فهرست مطالب

پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی - سال دهم شماره 4 (پیاپی 34، زمستان 1383)

فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
سال دهم شماره 4 (پیاپی 34، زمستان 1383)

  • 180 صفحه، بهای روی جلد: 12,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/06/30
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مهدی سبحانی نژاد صفحه 1
    مقاله حاضر با هدف بررسی میزان شناخت اعضای هیئت علمی رشته های علوم انسانی دانشگاه های شهر تهران از چهار دسته نظریه های یادگیری و چگونگی به کارگیری آنها در فرایند تدریس تهیه شده است.
    روش پژوهش توصیفی و نمونه آماری نیز شامل 75 نفر از اعضای هیئت علمی رشته ‎های مذکور از پنج دانشگاه تهران بود که بر اساس درصد سهم اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و جنسیت با روش های نمونه گیری خوشه ای، طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارجمع آوری داده ها شامل آزمون سنجش نظریه‎ های یادگیری و چک لیست مشاهده عملکرد تدریس اعضای هیئت علمی بود. داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل آماری شدند. عمده ‎ترین یافته های پژوهش این است که میزان شناخت اعضای هیئت علمی رشته‎‎ های علوم انسانی از نظریه های یادگیری در سطح بالاتر از متوسط بود. بیشترین میانگین نمره ها مربوط به حوزه نظریه رفتارگرایی و کمترین آنها مربوط به حوزه نظریه فراشناخت بود.
    کلیدواژگان: نظریه های یادگیری، فرایند تدریس، شناخت، عضو هیئت علمی، رشته های علوم انسانی و کاربرد نظریه های یادگیری
  • مهرناز روشنایی صفحه 25
    استعدادهای فراشناختی به استعداد درک و کنترل مطلب مورد یادگیری گفته می شود. در این پژوهش مفهوم اصلی فراشناخت متشکل از دو عامل اصلی دانش شناخت و تنظیم شناخت، ارتباط آماری بین دانش شناخت و تنظیم شناخت و ارتباط بین دو عامل اصلی فراشناخت (دانش شناخت و تنظیم شناخت) با ارزشهای تجربه شده عملکرد فراشناختی و شناختی مورد بررسی قرار گرفته است.
    روش تحلیل در این پژوهش تحلیل کواریانس، مورد خاص تحلیل عامل تاییدی با استفاده از برنامه Amos است. آزمون نیکویی برازش برای دانشجویان پزشکی و مهندسی نشان داد که اختلاف بین کواریانس های پیش بینی شده توسط مدل و نمونه های مشاهده شده معنی دار نیست. بنابراین، مدل دو عاملی (دانش شناخت و تنظیم شناخت) مناسب است. نتایج برای دانشجویان پزشکی و مهندسی پزشکی مشابه است. این تشابه استواری دو آزمایش را نشان می دهد. دو عامل با یکدیگر همبستگی بالایی دارند. رابطه بین دانش شناخت و تنظیم شناخت با ارزشهای تجربه شده عملکرد فراشناختی (استعداد تخمین نمره امتحانی پیش از امتحان پایان ترم و استعداد تخمین نمره امتحانی پس از امتحان پایان ترم) معنی دار بود. رابطه معنی دار بین دانش شناخت و عملکرد شناختی (نمره امتحان پایان ترم) برای دانشجویان دانشکده پزشکی و تنظیم شناخت و عملکرد شناختی (نمره امتحان پایان ترم) برای دانشجویان مهندسی نشان داد که دانشجویان پزشکی با عملکرد بهتر از استعدادهای ادراکی بالاتری برخوردارند و دانشجویان مهندسی با عملکرد بهتر از استعدادهای تنظیمی بالاتری برخوردارند. یافته های تحقیق نشان داد که این دو گروه تلاش ذهنی و رفتار ذهنی متفاوت دارند، ولی استعدادهای فرا شناختی شان تاثیر چشمگیری در دستاوردهای آموزشی شان دارد.
