فهرست مطالب
فصلنامه آموزش مهندسی ایران
پیاپی 44 (زمستان 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/12/01
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 1-16مقایسه محتوا و روش های آموزش مهندسی در کشور ایران و برخی از کشورهای صنعتی با تطبیق موردی می تواند نشان دهنده تفاوتی اساسی در فلسفه آموزش عالی در ایران و کشورهای پیشرفته باشد که به نگاه تاریخی ما به علم به عنوان فضیلت و نه به عنوان ابزار بر می گردد. با این حال، چنین مطالعه ای را می توان به سطوح عملی تر آموزش تعمیم داد و آموزش مهندسی به عنوان یک روش تجربی را با آموزش آن در قالب آموزش یافته های تاریخی مقایسه کرد. این مقایسه را می توان در طی دهه های اخیر دنبال کرد و از جمله به محتوای آموزش، ابزارهای آموزش، حجم آموزش، دوره های کارآموزی و قابلیت کارآفرینی دانش آموختگان پرداخت. از نگاه دیگر، می توان روش پذیرش دانشجو و تعداد پذیرش، طول دوره تحصیل، محتوای دروس عمومی، ساختار نظام آموزشی و نقش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در آموزش را مقایسه کرد. هسته های آموزشی پژوهشی از سویی ارائه دروس و اجرای پژوهش را با هم می آمیزند و از سوی دیگر به عنوان واحدهای مستقل مالی به فعالیت پژوهشی می پردازند و این می تواند از تفاوتهای اساسی نظام آموزشی ایران با نظامهای آموزشی پژوهشی باشد.
در این تحقیق، به عنوان نمونه، مقایسه ای در ساختار و محتوای آموزش مهندسی مکانیک در دانشگاه های ایران، آلمان، انگلستان و آمریکا انجام شده است. این مطالعه متوجه روش ها و محتوای آموزش است، نه نتایج آن. در بخشهای پژوهشی و فنی با نشان دادن کاستی هایی در به روزکردن محتوا و روش، به ارائه مفاهیمی نو در فلسفه آموزش مهندس و ابزارهای آن از جمله آموزشدانشجو محور، آموزش مبتنی بر مسئله و آموزش در محیط سرشار از فناوری پرداخته شده است.
کلیدواژگان: آموزش مبتنی بر مسئله، آموزش دانشجو محور و مشارکت در آموزش -
صفحات 17-35در آموزش و نظام سنتی یاددهی یادگیری سه رکن اصلی آموزش شامل مدرس، دانشجو و محتوا مورد توجه قرار می گیرند و فعالیتهای مدرس به صورت کنشی متقابل با دانشجویان به منظور ایجاد یادگیری، تداعی آموزش سنتی کلاسی یا به کارگیری ارتباط رو در رو و حضوری است. این در حالی است که آموزش باید در بر گیرنده تمام فعالیتهای هدفمند یادگیری باشد و علاوه بر ارتباط رو در رو و حضوری، از طرق دیگری نظیر آموزش از راه دور، یادگیری مجازی و سایر قابلیتهای فناورانه انجام شود.
