فهرست مطالب

پردازش و مدیریت اطلاعات - سال بیست و ششم شماره 4 (پیاپی 66، تابستان 1390)

پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات
سال بیست و ششم شماره 4 (پیاپی 66، تابستان 1390)

  • ویژه نامه علم سنجی
  • تاریخ انتشار: 1390/07/20
  • تعداد عناوین: 26
|
  • رحمت الله فتاحی صفحه 777
    یکی از چالش های بنیادی نظام آموزش عالی در ایران، همخوانی ضعیف آن با نیازهای بومی جامعه است. از پیامدهای این وضعیت، فاصله یا شکاف میان پژوهش های دانشگاهی، به ویژه پایان نامه ها، با نیازهای جامعه است. این شکاف را می توان به روشنی در عدم استفاده از یافته ها و نتایج پژوهش ها در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آنها مشاهده کرد. در طول چند دهه اخیر که آموزش عالی در ایران رو به گسترش بوده است، انتقادها و واکنش های بسیاری در این مورد از سوی اندیشمندان از یکسو و نیز کارفرمایان صنایع و اقتصاد از سوی دیگر مطرح شده است. گسترش کمی دانشگاه ها و افزایش پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری باعث شده است تا ظرفیت و توانایی استادان، بیشتر صرف آموزش گردد. در مقابل، عرصه پژوهش شاهد دوباره کاری های بسیار بوده است که دلیل عمده آن، عدم توانایی دانشجویان و یا استادان راهنما در یافتن مساله پژوهش در حوزه های موضوعی مورد نیاز جامعه است. بارها شاهد آن بوده ایم که دانشجویان دچار نوعی سرگشتگی در یافتن مساله مناسب برای تحقیق بوده اند و نتوانسته اند موردی را بیابند که ارزش کاربردی برای پژوهش داشته باشد. دکتر محمدحسین دیانی در سرمقاله خود در فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی به این نکته مهم اشاره دارد که جامعه دانشگاهی به جای توانایی در «مساله یابی»، دچار «مساله سازی» شده است.1 دلیل این امر را می توان دور شدن برنامه های درسی از نیازهای بومی و رویکرد نظام آموزشی به نیازهای بومی دانست که خود متاثر از عوامل گوناگون است. نکته قابل تامل آنکه، بیشتر دانشجویان، پس از فراغت از تحصیل و جذب بازار کار شدن، به ندرت دست اندرکار استفاده از دستاوردهای پایان نامه خود در محیط کاری می شوند. این وضعیت نیز یک انقطاع میان نظام آموزش عالی، پژوهش و جامعه به شمار می رود.
  • شیلا سلیمانی، سیدیعقوب موسوی، مهری پریرخ صفحه 781
    این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین پذیرش و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات با عملکرد آموزشی و پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 87-88 انجام شده شد. بررسی ناشناخته ها و چالش های آموزشی از دلایل انجام این گونه پژوهش هاست. این پژوهش از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی پیمایشی و نیز براساس روش تحقیق، از نوع تحقیقات همبستگی بوده است. جامعه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای با تخصیص متناسب با حجم نمونه، 274 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و مشاهده و مصاحبه استفاده شده است. برای محاسبه پایایی بخش های مختلف پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بین میزان استفاده اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد از فناوری اطلاعات و ارتباطات با عملکرد آموزشی و پژوهشی شان رابطه مثبت (مستقیم) به دست آمد؛ هر چه میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشتر باشد، فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضا نیز بیشتر و به روزتر خواهد شد.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، اعضای هیئت علمی، عملکرد آموزشی، عملکرد پژوهشی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • غلامحسین زمانی، طاهر عزیزی خالخیلی صفحه 803
    نتایج تحقیقات و تولیدات علمی که از طریق نشریات به دست کاربران مختلف می رسد عاملی مؤثر در توسعه کشور است. همچنین، نشریات نقش بسیار مهمی در رشد و پیشرفت رشته های علمی دارند و از ملاک های ارزیابی وضعیت رشته های علمی مختلف هستند. توجه به کیفیت و کمیت مجلاتی که در کشور منتشر می شوند مبنایی برای برنامه ریزی ارتقاء رشته های دانشگاهی نیز تلقی می گردد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی - تطبیقی و با هدف بررسی تعداد مجلات علمی که در رشته های کشاورزی و منابع طبیعی در ایران منتشر می شود و وضعیت نمایه شدن آنها در پایگاه های اطلاعاتی مختلف و رتبه بندی رشته ها و همچنین ناشران مجلات علمی مختلف انجام شده است. در پایان بر اساس نتایج تحقیق، توصیه های عملی برای ارتقاء جایگاه مجلات علمی کشور، به طور عام و نشریات کشاورزی و منابع طبیعی ایران، به طور خاص ارائه شده است.
    کلیدواژگان: مجلات علمی، کشاورزی و منابع طبیعی، علم سنجی، ایران
  • نجلا حریری، مهسا نیکزاد * صفحه 825

    این پژوهش به بررسی تطبیقی شبکه های هم تالیفی در مقالات ایرانی رشته های کتابداری و اطلاع رسانی، روان شناسی، مدیریت، و اقتصاد در پایگاه ISI بین سال های 2000 تا 2009 پرداخته است. پژوهش از نوع کتابسنجی است و در اجرای آن از روش تحلیل شبکه به منظور مصورسازی شبکه های هم تالیفی و از نرم افزارهای اکسل و پاژک برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. داده ها شامل کل مدارک نمایه شده توسط نویسندگان ایرانی در نمایه استنادی علوم اجتماعی برای رشته های کتابداری و اطلاع رسانی (106)، اقتصاد (53)، مدیریت (56)، و روان شناسی (165) بوده است. شاخص های مختلف از جمله شاخص همکاری و درجه همکاری و ضریب همکاری برای هر رشته محاسبه شده است. نتایج نشان داد که بیشترین مشارکت، در تولید مدارک 2 و 3 نویسنده ای بوده است و نویسندگان رشته روان شناسی به چندنویسندگی گرایش بیشتری داشته اند و بالاترین میزان ضریب همکاری کلی نویسندگان متعلق به این رشته بوده است. رشته کتابداری، در کل، نسبت به 3 رشته دیگر از لحاظ ضریب همکاری در جایگاه پایین تری قرار داشته است. همچنین رشته مدیریت، بالاترین میزان پیوستگی و رشته روان شناسی، بالاترین میزان گسستگی را در شبکه هم تالیفی دارا بوده اند. در بررسی شبکه هم تالیفی بین المللی نیز مشخص شد که نویسندگان ایرانی رشته روان شناسی بیشترین هم تالیفی را با نویسندگان کشور آمریکا، نویسندگان رشته های کتابداری و مدیریت با نویسندگان کشور انگلیس، و نویسندگان رشته اقتصاد با نویسندگان کشور کانادا داشته اند.

