فهرست مطالب

بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید - سال بیست و هشتم شماره 1 (بهار 1396)

نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید
سال بیست و هشتم شماره 1 (بهار 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/03/11
  • تعداد عناوین: 14
|
  • فاطمه پایدار، رضا توکلی مقدم، بهزاد آشتیانی * صفحات 1-14
    مساله زمانبندی پروژه با منابع محدود، مساله پایه مسائل زمانبندی در زمینه تحقیق در عملیات می باشد. به منظور واقعی تر شدن مدل، مساله زمانبندی پروژه با منابع محدود با توابع هدف در زمینه های زمان، هزینه و تابع هدف تعدیل شده-ای در زمینه منابع با توجه به جریان های نقدی تنزیل یافته و وجود چندین حالت اجرائی برای انجام فعالیت ها در نظر گرفته شده است. در پی ماهیت NP-hard بودن این مسائل، همواره روش های ابتکاری و فراابتکاری بسیاری توسط محققین این حوزه به منظور ارائه حل کاراتر پیشنهاد شده اند. الگوریتم جستجوی گرانشی، یکی از الگوریتم های فرا ابتکاری است که در سال های اخیر معرفی شده است. این الگوریتم به علت تک هدفه بودن و پیوستگی فضای حل، تاکنون در مسائل چندهدفه گسسته زمانبندی پروژه با منابع محدود به کاربرده نشده است. در این مقاله، الگوریتم جستجوی گرانشی چندهدفه (MOGSA) برای حل مساله ارائه شده است. عملکرد الگوریتم پیشنهادی برای مسائل متعدد در اندازه های بزرگ و کوچک از مسائل PSPLIB، با الگوریتم شناخته شده NSGA-II در چند معیار مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج حاکی از عملکرد بهتر الگوریتم پیشنهادی به نسبت الگوریتم NSGA-II می باشند.
    کلیدواژگان: مساله چندهدفه زمانبندی پروژه با منابع محدود چندحالته، جریان های نقدی تنزیل یافته، ارزش خالص فعلی، تسطیح منابع، الگوریتم جستجوی گرانشی چندهدفه
  • مسعود شایانیان، جواد بهنامیان * صفحات 15-26
    زمانبندی تولید حوزه وسیعی از مسایل اکثر سیستم های تولیدی و خدماتی را تحت پوشش قرار می دهد به همین دلیل ساختار این نوع مسایل بسیار متنوع هستند. در محیط های تولیدی پیشرفته، خاصیت انعطاف پذیری تولید به عنوان یک مزیت رقابتی به حساب می آید. به همین دلیل در این مقاله نوع خاصی از انعطاف پذیری در مساله سیستم زمانبندی تولید کارگاهی تعریف شده که در آن در هر ایستگاه کاری، ممکن است چندین ماشین موازی برای پردازش کارها داشته باشد. سرعت پردازش هریک از ماشین ها برای عملیات مختلف نیز می تواند متفاوت از دیگران باشد. تابع هدف این مساله، کمینه سازی بازه ساخت بوده و به علت NP-hard بودن آن، از یک الگوریتم فراابتکاری جهت حل مسئله استفاده شده است. از اینرو و به دلیل ساختار مساله مورد نظر و گسسته بودن فضای جواب آن، یک روش جدید گسسته بر پایه بهینه سازی گروه ذرات پیشنهاد شده است. همچنین در انتها نیز برای ارزیابی عملکرد الگوریتم، از چند روش ابتکاری موجود در ادبیات برای بررسی تحلیل و مقایسه استفاده شده است.
    کلیدواژگان: زمانبندی، تولید کارگاهی، ماشینهای موازی، الگوریتم فرا ابتکاری، بهینه سازی گروه ذرات
  • مهندس امیر حیدری، سیدحمیدرضا شهابی حقیقی *، عباس احمدی صفحات 27-42
    در دست بودن یک پیش بینی دقیق از عمر مفید باقیمانده تجهیزات برای یک برنامه اثربخش تعمیرات و نگهداری ضروری است. پیش بینی عمر مفید به کمک داده های حاصل از فرآیند پایش وضعیت به صورت گسترده ای استفاده شده است. در حالی که داده های حاصل از فرآیند پایش وضعیت به تنهایی برآورده ساز تمامی نیازهای پیش بینی در شرایط مختلف کارکردی نیست. در پیش بینی عمر مفید، دانش متخصص به عنوان یک منبع دانشی و تکمیل کننده اطلاعات حاصل از فرآیند پایش وضعیت اغلب مورد بی توجهی قرار می گیرد. در این مقاله روشی برای پیش بینی عمر مفید باقیمانده تجهیزات به کمک سیستم استدلال نوروفازی معرفی می گردد. پایگاه دانشی سیستم استدلال نوروفازی در دو مرحله تکامل می یابد. در مرحله اول سه قاعده اساسی به کمک داده های تاریخی پایش وضعیت و با استفاده از شبکه نوروفازی تنظیم می شوند. در مرحله دوم قواعد اساسی تحت نظارت متخصص گسترش می یابند. عملکرد روش پیشنهادی در مقایسه با روش منحصر به استفاده از داده های پایش وضعیت در شرایط کارکردی مختلف تجهیز ارزیابی شده است. یک الگوریتم شبیه سازی به منظور تولید شرایط مختلف کارکردی معرفی می شود. پارامترهای الگوریتم شبیه سازی به کمک داده های واقعی مربوط به شکست یاتاقان تخمین زده می شوند. نتایج تجربی نشان می دهند که کارآیی روش پیشنهادی نسبت به روش قدیمی بهتر است.