با توجه به اهمیت آموزشهای مهندسی در تولید و نشر دانش، چگونگی و تفاوتهای اساسی سبک های آموزش مهندسی با سایر رشته ها و گروه های آموزشی از یک سو و گسترش فناوری های آموزشی و اطلاعات و ارتباطات از سوی دیگر، در راستای توسعه نظام یاددهی یادگیری دروس مهندسی لازم است علاوه بر ارکان سنتی نظام آموزش کلاس محور شامل مدرس، دانشجو و محتوا، رکن اساسی دیگری به عنوان رکن چهارم نظام یاددهی یادگیری دروس مهندسی مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله با توجه به تفاوتهای سطح کیفیت ارائه دروس و خدمات و پشتیبانی های آموزشی دانشکده های مهندسی معتبر ایران و جهان، براساس پژوهش انجام شده در سطح این دانشکده ها، راهکار تقویت رکن چهارم نظام یاددهی یادگیری و ارتقای کیفیت آموزشهای مهندسی با استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات تبیین و پیشنهاد شده است. محور اصلی راهکارهای پیشنهادی این پژوهش دقت در تنظیم و ارائه محتوا، ضبط حرفه ای صوتی و تصویری محتوا، ذخیره سازی، نگهداری و به اشتراک گذاری محتوای ارائه شده در کلاسهای آموزش مهندسی و ایجاد امکان دسترسی مداوم افراد مجاز به محتوا به صورت منعطف با استفاده از قابلیتهای فناوری های اطلاعات و ارتباطات و خدمات افراد/ موسسات حرفه ای است.کلیدواژگان: آموزش مهندسی، آموزش عالی، کلاس درس، کیفیت آموزش، یاددهی، یادگیری، فناوری اطلاعات و ارتباطات -
صفحات 37-49چکیده: رشته مهندسی شیمی یکی از گسترده ترین و پرکاربردترین رشته های مهندسی است. دانش آموختگان این رشته بر حسب گرایش تحصیلی، موقعیتها و مسئولیتهای متفاوتی در جامعه دارند. از آنجا که حتی سرپرست رده پایین نیز یک مدیر محسوبمی شود، مهندس شیمی می تواند از علم مدیریت در تمام فرایندهای کنترل، رهبری، سازماندهی، تصمیم گیری، خلاقیت و نوآوری و...، در جایگاه مدیریتی خود استفاده کند. لذا، در این مقاله بر لزوم آشنایی دانشجویان مهندسی شیمی با درس مدیریت در قالب واحد درسی اصلی، که تامین کننده نیاز های مدیریتی به روز باشد، تاکید شده است.
کلیدواژگان: مدیریت، مهندسی شیمی، واحد درسی، تصمیم گیری، مسئولیت، سازماندهی -
صفحات 51-74آموزش دانشگاهی مهندسی معدن در کشور ایران با تاسیس دانشگاه تهران در سال 1313 آغاز شد. پس از انقلاب، و به دنبال بازگشایی دانشگاه ها در سال 1362، برنامه های آموزش مهندسی معدن به صورتی متمرکز در چند مرحله بازنگری و در نهایت در سال 1376 برنامه ای ارائه شد که هم اکنون نیز در دانشگاه های کشور اجرا میشود. گذشت بیش از یک دهه از آخرین بازنگری برنامه آموزش اکتشاف معدن، که همزمان با تحولات چشمگیر در فناوری های اکتشاف و استخراج معدن در جهان بوده است و همچنین، نیاز مبرم به راه اندازی دوره های جدید کارشناسی مهندسی در زمینه های دیگر اکتشاف از جمله اکتشاف نفت، اکتشاف منابع آب زیر زمینی و اکتشاف بلایای طبیعی، بازنگری مجدد برنامه موجود را ضروری ساخت. در مقاله حاضر در خصوص تاریخچه آموزش مهندسی معدن در ایران و کاستی های برنامه کنونی به اختصار مطالبی بیان شده است. در برنامه آموزشی جدیدی که بدین منظور طراحی و در این مقاله ساختار آن تشریح شده است، مهندسی اکتشاف به صورت یک دوره آموزشی مستقل، و نه گرایشی از مهندسی معدن، پیشنهاد شده است. در برنامه جدید دانشجویان با انتخاب دروس تخصصی مناسب در سال چهارم قادر خواهند بود در یکی از گرایشها یا خوشه های مهندسی اکتشاف (معدن، نفت، آبهای زیر زمینی و بلایای طبیعی) به اخذ مدرک کارشناسی نایل شوند.
کلیدواژگان: کارشناسی مهندسی معدن، اکتشاف معدن، اکتشاف نفت، اکتشاف آبهای زیر زمینی، اکتشاف بلایای طبیعی، آموزش مهندسی و ایران -
سیستم پشتیبانی تصمیم گیری برای اندازه گیری و سیستم دینامیکی برای تحلیل بهره وری منابع انسانی دانشکارصفحات 75-113چکیده: در این مقاله یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری و یک سیستم دینامیکی معرفی شده است تا اولا، با کمک ابزارهای مختلف ریاضی، منطق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی، میزان بهره وری منابع انسانی دانشکار به صور مختلف نشان داده شود، ثانیا، عوامل و عللی که در ایجاد وضعیت موجود منابع انسانی دانشکار نقش دارند، به ترتیب اهمیت مشخص شوند، ثالثا، راهکاری مناسب از میان راهکارهای موجود برای ارتقای بهره وری منابع انسانی دانشکار به کاربران پیشنهاد و بر اساس روابط سیستم های دینامیکی، میزان تاثیر عوامل بهره وری بر یکدیگر و رفتار آنها تحلیل شود. همچنین، مدل دینامیکی استخراج شده در نرم افزار و نسیم طراحی، شبیه سازی و اعتبارسنجی شده است. این مدل امکان تحلیل دینامیکی بهنگام را برای سازمانها میسر می سازد؛ این سازکار بر اساس یک الگوریتم سه مرحله ای حل مسئله شامل شناخت مسئله، شناخت علل و ارائه راه حل بنا شده است. الگوریتم مذکور در شرکت آلوپن و صبا آزمایش و ارزیابی شده است.
