کمونیستی) در اولین دهه پس از انقلاب اسلامی نامید، عبارتند از: نگاه ایدئولوژیک، اغراق گویی و بزرگنمایی، تولید واژگان و مفاهیم جدید، پیشینه سازی طولانی، شوروی دوستی، وابستگی عقیدتی و سیاسی به کمونیست جهانی، تهمت و افترا به مخالفان خود، تضاد و تناقض، نپذیرفتن مسئولیت درباره رویدادهای گذشته و مبارزه با امپریالیسم.
    کلیدواژگان: تاریخ نگاری، جریان چپ، مارکسیسم، مولفه های تاریخ نگاری
  • باقرعلی عادل فر *، محسن پرویش، فریده فرزی صفحات 50-68
    جنگ جهانی دوم تبعات فراوانی داشت که گریبان گیر کشور ایران نیز شد. مهم ترین مسئله در آن زمان کمبود غله بود که اشغال کشور به وسیله متفقین و احتکار گندم به وسیله محتکرین را می توان از عوامل اصلی آن برشمرد. این عوامل سبب شد تا مردم ازلحاظ وضعیت اجتماعی دچار بحران شوند. در این بین آذربایجان با توجه به دلیل اینکه به وسیله قوای شوروی اشغال شده بود وضعیت سخت تری داشت.هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر اجتماعی بحران نان بر زندگی روزمره مردم آذربایجان است و در این راستا به سوال های زیر پاسخ می دهد؟
    1.پیامدهای اشغال آذربایجان چه تاثیری بر بحران نان در محدوده زمانی مدنظر گذاشته بود؟
    2.کمبودنان و غله چه نقشی در زندگی اجتماعی مردم داشت؟
    هدف
    هدف پژوهش بررسی تاثیرات جنگ جهانی دوم بر بحران مواد غذایی در آذربایجان است.همچنین واکاوی نقش فرقه دموکرات آذربایجان و تاثیر آن بر بحران غله و نان هدف دیگر این پژوهش است.
    روش و رویکرد:در این مقاله با تکیه بر اسناد و منابع تاریخی و با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته می شود.
    یافته ها و
    نتیجه گیری
    نویسندگان مقاله بعد از بررسی اسناد و منابع تاریخی به این نتیجه رسیدند که حضور نیروهای متفقین و ارسال گندم منطقه آذربایجان به نقاط دیگر موجب کمبود و قحطی مواد غذایی در آذربایجان شده بود. همچنین بااستقرارمسلحانه فرقه دموکرات درآذربایجان بسیاری از ارباب ها کشته یا از روستاها متواری شدند و نظم و نسق کشت و زرع در روستاها به هم ریخت و بسیاری از مالکان روستاها دیگر به آذربایجان بازنگشتند و بعد از قحطی بسیاری از کشاورزان به عضویت قوای فرقه دموکرات درآمدند و عملا کارکشاورزی درآذربایجان معطل ماند.
    کلیدواژگان: بحران نان، قحطی، جنگ جهانی دوم، وضعیت اجتماعی، آذربایجان
  • جمشید نوروزی *، فاطمه معزی صفحات 70-99
    هدف
    این نوشتار، به بررسی برخی مشکلات حمل جنازه شیعیان مقیم هند به ایران به منظور دفن در اماکن مقدسه شیعیان به خصوص مشهد طی سال های 1323تا 1328ق می پردازد.
    روش/ رویکرد: این مقاله، با تکیه بر محتویات تعدادی از اسناد وزارت امورخارجه ایران و مندرجات بعضی منابع اصلی و تحقیقات معتبر و با رویکردی توصیفی- تحلیلی تنظیم شده است. مقاله، این پرسش اساسی را مورد توجه قرار می دهد که حمل جنازه شیعیان هند به ایران به منظور دفن در اماکن مقدسه شیعیان به خصوص مشهد با چه موانعی مواجه می شد؟ و علاقه مندان به انجام این مقوله، از چه شیوه ها و ابزارهایی برای برطرف ساختن این مشکلات استفاده می کردند؟
    یافته ها و
    نتیجه گیری
    یافته های این تحقیق، نشان می دهد که باوجود برخی ضوابط و سختگیری های بهداشتی در ایران در اواخر دوره قاجار که بعضا به امنیت تجارت هند بریتانیا ارتباط داشت، شیعیان هند با استفاده از راهکارهایی چون توسل به افراد بانفوذ، تلاش می کردند تا مشکلات و موانع حمل و دفن مردگان خود در اماکن مقدس شیعیان به خصوص در مشهد را کاهش داده و هدف خویش را جامه عمل بپوشانند.
