فهرست مطالب
فصلنامه گنجینه اسناد
پیاپی 111 (پاییز 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/08/17
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 6-30منصب مهرداری از مشاغل مهم دیوانی در تشکیلات اداری آستان قدس رضوی تا پایان دوره قاجار بوده است. مهرداران از معتمدان متولیان آستان قدس محسوب می شدند. با رواج امضاء در دوره پهلوی شغل مهرداری منسوخ شد.هدفاین پژوهش با استناد به اسناد آستان قدس رضوی به بررسی پایگاه اجتماعی، فرهنگی، علمی و اقتصادی مهردار به عنوان یک شغل مهم دیوانی، و نحوه انتصاب و شرح وظایف و تعداد مهرداران آستانه و میزان پرداخت مواجب به آن ها، القاب آن ها و… در سه دوره صفوی، افشار و قاجار می پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روش تحقیق کتابخانه ای با رویکرد اسنادی به صورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع اصلی نوشته شده است. یافته ها و نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که مهردار آستانه جایگاهی پایین تر و محدودتر از مهردار تشکیلات دیوانی دربار داشته است. مهردار اغلب از رجال بانفوذ خراسان و مشهد –دارای پایگاه اجتماعی، علمی، فرهنگی و اقتصادی بالا- انتخاب می شد و اثر مهرش بر اسناد -به ویژه در دوره قاجار- تصدیق و تاییدی مطمئن بر مضمون اسناد آستان قدس محسوب می شد. علاوه براین، مهردار مسئول نگهداری مهرهای آستانه نیز بود. انتصاب مهردار و اعطای لقب به او در دوره صفوی از سوی دربار و در دوره قاجار توسط متولی آستانه انجام می شد.کلیدواژگان: آستان قدس رضوی، مهردار، تاریخچه، اسناد، مشاغل، تشکیلات اداری
-
صفحات 32-63هدفهدف این پژوهش تحلیل دیپلماسی عمومی آمریکا بر اساس اسناد سفارت آمریکا در ایران است. دیپلماسی عمومی با ابتنا بر قدرت نرم و از طریق تاثیرگذاری بر افکار عمومی نخبگان و اقشار مختلف، به عنوان تکمیل کننده دیپلماسی رسمی دولت ها عمل می کند. از آغازین سال های دهه چهل شمسی برنامه های معطوف به دیپلماسی عمومی امریکا در ایران با توجه به موقعیت استراتژیک، منابع انرژی، نزدیکی به مرزهای کمونیسم و نارضایتی فزاینده نخبگان و جوانان ایرانی از سیاست های آمریکا، از طریق برنامه های متعدد دنبال گردید. این پژوهش در صدد است، این سوال را مورد تحلیل قرار دهد که دیپلماسی عمومی آمریکا چه انعکاسی در این اسناد داشته و با استفاده از چه شیوه ها و ابزارهایی اعمال می شده است.
روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا و بر اساس تحلیل اسناد سفارت آمریکا در ایران انجام شده است.
یافته ها ونتیجه گیریدیپلماسی عمومی آمریکا با مخاطب قرار دادن نخبگان، جوانان و دانشجویان، بر آن بود تا با مطلوب جلوه دادن جامعه و سیستم سیاسی، نظام آموزشی و ارزش های آمریکایی و با بهره گیری از ابزار رسانه، آموزش و تماس با اندیشمندان، افکار عمومی جامعه ایرانی را تحت تاثیر قرار دهد.کلیدواژگان: دیپلماسی عمومی، آمریکا، ایران، سفارت آمریکا در ایران، رسانه -
صفحات 64-93
با ادغام ایران دوره قاجار در شبکه جهانی تجارت و سیل واردات اروپایی به کشور، تراز بازرگانی ایران منفی شد. اقتصاد ایران در واکنش به این موضوع و برای تامین مالی واردات روزافزون، درصدد یافتن یک منبع عمده مالی برآمد. در همین راستا، در نیمه قرن نوزدهم میلادی/ سیزدهم قمری تولید ابریشم خام و صادرات آن به اروپا در اولویت قرار گرفت. ولی با شیوع بیماری کرم ابریشم در دهه 1860م/1270ق، تولید و صادرات کالاهایی همچون پنبه، برنج، تریاک و سرانجام فرش رونق گرفت. در اواخر این قرن، تقاضای روزافزون برای فرش ایران در بازارهای جهانی، و وجود نیروی انسانی فراوان در داخل، باعث جذب شرکت های غربی برای سرمایه گذاری در صنعت فرش ایران شد.هدفهدف اصلی در این پژوهش، تبیین گستره سرمایه گذاری و فعالیت تجاری شرکت های غربی در صنعت فرش ایران در دوره قاجار است.
روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد آرشیوی و منابع کتابخانه ای تهیه شده است.
یافته ها ونتیجه گیریسرمایه گذاری، و فعالیت تجاری شرکت های غربی در صنعت فرش ایران در دوره قاجار بسیار گسترده بود. این شرکت ها با تاسیس نمایندگی های تجاری در مراکز قالی بافی ایران، نه تنها در تجارت (خرید و صادرات) فرش ایران سرمایه گذاری کردند، بلکه با انجام قرارداد کنترات بافت با بافندگان محلی و ایجاد کارگاه های قالی بافی، ضمن مشارکت در تولید این کالا، مدیریت آن را نیز در دست گرفتند.کلیدواژگان: شرکت های غربی، قاجار، صنعت فرش، سرمایه گذاری، تولید و تجارت -
صفحات 94-116هدفابتکار ناصرالدین شاه قاجار در تاسیس «صندوق عدالت» نوعی نوآوری در سنت دیرینه شاهان ایرانی معدلت شعار از پیش از اسلام تا عصر قاجار بود. میزان عزم شاه در تاسیس این صندوق و تاکید او بر وجه نمادین و ابزاری این اقدام ابتکاری برای ارتباط بی واسطه با رعایا، و میزان کامیابی او در دادرسی به مظالم، و زمینه سازی برای اقتباس نهادهای نوین مرتبط در عصر مدرن، از اهداف این پژوهش است.
روش/ رویکرد پژوهش: بخش عمده این پژوهش با استناد به دست نوشته ها و اسناد مربوط به تاسیس و گزارش عملکرد صندوق عدالت به روش توصیفی-تحلیلی و مطالعه کتابخانه ای و با کمک اسناد و مدارک آرشیوی انجام شده است.
یافته ها ونتیجه گیریتاکید ناصرالدین شاه بر وجه نمادین عدالت پناهی حاکم و تامین مشروعیت به جای عدالت گستری با آگاهی او از سنت ایرانی-اسلامی شاه عادل، و اختلال ایجادشده توسط صندوق و نظام ناکارآمد جایگزین آن در کارایی نهاد مدرن پارلمان، ازجمله یافته های این پژوهش است.کلیدواژگان: صندوق عدالت، صندوق عرایض، ناصرالدین شاه قاجار، چرخه عدالت، مشروطه -
صفحات 118-146هدفهدف پژوهش حاضر، تعیین میزان کاربردپذیری استاندارد توصیف محتوایی آرشیوی آمریکا (دکس) ، در توصیف اسناد الکترونیکی است. امروزه گسترش منابع وبی و اتوماسیون های اداری موجب افزایش اسناد الکترونیکی شده است که این موضوع ضرورت تنظیم و توصیف جامع این استاندارد را درپی دارد. شناسایی و به کارگیری استاندارد مناسب برای توصیف اسناد الکترونیکی، مدیریت صحیح و دسترسی به این اسناد را در آینده فراهم می کند.
روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش از نوع پیمایشی توصیفی است. جامعه پژوهش حاضر، تمام اسناد الکترونیکی تولیدشده در نرم افزارهای مدیریت سیستم های اقتصادی، نرم افزارهای مدیریت سیستم های جغرافیایی، نرم افزارهای مدیریت سیستم های اداری، و نرم افزارهای مدیریت سیستم های ارتباطی و هم چنین محتوای منتشرشده در بستر وب، محتوای دیداری-شنیداری، محتوای نوشتاری، داده نمایی، و پایگاه های اطلاعاتی است. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی (براساس استاندارد دکس) است.
