فهرست مطالب

مجله اقتصادی - سال هجدهم شماره 1 (فروردین و اردیبهشت 1397)

مجله اقتصادی
سال هجدهم شماره 1 (فروردین و اردیبهشت 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/02/31
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی ثقفی*، فریدون قربانپور صفحات 5-39
    در راستای تحقق اهداف مدیریت، توسعه و راهبرد هر فرایند و سیستمی به ابزارها، منابع و زیرسیستم هایی نیاز است تا بتوان بر اساس آن ها فرایند برنامه ریزی، پایش، کنترل و راهبری آن سیستم را امکان پذیر ساخت. فرایند و سیستم مدیریت اموال و دارایی های دولت نیز بر این اساس به ابزارها، منابع و زیرسیستم هایی جهت برنامه ریزی، پایش، کنترل و راهبری آن نیاز دارد. در این مقاله بر آنیم تا با بررسی این ابزارها و منابع در سه گروه منابع انسانی، فناوری اطلاعات (و به صورت خاص پایگاه های اطلاعاتی) و سیستم حسابداری و حسابرسی (سیستم کنترل و نظارت) ، مدل های مطلوب و نحوه استفاده از این سه گروه را بررسی کنیم. بررسی های این مطالعه نشان می دهد در صورتی که به درستی، به روز و به صورت سیستماتیک از این ابزارها و منابع استفاده شود، موجب افزایش بهره وری و نتایج مثبت در مولدسازی دارایی های دولت می شود.
    کلیدواژگان: مدیریت دارایی های دولت، منابع انسانی، پایگاه اطلاعات، مولدسازی (بهره وری)، حسابرسی
  • آزاد خانزادی*، مریم حیدریان، سارا مرادی صفحات 41-67
    بی شک در فرایند وصول مالیات، مودیان مالیاتی یکی از عوامل تاثیرگذار بر نظام مالیاتی هر کشور هستند. از این رو، جلب همکاری و رضایت آن ها نسبت به تمکین داوطلبانه از راهبردهای اصولی سازمان مالیاتی محسوب می شود. یکی از مشکلات اساسی مالیات ستانی در ایران ذهنیت منفی مردم نسبت به مقوله مالیات است. لذا در این پژوهش تلاش بر آن است در کنار بررسی عوامل موثر بر تمکین مالیاتی، به دو عنصر اعتماد مالیات دهنده و قدرت مالیات ستان به عنوان عناصر اصلی در رفتار مالیاتی پرداخته شود. برای این منظور از طریق چارچوب شیب لغزنده (SSF) ، حد آستانه اعتماد مالیات دهنده و قدرت مالیات ستان تعیین و با بررسی تعامل بین آن ها و تاثیری که بر تمکین مالیاتی دارند، پیامدها و سیاست های اقتصادی متناسب با آن ارائه شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد در یک جامعه معتمد، مسئولین مالیاتی با بهره گیری از قدرت مشروع خود باعث کاهش فرار مالیاتی و افزایش تمکین داوطلبانه می شوند. از همین رو، می توان انتظار داشت با کوچک تر شدن اقتصاد سایه ای، اشتغال و رشد اقتصادی کشور افزایش یابد. لذا به نظر می رسد اقدامات اعتمادسازی در یک جامعه بر اقدامات بازدارنده ارجحیت خواهد داشت.
    کلیدواژگان: اعتماد مالیات دهنده، قدرت مالیات ستان، تمکین مالیاتی، چارچوب شیب لغزنده
  • پریسا پاکروح* صفحات 69-94
    فرآورده های پروتئینی به خصوص گوشت قرمز، گوشت مرغ و تخم مرغ از ضروری ترین کالاها در سبد غذایی خانوارهای ایرانی است. سال های اخیر قیمت، مقدار مصرف و عر ضه فرآورده های پروتئینی دچار تغییراتی شده است که رفاه مصرف کنندگان و تولید کنندگان را تحت تاثیر قرار داده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف تحلیل و بررسی آثار تغییرات قیمت فرآورده های پروتئینی بر رفاه مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در ایران انجام شده است. بدین منظور توابع عرضه و تقاضای گوشت قرمز، گوشت مرغ و تخم مرغ با روش ARDL برآورد شد و با آزمون ARDL Bound یا آزمون کرانه رابطه بلند مدت بین متغیرهای توابع آزمون گردید. درنهایت تغییرات رفاهی مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در سه سناریو مختلف 5%، 10% و 20% قیمت محصولات مورد مطالعه محاسبه شدند. نتایج نشان داد که گوشت قرمز، گوشت مرغ و تخم مرغ در سبد غذایی خانوارها جزء کالاهای ضروری محسوب شده که بر نتایج کشش ها حساسیت برای گوشت قرمز در این میان بیشتر از سایر کالاها است. نتایج تغییرات رفاهی نشان داد که کاهش رفاه مصرف کنندگان در برخی سال ها بیشتر از افزایش رفاه تولیدکنندگان بوده و رفاه جامعه کاهش پیدا کرده است.