کلیدواژگان: بهره وری منابع انسانی دانشکار، آنالیز سلسله مراتبی، اندازه گیری، تحلیل -
صفحات 115-129چکیده: با افتتاح پی در پی دوره های جدید دانشگاهی، رشته معماری منظر در سطح جهانی به سرعت در حال رشد است. همزمان با توسعه کمی آموزش معماری منظر طی حدود یک قرن گذشته، در سالهای اخیر روند بازنگری در محتوای برنامه درسی این رشته نیز شتاب فزاینده ای یافته است. در بازنگری برنامه آموزشی تعیین دانش و مهارتهای اساسی که لازم است تا معماران منظر برای ایفای مسئولیت حرفه ای خود بیاموزند، نقش حیاتی دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با مرور تحلیلی متون تخصصی تعلیم و تربیت معماری منظر، بررسی تجربه های دانشگاه های گوناگون جهان و مرور تقاضای بازارکار، چارچوبی به عنوان «چارچوب دانش و مهارتهای اساسی مورد نیاز معماران منظر» تدوین شود. یافته های این نوشتار نشان می دهد که بر مبنای تبیین ابعاد ماهوی و رویه ای معماری منظر و مولفه های مورد نیاز در هر یک از آنها می توان به چارچوب مذکور دست یافت. در این خصوص، رویکرد کل گرایی انسانی محیطی به عنوان بعد ماهوی و مولفه های اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، تکنولوژیکی، ارتباطی و مدیریتی در زیر مجموعه ابعاد رویه ای معماری منظر مطرح اند. این چارچوب در شرایط ایران و جهان از طریق دسته بندی محتوا و برنامه های درسی مورد نیاز شامل هریک از مولفه های مذکور قابل اجراست.
کلیدواژگان: معماری منظر، آموزش، برنامه درسی، مهارت، دانش -
صفحات 131-151
چکیده: حفاظت و احیای اماکن فرهنگی تاریخی مهارتی میان رشته ای است که نیازمند دانسته های متنوعی از دیگر تخصصهای مهندسی و هنر و علوم اجتماعی است. به همین دلیل، آموزش این رشته دارای ابعاد گوناگون و پیچیدگی های خاصی است. میراث غنی تاریخی و فرهنگی سرزمین ایران، چه از نظر تعداد و چه از نظر تنوع و کیفیت، اهمیت تدوین و رعایت استانداردهای حرفه ای و نظام ترویجی و آموزشی متناسب با آن را دوچندان می کند. از آنجایی که بخش عمده ای از این نظام در قالب برنامه های آموزش عالی در دانشگاه ها تنظیم شده است، و با توجه به کاستی های موجود در زمینه تربیت نیروی متخصص و حرفه ای که تبعات جبران ناپذیری را به همراه دارد، در این مقاله تلاش شده است تا با آسیب شناسی بخشی از دروس ارائه شده در برنامه دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی، الگوی اصلاح شده آن نیز ارائه شود.