    کلیدواژگان: بریتانیا، حمل جنازه، مشهد، قاجار، هندوستان
  • فاطمه قدرتی برنج آبادی*، مریم افشار پور صفحات 100-126
    هدف
    هدف از این تحقیق مطالعه تغییرات ایجادشده در خصوصیات بصری، فیزیکی و شیمیایی نمونه های کاغذ تحت درمان با حلال های لکه زدای مدنظر و مقایسه آن ها با نمونه کاغذ شاهد بدون درمان، در شرایط محیطی یکسان برای شناسایی معایب و مزایای این حلال هاست.
    روش پژوهش: پژوهش حاضر کاربردی است و در جمع آوری اطلاعات آن از منابع کتابخانه ای و میدانی بهره گیری شده است. تجزیه وتحلیل اطلاعات بر پایه بررسی جدول ها و نمودارهای تهیه شدهبر اساس نتایج تجربی است. در این تحقیق از نمونه های کاغذ واتمن با حلال های مختلف موردکاربرد درآسیب زدایی منابع کاغذی (تتراکلریدکربن، تری کلرواتیلن، استن، اتانول و متانول) استفاده شده است. نمونه های کاغذ با لکه های مختلف (چربی، چسب، و جوهر) تهیه و سپس از طریق مطالعات آزمایشگاهی میزان تغییرات فیزیکی و شیمیایی نمونه ها قبل و بعد از پیرسازی بررسی شد.
    یافته ها و نتایج پژوهش: در پاک سازی لکه های ناشی از چربی روی کاغذهای واتمن حلال تری کلرواتیلن مناسب تر از حلال تتراکلریدکربن است و آثار کاغذی آسیب کمتری می بینند. در پاک سازی لکه های ناشی از جوهر روی کاغذهای واتمن حلال اتانول و متانول به یک میزان آسیب به نمونه کاغذی وارد کردند؛ ولی از طرفی خطرات استفاده از اتانول به مراتب کمتر از متانول است. در پاک سازی لکه های ناشی از چسب روی کاغذهای واتمن، حلال استن تخریب کمتری روی اثر کاغذی دارد و خطرات به مراتب کمتری از تتراکلریدکربن دارد. استفاده از متانول در پاک سازی لکه های چسب شاید کم خطر باشد؛ ولی در نمونه SEM، باقیمانده حلال روی اثر کاغذی به چشم می خورد و چسبندگی، کامل برطرف نمی شود.
    کلیدواژگان: حلال، آسیب زدایی، آثار کاغذی، نسخه های خطی
  • شیما بهرامسری*، امیر غائبی، حسن کیانی خوزستانی صفحات 128-137
    هدف
    پژوهش حاضر به سنجش نگرش مدیران و کارکنان آرشیو ملی ایران درباره بهره مندی آرشیو ملی ایران از شبکه های اجتماعی همراه تلگرام و اینستاگرام پرداخته است.
    روش و رویکرد پژوهش: این مقاله، کمی و با روش پیمایشی-توصیفی است و نظر 150 نفر از مدیران و کارکنان آرشیو ملی ایران درباره بهره مندی آرشیو ملی ایران از شبکه های اجتماعی همراه با پرسش نامه سنجیده شده است.
    یافته های پژوهش: یافته ها حکایت از آن دارند که درصد مشخصی از جامعه آماری پاسخ متوسط به بالا درباره خدمات مورد نظر پژوهشگر داده اند از آن جمله می توان به درصد فراوانی تجمعی موارد زیر اشاره کرد: 70.9 درصد پتانسیل، 68.6 درصد خدمت رسانی به کاربران و 72.1 درصد انتقال فایل در شبکه اجتماعی همراه اینستاگرام و همچنین 82.7 درصد پتانسیل و 81.8 درصد خدمت رسانی به کاربران و 78.2 درصد انتقال فایل و در شبکه اجتماعی همراه تلگرام . درواقع بیانگر پتانسیل مطلوب متوسط به بالا برای بهره مندی آرشیو ملی ایران در افزایش ارتباط متقابل آرشیو ملی ایران و کاربران آن، و انجام فعالیت هایی همچون اطلاع رسانی و آگاهی از روند فعالیت سازمان ها است.
