فهرست مطالب

آموزش مهندسی ایران - پیاپی 9 (بهار 1380)

فصلنامه آموزش مهندسی ایران
پیاپی 9 (بهار 1380)

  • 152 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1380/03/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • فریدون کیانفر صفحات 1-8
    از سال 1376 طرحی با عنوان کاروزی با همکاری شکت تولیدی موتور، گیربکس و اکسل سایپا(مگاموتور) و دانشگاه صنعتی شریف با هدف اصلی توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه در حال اجراست. کلیات این طرح این است که هر ساله تعدادی دانشجوی کارشناسی سال اول در رشته های مهندسی مورد نظر شرکت مگا موتور به عنوان کارورز انتخاب می شوند. این دانشجویان در طول زمان تحصیل دوره کارشناسی خود به طور متوسط هفته ای یک روز کامل کاری را مطابق برنامه در شرکت مگاموتور به کارورزی می پردازند. به نظر بسیاری از کسانی که در طرح کارورزی شرکت دارند، کارورزی بالقوه می تواند بستر خوبی برای توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه باشد، هرچند شکل فعلی آن در شرکت مگاموتور به علت بی توجهی به خواسته های عناصر درگیر آن اشکالات زیادی دارد. در این پروژه سعی بر این است که با مشخص کردن عناصر درگیر در طرح کارورزی و خواسته های آنها، کلیات نظام اجرای آن برای رشته های مهندسی به گونه ای پیشنهاد شود که با اجرای آن بتوان هرچه بیشتر به هدف اصلی آن رسید.
    کلیدواژگان: کارورزی، آموزش مهندسی، ارتباط دانشگاه و صنعت
  • محمود یعقوبی، خالد کریمی، محید ملکی صفحات 9-44
    یکی از زیر شاخه های مهنددسی مکانیک و مهندسی شیمی، انتقال حرارت است. کاربرد انتقال گرما به دلیل کاربرد گسترده آن در صنایع مختلف بر مبنای پدیده های فیزیکی بسیار مهمی استوار شده که توسط دانشمندان و محققان از قرن شانزدهم به تدریج شناخته و ارایه شده است. دانش پایه و پدیده های اصلی علم انتقال حرارت در فاصله سالهای 1930 1880 مدون شده و کابردهای عمده آن از سال 1930 تا کنون گسترش یافته است و هر ساله نیز به مراتب بیشتر می شود. در این مقاله تلاش شده است تاریخچه مختصری از روند توسعه دانش انتقال گرما و پدیده های مرتبط با آن از قرن شانزدهم تا ابتدای نیمه دوم قرن بیستم گردآوری و ارایه شود. این اطلاعات عمدتا از مرجع چهار اقتباس شده، ولی سعی شده است که از سایر منابع موجود به خصوص دانشنامه بریتانیکا نیز استفاده شود. برای هر یک از پدیده های شناسایی شده مرجع جدیدی اضافه شده است تا خوانندگان در صورت علاقه بتوانند پدیده مربوط را به طور مفصل در مرجع مربوط پیدا و مطالعه کنند. در انتها به نتایج و فعالیت های حاضر در زمینه انتقال حرارت اشاره شده است تا علاقه مندان با منابع جدید نیز آشنایی پیدا کنند.
    کلیدواژگان: انتقال حرارت، گرما، انرژی، قوانین انتقال گرما
  • محمد ابراهیمی صفحات 45-61
    در این مقاله طراحی و تهیه یک نرم افزار جامع کامپیوتری برای آموزش و تحلیل عملکرد انواع مختلف درایوهای موتور القایی توضیح داده شده است. برای این منظور از زبان مطلب 3/5 و جعبه ابزار سیمولینک استفاده شده است. در این نرم افزار اجزای مختلف یک درایو به صورت بلوک های مستقل وجود دارند. بعضی از این اجزا عبارت اند از : موتور القایی، اینورترهای CSI ، اینورتر VSI ، تخمین گر شار و گشتاور، کنترل کننده های سرعت، گشتاور و شار، مولد بردارهای یکه و غیره. از ترکیب این اجزا به سهولت می توان انواع کنترل کننده های موتور القایی به روش های مختلف اسکالر، برداری مستقیم و غیر مستقیم را طراحی و شبیه سازی نمود و عملکرد هر یک را بررسی کرد. در مقاله حاضر، به عنوان نمونه سیستم کنترل اسکالر و کنترل برداری مستقیم با جهت یابی شار استاتور، در سیستم فاقد حسگر سرعت ارایه شده است. این نرم افزار قابلیت های مطلب 3/5 را بسط و توسعه داده است و می توان از آن به عنوان مکمل جعبه ابزار های فعلی مطلب برای آموزش و تجزیه و تحلیل عملکرد درایوهای موتور القایی، انجام دادن تحقیقات جدید و همچنین در آزمایشگاه های کامپیوتری درایوهای الکتریکی به طور اعم و خصوصا برای نمایش عملکرد کنترل کننده های مختلف در درایوهای القایی بهره گرفت.
    کلیدواژگان: نرم افزار، آموزش، پژوهش، درایو موتور القایی، مطلب، جعبه ابزار، سیمولینک، پاور سیستم
  • علی کاوه، شاهین مخترع صفحات 63-78
