فهرست مطالب

پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی - سال دوازدهم شماره 3 (پیاپی 41، پاییز 1385)

فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
سال دوازدهم شماره 3 (پیاپی 41، پاییز 1385)

  • 124 صفحه، بهای روی جلد: 12,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/10/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • هوشنگ ایروانی، محمد مهدی فائزی پور، مهندس ابوالقاسم شریف زاده، مهندس علیرضا دربان آستانه صفحه 1
    توانمندسازی اعضای هیات علمی مراکز دانشگاهی در جهت توسعه حرفه ای و پیشبرد اهداف دانشگاه حایز اهمیت اساسی است و تحقق آن نیازمند برنامه ریزی هدفمند و تلاشهای نهادینه شده است. در این پژوهش عوامل تاثیرگذار بر بهبود فرصتهای مطالعاتی اعضای هیات علمی دانشگاه تهران تحلیل شده است. پس از بررسی مفهومی و نظری، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی، پرسشنامه ای بر پایه مرور ادبیات تحقیق، اهداف مورد نظر و دیدگاه های صاحبنظران و تجربه محقق، برای گردآوری داده های میدانی تهیه و تدوین شد. پس از اطمینان از روایی و پایایی، پرسشنامه ها از سوی یک نمونه برگزیده (120 نفر) بر اساس روش نمونه گیری احتمالی ساده تکمیل شد. پس از گردآوری داده ها، از نرم افزار آماری SPSS برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج مربوط به تحلیل عاملی پیامدهای مثبت و منفی فرصت مطالعاتی برای اعضای هیات علمی و خانواده آنها از استخراج چهار عامل حکایت می کند. عامل اول با عنوان پیش نیازهای فرصتهای مطالعاتی، عامل دوم با نام خدمات حمایتی، عامل سوم با عنوان سازگاری فرهنگی/خانوادگی و عامل چهارم با عنوان مهارتهای حرفه ای پایه به ترتیب 2.3، 23.28، 22.3 و 10.4 از مجموعه واریانس تبیین شده (85 درصد) را تبیین کرده اند. بر مبنای عوامل استخراج شده پیشنهادهای مقتضی ارایه شده است.
    کلیدواژگان: آموزش عالی، دانشگاه تهران، هیئت علمی، فرصتهای مطالعاتی، توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی و تحلیل عاملی
  • نسرین نورشاهی، محمد یمنی دوزی سرخابی صفحه 17
    هدف از این مطالعه بررسی رابطه سبک شناختی و سبک رهبری در میان روسای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی است. در این پژوهش در خصوص چگونگی مدیریت 30 نفر از روسای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مستقر در شهر تهران و 102 نفر از همکاران مستقیم ایشان مطالعه و به منظور گردآوری داده ها از دو پرسشنامه CSI فهرست سبک شناختی و پرسشنامه چند عاملی رهبری MLQ form 5x ویراست سوم استفاده شده است. تحلیل داده های به دست آمده حاکی از آن است که اغلب روسای مورد مطالعه به سبک شناختی تحلیلی گرایش دارند و در بعدهای تاثیرگذاری ایده الی و انگیزش الهام بخش [از ابعاد رهبری تحول گرا] امتیاز بالا، اما در بعد ملاحظه فردی امتیاز پایین کسب کرده اند؛ امتیاز اکثر روسای مورد مطالعه در سبک رهبری تحول گرا پایین و متوسط و در سبک رهبری مراوده ای متوسط گزارش شده است. بین نمره سبک شناختی شهودی و بعد تاثیرگذاری ایده الی (صفات) و بین نمره سبک شناختی تحلیلی با پاداش مشروط همبستگی مثبت و بین نمره سبک تحلیلی و سبک رهبری رها شده همبستگی منفی مشاهده شد. به طور کلی، یافته های پژوهشی ضرورت تقویت ابعاد ملاحظه فردی و برانگیزندگی ذهنی و نیز توجه به تقویت سبک شناختی شهودی و کل گرا را در میان روسای دانشگاه های مورد مطالعه نشان داده است.