    کلیدواژگان: عمر مفید باقیمانده، پیش بینی، سیستم استدلالی نوروفازی، پایش وضعیت، دانش متخصص
  • محمدرضا علیرضایی *، معصومه رجبی تنها صفحات 43-54
    به موازات فاکتور های مهمی مانند کارایی واحد تصمیم گیرنده، اندازه و تکنولوژی مورد استفاده، عملکرد متوازن واحد تصمیم گیرنده می تواند در بهره وری کل عوامل آن موثر باشد. در مطالعات، اثر عوامل کارایی، اندازه و تکنولوژی بر رشد بهره وری کل عوامل با رویکرد تحلیل پوششی داده ها توسط تجزیه سه قسمتی شاخص مالمکوئیست ارائه شده است. در این مقاله با تعریف عامل چهارم تحت عنوان عامل توازن واحد تصمیم گیرنده که با رویکرد تلفیقی تحلیل پوششی داده ها و کارت امتیازی متوازن صورت می پذیرد شرایط تعریف تعمیم یافته ای از شاخص مالمکوئیست و تجزیه چهار قسمتی آن فراهم می شود که اثر عامل توازن نیز در رشد بهره وری کل عوامل شناسایی می شود. در واقع این عامل میزان همراستایی و همسویی سازمان ها با استراتژی های تعریف شده برای آن ها را با استفاده از مدل های ریاضی اندازه گیری می کند. مدل های تعمیم یافته در این مقاله روی داده های واقعی شعب یک بانک تخصصی اجرا شده و نتایج آن نشان می دهد که رشد بهره وری از عوامل تغییرات عامل توازن و اندازه شعب در طول دوره تحت ارزیابی متاثر شده اند. پیشنهاد می گردد در صورت تاثیر مثبت این تغییرات، تقویت فعالیت ها و در صورت تاثیر منفی، تغییر و اصلاح فعالیت ها در دستور کار شعب قرار گیرد. بعلاوه، ارائه چنین راهکار های بهبود دقیق و علمی به مدیران جهت اتخاذ تصمیم گیری های سازنده تر کمک قابل توجهی خواهد نمود.
    کلیدواژگان: تحلیل پوششی داده ها، کارت امتیازی متوازن، شاخص بهره وری ما لمکوئیست، عامل توازن
  • فاطمه صبوحی، مهدی حیدری، علی بزرگی امیری * صفحات 55-67
    در طی دو دهه ی اخیر، وقوع بلایای طبیعی سبب مرگ بسیاری از انسان ها و ایجاد خسارت های قابل توجه گردیده است که با توجه به ماهیت غیر مترقبه بودن اغلب فجایع، لزوم اتخاذ تصمیمات سریع و مناسب امری ضروری است. یکی از مهم ترین عملیات امدادی در فاز پاسخ به فاجعه، تخلیه ی افراد سالم از مناطق آسیب دیده به پناهگاه ها است. هدف از این مقاله ارائه ی یک مدل برنامه ریزی ریاضی جدید برای تعیین همزمان مسیر و زمان حرکت وسایل امدادی با در نظر گرفتن امکان تراکنش بین پناهگاه ها است که انبارهای چندگانه و محدودیت پنجره زمانی برای زمان رسیدن وسایل امدادی به مناطق آسیب دیده و پناهگاه ها در نظر گرفته شده است. برای نشان دادن کارایی مدل پیشنهادی، مدل بر روی یک مثال تصادفی اجرا و تحلیل حساسیت های مختلف روی پارامترهای مهم انجام گردیده است. نتایج نشان می-دهند که تراکنش بین تسهیلات و ظرفیت پناهگاه ها و وسایل امدادی روی مقدار کل تابع هدف تاثیر گذار است.