    کلیدواژگان: شبکه هم تالیفی، آی، اس، آی، _ ایران، شاخص همکاری، درجه همکاری، ضریب همکاری، هم تالیفی بین المللی
  • الهام عسکریان کاخ، رحمت الله فتاحی صفحه 845
    پژوهش حاضر، به منظور بررسی امکان جایگزینی منابع مرجع الکترونیکی رایگان به جای منابع مرجع چاپی، به روش کتابخانه ای (بررسی متون) و موردپژوهی و تحلیل محتوا انجام شده است. از بین 1364 منبع مرجع چاپی موجود در دانشگاه فردوسی مشهد مربوط به سال های 1990 تا 2006 میلادی، 25 منبع (5 دایره المعارف، 5 راهنما، 5 واژه نامه، 5 اطلس، و 5 زندگینامه) انتخاب گردید. همچنین، 25 منبع مرجع الکترونیکی معادل آنها نیز برگزیده شد. در هر یک از این منابع، 5 مدخل (در مجموع 250 مدخل) ارزیابی شد و پس از مقایسه میانگین نمره های حاصل از ارزیابی، قابلیت پاسخگویی منابع الکترونیکی و نیز چاپی به اطلاعات مورد نیاز، مشخص شد. بین میانگین نمرات کل حاصل از ارزیابی منابع الکترونیکی و منابع چاپی تفاوت معنی دار وجود داشت. از آنجا که تفاوت نمرات، در انواع منابع مورد نظر پژوهش (دایره المعارف ها، راهنماها، واژه نامه ها، اطلس ها، و زندگینامه ها) به نفع گروه منابع الکترونیکی بوده است، منابع مرجع الکترونیکی رایگان قابلیت زیادی برای جایگزینی، به جای منابع مرجع چاپی دارند. همچنین، بین میانگین نمره های کسب شده از ارزیابی شاخص های کیفیت محتوای منابع مرجع چاپی و منابع مرجع الکترونیکی تفاوت معنی دار، به نفع گروه الکترونیکی بوده است. بدین معنی که به لحاظ محتوایی، این احتمال وجود دارد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان بتوانند جانشین منابع مرجع چاپی مشابه و معادل شوند. از طرفی، تفاوت معنی دار بین نمره های دریافتی حاصل از مقایسه شاخص های سنجش قابلیت های جستجو و ساختار منابع مرجع چاپی و الکترونیکی نشان داد که منابع مرجع الکترونیکی رایگان، قابلیت جایگزینی زیادی به جای منابع مرجع چاپی مشابه و معادل دارند.
    کلیدواژگان: منابع مرجع، منابع مرجع الکترونیکی، تحلیل محتوا، تحلیل ساختار، مطالعه کاربردی
  • مهدی نریمانی، فتاح شریف زاده، میرعلی سیدنقوی صفحه 869
    افزایش چالش های محیطی، سازمان ها را به سمت دو تسهیل کننده هدایت کرده است: مدیریت منابع انسانی و فناوری اطلاعات. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه این دو تسهیل گر و به عبارت بهتر، رابطه بین کاربرد فناوری اطلاعات و عملکرد کارکردی مدیریت منابع انسانی است. به منظور شرح دقیق تر روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته، دو شکاف کاربرد فناوری اطلاعات و شکاف تحول مدیریت منابع انسانی، به عنوان متغیرهای مداخله گر انتخاب شده است. این پژوهش از نوع توصیفی-کاربردی است. جامعه آماری شامل متخصصان منابع انسانی و پژوهش و توسعه بانک مرکزی جمهوری اسلامی است و اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده اند. یافته های پژوهش بر وجود رابطه بین کاربرد فناوری اطلاعات و عملکرد مدیریت منابع انسانی صحه گذاشت، اما نتایج نشان داد که با وجود این رابطه، هنوز یک عدم همترازی بین این دو تسهیل در سازمان مورد بررسی وجود دارد و هنوز فناوری اطلاعات به عنوان یک کارکرد پشتیبان در سازمان در نظر گرفته می شود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا از آزمون همبستگی اسپیرمن برای بررسی فرضیات استفاده شد و در پایان، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی برازش کلی، مدل پژوهش مورد بررسی و برازش مدل، مورد تایید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات، عملکرد کارکردی مدیریت منابع انسانی، شکاف کاربرد فناوری اطلاعات، شکاف تحول مدیریت منابع انسانی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
  • عادل سلیمانی، کیومرث زرافشانی صفحه 885
    هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط هنرآموزان هنرستانهای کشاورزی در استان کرمانشاه با استفاده از مدل پذیرش فناوری2 است. این پژوهش از نوع تحقیقات پیمایشی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ترجمه شده دیویس، استفاده گردید. به منظور سنجش روایی پرسشنامه، از روش ترجمه معکوس بهره گرفته شد. اعتبار این پرسشنامه توسط پانل متخصصان تایید گردید و پایایی آن به وسیله آزمون آلفای کرونباخ برای کلیه بخش ها بالاتر از 7/0 محاسبه شد. جامعه آماری این مطالعه را 52 نفر از هنرآموزان هنرستانهای کشاورزی در شهرستانهای کرمانشاه، اسلام آباد غرب، سنقر، روانسر، قصرشیرین و بیستون تشکیل دادهاند که با توجه به محدود بودن جامعه از روش سرشماری استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای برداشت ذهنی از مفیدبودن و نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات اثر مثبت ومعنی داری بر تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات داشتند. تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات نیز اثر مثبت و معنی داری بر استفاده از فناوری اطلاعات داشت. همچنین، برداشت ذهنی از آسانی استفاده از فناوری اطلاعات بر نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات اثر مثبت ومعنیداری داشت. نتایج این مطالعه میتواند دستاوردهایی برای برنامهریزان آموزش متوسطهکشاورزی داشته باشد، بدین صورت که سیاست گذاران آموزش متوسطه کشاورزی می توانند مفیدبودن فناوری اطلاعات را در فرآیند یاددهی- یادگیری به هنرآموزان یادآور شوند. از طرفی، آموزش در حد تسلط می تواندآسانی استفاده از فناوری اطلاعات را در هنرآموزان تقویت نماید
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات، مدل پذیرش فناوری، هنرستان کشاورزی
  • سید رضاسرآبادانی، حسین شیرازی صفحه 903
    امروزه موتورهای جستجوی شناخته شده و پرکاربرد زیادی در سطح دنیا مطرح هستند. این موتورهای جستجو نمی توانند به خوبی نیاز کاربران را در ارائه اطلاعات تخصصی برآورده نمایند. در این مقاله یک «موتور جستجوی هوشمند تخصصی» طراحی و معرفی شده است. همچنین، معماری سیستم و روش کار و اجزای تشکیل دهنده این موتور جستجو و ویژگی های هوشمند آن تشریح گردیده است. برای این ربات هوشمند، یک «فهرست راهنما» طراحی شده است که هدف آن، ساخت پایگاه دانش تخصصی به منظور دسترسی آسان و سریع کاربران به اطلاعات آن است. ابتدا تمام کلیدواژه های تخصصی در این فهرست تعریف شدند و بر اساس آن سایت ها نمایه سازی شدند. 86 درصد از جامعه آماری مورد آزمایش معتقد بودند که زمان صرف شده برای جستجوی اطلاعات در این موتور جستجو کمتر از سایر موتورهای جستجوی عمومی شناخته شده است، همچنین80 درصد معتقد بودند که دقت و کیفیت نتایج جستجو در اینجا بیشتر از سایر موتورهای جستجوی عمومی بوده است.
    کلیدواژگان: موتورهای جستجو، ربات جستجوگر، فهرست راهنما، موتورهای جستجوی هوشمند، موتورهای جستجوی هوشمند تخصصی
  • منصوره دمرچی لو صفحه 925
    این مقاله با مرور و بررسی مقالات پژوهشی، تاثیر استفاده از ابربرچسب را در بهبود بازیابی اطلاعات از وب جهان گستر مورد مطالعه قرار داده است. نتایج نشان داد که بیشتر پژوهش های انجام شده، بر تاثیر کاربرد ابربرچسب در بازیابی اطلاعات تاکید می کند. اما، از آنجا که در نتایج یکی از پژوهش های اخیر، اختلاف معناداری در استفاده و عدم استفاده از ابربرچسب یافت نشد، نیاز به پژوهش های بیشتر را در این زمینه الزامی کرد. آنچه مسلم است این ابزار به نویسنده و طراح وب سایت کمک می کند تا مقداری کنترل روی نحوه نمایه-سازی وب سایت خود توسط موتوهای کاوش داشته باشند و این امتیازی نیست که بتوان به راحتی از آن گذاشت.