    کلیدواژگان: مهارتهای فراشناختی، دانش شناخت، تنظیم شناخت، تنظیم شناخت، عملکرد، دانشجویان پزشکی و مهندسی، آموزش و یادگیری
  • مهدی شریعت زاده، محمد چیذری، امید نوروزی صفحه 55
    این پژوهش با هدف طراحی و ارائه الگویی برای ایجاد سازگاری و انطباق بین نظام آموزش متوسطه کشاورزی و توقعات بازارکار صورت گرفته است. در این مطالعه از دو نوع روش توصیفی و اکتشافی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه خبرگان و مجریان آموزش متوسطه کشاورزی و کارفرمایان شرکتهای کشت و صنعت در کشورند. نمونه آماری در مورد خبرگان به شیوه تمام شماری و به تعداد 39 نفر و در مورد مجریان و کارفرمایان شرکتهای کشت و صنعت به ترتیب شامل 98 و 38 نفر است که به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده اند. الگوی اقتضایی، برگرفته از مطالعات میدانی و در قالب نظرخواهی از خبرگان، مجریان آموزش متوسطه کشاورزی و کارفرمایان شرکتهای کشت و صنعت، در مورد الگوی نظری است و الگوی پیشنهادی نیز حاصل داده پردازی های تکمیلی در زمینه الگوی اقتضایی است. در الگوی پیشنهادی دو مقوله اصلی تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بازار کار کشاورزی]عرضه[و تقاضای بازار کار کشاورزی به عنوان متغیرهای وابسته ای در نظر گرفته شده‎اند.
    نتایج به دست آمده نشان می دهدکه مولفه تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بازارکار کشاورزی بالاترین همبستگی را با متغیر فرایند جذب و پذیرش دارد. همچنین، مولفه تقاضای بازارکار کشاورزی نیز متاثر از سازه های اشتغال، سطوح حرفه ای و ویژگی های حرفه ای نیروی کار است و نتایج به دست آمده از انجام دادن رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که ویژگی های حرفه ای نیروی کار، بالاترین همبستگی را با تقاضای بازارکار کشاورزی داراست.
    کلیدواژگان: سازگاری، بازار کار، توقعات، نظام آموزش متوسطه کشاورزی، خبرگان آموزش متوسطه، کشاورزی و مجریان آموزش متوسط کشاورزی
  • حسنعلی دهنوی صفحه 93
    نقش پیشینه خانوادگی در پیشرفت تحصیلی از جمله مسائلی است که اندیشمندان علوم تربیتی و آموزشی همواره در تبیین و میزان تاثیر آن کوشیده اند. میزان تاثیر آموزش و ارتقای تحصیلی در فرایند قشربندی اجتماعی نیز مورد توجه خاص جامعه شناسان استدر این مقاله میزان تاثیر پیشینه خانوادگی داوطلبان آزمون سراسری سال 1382 از قبیل میزان تحصیلات والدین، نوع شغل والدین و اعضای خانواده داوطلبان بر نمره کل آنان و در نتیجه، ورود به آموزش عالی بررسی شده است. تعداد و نسبت داوطلبان پذیرفته شده از طبقات اجتماعی مختلف (طبقه بالا، متوسط و پایین) و در نتیجه، نقش سیاستهای پذیرش دانشجو در ایجاد فرصتهای برابر آموزشی و در فرایند قشربندی اجتماعی داوطلبان نیز بررسی شده است.
    داده های مورد نیاز از طریق بررسی اسناد و مدارک موجود در سازمان سنجش و فرم نظرخواهی از 1082856 نفر از داوطلبان آزمون سراسری سال 1382 جمع آوری شد.. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری مربوط به نمره کل داوطلبان، وضعیت توزیع هر یک ازمتغیرهای پیشینه خانوادگی و تعداد داوطلبان پذیرفته شده از طبقات اجتماعی مختلف به ترتیب از آزمونt و آنالیز واریانس، جداول فراوانی و درصد و نسبت استفاده شد.
    نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که: 1. میزان تحصیلات و نوع شغل والدین بر نمره کل داوطلبان و در نتیجه، در پذیرش آنان تاثیر بسیاری دارد؛ 2. تعداد اعضای خانواده داوطلبان بر نمره کل داوطلبان موثر است؛ 3. در طبقه اجتماعی بالا نسبت پذیرفته شدگان بیشتر از نسبت داوطلبان شرکت کننده این. طبقه است؛ این نسبتها برای طبقه اجتماعی متوسط تقریبا برابر و برای طبقه اجتماعی پایین به مراتب کمتر است.