    کلیدواژگان: تخلیه ی اضطراری، فاز پاسخ، زمان بندی، انبارهای چندگانه، مسیریابی وسایل امدادی
  • علی محتشمی *، ناصر ساقرچیها صفحات 69-86
    انبار مکانی است که در هر کارخانه از لحظه دریافت مواد اولیه تا ارسال محصول نهایی وجود دارد. در فرآیندهای انبار، انتخاب سفارش به عنوان فعالیتی که بیشترین هزینه را دارد مطرح است. در این مقاله، یک مدل ریاضی دو هدفه برای مسئله انتخاب سفارشات اقلام از انبار پیشنهاد شده است. اهداف در نظر گرفته شده برای مدل توسعه یافته علاوه بر کمینه کردن کل هزینه های برداشت قطعه از انبار، میانگین دیرکرد تحویل سفارشات به خطوط مونتاژ/تولید را به حداقل می رساند. مدل پیشنهاد شده از دسته مسائل برنامه ریزی خطی عدد صحیح ترکیبی (MILP) می باشد که به دلیل پیچیدگی مسئله در ابعاد بزرگ و اثبات NP-Hard بودن آن در ادبیات موضوع، به منظور حل از الگوریتم های فرا ابتکاری چند هدفه با رویکرد پارتو شامل الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب (NSGA-II) و الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نامغلوب (NRGA) بهره برده ایم. از آنجائیکه خروجی الگوریتم های فرا ابتکاری به شدت وابسته به پارامترهای ورودی الگوریتم هاست، از روش تاگوچی جهت تنظیم پارامترها استفاده شده است. در نهایت به منظور اثبات عملکرد مناسب روش های حل ارایه شده در مدل مربوطه، این روش ها بر روی مسائل آزمایشی تولید شده با ابعاد مختلف مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: انبار، انتخاب اقلام، تولید، الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب، الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نامغلوب ها، تاگوچی
  • علی محمد کیمیاگری *، احسان حاجی زاده، حسین دستخوان، مجید رمضانی صفحات 87-99
    امروزه در بازارهای معتبر سرمایه در دنیا، ابزارهای مدیریت ریسک به‏ خصوص قراردادهای آتی و اختیار معامله از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند و به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش مسئله قیمت‏ گذاری اختیار معاملات شاخص اس اند پی 500 مورد بررسی قرار می‏گیرد. یکی از پارامترهای موثر در قیمت‏گذاری اختیار معامله، نوسانات بازده شاخص است. در این تحقیق، برای مدل‏سازی نوسانات بازده از سه مدل‏ سری زمانی گارچ شامل مدل های GARCH، EGARCH و GJR-GARCH استفاده می‏شود. خروجی بهترین این مدل ها، به عنوان ورودی مدل بلک‏- شولز و مدل‏های ناپارامتری برای قیمت‏گذاری اختیار معامله قرار می‏گیرد. مقایسه‏ نتایج به‏دست آمده نشان می‏دهد که مدل های ارائه شده بر اساس شبکه های عصبی و عصبی فازی نتایج بسیار بهتری نسبت به مدل بلک- شولز ارائه کرده است. همچنین مدل بلک‏شولز برای قیمت‏گذاری اختیار معاملات شاخص اس اند پی 500 به خصوص زمانی که قیمت توافقی نزدیک به قیمت شاخص باشد، مناسب نیست که در تحقیقات گذشته خلاف این استدلال بیان شده است.
    کلیدواژگان: قیمت گذاری اختیار معامله، مدل های سری زمانی گارچ، مدل بلک شولز، مدل های ناپارامتری
  • زهره سعیدمحمدی، ابوالفضل کاظمی * صفحات 101-117
    عملکرد بهینه زنجیره تامین، نیازمند صورت گرفتن پاره ایی از فعالیت ها می باشد. اما این فعالیت ها همیشه مورد علاقه اعضای زنجیره نبوده و در واقع اعضای درگیر در زنجیره هرکدام تصمیمات خود را به صورت مستقل و با هدف بیشینه کردن سود خود و نه لزوما سود زنجیره می گیرند و این امر موجب عملکرد ضعیف کل زنجیره می شود. هماهنگ سازی از جمله مباحث مهمی است که به شکل وسیع در زنجیره تامین مورد توجه قرار می-گیرد. طبیعتا یکی از برجسته ترین ابزارها برای تحلیل این نوع از مسائل رقابت و همکاری در زنجیره تامین، نظریه بازی های مشارکتی و یا غیرمشارکتی می باشد. این مقاله به هماهنگ سازی زنجیره تامین دو سطحی با استفاده از تبلیغات مشارکتی همراه با تصمیمات قیمت گذاری می پردازد و تولیدکننده تخفیف قیمت به خرده-فروش ارائه می دهد و تقاضا تحت تاثیر قیمت و تبلیغات می باشد. تبلیغات مشارکتی یک تلاش هماهنگ توسط اعضای کانال می باشد که برای افزایش تقاضای مشتری صورت می گیرد .با استفاده از نظریه بازی ها دو مدل رابطه بین تولیدکننده و خرده فروش در نظر می گیریم که شامل بازی بدون همکاری نش و بازی همکارانه می-باشد و مدل چانه زنی برای تقسیم سود مشترک اضافی در بازی همکارانه براساس ریسک بازیکنان و قدرت چانه زنی آنها مطرح شده است.