    کلیدواژگان: سبک شناختی، سبک رهبری، رهبری تحول گرا، رهبری مراوده ای و رهبری رها شده
  • محمدرضا مجیدی، ابولقاسم فاتحی صفحه 37
    در مقاله حاضر هدف پاسخ به این پرسش محوری است که به طورکلی، میزان موفقیت دروس معارف اسلامی در دانشگاه ها از نظر دانشجویان چقدر است؟ تعداد 2100 نفر از دانشجویان به‎ عنوان گروه نمونه از 36 دانشگاه دولتی (روزانه) و آزاد و از هشت استان کشور با استفاده از روش های نمونه‎ گیری تلفیقی تصادفی و طبقه ای انتخاب شدند. نتایج این تحقیق پیمایشی که با روش توصیفی و با استفاده از مقیاس سنجش طیف لیکرت انجام شده است، نشان می‎دهد که بیش از هشتاد درصد از دانشجویان با اصل وجود دروس معارف اسلامی در دانشگاه ها موافق‎اند، اگرچه در خصوص محتوای این دروس و روش های ارائه آنها انتقاد دارند.
    کلیدواژگان: دروس معارف اسلامی، دانشگاه، دانشجو و نگرش سنجی
  • مهران فرج اللهی، ایرج فیروزفر صفحه 57
    به منظور مقایسه پیشرفت تحصیلی پذیرفته ‎شدگان دوره ‎های کارشناسی ارشد فراگیر با پذیرفته ‎شدگان همان مقطع از طریق آزمون سراسری در دانشگاه پیام نور با توجه به عوامل فردی (سن، جنسیت و وضعیت تاهل)، تحصیلی (رشته تحصیلی) و شغلی (وضعیت اشتغال) با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع زمینه یابی، پرسشنامه محقق ساخته ای مشتمل بر 15 پرسش تهیه و اطلاعات مورد نیاز بر اساس پرونده تحصیلی دانشجویان جمع‎‎ آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مراکز تهران، اصفهان و تبریز به تعداد 1172 نفر برای پذیرفته شدگان آزمون سراسری و 253 نفر برای پذیرفته شدگان دوره های فراگیر است و نمونه آماری نیز به شیوه تصادفی منظم به میزان 233 نفر برای پذیرفته شدگان آزمون سراسری و 115 نفر برای پذیرفته شدگان دوره های فراگیر تعیین و در نهایت، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی و با به کارگیری نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان داده است که پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد فراگیر بیشتر از دانشجویان کارشناسی ارشد آزمون سراسری است و دانشجویان کارشناسی ‎ارشد رشته ‎های علوم انسانی و همچنین، دانشجویان کارشناسی ‎ارشد متاهل و نیز دانشجویان کارشناسی ‎ارشد شاغل پذیرفته شده از طریق دوره ‎های فراگیر نسبت به دانشجویانی که از طریق آزمون سراسری در همین مقطع پذیرفته شده اند، از نظر تحصیلی موفقیت بیشتری داشته ‎اند. علاوه بر این، نتایج تحقیق نشان داده است که بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ‎ارشد علوم پایه و نیز دانشجویان کارشناسی ‎ارشد بیکار و خانه ‎دار و همچنین، دانشجویان کارشناسی ‎ارشد مجرد پذیرفته شده از طریق آزمون سراسری و فراگیر تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین، بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان کارشناسی ‎ارشد پذیرفته شده از طریق آزمون سراسری و فراگیر با توجه به متغیرهای سن و جنسیت تفاوت معنی‎ داری وجود ندارد.
    کلیدواژگان: آزمون سراسری، دوره‎ های فراگیر، پیشرفت تحصیلی، دوره کارشناسی ‎ارشد و دانشگاه پیام ‎نور
  • جواد عباسی، سعید رضایی شریف آبادی صفحه 75
    در این پژوهش رابط کاربر پایگاه اطلاعات پایان نامه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران با هدف شناخت معیارهای رعایت شده و رعایت نشده با رویکرد مکاشفه ای ارزیابی شده است. پنج نفر از متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی بر اساس سیاهه و پرسشنامه ای که در اختیار آنها گذاشته شده بود، به ترتیب رعایت یا عدم رعایت معیارها و درجه شدت مشکلات یافت شده را تعیین کردند. نتایج نشان داد که در طراحی رابط کاربر پایگاه اطلاعات پایان نامه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران 35.63 درصد از معیارهای لازم رعایت شده اند. همچنین، از میان هفت زمینه اصلی سیاهه وارسی، زمینه اطلاعات کتابشناختی با رعایت 100 درصد معیارها بیش از سایر زمینه ها با معیارها همخوانی دارد. از این نظر زمینه کنترل عملیاتی با رعایت 10 درصد معیارها کمترین همخوانی را داراست. به علاوه، بیشترین و کمترین درجه شدت مشکلات در یک مقیاس درجه بندی 0 تا 4 به ترتیب متعلق به زمینه دسترسی با میانگین 3.71 و زمینه نمایش با میانگین 2.50 است. میانگین درجه شدت کلیه زمینه ها نیز 3.17 است. مجموعه نتایج نشان داد که مشکلات عدیده ای در رابط کاربر این پایگاه وجود دارد و اکثر آنها (حدود سه چهارم) نیز در ردیف مشکلات اساسی و فاجعه آمیز قرار دارند.
