فهرست مطالب

پردازش و مدیریت اطلاعات - سال بیستم شماره 3 (پیاپی 44، بهار و تابستان 1384)

پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال بیستم شماره 3 (پیاپی 44، بهار و تابستان 1384)

  • 28 صفحه، بهای روی جلد: 15,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/05/18
  • تعداد عناوین: 9
|
  • مقالات
  • مریم اسدی صفحه 1
    مهم ترین مزیت و رسالت شبکه های رایانه ای، اشتراک منابع سخت افزاری و نرم افزاری و دستیابی سریع و آسان به اطلاعات است. کنترل دستیابی و نحوه استفاده از منابعی که به اشتراک گذاشته شده اند، از مهم ترین اهداف یک نظام امنیتی در شبکه است. با گسترش شبکه های رایانه ای (خصوصا اینترنت)، نگرش نسبت به امنیت اطلاعات و سایر منابع به اشتراک گذاشته شده، وارد مرحله جدیدی گردیده است. در این راستا لازم است که هر سازمان برای حفاظت از اطلاعات ارزشمند، به یک راهبرد خاص پایبند باشد و براساس آن، نظام امنیتی را اجرا نماید. نبود نظام مناسب امنیتی، بعضا پیامدهای منفی و دور از انتظاری را به دنبال دارد. توفیق در ایمن سازی اطلاعات، منوط به حفاظت از اطلاعات و نظام های اطلاعاتی در مقابل حملات است؛ بدین منظور از سرویس های امنیتی متعددی استفاده می گردد. مقاله حاضر با توجه به این رویکرد به طبقه بندی فناوری های امنیت اطلاعات، براساس دو ویژگی خواهد پرداخت: مرحله خاصی از زمان که در هنگام تعامل فناوری با اطلاعات، عکس العمل لازم در برابر یک مشکل امنیتی، ممکن است کنشی یا واکنشی باشد، و سطوح پیاده سازی نظام های امنیتی در یک محیط رایانه ای.
    کلیدواژگان: امنیت اطلاعات، اطلاعات، فناوری، رده بندی، شبکه کامپیوتری
  • غلام حیدری صفحه 17
    هرچند محمل های اطلاعات در طی زمان همواره در حال دگرگونی هستند، با این حال ارزیابی کیفی و انتقادی اطلاعات، از ابتدا یکی از نقش های سنتی کتابداران به حساب می آمده است. امروزه شبکه جهانی وب یکی از مهم ترین منابع و محمل های دسترسی به اطلاعات محسوب می گردد و از آنجا که استفاده از اینترنت روز به روز در حال افزایش است، همزمان با حجم عظیم اطلاعات درست و معتبر، به دلیل نبود فیلتر داوری و ویراستاری و این که مراحل ویرایش مرسوم در روند انتشار منابع چاپی را طی نمی کنند، اطلاعات نامعتبر بسیاری در اینترنت انتشار می‎یابد. بسیاری از اطلاعات قابل دسترس از طریق اینترنت، نه تنها غیرمفید هستند، بلکه حتی ممکن است نادرست یا گمراه کننده هم باشند. این امر بویژه در مورد اطلاعات پزشکی اهمیت بیشتری دارد و نگران کننده به نظر می‎رسد، چرا که ممکن است خیلی از کاربران، اینترنت را به عنوان منبعی برای کسب اطلاعات پزشکی خود، خانواده و دوستان مورد استفاده قرار دهند. با توجه به این موارد، ارزیابی انتقادی و کیفی وب سایت ها، اطلاعات موجود در آن ها، و تعیین دامنه کاری آن ها در برخورد با نیازها و احتیاجات استفاده کنندگان، ضروری به نظر می رسد. این نوشته به تحلیل و ارزشیابی وب سایت ها و منابع اطلاعات الکترونیکی موجود در وب می پردازد و روش ها و معیارهایی برای ارزیابی اطلاعات الکترونیکی و ارزیابی و گزینش منابع اطلاعاتی مناسب، معتبر و درست، ارائه می نماید.
    کلیدواژگان: وب سایت، معیار ارزشیابی، کیفیت اطلاعات، شبکه جهانی وب، منابع اطلاعاتی الکترونیکی
  • اسماعیل فرامرزی صفحه 33
    در این مقاله مبانی نظری و جنبه های کاربردی مبحث بازشناسی نوری حروف (اسی آر) بصورت جامع مورد بررسی قرار می گیرند و زیربخش ها و بلوک های پردازشی آن معرفی می گردند. همچنین خصایص و پیچیدگی های مختص نگارش زبان فارسی که یک نرم افزار «اسی آر» باید آن ها را در عملیات پردازشی خود لحاظ نماید، بیان خواهند شد. تحقیقات داخلی انجام شده در زمینه «اسی آر» مورد اشاره قرار خواهند گرفت؛ نرم افزارهای معروف تجاری «اسی آر» لاتین و فارسی معرفی، و قابلیت ها و نقاط قوت و ضعف آن ها تشریح می شوند. در آخر هم پیشنهادهایی در راستای انتخاب راهکارهای مناسب به منظور تسریع در حصول یک نرم افزار «اسی آر» کارآمد برای زبان فارسی ارائه می گردد. مخاطب این مقاله، دانش آموختگان رشته های فنی و غیرفنی هستند که قصد دارند درباره این حوزه اطلاعات مقدماتی کسب نمایند. ازاین رو از جنبه های محاسباتی و ریاضیات مسئله چشم پوشی شده است.