    کلیدواژگان: زنجیره تامین، نظریه بازی ها، هماهنگی، تبلیغات مشارکتی، تخفیف
  • نسیم نهاوندی *، رقیه عزیزی یوسف وند، غلامحسین فرزندی صفحات 119-137
    تغییرات مداوم در وضعیت اجتماعی- اقتصادی جهان و بحران های مالی، مدیران شرکت های توزیع دارو را بر آن داشت تا با شناسایی و مدیریت عوامل ریسک زا و تصمیم گیری صحیح به این چالش ها پاسخ داده و بر کارایی شان بیافزایند.این مقاله با هدف یافتن نقش مدیریت ریسک برکارایی شرکت های توزیع دارو با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها و در دو مدل انجام شده است. بدین منظور بررسی های لازم از اطلاعات شرکت های توزیع دارو صورت گرفت و با استفاده از مرور ادبیات و نظرات خبرگان و روش FMEA ، ریسک های موجود در شرکت های توزیع دارو شناسایی و ارزیابی شد. از بین متغیرهای موجود درنهایت با استفاده از پرسشنامه کیفی(طیف لیکرت) مدیریت ریسک، در مدل اول نیروی انسانی به عنوان ورودی و فروش ، سهم بازار به عنوان خروجی و در مدل دوم نیروی انسانی و مدیریت ریسک به عنوان ورودی مدل تحلیل پوششی داده ها در نظر گرفته شد و امتیازات کارایی شرکت های توزیع دارو با استفاده از آنها به دست آمد. نتایج نشان دادکه تعدادی از شرکت های توزیع دارو ، روی مرز کارایی قرار داشته وتعدادی ناکارآمد بودند. برای واحد های ناکارا ، واحد مجازی کارا تشکیل ومشخص شد هرگاه واحد های ناکارا به متغیر مدیریت ریسک توجه زیادی داشتند تاثیر مستقیمی بر کارایی شان داشته و بر تعداد واحد های کارا افزوده است.بنابراین مدیریت ریسک به عنوان عاملی مهم بر کارایی و عملکرد شرکت های توزیع دارو موثر است.
    کلیدواژگان: مدیریت زنجیره تامین، مدیریت ریسک، روش تحلیل پوششی داده ها
  • علی محمد میثمی، مصطفی صالحی، حامد سلمان زاده * صفحات 139-148
    سیستم زنجیره تامین مورد بررسی در این مقاله حلقه بسته می باشد که تولید کننده برای تامین تقاضا دو راه در اختیار دارد: یکی تولید محصولات جدید و دیگری باز تولید محصولات برگشتی. محصولات باز تولید شده هیچ تفاوتی با محصولات جدید ندارند و می توانند در یک بازار و با قیمت مشترک به فروش بروند. در این مقاله تقاضا دارای عدم قطعیت بوده و وابسته به قیمت فروش است. همچنین بازگشتی ها نیز دارای ماهیت احتمالی بوده و حساس به قیمت اکتسابشان می باشند. به علاوه حداقل سطح کیفیتی برای خرید محصولات برگشتی نیز مدنظر قرار می گیرد. از این رو یک مدل برنامه ریزی ریاضی با هدف ماکزیمم سازی سود کل سیستم ارائه گردید که به طور همزمان به تعیین قیمت فروش، مقدار تولید محصولات جدید و محصولات بازتولید شده، قیمت اکتساب و حداقل سطح کیفیت مورد قبول محصولات برگشتی می پردازد.
    کلیدواژگان: زنجیره تامین یکپارچه، زنجیره تامین معکوس، عدم قطعیت، الگوریتم ژنتیک، قیمت گذاری
  • سید بابک ابراهیمی *، سید مرتضی عمادی صفحات 149-160
    در سال های اخیر، تمایل به سرمایه گذاری و خریدوفروش اوراق بهادار توسط سرمایه گذاران خرد افزایش یافته است. این گروه از سرمایه گذاران عمدتا در سطح متوسط خریدوفروش می نمایند و می بایست محدودیت هایی را مدنظر قرار دهند که در اغلب مدل های کلاسیک مالی نظیر مدل مارکوویتز موردتوجه قرار نگرفته است. ازجمله این محدودیت ها می توان به هزینه معاملاتی و تعداد دارایی های موجود در سبد اشاره کرد. در این مقاله محدودیت‏های سرمایه گذاران خرد برای حداکثر نمودن بازده و تخمین ریسک در مدل مارکوویتز لحاظ شده و همچنین شاخص 5 گروه از صنایع فعال در بازار بورس تهران در بازه زمانی سال 1388 تا 1391 انتخاب و یک سبد سرمایه گذاری بهینه با مدل مذکور تشکیل گردید. برای این کار مدل های خانواده گارچ چند متغیره (MGARCH) نظیر Vech، BEKK، CCC و DCC برای به دست آوردن واریانس شرطی مورداستفاده قرار می گیرند و با استفاده از ماتریس واریانس- کوواریانس های مشروط به دست آمده، اوزان بهینه برای هر صنعت محاسبه می شود.