یافته ها ونتیجه گیرینتیجه گیری نشان داد که استاندارد دکس برای توصیف اسناد الکترونیکی تولیدشده در نرم افزارهای مدیریت سیستم اقتصادی 29/96 درصد، نرم افزارهای مدیریت سیستم اداری 73/93 درصد، نرم افزارهای مدیریت سیستم ارتباطی 65/71 درصد، محتوای منتشرشده در بستر وب 05/65 درصد، محتوای دیداری-شنیداری 69/79 درصد، محتوای نوشتاری 95/75 درصد، داده نمایی31/72 درصد، و پایگاه های اطلاعاتی 19/92 درصد، کاربردپذیر است. ازاین رو، استاندارد دکس برای توصیف اسناد الکترونیکی جامعه پژوهش، با میانگین 85/80 درصد کاربردپذیر است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که استاندارد دکس برای توصیف اسناد الکترونیکی کاربردپذیر است.کلیدواژگان: آرشیو، تنظیم و توصیف، اسناد الکترونیکی، استاندارد توصیف محتوایی آرشیوی آمریکا، دکس -
صفحات 148-165هدفهدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش سبک های تفکر با جهت گیری ارزشی به آرشیوسازی رقمی منابع شخصی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند است.
روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نوع توصیفی-همبستگی است. روش گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته جهت گیری ارزشی به آرشیوسازی رقمی منابع شخصی و پرسش نامه استاندارد سبک های تفکر است. برای بررسی روایی صوری پرسش نامه محقق ساخته ازنظر متخصصان و برای روایی سازه آن از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه بیرجند با تعداد 324 نفر است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 176 نفر تعیین شده است.
یافته ها ونتیجه گیرییافته ها حاکی از آن است که سبک های تفکر، در پیش بینی جهت گیری های ارزشی احساسی-عاطفی و به اشتراک گذاری در آرشیوسازی رقمی نقشی معنی دار ندارد. نتایج همچنین نشان داد که سبک های تفکر قانون گذاری، اجرایی، و تک سالاری در پیش بینی جهت گیری ارزشی مدرکی، و سبک های تفکر قانون گذاری، مرتبه سالاری، و کلی در پیش بینی جهت گیری ارزشی تاریخی در سطح p<0/01 نقشی معنی دار دارد. سبک های تفکر قانون گذاری، اجرایی، و درونی نیز در پیش بینی جهت گیری ارزشی میراث شخصی در سطح p<0/01 نقشی معنی دار دارد. براساس نتایج این پژوهش پیش بینی این که کدام یک از سبک های تفکر در جهت گیری های ارزشی در آرشیوسازی رقمی منابع شخصی اعضای هیئت علمی نقش دارند، می تواند به حرفه مندان و محققان درزمینه پژوهش و مطالعه رفتار اطلاعاتی افراد در آرشیوسازی شخصی کمک شایانی بکند.کلیدواژگان: آرشیوسازی رقمی شخصی، جهت گیری ارزشی، سبک های تفکر، دانشگاه بیرجند -
صفحات 166-202هدفارزیابی تاثیر شرایط محیطی اثرگذار (دما، فعالیت آب (aw) ،pH، زمان) بر رشد قارچ های آسپرژیلوس نایجر، پنی سیلیومsp. و آلترناریا آلترناتا.
روش/ رویکرد پژوهش: برای گردآوری داده های این تحقیق از مطالعات تجربی استفاده شده است؛ به طوری که تاثیر جداگانه دما از 5 تا 40 درجه سلسیوس، تاثیر فعالیت آبی (نیاز رطوبتی) در مقدارهایaw: 0. 80, 0. 85, 0. 90, 0. 95, 0. 97, 0. 98, 0. 99، تاثیرغلظت یون هیدروژن (pH) از 3 تا 9، و تاثیر زمان به مدت 168 ساعت بر میزان رشد قارچ های آسپرژیلوس نایجر، پنی سیلیوم، و آلترناریا آلترناتا و همچنین اثر متقابل این عوامل برمیزان رشد درشرایط آزمایشگاهی (in vitro) ارزیابی شده است. سایر عوامل فرعی موثر در رشد این قارچ ها ثابت درنظر گرفته شده است. هم چنین ازآنجاکه کاغذ تاریخی برای انجام این آزمون ها در دسترس نبود، نمونه کاغذ صافی مانکتل 393 (سلولز خالص) پیرسازی تسریعی شد و از آن برای انجام آزمون هااستفاده شد. درضمن تمام آزمون ها در محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) انجام شد. برای تهیه سوسپانسیون استاندارد قارچ آسپرژیلوس نایجررقت [1] تنظیم شده105×5-1و104×5-1 (CFU/ml) و برای قارچ های آلترناریا آلترناتا و پنی سیلیوم 106×1 سلول به ازای هر میلی لیتر سوسپانسیون قارچی (1×106 CFU/ml) است.