    کلیدواژگان: بازشناسی نوری حروف (اسی آر)، تجزیه و تحلیل تصویر مدرک، پردازش تصویر، شناسایی الگوی آماری، زبان فارسی
  • احمد شعبانی صفحه 63
    مفهوم «جهانی شدن» به فرآیندی اطلاق می شود که طی آن جریان آزاد اندیشه، انسان، کالا، خدمات، و سرمایه در دنیا میسر گردد. تاثیر این مفهوم، دگرگونی متغیرهای زمان و مکان را پدید آورده و گسترش ارتباطات در سطح بین المللی قابلیت وقوع یافته است. بر این قرار، داده های کمی اطلاعات در صحنه جهانی ابعاد وسیعی یافته و موجب رشد شبکه ارتباطات در صحنه بین المللی از نظر روابط فردی و اجتماعی شده است. در مقاله حاضر، ضمن توجه به جهانی شدن گستره اطلاعاتی در جهان معاصر، به ارزیابی موضوعات مذکور مبادرت شده، و در نهایت به نتیجه گیری درباره تاثیرات آن بر کتابداری و اطلاع رسانی پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: جهانی شدن، علم کتابداری، علم اطلاع رسانی، جریان آزاد اطلاعات، فناوری اطلاعات
  • اکرم عینی صفحه 73
    مفهوم نیازهای اطلاعاتی در علم اطلاع رسانی همیشه دارای مشکل بوده است. طبق نظر «دروین» و «نیلان»، تقریبا بلا استثنا برای نیاز اطلاعاتی تاکنون تعریفی تعیین نشده است. در این مقاله می خواهیم تا برخی اصطلاحات و نظریه های مرتبط از منظر صاحب نظران را ارائه دهیم.
    کلیدواژگان: نیاز اطلاعاتی، دانشمند اطلاع رسانی، دانشمند کتابداری، تعریف مفهوم
  • کاتارزینا ماترسکا ترجمه: محمدرضا سلیمانی صفحه 87
    عصر دانش شرایط و چالش های جدیدی را برای سازمان ها و گروه های حرفه ای گوناگون به وجود آورده است. درک نیروها و گرایش هایی که آینده قلمرو دانش را شکل می دهند برای کتابداران بسیار مهم است. اقتصاد دانش در یک محیط چند شبکه ای شکل می گیرد. در اقتصاد شبکه ای، شبکه روابط بسیار مهمتر از مالکیت اموال و دارایی است. مقاله حاضر به این موضوع می پردازد که چگونه کتابداران به کارکنان دانش تبدیل می شوند و دیگر گروه های کاری دانش را پشتیبانی می کنند. نقشه ها و مهارت های جدید (بویژه مهارت های ارتباطی و میان فردی که نقش عمده ای در آماده سازی فراورده های اطلاعاتی جدید ایفا می کنند) به عنوان پایه و اساس بحث، منظور شده اند.
    کلیدواژگان: کتابداران، اقتصاد دانش، مهارتها، شبکه ها، کتابخانه ها، ارتباطات
  • بیزا یاتاز ترجمه: لیلا دهقانی صفحه 99
    در این مقاله به اختصار چالش های مربوط به گسترش بازیابی اطلاعات در وب، بخصوص دیگر انواع داده ها، وب کاوی و موضوعات مرتبط با کاوش، همچنین روابط اصلی بازیابی اطلاعات و محاسبات تقریبی، و چگونگی رفع این چالش ها با این تکنیک ها را بررسی می کنیم
    کلیدواژگان: بازیابی اطلاعات، وب (شبکه سراسری جهانی)، موتور جستجو، داده ها، محاسبه تقریبی
  • نقد کتاب
  • بهزاد دوران صفحه 109
    «جامعه اطلاعاتی» امروز دیگر به مدد نشست ها و سمینارهای ملی و منطقه ای و پوشش مناسب خبری آن ها توسط سازمان های اطلاع رسانی رسانه ای کشور، برای قاطبه هموطنان و بسیاری از فارسی زبانان مفهومی آشنا محسوب می شود. آنقدر که هر روزنامه و مجله ای (از مجلات فنی تخصصی گرفته تا نشریات عامه پسند و به اصطلاح زرد) را ورق بزنید، بعید است به مطلبی در اینباره برنخورید. این البته برای یک رشته علمی یا یک حوزه پژوهش تخصصی، هم خوب است و هم بد. خوب است چون از یکسو توجه سیاستمداران را جلب می کند و از سوی دیگر افکار عمومی را نه تنها پذیرای صرف بودجه در آن زمینه می سازد، که این امر را به خواسته ایشان بدل می کند؛ و بد است چون از فرط تکرار و راه یافتن به زبان عامه باعث بی میلی و حتی پرهیز پژوهشگران می شود، و اذهان را آنقدر خسته و ملول می سازد که دیگر توجهی را برنمی انگیزد و در نتیجه هم پشتوانه افکار عمومی را از دست می دهد و هم حساسیت اولیای امور را و بدین ترتیب، پر واضح و آشکار و حتی بدیهی است که دیگر هیچ آدم عاقلی هم پیدا نمی شود که برای چیزی که همه فکر می کنند همه چیزش را می دانند، ذره ای هزینه کند. اما به رغم این همه هیاهو، هنوز کمتر پژوهش جدی و قابل قبولی در این زمینه انجام گرفته یا به زبان فارسی منتشر شده است. این کاستی البته خاص ایران نیست، که تا حدودی عارضه ای جهانی است (تومی 1383: 7).