    کلیدواژگان: مدل مارکوویتز، سرمایه گذاران خرد، مدل های گارچ چندمتغیره، سبد سرمایه گذاری
  • عباس احمدی *، دانیال دادمحمدی صفحات 161-174
    ریسک اعتباری در صنعت بانکداری به عنوان خطر ناشی از احتمال عدم بازپرداخت تعهدات توسط مشتریان در سررسید بوده و یکی از مهمترین ریسک ها در بانکها و مؤسسات مالی به حساب میآید. استقرار نظام رتبه بندی اعتباری با توجه به حجم انبوه مطالبات معوق بانک ها، یکی از مهمترین ابزارهای کنترل این نوع ریسک است. این مقاله با استفاده از شبکه های عصبی توانمند در حوزه پیش بینی و ترکیب آنها قادر است مشتریان را در دو گروه خوش حساب و بد حساب دسته بندی کند. مدل پیشنهادی که دارای ساختار و آموزش ماژولار است، مدل ترکیب سلسله مراتبی شبکه های عصبی نام دارد. در مدل یادشده برای تجزیه مساله میان شبکه ها و ترکیب نتایج برای رسیدن به پیش بینی نهایی و همچنین شیوه آموزش آن از رویکردی جدید استفاده می شود. رویکرد پیشنهادی ابتدا، از الگوریتم گسسته بهینه سازی انبوه ذرات برای کاهش ابعادی و تجزیه مساله میان ماژول های مختلف استفاده می کند، سپس برای آموزش، از تلفیق قانون های مختص به هر ماژول و قانون آموزش کلی این شبکه استفاده می کند. نتایج در مقایسه با شبکه عصبی پرسپترون چندلایه و شبکه عصبی با اتصالات جانبی بدست آمده است. طبق نتایج بدست آمده مدل پیشنهادی توانسته با دقت بسیار بالا رفتار مشتریان را پیش بینی نماید.
    کلیدواژگان: صنعت بانکداری، رتبه بندی اعتباری، الگوریتم گسسته بهینه سازی انبوه ذرات، شبکه عصبی ماژولار، مدل ترکیب سلسله مراتبی شبکه های عصبی
  • مهندس مونا اسدی، محمدعلی شفیعا *، سعید یعقوبی صفحات 175-190
    مکان یابی مراکز توزیع و تخصیص افراد حادثه دیده به این مراکز، از مسائل مهم در مدیریت بحران است، زیرا باعث کاهش زمان امدادرسانی شده و آسیب های ناشی از بحران را کاهش می دهد. در این مقاله یک مدل چند هدفه مکان یابی انبارهای توزیع، توسعه داده شده که با هدف کاهش هزینه و افزایش قابلیت اطمینان، با در نظر گرفتن تقاضا به شکل پویا و غیرقطعی، انبارهای اولیه و پشتیبان را مکان یابی کرده و نقاط آسیب دیده را به این تسهیلات تخصیص می دهد. قابلیت اطمینان به صورت انبارهای پشتیبان، احتمال خرابی مسیرها و انبارها و همچنین در قالب یک هدف جداگانه در نظر گرفته شده است. همچنین عدم قطعیت به شکل سناریو دیده شده و تخصیص انبارهای احداث شده، بر پایه ی سناریوهای مختلف صورت می گیرد. جهت ارزیابی و اعتبارسنجی مدل پیشنهادی، زلزله در شهر تهران به عنوان مطالعه موردی انتخاب و بر روی مدل پیاده سازی شده است. نتایج محاسباتی نشان می دهد با بکارگیری مدل جهت مکان یابی و تخصیص انبارهای اولیه و پشتیبان، می توان با کاهش هزینه ها، به قابلیت اطمینان بالایی دست یافته و تقاضای پاسخ داده شده را افزایش داد که این مسئله در مدیریت بحران بسیار حائز اهمیت است.
    کلیدواژگان: قابلیت اطمینان، تقاضای پویا، بهینه سازی چندهدفه، زلزله تهران، مدیریت بحران
  • الهام هاشمی شاد، انوشه رحمانی *، پونه بلوک نخجیری، سیده فائزه موسوی، نرگس شهرودی صفحات 191-201
    آزمون مهارت یکی از تکنیک های کنترل کیفیت خارجی است که می تواند اثربخشی برنامه کنترل کیفیت هر آزمایشگاه ها را مشخص نماید. هدف از این مقاله بررسی مهارت آزمایشگاه های سیم و کابل در خصوص اندازه گیری اندازه ده مقاومت الکتریکی هادی در آزمون مهارت و همچنین تعیین عوامل موثر در ارتقاء عملکرد آزمایشگاه ها می باشد. با توجه به نیاز احساس شده مطابق با نتایج طرح اجرای هماهنگ استاندارد (طاها) درکشور در سال 1392، تعداد قابل ملاحظه آزمایشگاه های همکار استاندارد و همچنین اهمیت ایمنی در صنعت برق، کابل با هادی تک رشته به عنوان قلم آزمون مهارت انتخاب گردید. در این مقاله، تاثیر رعایت شرایط هم دمایی با محیط، نوع و کالیبراسیون تجهیزات و استقرار نظام کیفیت در آزمایشگاه بر اساس استاندارد بین المللی17025 به عنوان عوامل موثر در نتایج اندازه گیری مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون به صورت الگوی مشارکت متوالی در 19 آزمایشگاه برگزار گردید. پس از تحلیل آماری داده ها، آزمایشگاه ها بر اساس نمره Z و D (اختلاف) رتبه بندی شدند. 15/63 % شرکت کنندگان در اندازه گیری پارامتر مقاومت الکتریکی هادی، نمره Z و D قابل قبول به دست آوردند. تحلیل های آماری نشان می دهد 60 % از شرکت کنندگانی که موفق به کسب رده کیفی A شدند، دارای ویژگی های تجهیز قابل قبول وکالیبره در محدوده اندازه گیری، رعایت هم دمایی و استقرار استاندارد ISO/IEC 17025 بودند.