    کلیدواژگان: ابربرچسب ها، موتورهای کاوش، نمایه سازی، بازیابی اطلاعات
  • مرضیه گل تاجی، فرشته دیده گاه صفحه 941
    با توجه به اهمیت وب سایت های کتابخانه های دانشگاهی، هدف این پژوهش بررسی وضعیت وب سایت های دانشگاه های برتر کشورهای جهان اسلام از نظر شاخص های وب سنجی بوده است. داده های پژوهش حاضر از موتور جستجوی آلتاویستا و وب سایت وب سنجی استخراج گردیده است. در این مقاله، دانشگاه های برتر کشورهای جهان اسلام بر اساس تعداد پیوندها، ضریب تاثیر، رتبه جهانی، و شاخص هایی از جمله اندازه، نمایانی، فایل های غنی، و اسکالر رتبه بندی شده اند. نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین ضریب تاثیر وب سایت با شاخص هایی از جمله رتبه جهانی، اندازه، فایل های غنی، و اسکالر وجود دارد، اما رابطه معنی داری بین ضریب تاثیر وب سایت و نمایانی آن مشاهده نشد.
    کلیدواژگان: کشورهای جهان اسلام، وب سنجی، ضریب تاثیر گذاری وب، شاخص های وب سنجی، رتبه بندی وب سایت ها
  • عیسی نیازی، اسمعیل ابونوری صفحه 961
    هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین شاخص های شش گانه مدیریت دانش و مقیاس وبومتریک است. برای انجام این پژوهش توصیفی و مقطعی و کاربردی از پرسشنامه استفاده شده است. پس از سنجش روایی و پایایی، بر اساس نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده سهمیه ای، پرسشنامه پژوهش بین 355 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های تهران، اصفهان، تربیت مدرس، الزهرا، مازندران، گیلان، یزد، اراک، و رازی توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که بین شاخص های شش گانه مدیریت دانش و مقیاس وبومتریک همبستگی مثبت وجود دارد.
    کلیدواژگان: رتبه بندی، سطح مدیریت دانش، مقیاس وبومتریک
  • حمید رحیمیان، هانیه شامی زنجانی صفحه 989
    پژوهش حاضر یک مطالعه موردی است که به روش پیمایشی و به منظور بررسی تاثیر عوامل فرهنگ سازمانی بر استقرار فرآیندهای مدیریت دانش در معاونت فناوری و برنامه ریزی سازمان امور مالیاتی کشور انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان معاونت فناوری و برنامه ریزی این سازمان بوده است. ابزار پژوهش از دو پرسشنامه نیمرخ فرهنگ سازمانی و استقرار فرآیندهای مدیریت دانش تشکیل شده است. پرسشنامه اول، به بررسی هفت مؤلفه فرهنگ سازمانی شامل رقابت پذیری، مسئولیت اجتماعی، حمایت گری، نوآوری، تاکید بر پاداش، جهت گیری عملکرد، و ثبات پرداخته است. پرسشنامه دوم نیز شش فرآیند ایجاد، جذب، سازماندهی، ذخیره، انتشار، و کاربرد دانش را بررسی کرده است. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت مؤلفه های فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش از نظر کارشناسان در سطح متوسط بود. میان فرهنگ سازمانی با استقرار فرآیندهای مدیریت دانش، رابطه مثبت و معنی دار 70/. وجود داشت. همچنین، میان هر یک از مؤلفه های هفتگانه فرهنگ سازمانی با فرآیندهای مدیریت دانش رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. تحلیل رگرسیون همزمان نیز چنین نتیجه داد که فقط دو مؤلفه جهت گیری عملکرد و مسئولیت اجتماعی در پیش بینی متغیر استقرار فرآیندهای مدیریت دانش نقش مؤثر داشته اند.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی، سازمان امور مالیاتی کشور
  • مریم ناخدا، غلامرضا فدایی، سیروس علیدوستی صفحه 1009
    تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از روش اتفاق نظر (اجماع) متخصصان و تحلیل رتبه بندی های نظرات، به گزینش از بین مدل های مدیریت تغییر بپردازد تا در نهایت به مدل تغییری که با ابعاد گوناگون و مسائل مطرح در کتابخانه های دانشگاهی ایران تناسب داشته باشد، دست یابد. در نتیجه، این کتابخانه ها خواهند توانست این مدل را در راستای غلبه نسبی بر چالش های ناشی از تغییر و بهبود مدیریت تغییر به کار گیرند. با استفاده از روش اتفاق نظر، پرسشنامه پژوهش شامل سه مدل تغییر انتخاب شده از ادبیات و شاخص هایی برای رتبه بندی آنها، به تعدادی از خبرگان علم کتابداری و اطلاع رسانی و علم مدیریت ارائه شد. تحلیل نظرات خبرگان و انتخاب گزینه برتر، با استفاده از دو روش مدل های تصمیم گیری چندشاخصه انجام شد. یافته های به دست آمده، گزینش مدل تغییر برای خدمات اطلاع رسانی را توسط خبرگان تایید کرد.
    کلیدواژگان: مدیریت تغییر، مدل های تغییر، مدل های تصمیم گیری چندشاخصه، کتابخانه های دانشگاهی، ایران
  • رحمت الله فتاحی صفحه 1040
    اگرچه ارزش افزوده یک مفهوم اقتصادی و ناظر بر تلاش برای کسب بیشترین سود از کالا و خدمات است، با احتساب اطلاعات به منزله یک کالای اقتصادی قابل پردازش و نیز با در نظر گرفتن هزینه هایی که صرف ایجاد نظام های اطلاعاتی و نیز ارائه خدمات اطلاعاتی می شود و یا با در نظر گرفتن خدمات قابل فروش، می توان انتظار داشت که ارزش افزوده در این حوزه نیز مورد توجه بیشتری نسبت به گذشته قرار گیرد. این امر، به ویژه به دلیل استفاده از فناوری های جدید، امکان بیشتری برای تحقق دارد. دست کم از نیمه دوم قرن بیستم به این سو، این واقعیت مطرح شده است که اطلاعات و نظام های اطلاعاتی، به طور بالقوه و بالفعل، قابلیت ایجاد ارزش افزوده دارند، بدین مفهوم که فعالیت های گوناگونی که در فرایند مدیریت اطلاعات صورت می گیرد، قابلیت ایجاد ارزش افزوده هم برای کتابخانه و کتابداران و هم برای کاربران دارد. برای بالفعل کردن این قابلیت، لازم است فعالیت های ثانویه ای از سوی کتابداران و در فرایند مدیریت اطلاعات (نیازشناسی، گزینش و فراهم آوری، سازماندهی و پردازش، اشاعه و ارائه خدمات اطلاعاتی، و ارزیابی عملکرد) صورت گیرد. در این راستا، اندیشمندان حوزه کتابداری و اطلاع رسانی با همکاری متخصصان علم اقتصاد و نیز متخصصان فناوری اطلاعات می توانند مدل هایی را برای ایجاد ارزش افزوده در هر یک از مراحل فرایند مدیریت اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی ارائه دهند.