    در هر حال کتاب حاضر در این وانفسا، چه به اعتبار عنوان پرطمطراقش (که ناشر را واداشته تا آن را ذیل مجموعه «مطالعات راهبردی» دسته بندی نماید)، چه به اعتبار نویسنده اش، و چه به اعتبار ناشرش که از دو سو به مراکز پژوهشی و دانشگاهی نسب می برد، در خواننده انتظارات زیادی ایجاد می کند. در این نوشته پس از معرفی اجمالی کتاب به ارزیابی همین نکته می پردازیم که تا چه پایه در برآوردن چنان انتظاراتی موفق بوده است.
  • مطالب انگلیسی
  • چکیده مقالات
    صفحه 117
|
  • Maryam Assadi Page 1
    The most important advantage and mission for any computer network is to share the hardware and software resources as well as providing a quick and easy access to information. Controlling the extent of access to the shared resources, is one of the most important goals of a network security system. With expansion of computer networks (internet in particular), the attitude towards data security as well as security of other shared resources has entered a new level. It is therefore necessary for organizations to follow a specific strategy for implementation of a security system in order to protect valuable data. An appropriate security system, may lead to somewhat negative, unexpected consequences. Success in securing information is contingent upon protecting information and information systems against intrusions and attacks. To this end numerous security protocols are employed. The present paper attempts to classify these security protocols based on the level of interaction between technology and information as well as levels of security implementation of information systems.
  • Gholam Heidari Page 17
    Although information media have been transformed through the course of time, nevertheless the librarians traditionally took up the part where they made a critical and quality evaluation of information. Today the World Wide Web is considered to be one of the most important information resources as well as a medium. With the exponential growth of the internet, an immense amount of accurate and reliable information is swamped by the overload of unreliable information. This is due to the fact that unlike the print world, many items published on the internet do not undergo a peer review or editorial process. Many of the information accessible on the Net are not only wrong but may be misleading and incorrect. This is of particular concern in case of medical information. It seems therefore necessary to evaluate websites both qualitatively and critically, and assess the information contained thereof and their scope with respect to the needs of patrons. The present paper analyses and evaluates the websites and electronic resources available on the Net and offers methods and standards for assessing electronic information and selecting suitable, reliable information resources
  • Esmael Faramarzi Page 33
    The present paper provides a thorough treatment of the theoretical as well as practical underpinnings for optical character regonition (OCR). It describes the unique characteristics and complexities of Farsi script which an OCR software must be capable of processing. A review of the researches carried out in Iran to date is offered. Popular commercial OCR softwares are compared. Suggestions are offered towards choosing a suitable solution leading to a versatile OCR software for Farsi. In the interest of reaching a larger audience wishing to acquire basic knowledge about OCR, the paper does not deal with computational and mathematical aspects.
  • Ahmad Shabani Page 63
    Globalization is assigned to a process whereby the free flow of thought, human beings, goods, services and capital is made possible throughout the world. The concept has impacted in a way that it has transformed spatial as well as temporal variables. International communications has expanded. In this new convention, information quantities have blown up out of proportion and led to the growth of international communication networks, whether personal or social. The present paper would deal with these topics and draws conclusions based on their impacts on librarianship and information profession.
  • Akram Eini Page 73
    The concept of information needs had always been problematic in information sciences. Some scholar maintains that to date no definition of information needs has been offered. The present paper provides an synopsis of the views held by some of the leading authorities in this area.
  • Katarzyan Materska Page 87
    The knowledge age has created a new context and challenges for different organizations and professional groups. Understanding the forces and trends that are shaping the future of the knowledge territory is very important for librarians. The knowledge economy exists in a multi-networked environment. Under the “network economy” the network of relationships is more important than the ownership of assets. This paper concentrates on how librarians become knowledge workers and support other knowledge workers’ communities. The new roles and skills (particularly communication and interpersonal skills which play a great role in preparing new information products) are presented as a basis for the discussion.
  • Ricardo Baeza-Yates Page 99
    In this paper we briefly explore the challenges to expand information retrieval (IR) on the web, in particular other types of data, web mining and issues related to crawling. We also mention the main relations of IR and soft computing and how these techniques address these challenges.