    کلیدواژگان: کنترل کیفیت، آزمون مهارت، الگوی مشارکت متوالی، قلم آزمون مهارت، مقدار تخصیص یافته، روش آماری استوار
|
  • Fatemeh Paidar, Bezad Ashtiani *, Reza Tavakkoli-Moghaddam Pages 1-14
    Resource-constrained project scheduling problem (RCPSP) is the basis of scheduling problems in operations research. In order to have more realistic model, the problem is studied with objectives of time, cost and a modified objective of resource leveling with discounted cash flows and several modes of execution for activities. Since the problem is an NPhardness, various kinds of heuristic and meta-heuristic methods have been proposed by many researchers to present the more efficient solution. The gravitational search algorithm is one of meta-heuristics introduced in recent years. Due to single-objective and continuity of the decision space, this algorithm has not been used to the multi-objective discrete RCPSPs. In this paper, multi-objective gravitational search algorithm (MOGSA) is proposed for solving the given problem . The performance of the proposed MOGSA is compared with a well-known NSGA-II algorithm in terms of some indices for several small and largesized PSPLIB test problems. The results show the proposed MOGSA outperforms the NSGA-II.
    Keywords: Multi-objective Multi mode Resource-constrained Project Scheduling Problem, Discounted Cash Flows, Net Present Value, Resource Leveling, Multi-objective Gravitational Search Algorithm
  • Masoud Shayanian, Javad Behnamian * Pages 15-26
    Since the production scheduling is covered the wide range of manufacturing and services systems, the types of related issues are highly diverse. In advanced manufacturing environments, because the production flexibility property is taking into account as a competitive advantage, in this paper a special kind of flexibility in the job shop scheduling problem is defined in which, for jobs processing, each workstation have multiple parallel machines. Processing speed of each machine can also be different. The objective of this problem is to minimize the maximum completion time (makespan). Due to NPhardness of problem, we proposed a metaheuristic algorithm. In the proposed approach, due to the structure of the problem and its discrete enviorment, we modified a particle swarm optimization as a new discrete algorithm. Finally to evaluate the performance of the algorithm, the proposed algorithm has been compared with several heuristics existing in the literature.
    Keywords: Job shop scheduling, Parallel machines, Metaheuristic, Particle swarm optimization
  • Amir Heydari, Seyedhamidreza Shahbi Haghighi*, Abbas Ahmadi Pages 27-42
    Prediction of equipment remaining useful life (RUL) is essential for efficient maintenance decision making to decrease the maintenance cost. The failure history data and the expert knowledge are two important information sources for RUL prediction. Although there are lots of methods in literature that have used the history data to predict the equipment RUL, the hybrid methods has received less attention in this field. Therefore, this paper aims to present a new method based on a Takagi-Sugeno-Kang (TSK) inference system combined with information gathered from both condition monitoring process and expert knowledge to predict RUL of the equipment. In this paper the rule base for fuzzy inference system is prepared in two stages. At the first stage three basic rules are tuned with history data using a neuro-fuzzy (NF) network and in the second stage the rule base is completed by rules extracted under experts’ supervision. The performance of new hybrid method is evaluated in different real conditions to compare with traditional datadependent methods. Also, in this work a simulating algorithm is presented in order to generate different conditions that really could happen. Simulating parameters are estimated from real data related to bearing failures. The experimental results show that the efficiency of proposed method is higher than traditional data-dependent method.
    Keywords: Remaining useful life, Prediction, Neuro-fuzzy inference system, Condition monitoring, Expert knowledge
  • Mohammadreza Alirezaee *, Masoumeh Rajabi Tanha Pages 43-54
    In addition to the factors such as the efficiency, size and technology of decision making units (DMUs), the balance
    of DMU also affects the total factor productivity (TFP). The effect of efficiency, scale, and technology on the total factor productivity growth have been provided by a three-component decomposition of Malmquist index. In this paper, the fourth factor called the balanced factor of DMUs is defined using DEABSC method. This new concept leads to provide an extended Malmquist index and its four-component decomposition in which the effect of balanced factor on the total factor productivity growth can be detected. In fact, the balanced factor measures how much a DMU is align with some defined strategies. The proposed method in this paper has been implemented on the real data of specialized bank branches, and the results show that productivity growth has been affected by the changes in balanced factor and size of branches during the period under evaluation. In the case of positive effect of these changes, strengthen the activities is recommended, otherwise the activities should be changed or modified. Furthermore, providing such a precise and scientific improvement solutions considerably will help managers in order to adopt more constructive decisions.