    کلیدواژگان: تخم مرغ، رفاه، قیمت، گوشت، یارانه
  • فرزاد رستمی*، فرشته بهرامی پور صفحات 95-116
    مفهوم توسعه بعد از جنگ جهانی دوم گسترش یافت، به گونه ای که در اواخر قرن بیست و در قرن بیست و یکم قدرت کشورها بر اساس میزان توسعه یافتگی به ویژه توسعه اقتصادی تعریف می شود. از این رو تلاش هایی برای ارائه الگوهای توسعه در جوامع مختلف شکل گرفت که نتیجه آن طرح نظریاتی در این زمینه بود. این نظریه پردازی برای دستیابی به الگوی مطلوب توسعه هیچ گاه متوقف نشده است و همچنان ادامه دارد. دیدگاه های اولیه مبتنی بر توسعه خطی بود اما مکاتب بعدی آن را رد کردند و بر الگوی توسعه بومی تاکید داشتند. ایران نیز پس از انقلاب اسلامی سعی کرد تا الگوی پیشرفت و توسعه به ویژه در حوزه اقتصادی خود را تدوین کند و نهایتا در سال 91 الگوی اقتصادی مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد. سوالی که در پژوهش حاضر مطرح می شود این است که آیا الگوی اقتصاد مقاومتی یک الگوی جدید است و یا برگرفته از نظریه های توسعه ای است که قبلا مطرح شده اند؟ در پاسخ به این سوال این فرضیه به سنجش گذاشته می شود که هرچند الگوی اقتصاد مقاومتی با توجه به مولفه های بومی ایران تعریف شده است، اما درواقع ترکیبی از نظریه های نوسازی و وابستگی است که پیش تر ارائه شده است؛ از این رو نمی توان آن را یک الگوی جدید دانست، اما به هر شکل ماهیت مستقلی دارد. این پژوهش در چارچوب الگوهای توسعه بررسی می شود. روش تحقیق در این پژوهش، مقایسه ای و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اینترنتی است.
    کلیدواژگان: اقتصاد مقاومتی، توسعه، نوسازی، وابستگی
  • شیرین جلاوندی* صفحات 117-143
    در عصر اقتصاد دانش بنیان تولید، توزیع و کاربرد دانش عامل محرکه اصلی رشد اقتصادی، تولید ثروت و اشتغال در همه فعالیت های اقتصادی است. لذا تبیین نقش دانش و تاثیر آن در عصر جدید اقتصادی امری ضروری است. دانش از نظر اقتصادی به دو نوع آشکار و ضمنی تقسیم می شود. سهم و اهمیت دانش ضمنی به وضوح بیشتر است. روش این پژوهش تحلیلی توصیفی است. در این مقاله ابتدا به معرفی دانش ضمنی و تبیین نقش و اهمیت آن پرداخته شد. سپس مکانیسم تعاملی و مکانیسم تبدیلی به عنوان دو دیدگاه برای انتقال دانش ضمنی مورد بررسی قرار گرفتند. دیدگاه تعاملی، بر اهمیت تعامل، ارتباطات اجتماعی و روابط نزدیک برای انتقال دانش ضمنی تاکید می کند. دیدگاه تبدیلی انتقال کارآمد دانش ضمنی را منوط به تبدیل آن به دانش آشکار می داند. در قالب این دو دیدگاه و همچنین بر اساس ویژگی های دانش آنچه لازمه تولید دانش ضمنی مورد بررسی قرار گرفت.
    کلیدواژگان: اقتصاد دانش بنیان، دانش ضمنی، مدل تعاملی، مدل تبدیلی
  • راحله نیک روش*، مسعود خیراندیش، حجت قربانی واقعی، رضا راه چمنی صفحات 145-161
    هدف از این پژوهش، امکان سنجی تولید دارویی با ترکیب طبیعی برای درمان بیماری اسهال در دام است. بعد از ارزیابی فنی و کار آزمایشگاهی، توجیه مالی تولید داروی ضد اسهال با ساختار طبیعی در یک بازه زمانی پنج ساله انجام شد. نتایج حاصل از آنالیز داده ها نشان داد تولید این دارو با نرخ تنزیل 18 درصد دارای ارزش فعلی خالص 621/1 میلیون ریال و نرخ بازده داخلی 45 درصدی امکان پذیر است. دوره بازگشت سرمایه سه سال و بیست روز است. نقطه سربه سر ریالی 783 میلیون ریال و حاشیه ایمنی ریالی 816 میلیون ریال به دست آمد. در ادامه تحلیل بازار رقابتی نانورس خوراکی بر مبنای مدل پنج نیروی پورتر صورت گرفت. در مدل پورتر جذابیت بلندمدت یک صنعت از طریق ارتباط متقابل پنج نیروی رقابتی شامل رقبای فعلی، رقبای بالقوه، قدرت چانه زنی عرضه کنندگان، قدرت چانه زنی خریداران و تهدیدات محصولات جایگزین تعیین می شود. ترکیب این پنج نیرو وضعیت سودآوری صنایع، منابع مورد نیاز و استراتژی های مناسب برای موفقیت شرکت را مشخص می کنند. از میان استراتژی های رقابتی پورتر که شامل رهبری در هزینه، تمرکز و تمایز است استراتژی تمایز و رهبری در هزینه انتخاب شد. نتایج ارزیابی مالی و اقتصادی نشان می دهد که طرح مورد نظر دارای توجیه اقتصادی و مالی برای اجرا است.
    کلیدواژگان: ارزش فعلی خالص، نرخ بازده داخلی، مدل پنج نیروی پورتر، ارزیابی مالی و اقتصادی