یافته ها ونتیجه گیرییافته های این تحقیق نشان داد که وضعیت مطلوب برای رشد قارچ آسپرژیلوس نایجر دمای 30 درجه سانتی گراد، فعالیت آبی (نیاز رطوبتی): aw= 0. 97، و اسیدیته: pH= 6. 5است و وضعیت مطلوب برای رشد قارچ آلترناریا آلترناتا دمای 25 درجه سانتی گراد، aw= 0. 98، وpH= 6. 5 است و وضعیت مطلوب برای رشد قارچ پنی سیلیوم دمای 25 درجه سانتی گراد، aw= 0. 99، و pH= 6است. دیگر نتیجه این تحقیق آن است که عامل فعالیت آبی بیشترین تاثیر را بر میزان رشد شعاعی قارچ های موردمطالعه داشت؛بعدازآن دما و در آخر pH از عوامل موثر بر رشد این قارچ ها بودند. ازاین رو بهترین و موثرترین راه پیشگیری از فرسایش بیولوژیکی در آثار کاغذی، کاهش فعالیت آبی در آن هاست. هم چنین اگر کاهش فعالیت آبی در کاغذهای تاریخی با کنترل دما واسیدزدایی همراه شود، روند فرسایش بیولوژیکی ناشی از فعالیت قارچ های موردمطالعه به کمترین میزان کاهش می یابد. [1] - dilution: رقیق شدگیکلیدواژگان: کاغذ تاریخی، آسیب بیولوژیک، دما، فعالیت آبی (aw)، غلظت یون هیدروژن (pH)، زمان، آسپرژیلوس نایجر، آلترناریا آلترناتا، پنی سیلیوم
-
Pages 6-30PurposeThis paper explores the social, cultural, and economic rank of the position of seal-holder in the shrine of the 8th Shia Imam (=Astan-e Quds-e Razavi) in Mashad during from 16th to early 20th century. Method and Research Design: Data for this paper was collected from archive documents and library sources. Findings and Conclusion: The position was granted to prominent citizens. Although it was inferior compared to that of its counterpart in the kings’ courts, the Astan’s seal-holder was locally a high ranking position with considerable influence in the whole country. During the Safavids (16th and 17th centuries) the kings appointed the seal-holder. During the Gajarids he was appointed by Motavalli Astan-e Quds-e Razavi (=the Custodian of the Shrine) The seal on every document was a non-arguable sign of authenticity. The position became obsolete after the practice of signing instead of sealing documents became common in the Pahlavi era.Keywords: Astan-e Quds-e Razavi, seal-holders, Safavids, Qajarids
-
Pages 32-63PurposePublic diplomacy is based on soft power, i.e. by influencing public opinion, and in particular, the elite of the hosting country, which complements formal diplomacy. Since the early 1960s, due to its strategic location, the energy resources of Iran, common borders with former Soviet Union, and increasing dissatisfaction among the Iranian elite and young people toward US policies, the United States pursued active public diplomacy through numerous programs in order to influence opinions in Iran. This paper reports and analyses these programs.
Method and Research Design: Documents confiscated from the US embassy are examined to collect data.
Findings andConclusionUS public diplomacy attempted actively to change the opinions of the elite, young people, and students in its favor by promoting the American life style, and its social, political and educational values, through employing the media, launching educational and training programs, as well as communicating with the members of the eliteKeywords: United States of America, Iran, Public Diplomacy -
Pages 64-93
Following the mass import of European goods to Iran in the second half of the 19th centry, the trade balance of the nation turned negative. When the export of raw silk failed due to the spread of silk worm disease in the 1860s, Iranian merchants began to produce and export goods like cotton, rice, opium and Persian carpets to generate income for continuing imports. Increasing demand for carpets in the world market encouraged European companies to invest in the industry in Iran.
Puropse: This paper reports the story of European companies’ involvement in Iran’s carpet industry.
Method and Research Design: Data for this paper is collected from archive documents and library resources.