    کلیدواژگان: رابط کاربر، ارزیابی، ارزیابی مکاشفه‎ای، درجه شدت، پایگاه اطلاعاتی، پایگاه اطلاعات پایان نامه‎های ایران و مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران
  • مهرداد محرم زاده صفحه 93
    ورزش به عنوان عاملی موثر در توسعه اجتماعی و اقتصادی، با اثرهای مستقیم و غیر مستقیم، نقش مهمی در اقتصاد کشورها دارد. هدف کلی این تحقیق بررسی شیوه های بازاریابی دانشگاهی با رویکردی تطبیقی بین دانشگاه های ایران و ترکیه بوده که علاوه بر آن، هدفهای جزیی زیر نیز مد نظر قرار گرفته است:1. بررسی تولید ناخالص داخلی و سهم صنعت ورزش؛ 2. شناخت وضعیت عرضه و تقاضای خدمات ورزش دانشگاهی؛ 3. بررسی ارتباط بین تبلیغات و بازاریابی ورزش؛ 4. تعیین شرایط مکان یابی ارایه خدمات ورزش دانشگاهی با تکیه بر جمعیت شناسی؛ 5. شناخت نقش رسانه های گروهی، تماشاگران و حامیان مالی در بازاریابی خدمات ورزشی.
    پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی – پیمایشی است و به دلیل ماهیت موضوع، جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش مصاحبه، مطالعه کتابخانه ای و مشاهده به منظور آشنایی با راهکارها و مقایسه تطبیقی انجام شده است. محدوده مکانی این پژوهش کشور ترکیه و دانشگاه های حاجت تپه و قاضی است و در فاصله زمانی 30 اسفند سال 1383 تا 30 آذر 1384 انجام شده است.
    نتایج این تحقیق نشان می دهد که میزان تولید ناخالص داخلی بخش ورزشی در سال 1382 در کشور ایران 2482 میلیارد ریال و در کشور ترکیه رقمی معادل 2856 میلیارد ریال بوده است. تاثیرات اقتصادی مسابقات المپیک زمستانی 2010 شامل 4.1 تا 6.5 میلیارد دلار GDP، (تولید ناخالص ملی)، ایجاد هزار فرصت شغلی و 969 تا 1527 میلیون دلار مالیات برآورد شده است. در بررسی منابع درآمدزایی المپیک ها از طریق عوامل تبلیغاتی مشخص شد که اولین منبع حق پخش تلویزیونی بازی ها و سپس، حامیان مالی و بعد عوامل دیگر مانند فروش بلیط، دادن مجوزها، ضرب سکه و انتشار تمبر و سایر موارد است.
    به طور کلی، در خصوص بازاریابی ورزش دانشگاهی در ایران، در مقایسه با بازاریابی ورزش دانشگاهی ترکیه، پیشنهاد می شود که ایجاد و توسعه صنعت ورزش، ایجاد فرصتهای شغلی در بخشهای مختلف اجتماعی از جمله آموزش، احداث اماکن، تولید پوشاک و کفش ورزشی، شبکه های رسانه ای و مطبوعات ورزشی و مسابقات و تمرینات ورزشی باشگاه ها، دستجات و لیگ های حرفه ای مورد توجه و تاکید قرار گیرد.
    کلیدواژگان: ورزش، بازاریابی و دانشگاه
  • کیانوش محمدی روزبهانی صفحه 109
    طی بیست سال گذشته آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها در ایران به عنوان مهمترین شاخص ارزیابی دوره متوسطه و تنها عامل تعیین کننده برای ورود به دانشگاه ها بوده است. این آزمون که هر ساله به طور هماهنگ در سراسر کشور اجرا می شود، به دلیل گستردگی و اهمیتی که نتایج آن برای شرکت کنندگان دارد، از جمله آزمونهای سرنوشت ساز محسوب میشود.
    اهمیت این گونه آزمونها برای جامعه، لزوم تضمین اعتبار نتایج آنها و نیز استفاده از آنها در مقیاسهای وسیع جمعیتی، ضرورت برقراری شرایط مناسب و یکسان برای شرکت کنندگان، مبتنی بر استانداردها و معیارهای معتبر علمی را در برگزاری این گونه آزمونها ایجاب کرده است. بر این اساس، هر گونه مانع در بروز توانایی های افراد شرکت کننده و هر عامل برهم زننده اجرای یکسان آزمون به عنوان تهدید کننده اعتبار آزمونهای سرنوشت ساز محسوب می شوند. هدف از اجرای این پژوهش بررسی شرایط برگزاری جلسات آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها، از راه سنجش رضایتمندی شرکت کنندگان، به عنوان گامی مقدماتی برای استانداردسازی آزمون است.