    بررسی پایداری کلی سازه می تواند در ارتباط رفتار سازه به صورت یک جسم صلب، در مواردی از قبیل واژگونی و لغزش مطرح شود و یا می تواند به رفتار مکانیزمی سازه های سرهم شده از اعضای مختلف مربوط باشد. این مقاله به آموزش و فراگیری کیفی مفهوم پایداری اختصاص دارد و به طور خاص به بررسی برنامه دوره کارشناسی می پردازد. سرانجام با ارایه پیش زمینه ای به منظور آشنایی با شرح حرفه ای پایداری سازه ای پایان می یابد. یکی از ابعاد نوآوری این برنامه، انتقال یک مهارت مهم در تربیت مهندسان عمران و سازه از سطح دوره کارشناسی ارشد به شکل یک تمرین قابل درک برای دوره های کارشناسی است. روش فراگیری از طریق "انجام" به خودی خود در دوره های تحصیلات تکمیلی، نوآوری جدیدی محسوب نمی شود. اما کاربرد آن در به کارگیری نگاه کاوشگر دانشجو و روند بازخورد، در این مورد خاص می تواند نوآوری محسوب شود، به خصوص در دوروس کارشناسی که آموزش به صورت عام بر محور "تدریس" استوار است.
    کلیدواژگان: پایداری سازه، آموزش، مهاربندی، قاب فلزی، بارهای افقی
  • غلامحسین دانشی صفحات 79-92
    در این مقاله روش های اجرایی طراحی در مهندسی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. عوامل موثر در موفقیت یک طرح مهندسی مطرح شده و مراحل اجرایی آن بررسی شده است. طراحی یک واحد تهیه فروسیلیسیم، یک پرس 160 تن هیدرولیک ، یک بالابر و یک مته بررسی گردیده است.
    کلیدواژگان: روش های اجرایی، طراحی، مهندسی، طراحی کوره عملیات حرارتی، طراحی پرس هیدرولیک، طراحی مته، طراحی بالابر
  • محمد نقی زاده صفحات 93-117
    ظاهر امر چنین می نماید که برای آموزش و پژوهش در هر رشته ای از علوم، به ویژه علوم مهندسی، تسلط بر علوم پایه شرط اصلی ورود به آن علم و همچنین توفیق در آن است. تجربه ها و پژوهش ها بیانگر آن است که هر عالم و محققی قبل از هر چیز متاثر از جهان بینی خویش می باشد. در واقع، به عکس آنچه بعضا گفته می شود که " علم نمی تواند مستقل از جهان بینی و به عبارتی بدون توجه به معنویت مورد نظر انسان مطرح باشد" وجیزه حاضر در پی شناسایی ارتباط بین جهان بینی و جنبه های معنوی ان با علوم مهندسی و مقایسه اجمالی آن در گذشته و حال خواهد بود.
    کلیدواژگان: علم، آموزش، جهان بینی، فرهنگ، معنویت
  • رضا حسینی، کریم اسلاملوئیان صفحات 119-133
    در این مقاله متوسط طول تحصیل در دوره های دکترا و کارشناسی ارشد(فوق لیسانس) در دانشگاه های کانادا در دهه 1980 و پنجساله اول دهه 1990 در رشته های تحصیلی مهندسی، علوم، علوم انسان، کشاورزی و علوم زیستی مورد ارزیابی قرار گرفته و تحلیل شده است. بر اساس شواهد، پیش بینی شده است که طول متوسط تحصیل در این دوره ها و در رشته ها و زمینه های مورد بررسی کاهش یابد.
    کلیدواژگان: طول دوره، کارشناسی ارشد، دکتری، علوم، مهندسی، کانادا
  • محمد خشنودی صفحات 135-152
    این مقاله به تاریخ و روند شکل گیری اصول بنیادی ترمودینامیک به ویژه مفهوم انتروپی می پردازد. در بخش نخست با تقویم نگاری از انقلاب صنعتی در اروپا و اختراع ماشین های بخار و گرمایی برای تبدیل حرارت به کار، چگونگی بهبود بازدهیآنها به ویژه تلاشهای سعدی کارنو در دهه 1820 تشریح و یافته ها و نیز اشکالات نظری وی بررسی می شود. تنظیم و نشر اندیشه های کارنو توسط کلاسیوس در دهه 1850 و معرفی واژه انتروپی و کاربردهای اولیه آن توضیح داده می شود. همزمان شکل گیری قانون اول ترمودینامیک توسط ژول و مایر بررسی شده و سپس کوشش های کلوین و پلانک برای تنظیم قانون دوم ترمودینامیک شرح داده می شود. گسترش کاربردهای انتروپی توسط هلمهولتز و گیب و سپس شکل گیری قانون سوم ترمودینامیک توسط نرنست، پلانک و اینشتین در سال 1906 توضیح داده می شود. از طرف دیگر بیان مفهوم آماری انتروپی توسط بولتزمن و تاثیر پیشرفت های شگرف فیزیک در شناخت میکروسکوپیک ماده، مراحل شکل گیری ترمودینامیک آماری(1900)، مکانیک آماری(1910) ، سپس مکانیک کوانتوم آماری(1925) و سرانجام نظریه اطلاعات (1948) شرح داده می شود. در بخش دوم کاربردها مهم انتروپی در تعریف فرایندهای آرمانی، محاسبه بازدهی ماشین های حقیقی و میزان بازگشت ناپذیری در آنها، اصل افزایش انتروپی، مفهوم اکسرژی و قابلیت کاردهی، معرفی کمیت های جدید ترمودینامیکی چون خواص جزیی و اضافی، پتانسیل شیمیایی و اکتیویته، مفهوم تعادل، نگانتروپی، نظریه اطلاعات و سنجش دما شرح داده می شود. در پایان به کاربردهای نوین انتروپی در بررسی سیستم های زنده، علوم انسانی، جامعه شناسی و تاریخ اشاره می شود.
    کلیدواژگان: ترمودینامیک، قوانین ترمودینامیک، انتروپی، تاریخ ترمودینامیک، تاریخ علوم
|