  • عباس گیلوری، طیبه شهمیرزادی، احمد یوسفی، جواد بشیری، فردین کولاییان صفحه 1045
    استاندارد به مجموعه دستورکار ها و راهنماهای اجرایی و یا توصیه هایی اطلاق می شود که در تولید، ایجاد، خلق، یا انتشار کالا، محصول یا مدارک و منابعی خاص مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش، میزان رعایت استانداردهای نشر مؤسسه بین المللی استاندارد (ایزو) در مجله های علمی-پژوهشی چاپی فارسی حوزه کشاورزی مورد بررسی قرار گرفته است. ساختار انتشاراتی و اجزای اطلاعاتی که باید در بخش های مختلف یک مجله وجود داشته باشند در مجله های علمی-پژوهشی فارسی حوزه کشاورزی بررسی شده است. عناصر اطلاعاتی موجود بر روی صفحه عنوان، فهرست مندرجات، عناوین مکرر، پانویس ها، چکیده، اطلاعات صفحه اول مقالات در مجله، ساختار استناد به منابع مورد استفاده، و فهرست منابع از جمله عناصر اطلاعاتی هستند که در این پژوهش مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته اند. 47 مجله علمی- پژوهشی حوزه کشاورزی که تا بهمن 1387 در حال انتشار بوده اند، جامعه پژوهش این تحقیق را تشکیل می دهد. روش پژوهش، پیمایشی از نوع توصیفی است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میزان رعایت استانداردهای ایزو در مجله های مورد بررسی 47/53 درصد بوده است. در حوزه کشاورزی، هیچ ناشر خصوصی اقدام به انتشار مجله علمی- پژوهشی ننموده است. رعایت استاندارد در بخش هایی چون ارائه چکیده و کلیدواژه مقاله در سطح بالایی قرار داشته است.
  • ملیحه فرخ نیا صفحه 1068
    این پژوهش به بررسی مقالات20 عنوان مجله علمی- پژوهشی پزشکی انگلیسی زبان ایران، نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی BIOSIS، CABI، EMBASE، PUBMED، WEB OF SCIENCE درفاصله سال های 2001-2004 پرداخته است. نتایج تحقیق نشان داد از میان 20 عنوان مجله علمی- پژوهشی فقط 5 عنوان با 687 مقاله به پایگاه های اطلاعاتی مورد بررسی راه یافته اند. از این بین، مجله Daru وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران، بالاترین میزان مقالات را به خود اختصاص داده است. پایگاه EMBASE بیشترین تعداد مقالات را نمایه نموده است. هیچکدام از مجلات در پایگاه های PUBMED و WEB OF SCIENCE یافت نشدند. بیشترین درصد مقالات نمایه شده در زمینه داروشناسی و سپس بیماری های مسری و کودکان است و مقالات 3 نویسنده ای بیشترین تعداد مقالات را به خود اختصاص داده اند.
    کلیدواژگان: نشریات ادواری، پایگاه های اطلاعاتی، تحلیل موضوعی، نشریات علمی، پژوهشی علوم پزشکی، BIOSIS، CABI، EMBASE، PUBMED، WEB OF SCIENCE
  • لاله صمدی صفحه 1089
    ضریب تاثیر یکی از مهمترین و در عین حال پرکاربردترین شاخص ارزیابی نشریات در مؤسسه اطلاعاتی علمی (ISI) به شمار می رود. در این مقاله، از طریق مطالعه متون و منابع سعی شده است عوامل مؤثر بر افزایش ضریب تاثیر نشریات استخراج گردد و سپس عواملی که می تواند در کاهش ضعف های آن مؤثر باشد، معرفی شود. تاثیر عواملی همچون بازه زمانی مورد بررسی و انگیزه های ملی و شخصی بر افزایش ضریب تاثیر نشریات و همچنین مسائلی که باید در هنگام محاسبه ضریب تاثیر مورد توجه قرار گیرد، برخی از مطالب این مقاله را تشکیل می دهد. در پایان نیز با توجه به مطالعات انجام شده در مورد به کارگیری بهینه ضریب تاثیر به منظور ارزیابی نشریات، توصیه های لازم ارائه شده است.
    کلیدواژگان: ضریب تاثیر (IF)، سیاهه وارسی، مؤسسه اطلاعات علمی (ISI)، ضریب تاثیر 5 ساله، ضریب تاثیر یکپارچه
  • سارا جلال زاده عصر جدیدی، محمدحسین بیگلو، عبدالناصر رفیع صفحه 1106
    برای ارزیابی عملکرد علمی دانشگاه ها می توان از شاخص های علم سنجی استفاد کرد. «شاخص اثر متیو»، معرفی شده توسط رابرت ک. مرتون، از جمله شاخص های اجتماعی علم سنجی است که با تبیین نابرابری میان پژوهشگران، به بررسی میزان انتشارات و استنادات می پردازد. با بهره گیری از رابطه Power-law، می توان تاثیر شاخص اثر متیو را بر تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی بررسی نمود. همچنین، می توان شاخص دیگری با نام «شاخص مستقل از مقیاس» را برای نرمالیزه کردن رتبه بندی دانشگاه ها به کار برد. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر «اثر متیو» بر کمیت (انتشارات) و کیفیت (استنادات) تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران در فاصله زمانی 2002-2006 بوده است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از شاخص اثر متیو و رابطه Power-law انجام شده است. منبع گردآوری داده ها، پایگاه WOS و جامعه آماری، 6347 مدرک نمایه شده دانشگاه های علوم پزشکی ایران در فاصله زمانی 2002-2006 در این پایگاه بوده است؛ استنادات نیز از JCR استخراج گردیده است. نتایج نشان داد که رابطه غیرخطی (Power-law) میان تولیدات علمی و استنادات دانشگاه های علوم پزشکی ایران برقرار بوده است. اثر متیو بر تولیدات علمی تمامی دانشگاه های علوم پزشکی، دانشگاه های تیپ یک و سایر دانشگاه ها تاثیر مثبت و بر تولیدات علمی دانشگاه های تیپ دو و سه تاثیر منفی داشته است. دانشگاه علوم پزشکی تهران اولین رتبه و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر آخرین رتبه را در رتبه بندی براساس «شاخص مستقل» از مقیاس کسب نموده اند. با مطالعه رابطه غیرخطی (Power-law) میان تولیدات علمی و استنادات، وجود اثر متیو در اعتباربخشی به تولیدات علمی مورد تایید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: اثر متیو، تولیدات علمی، استنادات، رابطه Power، law، رابطه غیرخطی، شاخص مستقل از مقیاس
  • مریم پاکدامن نایینی، منصوره باقری، امیر غائبی صفحه 1121
    پژوهش کاربردی حاضر با هدف یافتن معیارهای ارزیابی وبلاگ های کتابداری و اطلاع رسانی ایران با استفاده از روش پیمایشی- تحلیلی و در برخی مراحل با روش وب سنجی، به ارزیابی 107 وبلاگی که حداقل یک پست طی 6 ماه آغاز سال داشته اند، پرداخته است. این وبلاگ ها از مجموع 222 وبلاگ ثبت شده تا تاریخ 26 خرداد 1389 در راهنمای وبلاگ های ایران، انتخاب شده است. در این پژوهش براساس استفاده از متون مرتبط با حوزه وبلاگ، نظر کارشناسان و معیارهای ارزیابی وب سایت ها، سیاهه ای تدوین شد که پس از مراحل استانداردسازی، جهت ارزیابی وبلاگ های جامعه مورد مطالعه به کار گرفته شد. در نهایت، یک سیاهه وارسی مشتمل بر 23 معیار جهت ارزیابی وبلاگ ها تهیه شد. در پایان، پیشنهاد می شود از سیاهه استاندارد شده پژوهش برای داوری در جشنواره های انتخاب وبلاگ های برتر استفاده شود.