    Keywords: Data Envelopment Analysis (DEA), Balanced Scorecard (BSC), Malmquist Productivity Index, Balanced Factor
  • Fatemeh Sabouhi, Mehdi Heydari, Ali Bozorgi-Amiri* Pages 55-67
    In the past two decades, natural disasters cause considerable human and financial losses. Since such disasters occur unexpectedly, presenting quick and proper plans, is essential. Transporting evacuees from the affected areas to shelters is among the vital measures in the response phase to the disaster.In this paper, a novel mathematical programming model has been proposed for simultaneous routing and scheduling of relief vehicles with considering relationship between shelters. In evacuation operations, multiple depots for heterogeneous fleet of relief vehicles, split delivery and time window constraints have been considered. To show the efficiency of the proposed model, we select a random example, run the model on it and do different sensitivity analysis on the important parameters. These results show that relationship between facilities and capacity of relief vehicles and shelters affect total time of servicing.
    Keywords: Emergency evacuation, Response phase, Scheduling, Multiple depots, Routing of relief vehicles
  • Ali Mohtashami*, Mohammad Naser Sagharichiha Pages 69-86
    Warehouses are used in many factories from the moment of receiving raw materials to the moment of transmitting final products. In this paper, a bi-objective mathematical model is proposed for order picking problem in warehouses and delivery of orders to production/assembly lines. The first considered objective is to minimize the total cost of order picking in warehouse, and the second objective is to minimize the average tardiness of delivering orders to production/assembly lines.The proposed model is a mixed integer linear programming problem. Since the under study problem is proved in literature to be a NP-Hard problem, two multi-objective meta-heuristic algorithms are proposed entitled non-dominated sorting genetic algorithm (NSGA-II), and nondominated ranking genetic algorithm (NRGA). Since the optimality of solutions for meta-heuristic algorithms depends on the parameters of algorithms, the Taguchi method is utilized to tune the parameters of algorithms. Finally, computational results from solving different numerical examples with different sizes illustrate the performance of the proposed method.
    Keywords: Warehouse, Order picking, Non-dominated sorting genetic algorithm (NSGAII), Non-dominated ranking genetic algorithm (NRGA), Taguchi method
  • Ali Mohammad Kimiagari*, Ehsan Haji Zadeh, Hosein Dastkhan, Majid Ramezani Pages 87-99
    One of the important risk management tools in financial markets, is financial derivatives. In this study, we investigate the problem of European option pricing. The most key input to option pricing models is volatility. For accurate modeling of volatility, we use three famous GARCH type models including GARCH, EGARCH, GJR-GARCH. With using the results of the best GARCH-type model, we develop two nonparametric models based on Neural Networks and Neuro-Fuzzy Networks to price call options for S&P 500 index. We compare the obtained results with those of Black-Scholes model and show that the Black-Scholes model in not appropriate for at-the-money options. Furthermore, by comparing the Neural Network and Neuro-Fuzzy approaches with Black-Scholes model, we observe that the accuracy of non-parametric models are better than the Black-Scholes model.
    Keywords: Option pricing, GARCH-type models, Black-Scholes model, Non-parametric models
  • Zohreh Saeed Mohammadi, Abolfazl Kazemi* Pages 101-117
    Supply chain's optimal performance needs to obtain a part of the activities, but these activities have not always been favored chain members and in fact each of the involved members in the chain decides independently to increase their profits and not necessarily profit chain and this leads to poor performance of the entire chain. Coordinating is such an important issue that it is widely considered in the supply chain. Naturally, participatory or non-participatory games theory is one of the most prominent tools for analyzing this type of competition and cooperation issues in supply chain.This paper discusses to coordinate of two-level supply chain consisting of a manufacturer and a retailer with using cooperative advertising along with pricing decisions and Manufacturer offer prices discount to retailer where demand is influenced by both prices and advertising. Cooperative advertising is a concerted effort by channel members that occurs to increase customer demand. By using game theory we consider two models of the relationship between manufacturer and retailer which consists of noncooperative nash game and cooperative game and bargaining model is discussed to share the extra joint profit in cooperative game based on of players’ risk attitude and bargaining power.
