فهرست مطالب

پردازش و مدیریت اطلاعات - سال بیست و دوم شماره 4 (پیاپی 51، تابستان 1386)

پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال بیست و دوم شماره 4 (پیاپی 51، تابستان 1386)

  • تاریخ انتشار: 1386/05/23
  • تعداد عناوین: 8
|
  • فرامرز سهیلی، فریده عصاره صفحه 1
    پژوهش حاضر در نظر دارد با تحلیل پیوندهای مختلف وب سایت های نانوفناوری ایران به بررسی میزان رؤیت، میزان اثرگذاری و همکاری آن ها با استفاده از شیوه وب سنجی بپردازد. جامعه پژوهش حاضر کلیه وب سایت های مربوط به نانوفناوری ایران می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که وب سایت های نانوفناوری ایران دارای میزان رؤیت، میزان اثرگذاری و حجم صفحات پایینی در محیط وب می باشند. سایت «ستاد ویژه توسعه فناوری نانو»، سایت «ایده پردازی کاربردی در فناوری نانو» و سایت «انجمن نانوفناوری ایران» دارای بالاترین تعداد پیوند دریافتی و در نتیجه بالاترین میزان رؤیت، و وب سایت «دپارتمان نانو» دارای پایین ترین میزان رویت هستند. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که سایت«کمیته نانوفناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر»، سایت «ستاد ویژه توسعه فناوری نانو» و سایت «ایده پردازی کاربردی در فناوری نانو» دارای بالاترین میزان اثرگذاری و سایت «مؤسسه علوم و فناوری نانو دانشگاه کاشان» دارای پایین ترین میزان اثرگذاری می باشند. نتایج همچنین نشان داد که وب سایت های نانوفناوری ایران در 2 خوشه با هم به همکاری می پردازند. از سوی دیگر استفاده از مقیاس چندبعدی نشان داد که این وب سایت ها در2 خوشه با هم همکاری دارند.
    کلیدواژگان: وب سایت های نانوفناوری ایران، وب سنجی، عامل اثرگذار وب، میزان رؤیت، تحلیل پیوند
  • سعادت احمدزاده صفحه 19
    این پژوهش به منظور تعیین نشریات ادواری هسته لاتین کتابخانه دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را تعداد 125 عنوان نشریه ادواری غیرفارسی مشترک سال 2004 کتابخانه دانشکده هنرهای زیبا و تعداد 150 نفر دانشجوی دوره تحصیلات تکمیلی و 50 نفر از اساتید گروه های آموزشی دانشکده را تشکیل می دهد. این پژوهش به روش کتابسنجی و با تحلیل آماری و تعیین نشریات ادواری هسته انجام شده. از طرفی نشریات هر رشته توسط اساتید و دانشجویان رتبه بندی شده و در نهایت نشریات هسته با نشریات رتبه بندی شده مطابقت داده شدند.
    هدف از این پژوهش، تهیه عناوین ضروری و مورد نیاز از نشریات ادواری با توجه به محدودیت های ارزی، و استفاده هر چه بیش تر از توان موجود و جلوگیری از خریدهای بی مورد می باشد. یافته ها نشان می دهد که میزان پاسخگویی نشریات ادواری موجود به نیازهای پژوهشی مراجعان 3/49 درصد، و استفاده اساتید و دانشجویان از تصاویر نشریات غیرفارسی6/70% و از مقالات آن ها 4/29 درصد بوده است.
    کلیدواژگان: نشریات هسته، نشریات هنر، کتابخانه دانشکده هنرهای زیبا، JCR
  • نورالله کرمی، رحیم علیجانی، مریم صالحی صفحه 37
    در این پژوهش با استفاده از روش کتابسنجی، کلیه مقالات مجله علوم و فناوری اطلاعات در یک دوره 5 ساله (از سال 1380 تا 1384) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در این دوره 5 ساله 67 مقاله تالیفی، 29 مقاله ترجمه ای و 7 مورد گزارش به چاپ رسیده است. همچنین 115 مولف و مترجم این مقالات را به چاپ رسانده اند. «احمد شعبانی» با چاپ 5 مقاله تالیفی فعال ترین مؤلف، و همچنین با چاپ 4 مقاله ترجمه ای فعال ترین مترجم می باشد. از نظر سازمانی، پژوهشگران پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران با داشتن 20 مؤلف در رتبه اول چاپ مقاله قرار دارند. استان تهران با داشتن 46 مؤلف در رتبه اول تولید مقاله در بین استان ها قرار می گیرد. یافته ها همچنین نشان می دهد که مردان در مقایسه با زنان، مشارکت بیش تری درچاپ مقاله داشته اند.
    کلیدواژگان: کتابسنجی، فصلنامه اطلاع رسانی، فصلنامه علوم و فنآوری اطلاعات، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران
  • طیبه شهمیرزادی، سیروس داودزاده صفحه 51
    نظر به ضرورت استفاده از فهرستگان برای جلوگیری از خرید تکراری و سفارش متمرکز، پژوهش حاضر به عنوان مطالعه موردی برای یکپارچه سازی فهرستگان نشریات غیرفارسی بر روی 75 کتابخانه زیر پوشش وزارت جهاد کشاورزی در سراسر کشور به صورت پیمایشی و با استفاده از کاربرگه به انجام رسید. در این فرآیند قریب به 3500 رکورد اطلاعاتی شامل اطلاعات کتابشناختی نشریات به علاوه فیلدهای مربوط به یادداشت های ضروری و مکان نگهداری نشریه، در قالب یک پایگاه اطلاعاتی و بر روی چهار واسط گرافیکی قابل بازیابی و بهره برداری است. اطلاعات این فهرستگان روی نرم افزار کتابخانه ای نوسا و پارس آذرخش طراحی شده و قابلیت روزآمدسازی اطلاعات را دارد. هم اکنون این فهرستگان از طریق نرم افزار سیمرغ در سایت مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی با آدرس www.agrisis.org قابل دسترسی است.
    کلیدواژگان: فهرستگان، نشریات غیرفارسی، پایگاه اطلاعاتی، مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی
  • شیما مرادی صفحه 71
    با وجود گستردگی و افزایش روزافزون محتوای اطلاعاتی پیوسته و نیاز اطلاعاتی مستمر به دسترس پذیری آسان به این محتوا، متخصصان حوزه های مختلف همواره برای جستجوهای اطلاعاتی خود و در یافتن منبع یا مطلب مورد نظر، با کمبود زمان مواجه هستند. از سوی دیگر کتابخانه های تخصصی نیز با مشکل کاهش منابع، زمان و نیروی انسانی برای سرویس دهی و رفع نیاز اطلاعاتی متخصصان مذکور روبرو هستند. امروزه از «فناوری رانش» یا «فناوری دهنده» با عنوان فناوری «آر اس اس» برای سرعت بخشی به اشاعه اطلاعات روزآمد می توان استفاده کرد.
    آر اس اس رسان ها به صورت خودجوش اطلاعات را به کاربران می رسانند و می توان آن ها را در صفحات وبی ثبت کرد یا توسط آر اس اس خوان ها آن ها را خواند. آر اس اس رسان کاربردهایی نظیر به روزرسانی محتوای صفحات تحت وب، فهرست های خواندنی، فهرست مندرجات، اخبار آگاهی رسانی جاری، راهنماها، و... را دارد.
    این مقاله ضمن معرفی فناوری آر اس اس به عنوان یکی از ابزارهای نسل جدید وب، به مزایا و کاربردهای آر اس اس رسان در نسل جدید کتابخانه ها بویژه کتابخانه های تخصصی اشاره می کند و راهکارهایی را برای استفاده از این ابزار در جهت رفع نیازهای اطلاعاتی متخصصان و کاربران در چنین کتابخانه هایی ارائه می دهد.
    کلیدواژگان: آر اس اس، کتابخانه های تخصصی، کتابخانه 2
  • حسن اشرفی ریزی، زهرا کاظم پور صفحه 83
    نمایه سازان اغلب در قضاوت درباره اصطلاحاتی که به بهترین شیوه، محتوای یک مدرک را منعکس کنند اختلاف نظر دارند. این اختلاف نظر، یکی از ویژگی های نمایه سازی، یعنی انسجام در نمایه سازی را مطرح می کند. در سال های گذشته، انسجام در تخصیص اصطلاحات نمایه سازی مورد مطالعه اندکی قرار گرفته، اما امروزه اهمیت آن در بازیابی مؤثر اطلاعات و گسترش نقاط دسترسی به محتوای مدرک، شناخته شده است. این مقاله انسجام در نمایه سازی را مورد بررسی قرار می دهد، ضمن ارائه تعاریف آن از دیدگاه صاحبنظران، عوامل مؤثر بر انسجام را یادآور می شود و در نهایت روش های سنجش انسجام را ارائه می دهد.
    کلیدواژگان: نمایه سازی، انسجام، کیفیت نمایه سازی، بازیابی اطلاعات
  • مایکل گورمن ترجمه: عبدالرسول خسروی، محسن حاجی زین العابدینی صفحه 97