    کلیدواژگان: پیشینه اجتماعی (خانوادگی)، طبقه اجتماعی، تحصیلات والدین، شغل والدین، آزمون سراسری، نمره کل، متقاضیان آموزش عالی و داوطلبان پذیرفته شده
  • مرتضی شهبازی نیا صفحه 125
    در بخش اول این مقاله تلاشهای صورت گرفته برای تبیین یکی از مهم‎ترین موضوعات روش شناختی در دانش حقوقی معاصر؛ یعنی بحث درباره ماهیت حقوق تطبیقی بررسی شده است. این تلاشها منجر به ارائه سه دیدگاه متفاوت شده است: دیدگاه اول حقوق تطبیقی را یک روش علمی می‎داند، دیدگاه دوم آن را دانش مستقل و دیدگاه سوم آن را صرفا یک برنامه آموزشی تلقی می‎کند. در این مقاله نقش حقوق تطبیقی به عنوان شاخه‎ای مستقل از دانش حقوقی در جریان وحدت اروپا و جهانی شدن بیان شده است.
    اینکه آیا دانشکده های حقوق در ایران، ناگزیر از تغییر برنامه آموزش حقوق]تطبیقی[هستند یا خیر، پرسشی است که در بخش دوم مقاله بررسی شده است. آموزش حقوق تطبیقی نه تنها باید دانشجویان را با مفاهیم و نظامهای حقوقی دیگر آشنا کند، بلکه باید آنان را برای کاربست عملی آن آماده سازد. نسل آینده حقوقدانان باید قدرت مواجهه با چالش های ناشی از یکنواخت شدن حقوق و جهانی شدن را داشته باشند. برنامه آموزشی فعلی که صرفا بر آموزش حقوق ملی تمرکز دارد، نمی‎تواند این هدف را تامین کند. دانشگاه های اروپا به تدریج برنامه آموزشی خود را به سمت یک برنامه دارای تمرکز بین المللی با تکیه بر حقوق تطبیقی سوق می دهند و دانشگاه های ایران می‎توانند از این تجربه الهام بگیرند.
    کلیدواژگان: حقوق تطبیقی، روش علمی، برنامه آموزشی، علوم مستقل و آموزش حقوق تطبیقی
  • سید محمد فرهادی، محمد مهدی رشیدی، غلامرضا اصیلی صفحه 151
    مدیریت عملکرد طی سالهای اخیر به طور گسترده ای به نقد کشیده شده و تعاریف جامعی از اهداف و عملکردهای آن در حوزه مدیریت منابع انسانی ارائه شده است. نگاهی گذرا به سیر تکاملی آن نشان می‎دهد که در الگوهای سنتی و کلاسیک مدیریت به مدیریت عملکرد به مثابه کنترل وظایف و کارکردهای مدیر و سازمان توجه شده است، ولی امروزه به صورت یک فرایند پویا، مستمر، کیفی و متقابل]مدیر و کارکنان[و به عنوان پاره سیستم اصلی مدیریت منابع انسانی انگاشته می‎شود. در این فرایند مدیریت عملکرد کارکردی فراتر از اعطای پاداش، تاکید بر تقویت رفتار، ایجاد ارتباط بین مدیران و کارکنان و توسعه منابع انسانی و درنهایت، عملکرد و سنجش دانش سازمان دارد.
    از طرفی، ویژگی های خاص و پیچیده سازمان های تحقیقاتی ایجاب می‎کند تا با آگاهی از چالش های جدید مدیریت عملکرد و اهمیت آن در موفقیت این‎گونه سازمانها دامنه کار از شیوه های رایج ارزیابی که صرفا به سنجش بعضی از عوامل انتزاعی می پردازد، فراتر رود و مدلی موثر مبتنی بر عملکرد و سنجش دانش کارکنان ارائه شود. در این مقاله ضمن معرفی اجزای مرتبط با این کارکرد، رویکردهای جدید و درنهایت، مدل پیشنهادی ارائه می شود.
    کلیدواژگان: مدیریت عملکرد، ارزیابی عملکرد، مدیریت منابع انسانی، انگیزش و تحقیق و توسعه
|
  • Dr. Mahdi Sobhaninejad Page 1
    The purpose of this study was to examine understanding of humanities, faculty members about four learning theories and their applications in teaching processes. Research Method was descriptive and the sample included 75 faculty members from 5 universites in Tehran. Instruments for gathering data included tests for measuring learning theories and a check list suggesting function of teaching professors. Data in two levels of descriptive and inferential were analyzed. Principal findings were: The extend of understanding of faculty member from learning theories was average. The highest mean was related to behavorism and lowest to meta cognition part.