    کلیدواژگان: وبلاگ ها، ارزیابی، معیارها، کتابداری، ایران، وب سنجی
  • رویا مقصودی دریه صفحه 1139
    این مقاله با بهره گیری از روش تحلیل استنادی به بررسی مجله های سال های 1382-1386 حوزه علوم انسانی موجود در پایگاه گزارش های استنادی نشریات فارسی1 (PJCR) پرداخته است. در این تحقیق، وضعیت ضریب تاثیر2 و شاخص نزدیکی3 مجلات این حوزه در سال های مورد نظر بررسی شده اند. همچنین، برترین ناشران مجلات حوزه علوم انسانی با توجه به فاکتور ضریب تاثیر معرفی گردیده اند. بررسی ها نشان داده است که به طور متوسط، در سال های مورد بررسی، بیش از 75% مجلات این حوزه دارای ضریب تاثیر بوده اند، در حالی که در این سال ها فقط 30% مجلات این حوزه، شاخص نزدیکی داشته اند. مقایسه میانگین ضریب تاثیر نشریات حوزه علوم انسانی با سایر حوزه ها، نشان از بالاتر بودن ضریب تاثیر نشریات این حوزه دارد.
    کلیدواژگان: بررسی استنادی، مجلات، علوم انسانی، پایگاه PJCR، ضریب تاثیر، شاخص نزدیکی
  • سیده مژگان بینش، فرشته دیده گاه صفحه 1159
    در دهه های اخیر، سنجه های متعددی برای تعیین میزان تاثیر نشریات علمی معرفی و مورد استفاده قرار گرفته اند. شمار استنادات و ارزش ضریب تاثیر از جمله شاخص هایی هستند که در این زمینه کاربرد بسیاری یافته اند و از شهرت بسیاری در حیطه علم سنجی برخوردارند. علاوه بر این سنجه ها، سنجه های مناسبی جهت تعیین میزان تاثیر انتشارات علمی معرفی شده اند که از جدیدترین آنها می توان به «عامل ویژه» و «نفوذ مقاله» اشاره نمود. عامل ویژه، سنجه ای از اهمیت و اعتبار کلی یک نشریه در جامعه علمی و میزان تاثیر مقاله، سنجه ای از میانگین تاثیر هر مقاله در میان سایر مقالات یک نشریه است. بحث اصلی در مقاله حاضر، سنجه «عامل ویژه» است و ضمن معرفی و توصیف این عامل، ویژگی ها و خصوصیات آن و تفاوت های آن با ضریب تاثیر و نحوه محاسبه آن به تفصیل شرح داده می شود. از آنجا که محاسبه سنجه نوین «نفوذ مقاله» منوط به داشتن مقدار عامل ویژه است، در لابلای نوشتار، مختصری نیز به آن پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: عامل ویژه، ضریب تاثیر، نفوذ مقاله
  • فاطمه نوشین فرد، شیما مرادی صفحه 1281
    با افزایش تعداد وب سایت ها، به خصوص، وب سایت های علمی، پژوهش های به نسبت فراوانی با موضوع تحلیل پیوند و با استفاده از روش های وب سنجی توسط کتابداران و پژوهشگران از رشته های گوناگون در دنیا انجام شده است. هدف این مقاله، تحلیل پیوند تمام مطالعاتی است که از آغاز تا پایان اسفند 1388، پیوندهای وبی را در ایران و جهان مورد بررسی قرار داده اند. مقالات با استفاده از مدل جستجوی وینر، آمیک، و لی3 در سال 2008 و با جستجوی نظام مند در بانک های اطلاعاتی بین المللی چون اشپرینگر، پروکوئست، سیج، امرالد، آی.تریپل ای.، ای.سی.ام، و ساینس دایرکت و پایگاه های اطلاعات ملی مگ ایران و سید، استخراج و 96 مقاله، به عنوان جامعه این پژوهش، انتخاب شدند. سپس، مقالات با هدف تعیین نویسندگان و سازمان های کلیدی، هدف در مقالات، جامعه، بررسی روش و ابزار پژوهش در مقالات، کلیدواژه ها، سال و محل انتشار، محل نمایه سازی مقالات، و بررسی پیشنهاد های ارائه شده در مقالات، بررسی شدند. همچنین، تحلیل پژوهش ها و بررسی الگوهای ارائه شده احتمالی و روندهای حاکم بر آنها از دیگر اهداف مقاله حاضر است. نتایج در جدول های گوناگون و در ده بخش، دسته بندی و تحلیل شده اند
    کلیدواژگان: تحلیل پیوند، وب سنجی، پیونددهی، وب سایت ها، بررسی مروری
  • محمدرضا قانع، فروغ رحیمی صفحه 1303
    پژوهش حاضر شش عنوان نشریه علمی پژوهشی انگلیسی زبان حوزه فنی و مهندسی را که در ایران به چاپ می رسند، مورد بررسی قرار داده است. الگوی مشارکت نویسندگان، ضریب مشارکت آنها (CC)، میزان همکاری نویسندگان ایرانی و خارجی، میزان منابع استناد شده در مقالات مورد بررسی، و نسبت ارجاع به مقاله در هر مجله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان داد که 4/75% از مقالات با همکاری نویسندگان ایرانی و 6/24% از مقالات با مشارکت نویسندگانی از 25 کشور دنیا انتشار یافته است. در تولید 367 مقاله مورد مطالعه، 1052 نویسنده مشارکت داشته اند که به طور میانگین برای هر مقاله، نزدیک به 3 نفر همکاری داشته اند. از این تعداد، 814 نویسنده ایرانی و 238 نویسنده خارجی بودند؛ بیشترین مشارکت مربوط به نویسندگان کشور هندوستان بود. در مورد پرکارترین مؤسسات و دانشگاه های داخل کشور در زمینه نشر مقالات حوزه فنی و مهندسی، نتایج نشان داد که دانشگاه علم و صنعت ایران در صدر دانشگاه ها و مؤسسات این حوزه قرار دارد. ضریب مشارکت نویسندگان حاکی از میل به مشارکت گروهی نویسندگان بود. در این میان، نشریه زیست فناوری ایران با ضریب مشارکت 668/0 در رتبه اول مجلات مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش می تواند برای هیات تحریریه نشریات جامعه تحقیق و سیاست گذاری آینده مفید باشد.