    نتیجه گیری
    بر مبنای یافته ها، امکان بهره مندی آرشیو ملی ایران از پتانسیل شبکه اجتماعی همراه تلگرام در حد مطلوب تری تخمین زده شده است. از دیدگاه جامعه آماری در مواردی چون امکان ارتباط آرشیو ملی با کاربران، خدمت رسانی آرشیو ملی ایران به کاربران، بهره مندی از خدمات پیام رسانی ، خدمات غیررایگان احتمالی آینده، انتقال فایل و تسریع فعالیت های آرشیو ملی ایران ازجمله فعالیت اطلاع رسانی به کاربران، شبکه اجتماعی همراه تلگرام موفق تر عمل کرده است.
    کلیدواژگان: آرشیو ملی ایران، شبکه اجتماعی همراه، اینستاگرام، تلگرام
  • کاربست آمیخته بازاریابی در کاخ موزه های تهران / مطالعه موردی: مجموعه های فرهنگی تاریخی سعدآباد، نیاوران و کاخ گلستان
    نجلا حریری*، ملیحه علیین، زهرا اباذری صفحات 138-153
    هدف
    پژوهش حاضر به تعیین میزان کاربست آمیخته بازاریابی در کاخ موزه های تهران (گلستان، سعدآباد و نیاوران) پرداخته است.
    روش پژوهش: پژوهش حاضر پیمایشی-تحلیلی است و جامعه آماری آن از بازدیدکنندگان و کارکنان کاخ موزه های بررسی شده انتخاب شدند. تعداد 386 نفر بازدیدکننده و 102 نفر از کارکنان در کاخ موزه های سعدآباد، نیاوران و کاخ گلستان براساس نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته است.
    یافته ها
    با توجه به یافته ها، میانگین کاربست آمیخته بازاریابی از دیدگاه بازدیدکنندگان کاخ موزه ها 59/113، و از دیدگاه کارکنان 76/125 بود که هر دو میانگین از حد متوسط بالاتر است. از بین هفت مولفه آمیخته بازاریابی ازلحاظ میزان کاربست از دیدگاه بازدیدکنندگان و کارکنان، مولفه شواهد فیزیکی (به ترتیب با میانگین های 99/31 و 47/32) به طور معنا داری بیش از سایر مولفه هاست و مولفه فرآیند (به ترتیب با میانگین های 42/6 و 36/7) کمترین میانگین را دارد.
    نتیجه گیری
    کاربست آمیخته بازاریابی با توجه به بالاتربودن میانگین های به دست آمده از حد متوسط، شرایط مطلوبی را نشان می دهد. با توجه به غنای بی بدیل گنجینه های موزه ای ایران و اهمیت این مجموعه ها در شناساندن پیشینه تاریخی کشور، این یافته ها نکات امیدبخشی دربردارد که آینده مناسبی را برای ترویج آشنایی و بازدید گردشگران داخلی و خارجی از نقاط دیدنی ایران ترسیم می کند.
    کلیدواژگان: آمیخته بازاریابی، کاخ سعدآباد، کاخ گلستان، کاخ موزه، کاخ نیاوران
|
  • Shayan Karami *, Daryoosh Rahmanian Pages 6-21
    Goal: To explore the development of landownership by women as the result of the1962 Land Reform. We want to show why and how expropriation of possession from women happened and what the consequences were.
    Method/Research Design: Data is gathered from library and archival resources. An analysis was carried out according to grounded procedure.
    Findings: Over the process of land reform women were denied ownership on a large scale. The reasons for expropriation from women were the Law of Land reform, the absence of female owners in the region, quota and quota-setting which was considered a masculine right by tradition in rural communities, and the collapse of the lord-servant system. Expropriation from women had implications, including the loss of social status, growing inequality between rural and urban women, some cases of suicide, and expansion of legal possession.
    Keywords: Kermanshah, Female Owners, Land Reform, Land ownership, Grounded Theory
  • Zienab Ahmadvand, Morteza Dehghannejad, Ali Akbar Kahbaf, Abdollah Ataei Pages 22-49
    Purpose
    This paper examines histories written by Iranian communists in the decade immediately after the Islamic Revolution of 1979. The purpose is to explore outstanding characteristics of their works.