  • Dr. Mehrnaz Roshanaei Page 25
    Metacognition refers to the ability to reflect upon, understand and control one, s learning. This study focused on three related issues: (a) whether there was empirical support for the two-factor view of metacognition, (b) whether the two factors were related to each other, and (c) whether either of the factors was related to empirical measures of cognitive and metacognitive performance. To test the current conceptualization of metacognition that assumes two main factors covariance analysis (confirmatory factor analysis) was conducted. Amos (Analysis of moment structures) was used as the statistical package. Two experiments on Medical and Engineering students supported the two–factor model. Factors were correlated. Further experiments reported a number of statistically significant relationships among knowledge of cognition, regulation of cognition and pre-test post-test judgment ability. The correspondence between knowledge of cognition and performance for medical students indicated that those individuals who scored high on knowledge of cognition factor also scored high on final exam. The correspondence between regulation of cognition and performance for engineering students indicated that students who scored high on regulation of cognition factor also scored high on final exam. The findings reported here indicate that although the two groups of students had different mental behavior, their metacognitive abilities played a significant role in their educational achievements.
  • Dr. M. Shariyatzadeh, Dr. M. Chizari, O. Noroozi Page 55
    The purpose of this study was to determine adaptability and compatability between agricultural high school system and agricultural labor market expecations. In this study, two descriptive and explorative approaches were used. The pupolation studied were experts, the executives in agricultural high school, employers in agro-industries, vocational graduates and those in agricultural training centers during 1375-76 (solar). The statistical sample included 39 experts, 38 educational experts in agricultural high schools and 98 agricultural high school executives. The Sample in these three groups were chosen randomly and the main element of this research covered three questionnaires related to experts, administrators and managers in agro-industry. The results showed that human resource development highly correlated with process of atraction and admition. In addition demand for agricultural employment market is effected by employment chalacteristies, professional levels and professional characteristics of workers.
  • Hasan Ali Dehnavi Page 93
    The role of family backgrounds in the educational advancement is one of the issues that have always been considered by educational scholars. The other issues which sociologists have specially paid attention is the effectiveness of educational promotion in social stratification process. In this papar the author evaluates the effect of examinees, family backgrounds such as their parents, education, occupation and family size, on their final score and acceptance to higher education concequently in 1382 National Test. In addition the ratio of accepted examinees from different social classes (high, middle, low) was evaluated. The role of acceptiong student policies in making equal educational opportunity and examinees social stratification process was examined. The pupolation consists of 1,082,858 participants in 1382 National Test and nccessary data were collected through the available documents in NOET and the questionnaires filled by examinees. The t – test, variance analysis, frequency tables, percentage and ratio on the state of apporionment of each of two family backgrounds and number of accepted examinees variables from different social classcs to analyze statistical data related to the examinees final score were used. Results indicated that: 1. Parents, education and occupation have great effect on the examinees final score and their acceptance. 2. Family size effected the examinees, final score. 3. The ratio of accepted examinees to the participants of upper class of the society is more than the other classes.
  • Dr. Morteza Shahbazinia Page 125
    The first part of this article represents an attempt to contemplate one of the major methodological issues in contemporary juridical science - the debate on the nature of comparative law, which is presented in three opposite aspects: whether comparative law is a scientific method, or an autonomous science or a purely educational discipline. This article highlights the role of comparative law as an independent branch of juridical science in the processes of European integration and globalization. Do Iranian law colleges have to change their national curriculum? The second part of this article concentrates on the above question. Comparative law teaching should not only familiarize the students - and thus open up their minds - to other systems and concepts, but should also prepare them for practical application. Future lawyers should be able to meet the challenges of a world of legal integration and globalization. Having a national curriculum does not fulfil this aim. Universities in Europe are gradually shifting towards a more internationally-centred curriculum and Iranian universities may draw inspiration from this experience.
  • M. Farhadi, M.M. Rashidi, Gh. R. Asili Page 151
    Recently performance management has been broadly discussed and as the result comprehensive definition on its aim and functions in HRM offered accordingly. Looking over the evolution of performance and evaluation in the past reveals that in traditional and classical management is applied as the means for controlling of responsibilities and function of the managers and organizations, but today it is consider as a very effective, dynamic, qualitative, continuous and interactive process of human resource management. Hence, performance management function is something beyond the paying rewards and mostly emphasize on behavioral reinforcement, human resource development, effective relation between managers and employees, and lastly for evaluation of knowledge of the organization. On the other hand, specific and complicated characteristics of R & D Organizations demand that managers, considering new challenges of performance management, knowingly focusing more on performance management as a model for evaluating effectively performance based on the knowledge of organization and employees for meeting overall goals of the organizations. In this paper some definition and functions of new approaches on performance management reviewed and at the end a proposed model would be offered.