    Keywords: Supply Chain, Game theory, Coordination, Cooperative advertising, Discount
  • Ali Mohammad Maysami, Hamed Salmanzadeh*, Mostafa Salehi Pages 139-148
    We investigate a closed-loop supply chain in this article that manufacturer has two channels for satisfying the demand: producing brand-new products or remanufacturing returned items. There is no difference between brand-new products and returned one so they can be sold at the same market with the same price. In this article, demand has price sensitive uncertainty. Also returns are stochastic and price sensitive too. In addition we define acceptance quality level for acquiring returned products. Therefor a mathematical model developed to maximize total profit of system that determines selling price, production quantity of brand-new products and remanufactured one, acquisition price and minimum acceptance quality level for returned items.
    Keywords: Integrated logistics, Reverse supply chain, Uncertainty, Genetic algorithm, Pricing
  • Seyed Babak Ebrahimi *, Seyed Morteza Emadi Pages 149-160
    In recent years, willingness to invest and trade of securities has been grown by retail investors. This group of investors, mainly trade in average or low volume levels, therefor they should consider some restrictions which have not been added to most classic financial portfolio optimization models such as Markowitz. Some of these limitations are transaction costs and the number of assets in the portfolio. In this paper, the constraints of model have been modified to maximizing the portfolio return and achieve better risk estimation and also five activated industrial indexes has been chosen since 2009 up to 2012 and optimal investment portfolio was formed with the noticed model. We hired, multivariate GARCH family models (MGARCH) as Vech, BEKK, CCC and DCC to reach conditional covariance’s matrix and then we calculate, the optimal portfolio weights for each group of industries.
    Keywords: Markowitz model, Retail investors, Multivariate GARCH models, Investment portfolio
  • Danial Dadmohamadi, Abbas Ahmadi * Pages 161-174
    Credit risk in bank industry is the probability of non-repayment of obligations by customers at specific time. It is one of the most important hazards for banks and private institutes. Due to huge bulk of banks’ overdue receivables, establishment of a Credit Scoring (CS) system is one of the most important means of controlling such a risk. This paper uses the powerful Neural Networks in predicting and mixing them, which can classify customers in two groups of customers who pays their debts on time and customers who don’t. The used model, which has modular based structure and training, is named Hierarchical Mixture of Neural Networks (HMNN) . In mentioned model, for the decomposition of problem among networks and combining results to achieve the final prediction and also the method of training of it uses new approach. The purposed approach applies Binary Particle Swarm Optimization (BPSO) for dimension reduction and decomposing the problem among modules at first, then using the modulation of the training rules specific to each module and the general training rule of this network. Results are achieved in compersion with Multi-Layer Perceptron and Laterally Connected Neural Network.Based on observed results, the suggested model could predict customers’ behaviour with punctuality.
    Keywords: Bank Industry, Credit Scoring (CS), Binary Particle Swarm Optimization (BPSO), Modular Neural Network, Hierarchical Mixture of Neural Networks (HMNNs)
  • Mona Asadi, Mohammad Ali Shafia*, Saeed Yaghoubi Pages 175-190
    Natural disasters cause deaths of thousands and affect millions of people every year. Thus, we should think about disaster preparedness planning to reduce the impact of them. Location of distribution centers and allocation of affected people to these centers are very important in emergency management, because they cause to reduce the relief time and damages caused by the disasters. This paper aims to locations of distribution centers and allocation of affected area to these centers by considering dynamic and uncertain demands, to reduce cost and increase reliability. At this article the reliability is considered as the backup depots, probability of failures for the routes and depots, and as a separate objective. Also uncertainty is displayed as a scenario and allocation of established depots are done according to different scenarios. A case study about earthquake in Tehran city is selected and implemented in the model to evaluate and validate the proposed model. Result shows that we can increase the satisfied demands and reliably by using the proposed model which has a significant important in emergency management.
    Keywords: Reliability, Dynamic demand, Multi-objective optimization, Earthquake of Tehran, Emergency management
  • Elham Hashemi Shad, Anusheh Rahmani*, Puneh Blook Nakhjiri, Faezeh Mousavi, Narges Shahroudi Pages 191-201
    Proficiency testing is one of the external quality control techniques that can determine quality control program efficiency in each laboratory. The purpose of this paper was studying laboratories’ skill in measurement of conductor electrical resistance and determining factors to improve the performance of laboratories. In this paper, according to the results of implementation of the standard harmonized project (Taha) in Iran in 1392, number of standard Co. laboratories and also the importance of safety in electricity industry, Solid conductor cable is selected as proficiency test item. In this article, some significant factors affecting in the test results like complying with isothermal conditions, type and calibration status of instruments and implementing laboratory quality management system based on international standard ISO/IEC17025 were studied. This process was done with 19 participants based on sequential participation scheme. According to the statistical analysis, laboratories were ranked based on Z-score and the difference, D. 63.15% of participants obtained acceptable Z-score and D in measurement of electrical resistance parameter in the conductor. Statistical analysis shows that 60% of participants who achieved “A” quality level, have appropriate and calibrated instruments and isothermal condition and implement ISO / IEC 17025 on their management system.
    Keywords: Quality control, Proficiency testing, Sequential participation scheme, Proficiency test item, Assigned value robust statistical method