    کلیدواژگان: نشریات فنی و مهندسی، نشریات ایرانی انگلیسی زبان، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، همکاری علمی، ایران
  • فرشید دانش، امیررضا اصنافی، علیرضا اسفندیاری مقدم، مریم ریاضی پور، افروز زارعی صفحه 1320
    این پژوهش با هدف تعیین معتبرترین مجلات الکترونیکی رایگان حوزه علوم پزشکی، با کمک سیاهه وارسی، از روش تحلیل محتوا و همچنین تحلیل پیوند استفاده کرده است. جامعه مورد مطالعه در این مقاله نیز تمامی مجلات موجود در پایگاه راهنمای مجلات الکترونیکی رایگان Directory of Open Access Journals و Free Medical Journals است. روش اجرای این پژوهش بدین صورت بوده است که ابتدا با استفاده از سیاهه وارسی، تمامی صفحات وب مجلات حوزه پزشکی این دو پایگاه مطالعه و در مرحله بعدی این پژوهش، نشانی های اینترنتی مجلات الکترونیکی رایگان منتخب انگلیسی زبان حوزه علوم پزشکی بررسی گردید. همچنین، برای تعیین میزان پیوندهای دریافتی و مجموع پیوندهای این وب سایت ها، از راهنمای یاهو استفاده شده است. در نهایت، عامل تاثیرگذار وبی و وب سایت های هسته مجلات الکترونیکی رایگان علوم پزشکی شناسایی گردیدند. برخی از نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در میان مجلات معتبر حوزه بهداشت، مجلات «New South Wales Public Health Bulletin» و «PLoS Biology» و «Environmental Health Perspectives - National Institute of Environmental Health Sciences»؛ در پرستاری، مجلات «Online Journal of Rural Nursing and Health Care» و «Online Journal of Nursing Informatics»؛ در دندانپزشکی، مجلات «BMC Oral Health» و «Brazilian Oral Research»؛ و در نهایت در پزشکی، مجلات «Brazilian Journal of Medical and Biological Research» و «Clinics» و «Sao Paulo Medical Journal»، معتبرترین مجلات در میان تمامی مجلات الکترونیکی رایگان مورد بررسی محسوب می شوند
    کلیدواژگان: مجلات الکترونیکی رایگان، علوم پزشکی، وب سنجی، عامل تاثیرگذار وبی، پیوندهای دریافتی
  • محمدحسن زاده صفحه 1337
    علم سنجی مفهومی است که در طول سالیان گذشته مورد توجه دولت ها و سازمان ها قرار گرفته است. متخصصانی که در این حوزه فعالیت می کنند به دنبال آن هستند که میزان تاثیر گذاری و تاثیر پذیری تولیدکنندگان و سایر نقش آفرینان از جمله افراد، سازمان ها، کشورها و مواردی نظیر آن را در حوزه تولید علم و عوامل مؤثر بر آنها مورد بررسی قرار دهند. در نتیجه این فعالیت ها، شناسایی افراد تاثیرگذار امکان پذیر می گردد و امکان پیگیری صاحبان ایده یا افراد مرجع در حوزه های مختلف فراهم می شود. چنانچه این فعالیت (علم سنجی) با دیدگاه سازمانی و دانشی در سازمان ها انجام شود از دیدگاه مدیریت دانش ترسیم نقشه دانشی سازمان امکان پذیر خواهد بود که در نهایت به مدیریت دانش در سازمان ها کمک خواهد کرد. در این مقاله تلاش شده است ابتدا ابعاد و زوایای انجام علم سنجی در سازمان ها و سپس نقش کتابداران و اطلاع رسانان کتابخانه های تخصصی در فرایند انجام آن بررسی و تحلیل شود.
    کلیدواژگان: علم سنجی، سازمان ها، کتابداران و اطلاع رسانان، نقشه دانشی
  • فریده عصاره، اسماعیل مصطفوی صفحه 1349
    هدف پژوهش حاضر، بررسی انطباق قواعد لوتکا و پائو با تعداد نویسندگان و مقالات آنان در حوزه های علوم رایانه و هوش مصنوعی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس در سال های 1986 تا 2009 است. اهداف فرعی پژوهش عبارتند از الف) جایگزینی «تعداد همکاری در تالیف» نویسندگان به جای تعداد مقالات آنان در قاعده پائو؛ ب) بررسی معیارهای بررسی قواعد لوتکا و پائو. پژوهش حاضر از نوع نظری بوده و با استفاده از قواعد علم سنجی انجام شده است. نتایج حاکی از این است که تعداد نویسندگان و تعداد مقالات آنان در حوزه های علوم رایانه و هوش مصنوعی با قاعده لوتکا انطباق ندارد، اما مطابق قاعده پائو است. رابطه بین تعداد نویسندگان و تعداد «همکاری در تالیف» آنان در این دو حوزه با قاعده پائو انطباق ندارد. برای مقایسه پذیر ساختن یافته-های پژوهش های مختلف، هماهنگ سازی استفاده از روش های بررسی قواعد علم-سنجی ضروری به نظر می رسد، از این رو در پایان، پیشنهادهایی برای هماهنگ سازی روش مطالعه این قواعد ارائه شده است. تفاوت های موجود در مطالعات در ارتباط با مطالعه نحوه رشد بروندادهای علمی نویسندگان براساس قاعده لوتکا یا پائو، روش شمارش نویسندگان مقالات، دامنه حوزه موضوعی یا موضوعات مورد مطالعه، بازه زمانی مورد مطالعه، و آزمون آماری است. یکسان سازی استفاده از روش شناسی ها در قواعد لوتکا و پائو در مطالعات علم سنجی و نتایج و یافته های حاصل از این گونه مطالعات در سطح ملی و بین المللی می تواند تا حدود زیادی حاصل تحقیقات را مقایسه-پذیر کند و در مسیر انجام پژوهش های هماهنگ گام بردارد
|
  • Page 777
  • Shila Soleymani, Seyed Yaghub Mosavi, Mehri Parirokh Page 781
    The present research studied the relationship between acceptance and usage of information and communication technology with educational and investigative performance of faculty members of Ferdowsi University of Mashhad. Investigating unknowns and educational challenges was one of the reasons for conducting this research. This research was application research and descriptive survey from aim perspective and was based on correlation analysis. The sample consisted of 274 of faculty members of Ferdowsi University of Mashhad and questionnaire and interview have been used as data collection tools. Cronbach's alpha coefficient was used to calculate the reliability of different parts of questionnaire. The following results using Pearson correlation coefficient, there was a positive relationship (direct) between usage rate of information and communication technology by faculty members of Ferdowsi University of Mashhad and their educational and research performance.
  • Gholam Hossien Zamani, Taher Azizi Khalkheili Page 803
    Results of scientific research are diffused by scientific journals; therefore these journals have a significant role in development of scientific disciplines and are considered as a criterion for their growth. Paying attention to quality and quantity of these journals is a base for planning of academic disciplines promotion. This research was conducted to investigate the quantity of agriculture and natural resources journals in Iran, their indexing status in various databases, and ranking disciplines and publishers of these journals by applying a descriptive – comparative research methodology. Finally, based on the research findings, some applicable recommendations for upgrading the national scientifi journals as well as in agriculture and natural resources fields have been presented in this paper.
  • Nadjla Hariri, Mahsa Nikzad Page 825

    The objective of this research was to compare co authorship networks of Iranian articles in Library and Information Science (LIS), (MNG) and Economics (ECO) in ISI during 2000 research was a bibliometric study and used network analysis (using Pajek) for the visualization of co Data included all articles written by at leas and indexed in Social Science Citation Index (SSCI) for the fields of LIS, PYSCH, MNG and ECO. Different indicators such as collaborative index (CI), degree of collaboration (DC) and collaboration coefficient (CC) were calculated for e Results showed that two or three authors were the most common number of authors per paper and authors of PYSCH tended to have more multi-authored articles compared to the other disciplines. LIS had the lowest rank regarding CC. MNG had the densest and PYSCH had the sparsest co-authoship network. Iranian authors in the field of PSYCH mostly collaborated with USA while LIS and MNG authors tended to collaborate with UK, and ECO authors tended to collaborate with Canadians.

  • Elham Askarian Kakh, Rahmatollah Fattahi Page 845
    This research investigated the possibility of the eplacement of printed reference sources by free electronic eference sources. A content analysis method was carried out on 25 printed reference sources (out of 1364 titles available in Ferdowsi University libraries) including 5 encyclopedias, 5 atlases, 5 biographies, 5 dictionaries and 5 directories. For each printed ource, a similar electronic one was selected and examined. In both printed and free electronic reference source, 5 entries (250 in total) were analyzed according to checklists to see if they match the content as well as the structural criteria. The scores obtained to each entry in free electronic sources as well as those in printed ones were compared. Findings showed that: 1. There is a significant difference between the scores obtained from the entry analysis in free electronic sources and those in printed sources implying that free electronic sources have more capabilities in answering reference questions. Therefore, free electronic reference sources have considerable capacity to replace printed reference sources. 2. There is significant difference between the scores obtained from the analysis of the quality of indexes of the content of printed sources as well as those of free electronic ones. From the content point of view free electronic reference sources are more capable in fulfilling reference questions than their equivalent printed sources. 3. There is a significant difference between scores obtained for the structure of printed sources and electronic sources. From a structural point of view, free electronic reference sources have more capacity to fulfill reference questions than their similar printed reference sources.