کلیدواژگان: آموزش، مرمت، حفاظت، احیا و میراث فرهنگی -
صفحات 153-169
چکیده: از جمله ابداعاتی که در کتاب الحیل بیان شده است، چراغهایی هستند که از نظر طراحی و ساز کار در نوع خود بی نظیرند. الحیل عنوان کتابی است که در قرن سوم هجری در شهر بغداد توسط احمد بن موسی به رشته تحریر در آمده است. احمد بن موسی یکی از سه فرزند موسی بن شاکر خراسانی است که در تاریخ علم و دانش به «بنو موسی (فرزندان موسی)» مشهورند و از زمره دانشمندان برجسته ایرانی پس از اسلام به شمار می رود. از وی اختراعات و ابداعات زیادی در زمینه علم مکانیک به جا مانده است که شرح آنها در نسخ خطی کتاب الحیل بیان شده است. طراحی مجدد، بازسازی و آزمودن مکانیزمهای به کار رفته در طراحی این چراغها در قالب طرحی پژوهشی با عنوان «طراحی و ساخت فناوری های دانشمندان قدیم ایران» در پژوهشکده مکانیک سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران به مرحله اجرا در آمده است. در این مقاله مکانیزمهای به کار رفته در این چراغها و کارکرد آنها از دیدگاه مهندسی امروز بررسی و چگونگی فرایند طراحی آنها ارزیابی شده است. در فرایند طراحی این چراغها نوعی تفکر تکاملی مشاهدهمی شود که با پیروی از این تفکر، هر چراغ از مکانیزم چراغ قبلی بهره جسته و در جهت کامل کردن کارکرد آن مکانیزم دیگری نیز بدان افزوده شده است. در طرحهای مذکور چراغ اول از ساز کار تغذیه خودکار روغن از محل یک مخزن اصلی برخوردار است و چراغ دوم مکا نیزم فتیله خودکار دارد و چراغهای سوم و چهارم که در واقع، یک طرح محسوب می شوند، آمیزه ای از دو مکانیزم به کار رفته در دو چراغ اول و دوم هستند. اما در طراحی آخرین چراغ، احمد بن موسی فقط مکانیزم حفاظت از شعله در برابر وزش باد را مطرح کرده است، ولی از آنجا که کلیه چراغهای مذکور در کتاب الحیل در اینجا مورد بررسی قرار گرفته اند، لذا، به چراغ مقاوم در برابر باد نیز پرداخته شده است.
در نهایت، نمونه های بازسازی شده مورد آزمون قرار گرفتند و نتایج به دست آمده از آزمونها نشان دادند که کارکرد این چراغها با آنچه در کتاب الحیل قید شده است، یکسان است. از دیگر یافته های مهم این طرح می توان از طراحی مکانیزمهای کنترل مکانیکی و هیدرو مکانیکی نام برد که با توسعه به هنگام آنان می توان از آنها در آموزش مهندسی و صنعت بهره گرفت.کلیدواژگان: کتاب الحیل، احمد بن موسی بن شاکر خراسانی، بنو موسی، چراغهای خودکار و چراغ
-
Pages 1-16A comparative study of education of engineering in Iran and some developed countries reveals a fundamental difference in the philosophy of education. In Iran learning is a merit, while today education is an investment. This fundamental difference has been reflected in methods and contents of the education disciplines. Different aspects of engineering education such as the length of the courses, contents of each course, optional and compulsory courses, grading system, graduate levels, mathematics and the basic physics, research-education sections and the role of universities in creating wealth is discussed in this comparative study. In this paper this comparison is focused on education engineering mechanics in Iranian universities and some elite universities in the UK, Germany and USA. The paper suggests new concepts in education such as student-centered teaching, problem-based learning, and technology- enriched-active learning.Keywords: engineering education, student-centered learning, PBL, TEAL
-
Pages 17-35In traditional instruction system, the three elements including instructor, student, and curriculum are foundations which make the learning a process of interaction of both teachers and students’ during physical presence. This form of education is not adequate at the current condition of technology. Because an efficient system of education must include all available activities, such as distance learning, virtual learning, and other technological potentials. Nowadays the rapid growth of information technology and communication has provided new opportunities for modern education. For developing and promoting the education system, it is necessary to include the forth element in education system. This will play an important role besides other elements of traditional education system compromised of teacher, student and curriculum. Based on the research carried in this article, by taking into consideration the differences in level of teaching quality and educational services, in the accredited colleges of engineering in Iran and the world, the procedure of upgrading the fourth element of engineering courses teaching-learning system through utilization of information and communication technologies have been investigated and suggested.Keywords: Engineering instruction, Teaching, learning, course callas, higher education, quality of education, ICT
-
Pages 37-49Chemical engineering is one of the most versatile and largest engineering fields. Chemical engineering graduates have different status based on their area of study and responsibility in society. Since a low level coordinator is recognized as a manager, chemical engineers could benefit from management science for all control processes, leadership, organizing projects, decision making, creativity and innovation, etc. Therefore this paper emphasizes projects necessity of management course for chemical engineering as an obligatory course, which is a basic need for update management.Keywords: Management, Chemical engineering, course study, decision making, Responsibility, Organizing