    این مقاله مهار مستند و مهار واژگانی و جایگاه و کاربرد آن ها در فهرست نویسی نوین را تعریف می کند. رکوردهای مستند، فایل های مستند و کاربرد و اهداف هر یک را مورد بحث قرار می دهد. ایجاد رکوردهای مستند و منابعی که داده های مستند از آن جمع آوری می شود را توصیف می کند. درباره طرح های «فراداد های» و نارسایی های متعدد و آشکار آن ها بحث می کند؛ به رابطه بین دابلین کور و خانواده استانداردهای مارک، و به این واقعیت که هر دو چهارچوب های استانداردی هستند که اولی ساده و دومی پیچیده و دقیق است اشاره می کند. جامعیت و مانعیت را به عنوان عناصر مطلوب در طرح های نمایه سازی و بازیابی مشخص می کند و آن ها را با مهار مستند در فهرست ها مرتبط می سازد. مشکلات فهرست نویسی اسناد و منابع الکترونیکی را بحث می کند و یک برنامه بین المللی در چارچوب «کنترل کتابشناختی جهانی» (UBC)، با استفاده از یک نظام بین المللی فهرست نویسی توصیفی و بر مبنای یک فایل مستند نام بین المللی را پیشنهاد می کند و به اقدام فوری درباره پیشنهادهای ارائه شده دعوت می کند.