    نمونه این تحقیق 2531 نفر (1643 دختر و 888 پسر) از شرکت کنندگان تهرانی در آزمون سراسری بودند که از جامعه داوطلبانی که به مراکز توزیع کارنامه آزمون سراسری مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. تحقیق حاضر کاربردی و از نوع پیمایشی است. روش اصلی آماری برای تحلیل داده ها تحلیل عاملی است. در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است.
    نتایج تحقیق نشان می دهد که رضایتمندی داوطلبان از جلسه آزمون متاثر از هفت عامل است که به ترتیب اهمیت عبارت اند از: آرامش جلسه، شرایط محیطی جلسه، محل و تجهیزات استقرار داوطلب، اطلاع رسانی قبل و در حین اجرای آزمون، هدایت داوطلب، دشواری آزمون و میزان آمادگی قبلی داوطلب. مجموع این عوامل مبنایی برای استانداردسازی جلسات آزمون را فراهم می آورد و هر یک از آنها حاوی جزییات با اهمیتی برای بهبود برگزاری آزمون سراسری و نکات کاربردی و قابل توجهی برای همه افرادی است که به نوعی با جلسات آزمون و ارزیابی سر و کار دارند.
    کلیدواژگان: آزمون سراسری(کنکور)، آزمونهای سرنوشت ساز، اعتبار آزمون، رضایتمندی داوطلبان آزمون و استانداردسازی آزمون
|
  • Dr. H. Iravani, Dr. Mohammad Mahdi Faezi-Pour, Aboulqassem Sharifzadeh, Alireza Rban Astaneh Page 1
    Empowering the faculty members of the University of Tehran in line with professional development and sustainable university progress as a system related to the conventional university's functions (teaching, research and outreach), is an important and considerable process. Improving the Sabbatical leaves of faculty members as a continuing process, require assessment of outcomes and recognization of influencing factors in comprehensive approach. Getting feedback from faculty members for integrating their perspectives in planning processes as a participatory and accountable action-reaction- interaction chains, is main objective of this research. Methodologically, this research is based on surveying research from quantitative research paradigm based on questionnaire as research tool. Results obtained from surveying research with a selected sample of faculty members of the University of Tehran is analyzed and submitted based on factor analyzing technique by SPSS software. According to findings of analyzing the factors influencing on improving the sabbatical leaves of faculty members, four components were extracted. The first factor called the prerequisite factor explained 28/3% of the total variance. The second factor called the supportive services factor explained 23/2% of the variances. The third and forth factors called cultural and family harmony and professional skills factors respectively explained 22/3% and 10/4% of the variances. In conclusion, based on obtained findings, some appropriate mechanisms are suggested for improving the sabbatical leaves of faculty members.
  • Nasrin Noorshahi, Dr. Mohammad Yamani Dozy Sarkhabi Page 17
    The purpose of this study is to investigate the relationship between cognitive styles and leadership styles among presidents of universities and institutions of higher education in Tehran. 30 presidents in Tehran and 102 raters (subordination of presidents) response to Cognitive Style Index CSI and third edition of multifactor leadership questionnaire, MLQ (Leader and rater version) has been used. Collected data is analyzed taking into consideration both descriptive statistics (frequency, percentage and mean) and Pearson correlation. The result of this study indicates the existence of a meaningful and positive correlation between intuitive cognitive style and idealized influence (transformational leadership), analytical cognitive style and contingent rewards (transactional leadership). It also displays a negative meaningful relationship between analytical cognitive style and laizess-fair leadership style.
  • Dr. M. R. Majidi, Dr. A. Fatehi Page 37
    This research article strives to answer a principle question i.e. how much have, basically, religion course been successful in university according to students’ opinion? A sample of 2100 students from state and Azad Universities in 8 provinces were selected by stratified random sampling. Result of this describable survey shows more than %80 of the students confirm that these credits themselves must be presented but their contents and method of teaching need to be improved.