-
Pages 51-74Mining engineering education in Iran started with the establishment of University of Tehran in 1934. After the revolution of 1979, the planning of higher education programs was centralized and the present BSc program of mining engineering was introduced in 1997. This paper presents some deficiencies of the existing program and introduces a revised version, which is designed based on the national needs and international trends. In this program, a new "BSc exploration engineering" is introduced. In the fourth year of this program, students can choose one of the clusters of courses in mining exploration, petroleum exploration, groundwater exploration or geo-hazards investigation.Keywords: engineering education, BSc program, Mining Engineering, Mining exploration, petroleum exploration, groundwater exploration, geo-hazard investigation, Iran
-
Pages 75-113In this paper, we present a DSS and a SD tools. At first it measures knowledge worker productivity; secondly, it defines causes of knowledge worker productivity in exist status; thirdly, it presents solutions for promotion of knowledge worker productivity from exist status to optimum status and finally; it analyzes by SD tools and simulates in Vensim Software. These steps establish the three-phase algorithm and this algorithm has been tested in Alupan Company.Keywords: Knowledge worker productivity, AHP, measurement, analysis
-
Pages 115-129There is an increasing interest in establishing new degrees of landscape architecture in all over the world. Along with the growth in the number of universities which offer landscape architecture program, the qualitative review of program contents has been increasing. Requisite knowledge & skills for landscape architects have an essential role in reviewing of educational program. This paper intends to analyze the training & educational text about landscape architecture, experiments of universities and employment demands. The outcome of these studies is a knowledge-based framework for landscape architects. In this framework the most important knowledge and requisite skills which landscape architects need them, are represent. Findings of this paper explain that we can shape the above framework according to the procedural and natural dimensions of landscape architecture. Landscape architecture encompasses the holistic humanistic-environmental approach of landscape architecture as a natural dimension and economic, social, technological, administrative and communicational items as procedural dimensions. This framework could be implemented in Iranian universities.Keywords: Landscape Architecture, Education, Program, skill, Knowledge
-
Pages 131-151
As an interdisciplinary profession, conservation of historic places has a vast connection with other branches of knowledge such as engineering, art and social science. The education of this profession, for the same reason, is a complicated and multidimensional issue. The rich and numerous cultural and historical heritage of Iran indicate the significance of establishing appropriate standards and educational programs for the promotion of this profession. Because of the main body of these programs are focusing on the higher education courses in universities, and due to inappropriate syllabus and quality of such courses, this article aims to evaluate some main part of the bachelor degree program and also present a revised method of teaching in this field.
Keywords: Education, restoration, Conservation, Rehabilitation, cultural heritage -
Pages 153-169
From the one hundred inventions and innovations presented in the book “Al-Hiyal", lamps have unique and No comparable designs in their mechanisms in comparison with other samples. “Al-Hiyal" is the title of a book which has been written in the 10th century A.C. by Ahmad Ibn Musa. He was one of the three sons of Musa ibn Shaakir Khorassani who are known as "¬Banu Musa" by the historians and scientists. They are the most famous and out standing Iranian scientists of the Islamic era. All of his innovations and inventions have been presented in the hand written versions of the book "Al-Hyial". Redesign, remanufacture and testing the applied mechanisms of these lamps are parts of a research project undertaken by the Mechanical Engineering Research Center of the Iranian Research Organization for Science and Technology. In this article all the mechanisms applied in these lamps from design view point have been appraised and discussed. However during the course of this project “a progressing design process” in innovative thinking of Ahmad ibn Musa has been observed. This achievement is the most important outcome of this project which ought to be taught in engineering courses. However, all the lamps were redesigned and manufactured according to the details presented in the book. Tests results of the manufactured samples showed perfect agreement between the outcomes of the tests and the performance mentioned in the book.
Keywords: Book Al-Hyial, Ahmad Ibn Musa ibn Shaakir Khorassani, automatic lamps, lamps
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.