    کلیدواژگان: فایل های مستند، فهرست نویسی، فهرست نویسی توصیفی، دوبلین کور، رکوردهای مارک، فراداده، مهار واژگانی
|
  • Faramarz Sohili *, Farideh Osareh Page 1
    The present investigation intends to review the extent of visibility, impact and collaboration of Iranian nanotechnology websites using webometric method of link analysis. The sample consists of all websites dealing with nanotechnology in Iran. Findings showed that these sites have low visibility, web impact factor and page count. Iranian Nanotechnology Initiative, Nano Ideas and Iranian Nanotechnology Association had the highest number of inlinks and therefore highest visibility, while Nanotechnology Department Website had the lowest visibility. Findings also indicated that Amir Kabir Technical University Nanotechnology Committee website, Iran Nanotechnology initiative and Nano Ideas websites had the highest web impact factor, while Kashan University Institute for Nano Science and Technology had the lowest web impact factor. It was further established that Iranian Nanotech websites collaborate within two clusters. A Multi-dimensional scale was used.
  • Saadat Ahmadzadeh * Page 19
    The present study was conducted to determine the core non-farsi periodicals within the library of the Faculty of Fine Arts in University of Tehran. 125 non-farsi journal subscriptions for 2004 were selected. 150 graduate students and 50 faculty members were surveyed. Bibliometric method along with statistical analysis were employed to determine the core journals. Journals within any given field were ranked by both students and the faculty. Core journals were matched against these ranked journals. Given the foreign currency constraints, acquisition of titles really needed would maximize the existing capabilities as well as preventing unnecessary purchases. The existing periodicals provided only 49.3% of research queries. Students and faculty usage rate of images contained within these journal was 70.6% while only 29.4% was dedicated to printed articles
  • Noorollah Karami *, Rahim Alijani, Maryam Salehi Page 37
    Using bibliometric method, all articles published in the Information Science and Technology Quartely Journal during 2001-2005 were analyzed. Findings indicated that there had been 67 original articles, 29 translated articles and 7 case reports published by 115 authors and translators. The most active author had been "Ahmad Shaabani" with five original articles. He was also the most productive translator with 4 translated articles. As corporate author, IRANDOC members ranked first with 20 original articles. Tehran Province ranked highest with 46 authors. The investigation also indicated that men publish more articles than women.
  • Tayabeh Shahmirzadi *, Sirous Davoodzadeh Page 51
    Given the importance of using a union list to forestall redundant purchase and to centralize ordering, the present study deals with a case study concerning consolidation of union list of non-farsi publications among 75 libraries affiliated with the ministry of Agricultural Jahad nationwide. During the process, 3500 records containing bibliographic data as well as notes and holding of publications were consolidated into a database that could be interrogated using four GUI. Union List data was designed over NOSA and Pars Azarakhsh Library software and could be updated. It is available through Nosa Simorgh Web interface at www.agrisis.org.
  • Shima Moradi * Page 71
    Despite of ever increasing scope and volume of online information content and the constant need for easy accessibility to these contents, experts in various subject matters always face time constraints when searching for information or looking up their intended resource. Meanwhile, special libraries are faced with diminishing resources, time and human resource needed for providing services and meeting the information need of the said experts. Nowadays Push Technologies, in form of RSS could be used to speed up on-time information dissemination. RSS feeds could spontaneously deliver information to the users. These could be posted on webpages or read by RSS readers. RSS has numerous applications such as web page content update, reading lists, table of contents, current awareness, guides etc. The present paper while outlining RSS as one of the next generation web tools, would point out its various advantages and applications in the new generation of libraries (Lib 2.0),particularly the special libraries. It would also offer pointers to its application in meeting the information needs of experts and users in such libraries.
  • Hasan Ashrafi Rizi *, Zahra Kazempour Page 83
    Indexers often disagree on judging terms that best reflect the content of a document. Difference of opinion highlights one of the characteristics of indexing which is indexing cohesion. Also known as consistency, little study of the subject matter has been undertaken in the past few years. However, its importance has been recently acknowledged in effective information retrieval and expansion of access points to the document content. The present paper investigates cohesion in indexing. In addition of presenting the definitions offered by experts, it takes note of the factors influencing indexing cohesion. Methods for measuring cohesion are offered.
  • Abdolrasool Khosravi *, Mohsen Hajizeinolabedini Page 97