  • Mehdi Narimani, Fattah Sharif-Zade, Mir Ali Sayyed Naghavi Page 869
    Increasing environmental challenges have directed organizations toward to two facilitators: human resource management and information technology. In this paper, the researchers intended to examine the relationship between the information technology and human resource management. The research design was descriptive-practical. The population of study was the human resource professionals and R & D staffs at Central Bank IRI. The instrument for data collection was questionnaire. The results established the relationship between information technology application and performance of human resource management. However, findings showed that despite this relationship, there was the misalignment between these two facilitators in that organization, and information technology was still considered as a supportive function in organization. Spearman correlation test was used for examining hypothesizes. At the end, SEM was used for testing mode.
  • Adel Soleimani, Kiumars Zarafshani Page 885
    The purpose of this survey study was to determine factors influencing adoption of information technology using Technology Acceptance Model (TAM) among vocational agricultural teachers in Kermanshah province. Davis's questionnaire was back-translated and used to collect data. The research instrument was validated by a panel of experts and reliability was checked using Cronbach's alpha coefficient yielding 0.7 for all sections. A census of 52 agricultural vocational teachers across six agricultural vocational schools (Kermanshsh, Islam-abade Gharb, Songhor, Ravansar, Ghasreshirin, Bisetoun) participated in the study. The results of path analysis revealed that perceived usefulness and attitude towards using information technology had a positive and significant correlation with teacher's use of information technology. Moreover, perceived ease of use predicted attitude towards using information technology. The result of this study has implications for policy makers involved in agricultural vocational schools in that teachers can be made aware of effectiveness of information technology in teaching and learning process. In addition, mastery learning can enhance teacher's utilizing information technology.
  • Reza Sarabadani, Hossein Shirazi Page 903
    In this paper Special Intelligent Search Engine (SISE) design has been introduced. Also System architecture and methods of this component of its intelligent search engine and features have been described. For this intelligent robot, a "Directory" designed that aims to build professional knowledge base for quick and easy access to information for user. First of all specialized keywords were defined in the list based on the sites were indexed. 86% of the population tested, believed that the time spent searching for information SISE was lower than other general search engines and 80% believed that quality and accuracy of search results is SISE were more than other search engines.
  • Mansoureh Damerchiloo Page 925
    This article has evaluated the impact of using Meta tag on the improvement of information retrieval of the World Wide Web. So it reviewed the research papers that have examined Meta tag as a means to enhance information retrieval. Results showed there were some researches that have confirmed the using of Meta tags was efficient for improving information retrieval of the web, but results of a research that has done by Mohamed (2006) indicated no significant difference in the rank of pages that include metadata and those that don’t include any metadata. Therefore more studies should be done in this field. In general, Meta tags can provide site owners and authors with a degree of control over how a web page is indexed and this is a considerable advantage that it shouldn’t be ignore easily.
  • Marzieh Goltaji, Fereshteh Didegah Page 941
    With regards to important role of universities’ websites, this article aimed to study top universities of the Islamic countries using webometrics methods. Research data were extracted from AltaVista search engine and WEBOMETRICS website. In this study, top universities of the Islamic countries were ranked with some indexes such as number of links, web impact factor, world rank, size, visibility, rich files and scholar. Results showed that there was a significant relation between web impact factor with some indicators such as world rank, size, rich files and scholar, but there was not any significant relation between web impact factor and visibility of the website. Strong significant correlation between top universities of the Islamic world countries websites’ world rank and their ranks based on GDP was another result that we can mention in this study.
  • Eesa Niyazi, Esmaeel Abounori Page 961
    The aim of this paper was to evaluate the relationship between six indexes of knowledge management and webometric Scale. The study population included all the members of department of selected-universities. Employing a classified random sampling, the data was collected through the distribution of a questionnaire among the 355 persons of the academic staffs of Tehran, Esfahan, Tarbyat Modares, Alzahra, Mazandaran, Guilan, Yazd, Araak and Razi universities. SPSS16.0 and LISREL8.5 were used for statistical analysis. The results of research showed that there were positive correlation between six indexes of knowledge management and webometric scale.
  • Hamid Rahimian, Hanieh Shami Zanjani Page 989
    This research was a case study to evaluate the effect of organizational culture on knowledge management processes implementation in Technology & Deputy Tax Planning Agency was done by Survey Method. Population of the study was experts in Technology & Deputy Tax planning of the organization. Research tools included two questionnaires: the organizational culture profile and the processes of knowledge management. The first questionnaire has surveyed the seven components of organizational culture (competitiveness, social responsibility, supportiveness, innovation, emphasis on rewards, performance orientation, and stability). The second has explored six processes such as creation, capture, organization, storage, dissemination and application of knowledge. The results of this research showed that according to the experts the components of organizational culture and knowledge management were in the intermediate level. Between each of the seven components of organizational culture was 70% positive and significant relationship with knowledge management processes. Also, among each of the seven components of organizational culture was positive and significant relationship with knowledge management processes. Regression analysis gave the same result that only two components of social responsibility and performance orientation in predicting the changing role of knowledge management processes have been effective.
  • Maryam Nakhoda, Gholam Reza Fadaie, Sirous Alidousti Page 1009
    Using consensus method and analyzing the ranked viewpoints, this paper aimed to select an appropriate change model to the Iranian academic libraries. Therefore, these libraries can apply the mentioned model in order to overcome challenges resulted of change and improve change management. The research questionnaire including three selected change models from literature with criteria for ranking them, submitted to a group of experts in Library and Information Science and Management. The analysis of experts’ viewpoints and choosing the preferred option were done by using methods in Multiple Attribute Decision Making (MADM). The findings suggested the selection of “Information Services Framework for Managing Change” by Penfold.
  • Page 1040
  • Abbas Gilvari, Tayebe Shahmirzadi, Ahmad Yossefi, Javad Bashiri, Fardin Kolaeean Page 1045
    Standard is a collection of recipes, guidelines or recommendations which use in production, creating or making of goods, products, documents or special resources. Extent of adaptation of Persian Agricultural scientific journals which are publishing in Iran with ISO publishing standards was evaluated in this research. The information items which were necessary to be presented in different sections of Agricultural scientific journals were examined. Items which were needed to be present in cover page, content, title page, running title, and endnote, abstract, first page of an article, references and its structure were among the information items. 47 Agricultural scientific journals were publishing until February 2009 consisted of the research population. Descriptive survey method is used. Results showed the adaption rate with ISO standards in research population was 53.47 percent. There was no private publisher which publishes agricultural scientific journals. The extent of adaptation with ISO standards was high in journal sections such as abstracts and keywords.
  • Maliheh Farrokhni Page 1068
    This research analyzed 20 Iranian English medical scientific journals indexed in some elected creitable databases from 2001-2004/ 1380-1383. The results showed that from these 20 journals, only 5 ones having 687 articles were indexed in databases. Daru Journal was the first journal. The most of articles were indexed in EMBASE and none of journals were entered in PUBMED and WEB OF SCIENCE. Most percentage of articles was in the field of Pharmacology then Communicable Diseases and Pediatrics. And the articles with 3 authors were the most articles.
  • Laleh Samadi Page 1089
    Impact Factor is one of the most important tools to evaluate journals in ISI. In this article, have been tried to extract factors increase the journal's impact factor via studying the literatures and also introduce the factors that may be effective in reducing the weaknesses. The effect of factors such as interval, national, and individual motivations to increase the impact factor of journals and also issues that should be considered when calculating the impact factor, comprised some of the contents of this paper. At the end of the study, in order to evaluate the effect of using the optimal impact factor of journals, some recommendations were presented.