Findings andConclusionEuropean companies’ involvement was extensive. They established representatives in major carpet industry cities, and invested heavily by setting up carpet weaving factories. In addition, they entered partenerships with local producers. All such activites enabled them to control the domestic carpet market.Keywords: Western companies, Qajar, carpet industry, investment, production, trade -
Pages 94-116PurposeThe establishment of the so-called Justice Box (Persian =sanduq-i adalat) by Nasir al-Din Shah Qajar (1831 –1896) is discussed as an ingenious device in line with the Iranian tradition of a benevolent tyrant. The king’s concern for justice in the absence of a justice system led him revive the classic image of a just king for himself. The initiative meant that he personally was supposed to be in direct contact with his subjects and oversee the process of addressing disputes brought to the court.
Method and Research Design: Data for this study is gathered mainly from archival records reporting the establishment and performance of the Justice Box.
Findings andConclusionThe king’s emphasis was to earn the symbolic image of a just king, thus enhancing his legitimacy. A secular court hence paved the way for later demand for a secular justice system that turned to be the main driving force of the 1906 Constitutional Revolution in IranKeywords: Petition box, Justice Box (sanduq-i adalat), Nasir al-Din Shah Qajar, Iran Constitution Revolution -
Pages 118-146PurposeTo examine whether the Description Archives: Content Standard (DACS) could be used for electronic records.
Method and Research Design: A checklist designed based on the DACS was used to collect data for this descriptive survey. The population included all types of electronic records such as Economic Information Systems, Geographic Information Systems, Businness Information Systems, Communication Information Systems and Audio-visual content, Text content, Infographic, Information Data Bases, as well as Web Content.
Findings andConclusionUsability of DACS for describing Economic Information Systems is 96.29 %, for Geographic Information Systems is 92.19%, for Businness Information Systems is 93.73%, for Communication Information Systems is 71.65%, for Audio-visual content is 79.69%, for text content is 75.95%, for Infographics is 72.31%, for information Datbases is 92.19%, and for web content is 69.73%. On the average its applicability to electronic documents stamds at 80.00%. A number of recommendations are made to improve the structure of electronic records for better compatibility with DACSKeywords: Archives, Arrangment, Description, Electronic Records, Describing Archives: Content Standard (DACS) -
Pages 148-165PurposeTo examine the relationship between thinking styles with value orientation and the way that individuals archive their personal digital documents.
Method and Research Design: This is an applied research in terms of its aim, and descriptive-correlative in terms of its nature. Data was collected by circulating one researcher-constructed questionnaire form identifying respondents’ personal digital archiving preferences, and another form, a standard questionnaire for assessing thinking styles. Formal validity of the first questionnaire was confirmed by experts. Its structural validity was verified by conformity factor analysis. The statistical population consisted of 324 faculty members of the University of Birjand (Iran), out of which 176 were selected randomly using the Krejcie and Morgan sampling table.
Findings andConclusionThinking styles in predicting value and emotional orientations of individuals with regard to sharing and archiving digital documents are not meaningful. Legislative, executive, autocratic styles can be predictive in deciding the historical valuing of the record. Legislative, executive, and introspective thinking styles also can predict the orientation for valuing personal legacyKeywords: Personal archiving, digital resources, value orientation, thinking styles -
Pages 166-202PurposeTo examine material the effect of microorganisms responsible for the biodegradation process of old paper.
Method and Research Design: The effect of temperature (5–40 °C), water activity (aw; 0•80-0.99) on Munktel paper 393 (100% cellose) with pH values of 3 to 9 in 168 hour and their interactions with the temporal rates of germination and mycelial growth of three mycotoxigenic strains of Aspergillus niger(PTCC 5251), Alternaria alternate (PTCC: 5224) and Penicillium sp. (PTCC: 5224) in vitro was measured on historical papers. The aw of the media was controlled with glycerol.
Findings andConclusionThe most important factor influencing the growth of the above mentioned fungi is water activity, then temperature and finally pH. Therefore, the most effective way to prevent biodegradation of papers of art works is to reduce water activity in them. Reducing water activity along with temperature control and deacidification minimizes the process of biodegradation.
C, aw: 0.98 and, pH: 6.5 for Alternaria alternate.° C, aw: 0.97 and, pH: 6.5 for Aspergillus niger and T:25°C, aw: 0.99, pH:6 for Penicillium sp., T:30°The optimum growth occurred at T: 25Keywords: Historical papers, Biodegradation, Aspergillus niger, Alternaria alternata, Penicillium sp
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.