  • Dr. Mehran Farajollahi, Iraj Firoozfar Page 57
    In order to compare the academic achievement of post- graduate students admitted to Faragir System with those through National Entrance Examination (NEE) at Payam-e Noor University, a questionnaire including 15 questions was prepared. The questionnaire was on the basis of factors such as: - Individual factors (age, gender, marital status) - Educational factors (academic course) - Occupational factors (occupational status) The necessary information has been collected from educational file of the students. The research population consists of 1172 students admitted through NEE at Tehran, Isfahan and Tabriz Payam-e Noor Universities and 253 students admitted in Faragir System. The sample has been chosen randomly from 233 students admitted through NEE and 115 students admitted through Faragir System. The collected information has been analyzed using descriptive and inferential statistical methods with the use of SPSS software. The findings in the present research indicate that the academic achievement of post- graduate students of Faragir System is more than NEE students and the married, employed, Humanities post- graduate students of Faragir System had more academic achievements than NEE. Furthermore, the results of this research show that there is no significant difference between the academic achievement of post – graduate students majoring in basic science and that of the unemployed (house keepers) single students at the same sector at both systems. Moreover, regarding variables of age and gender there is no significant difference between post- graduate students admitted at Faragir System and post- graduate students admitted through NEE system.
  • Javad Abbaspour, Dr. Saeed Rezaei Sharifabadi Page 75
    This paper presents the results of a heuristic-based user interface evaluation of Iranian Information & Documentation Dissertations Database. Five library and information specialists were used as evaluators in two different stages of the research. At the first stage, they are asked to review each element of the interface and judge its compliance with a checklist principles; and at the second stage, they were asked to rate the severity of each problem found at the first stage. The results of the study indicate that 35.63 percent of the checklist principles were observed. In addition, among seven areas covered by the checklist, bibliographic information, with considering 100 percent of principles, stands at the top; and operational control with 10 percent is at the bottom. Furthermore, in a 0 to 4 rating scale, the highest and the lowest severity rating of difficulties belong to access points (3.71) and screen display (2.50) respectively. The total severity rating of all areas came to 3.17. The results also demonstrated that there are, not only numerous problems in the user interface of this database, but also most of them (about 3/4) are major and catastrophic problems.
  • Dr. Mehrdad Moharramzadeh Page 93
    Sport marketing as an influential factor in social and economic developments plays an important role in the economy of countries with its direct and indirect effects. Marketing of sport goods & services are important and effective responsibility of sport organizations. If this responsibility is fulfilled properly, collegiate sport services & good production will develop nationally and internationally. The general purpose of this research is the comparative study of procedures of collegiate sport marketing in Iran and Turkey. To achieve this goal, following detailed points are studied: 1- Gross domestic product (GDP) and share of sport industry. 2- Collegiate sport services’ demand & supply awareness. 3-Advertising & marketing relationship in sport services & good production. 4- Demography based study on sport services and good provider’s location. 5- The role of media, sport fans, and financial sponsors in sport marketing. This is a descriptive – longitudinal research. The data is collected through. interviews, library study, and observation. The study was done in Turkey in its two universities (Hajat tapeh and Gazi) from March 20, 2005 to December 20, 2005. A comparative study of the two countries performance leads us to these
    Findings
    in Turkey the GDP of sport’s part (2003-4) was about 2856 billion Rialls which is about 39 percent of total GDP of the country. If the inflation rate is taken into account, Turkey had the growth about 64.72 percent (889 billion rialls) more than Iran. On the other hand, it is estimated that winter Olympic in 2010, will provide $ 4.1-6.5 billion GDP, one thousand job opportunities, and $969-1527 million taxes. The study of income sources of Olympics with respect to income and also advertising factors; TV broadcasting and then financial sponsors had the rank. After them, ticket sales agents, issuing authorizations, stamps and other factors were the sources of income. Case study of these factors showed that from Atlantic Olympics in 1996 till 2000, television broad casting rights provided 33-50 percent of the income for the games.
  • Kiyanoosh Mohammadi Roozbahani Page 109
    Since last twenty years, the National Entrance examination (NEE) has been a significant criterion for evaluation of secondary school students to get admitted into higher education in Iran. The country’s entire involvement in taking this annual test indicates its importance. The whole concern of the society on this outcomes of the test imposes the necessity of high standards in administering it as a stake test. This research is an introductory study on the present standards and the administration on the basis of participants’ satisfaction assessment in NEE. The Sample includes 2531 individuals (1643 females and 888 males) who took part the exam in Tehran. The statistical method for data analysis in this survey is Factor Analysis. The findings indicate that seven domains affected the satisfaction of test takers and provide the basic factors to standard testing administration. These factors are: Noise and any disturber of the testing session, Environmental conditions, Equipments to test takers, Instructions and guidance before and during the testing, Test difficulty and participants readiness. These factors are important reference for professional test developers, policymakers, administrators and users in any test and assessment setting.