  • Sara Jalalzadeh Asrejadidi, Mohammad Hosein Biglu, Abolnaser Rafi Page 1106
    Robert K. Merton has made up the expression of “Matthew effect" in sociology of Science that explains how the eminent scientists frequently get more acknowledgment than unknown researchers, even if their work was similar. The objective of this study is to analyze and visualize the influence of “Matthew effect" on the quantitative (papers) and qualitative (citations) of scientific publications originated by Iranian Medical Sciences Universities throughout 2002 – 2006. The method of current study was an analytical-descriptive review. All data about publications originated by Iranian Medical Sciences Universities were extracted from the database of Web of Science (WoS). The citations received by Medical Sciences Universities were extracted from the Citation Report. The relationship between the publications and citations was plotted by Excel. We found a non-linear correlation between the publications and citations of Iranian Medical Universities. The first class and other universities group showed a positive impact related to the Matthew effect; whereas this relationship among second class universities and third class universities were negative. Tehran University of Medical Sciences got the first place on the ranking order based on the scale independent indicator while Bushehr Medical Science University was the last one. Analysis of data indicated that there was a non-liner relationship between Iranian scientific profiles and the citations that they received. The Scale-independent Indicators were the most reliable metrics for normalizing the ranking of universities.
  • Maryam Pakdaman Naeini, Mansooreh Bagheri, Amir Ghaebi Page 1121
    Aim of this applied research was to extract evaluation criteria of Iranian LIS (Library and Information Science) weblogs. Current research using analytical-survey method and in some stages Webometrics methods evaluated 107 sample weblogs. These weblogs were selected from 222 weblogs that had been submitted in directory of ILIS weblogs. This research made a checklist using literature review, expert's attitude and evaluation criteria of websites. This checklist was used for evaluation sample weblogs after standardizing. Finally a checklist was prepared that included 23 factors for evaluation and ranking of ILIS weblogs.. Finally, current research has suggested that this checklist can be used for judgment in carnivals of chosing top weblogs
  • Roya Maghsoudi Daryeh Page 1139
    By using citation analysis, this article has studied humanities journals of Persian Journal Citation Report (PJCR) during 2003-2007. In this research "Impact Factor" and "Immediacy Index" of these journals were investigated and top publishers were determined according to the Impact Factor indicator. Findings showed that more than 75% of these journals have Impact Factor during mentioned years, while only 30% journals have Immediacy Index. Comparing the average Impact Factor of humanities journals with other fields showed the higher Impact Factor in this field.
  • Seyyedeh Mojgan Binesh, Fereshteh Dideghah Page 1159
    Over the past decades, a number of measures for determining the impact of scientific journals were introduced and utilized. The number of citations and Impact Factor value are the indicators have been applied a lot in this area and are of a high reputation in scientometrics. In addition to these indicators, some apt indicators have been introduced to measure the impact of publications which "Eigenfactor" and "Article Influence" are the newest ones. Eigenfactor is a measure of importance and prestige of a journal in scientific community and Article Influence is a measure of average impact of an article among other articles in a journal. The main discussion in present study was on Eigenfactor which besides presenting an introduction and an explanation to this factor, its features and characteristics and its differences with Impact Factor and its calculation method have been explained in detail. Considering the fact that calculating "Article Influence" requires the value of Eigenfactor, this indicator has been shortly explained as well.
  • Fatemeh Nooshinfard, Shima Moradi Page 1281
    Increasing websites quantity, specially scientific websites, there were many researches with concern of link analysis using webometrics by librarian and other scholars in different academic majors around the world. The purpose of this article was link analysis of all link analysis related papers from the beginning to February 19th 2009. The research based on Weiner, Amick, and Lee searching model in 2008, this study included 96 refereed papers extracted from international databases like Springer, Proquest, Sage, Emerald, IEEE, Science Direct and national databases such as Magiran and SID. These papers were studied focusing on their different parts like authors, affiliated organizations, purpose, methods, tools, keywords, date of publishing, publication, indexing databases and their suggestions. Moreover, analyzing those papers and studying any related models were the other purposes of the current article. The findings have been categorized and analyses in ten different sections.
  • M. A. Ghane, Foroghie Rahimi Page 1303
    This study investigated six engineering scholarly journals and focused on scientific collaboration pattern, coefficient collaboration, Iranian international collaboration, and citation analysis. Findings showed that Iranian researchers authored 75.4% of articles themselves and 24.6% of articles with contribution of researchers from 25 countries worldwide. 367 articles that contributed by 1052 authors were studied. On average three researchers collaborated per article. Out of 1052 contributors, 814 affiliated to Iranian universities and 238 writers belonged to other countries. The results showed Indian researchers were more active than others were. Ranking universities in terms of numbers of articles showed that Iran University of Science and Technology obtained the first place. Coefficient collaboration disclosed the fact that there was a high tendency towards international collaboration e.g. the coefficient collaboration of Iranian Journal of Biotechnology was 0.668. In general, the findings would be helpful for journal’s editorial boards in engineering fields to improve their policies.
  • Farshid Danesh, Amir Reza Asnafi, Ali Isfandyari Moghddam, Maryam Riazipour, Afrooz Zarei Page 1320
    Finding free e-journals is very difficult in web environment, because these types of journals are all scattered and they are rarely found in traditional bibliographic sources. Therefore, locating and their retrieval are hard. Then it is not easy to disseminate the accredited ones. The aim of this study was to determine the most accredited free English e-journals in medical sciences. The research methods were content and link analysis. In order to collect the data, a checklist has been used which its validity has been confirmed. The research population consisted of 700 free electronic journals of medical sciences which were collected from two reputable websites. Using qualitative study on the websites of these journals, the number of eligible journals in this research decreased to 269 journals. In the next step, Journal's websites has been analyzed with webometrics methods. Then, utilizing core journal formula, the accredited ones were determined. Results showed that "New South Wales Public Health Bulletin" in Health, "Online Journal of Rural Nursing and Health Care" in Nursery, "BMC Oral Health" in Dentistry and "Brazilian Journal of Medical and Biological Research" in Medicine were the most accredited journals in term of in links. Also, "International Journal of Integrated Care" in Health, "BMC Nursing" in Nursery, "Journal of Oral Science" in Dentistry, "The New York State Dental Journal" and "Journal of Oral Science" were the top free e-journals in term of web impact factor.
  • Farideh Osareh, Esmaeel Mostafavi Page 1349
    The purpose of this research was to examine the validity of Lotka and Pao’s laws with authorship distribution of "Computer Science" and "Artificial Intelligence" fields using Web of Science (WoS) during 1986 to 2009 and comparing the results of examinations. This study was done by using the methods of citation analysis which are scientometrics techniques. The research sample includes all articles in computer science and artificial intelligence fields indexed in the databases accessible via Web of Science during 1986-2009; that were stored in 500 records files and added to "ISI.exe" software for analysis to be performed. Then, the required output of this software was saved in Excel. There were 19150 articles in the computer science field (by 45713 authors) and 958 articles in artificial intelligence field (by 2487 authors). Then for final counting and analyzing, the data converted to “Excel” spreadsheet software. Lotka and Pao’s laws were tested using both Lotka’s formula: (for Lotka’s Law); also for testing Pao’s law the values of the exponent n and the constant c are computed and Kolmogorov-Smirnov goodness-of-fit tests were applied. The results suggested that author productivity distribution predicted in “Lotka's generalized inverse square law” was not applicable to computer science and artificial intelligence; but Pao’s law was applicable to these subject areas. Survey both literature and original examining of Lotka and Pao’s Laws witnessed some aspects should be considered. The main elements involved in fitting in a bibliometrics method have been identified: using Lotka or Pao’s law, subject area, period of time, measurement of authors, and a criterion for assessing goodness-of-fit.