    Method/Research Design: Data is gathered and analyzed from library and archival resources.
    Findings: Characteristics of the works include ideological approach, exaggeration, producing new discourse, pro-Soviet attitude, lengthy backgrounds, advocating international communism, slandering opponents, refusing to accept responsibility for past events, and combating imperialism.
    Keywords: Historiography, Iran, communists
  • Bagherali Adelfar, Mohsen Parvish, Farideh Farzi Pages 50-68
    Purpose
    This paper discusses the effects of World War II on the food crisis in Azerbaijan. The role of the Azerbaijan Democratic Party (ADP) in intensifying the “Bread & Grain Shortages” is addressed.
    Method/Research Design: Library and archival materials are used to collect data.
    Findings: Consigning the wheat of Azerbaijan to other areas by the Allied Forces during the occupation was one reason for the shortage of bread in the region. In addition, because of the involvement of ADP in military activities, many landlords either were killed or abandoned their lands and never returned to Azerbaijan. Following the famine, the majority of rural farmers joined the ADP and left their villages.
    Keywords: World War II, Azerbaijan, Azerbaijan Democratic Party (ADP), food crisis, famine
  • Jamshid Norozi, Fatemeh Moezzi Pages 70-99
    Purpose
    This paper investigates difficulties of transferring body remains of Shiite Moslems for burial from India to Shiite sacred sites, in particular to Mashhad between 1906 and 1911. The paper also tells about the ways used to bypass such difficulties
    Method/Research Design: Archival documents from the Department of Foreign Affairs of Iran, as well as library resources were consulted to prepare this report.
    Findings: Soliciting influential Iranian figures was the solution sought to bypass tough health regulations, to protect trade between Iran and the sub-continent.
    Keywords: Indian Shiite, Burial, Body Remains, India, Shiite Sacred sites, Mashhad
  • Fatemeh Ghodrati Berenj Abadi, Maryam Afsharpour Pages 100-126
    Purpose
    To examine changes in visual, physical and chemical characteristics of paper samples treated by stain removing solvents
    Method/Research Design: A sample of standard Whatman paper was stained with adhesives, fat and ink, then solvents such as carbon tetrachloride, trichloroethylene, acetone, ethanol and methanol were administered to remove the stains. Finally, the degree of physical and chemical changes on the samples was measured.
    Findings: Trichloroethylene was found to be the most suitable solvent as the degree of damage to the paper was the lowest. For removing ink stains, ethanol and methanol were equally effective. Acetone was the best solvent for removing adhesive stains with less harm to the paper than carbon tetrachloride. Methanol was good in removing adhesive stains, however, we saw residual solvent in SEM and the adhesive effects were not completely removed.
    Keywords: solvents, paper treatment, stain removal, adhesives, ink, fat
  • Shima Bahramsari, Amir Ghaebi, Hasan Kianikhoozestani Pages 128-137
    Purpose
    Views of managers and staff are sought about utilizing mobile social networks by National Archives of Iran for service provision.
    Method/Research Design: Data is gathered using a questionnaire completed by 150 members.
    Findings: 70.9%respondents favored utilizing social networks; 68.6%favoredemploying social networks for service to users; 72.1%favored them for file transfer with INSTAGRAM, while 82.7% favored TELEGRAM and 78.2% file transfer.
    Keywords: National Archives of Iran, Mobile Social Networks, TELEGRAM, INSTAGRAM
  • Nadjla Hariri, Malihe Elieen, Zahra Abazari Pages 138-153
    Purpose
    This research aimed to determine the applicability of marketing mix strategies in the palace-museums of Tehran, namely Golestan, Sadabad and Niavaran.
    Method/Research Design: A survey was conducted among 386 visitors and 102 staff members. Data gathering tool was a questionnaire.
    Findings: The mean value of the marketing mix was 113.59 and in point of view of staff was 125.76 in the views of visitors and staff correspondingly (in both of above the average). With regard to application of the seven components of the marketing mix, visitors and staff, with the average of 31.99 and 32.47 correspondingly, the physical evidence component dramatically received the highest points, while the process component, with 6.42 and 7.36 on average by the visitors and the staff respectively, received the lowest points.
    Conclusion
    Considering to the richness of palace-museums in Tehran, our findings show a promising future for the application of mixed marketing techniques to attract customers.
    Keywords: marketing mix, Golestan palace, palace-museums, Sadabad palace, Niavaran palace