فهرست مطالب

نشریه مطالعات رسانه های نوین
سال دوم شماره 5 (بهار 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/03/27
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمد رضایی*، مریم پورعسکری صفحات 1-32
    این پژوهش چگونگی تاثیر عضویت افراد در فیس بوک را بر رفتار رای دهی آن ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 مطالعه می کند. روش تحقیق، کیفی است، برای جمع آوری داده ها از اتنوگرافی مجازی و تکنیک های مشاهده و مصاحبه عمیق و همچنین برای تحلیل داده ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است. بنابر یافته های این پژوهش تابوبودن مشارکت در انتخابات 92 به عنوان اولین انتخابات ریاست جمهوری بعد از انتخابات و حوادث سال 88، نبود فضای تبادل نظر به جز فیس بوک و همچنین قرارداشتن فیس بوک در جایگاه فضایی در برابر رسانه های رسمی از دلایل چرایی تاثیرگذاری آن بر تغییر نظر انتخاباتی کاربران از عدم مشارکت به مشارکت است. دلایلی که به وضعیت سیاسی ایران، وضعیت انتخابات ریاست جمهوری 92 و نیز فیلتر بودن فیس بوک برمی گردد. همچنین براساس این یافته ها اطلاع از نظرات گوناگون کاربران و شخصیت های سیاسی، تکرار و بازتکرار محتواهای بسیج کننده و انتشار موضع افراد غیرسیاسی مشهور، از مکانیسم های چگونگی تاثیرگذاری فیس بوک بر تغییر نظر انتخاباتی و سپس رفتار رای دهی است. یافته ها نشان می دهد که نخست، مطالعه تاثیر «سایت های شبکه اجتماعی» مانند فیس بوک بر مشارکت سیاسی بدون توجه به وضعیت خاص سیاسی و موقعیت این شبکه ها در ایران امکان پذیر نیست. دوم، بحث های سیاسی شاید منجر به افزایش اطلاعات و انگیزه سیاسی شوند، اما به ناچار منجر به تغییر رفتار انتخاباتی نمی شوند. سوم، نمی توان از مشارکت سیاسی به طورکلی سخن گفت، چراکه مشارکت سیاسی مفهوم گسترده ای است که مشارکت انتخاباتی یکی از انوع آن است. چه بسا، عدم مشارکت انتخاباتی را نیز باید گونه ای مشارکت سیاسی سلبی در ایران به حساب آورد.
    کلیدواژگان: سایت های شبکه اجتماعی، فیس بوک، انتخابات، رفتار رای دهی، اتنوگرافی مجازی
  • علیرضا عبداللهی نژاد*، جواد صادقی، ابوذر قاسمی نژاد صفحات 34-75
    در عصر کنونی، رفتار سیاسی شهروندان در جوامع گوناگون تحت تاثیر رسانه ها و فناوری های جدید ارتباطاتی قرار گرفته و تغییر شکل و ماهیت داده است. یکی از مهم ترین رفتارهای سیاسی شهروندان، مشارکت سیاسی و رفتار رای دهی آنان است که بیش از هر چیز دیگری، در محدوده عمل و تاثیر وسائل ارتباط جمعی و به ویژه رسانه های اجتماعی نوپدید قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر تلاش دارد، تاثیر رسانه های اجتماعی- فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام- بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی را در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری (هفتم اسفندماه 1394) بررسی و مطالعه نماید.
    روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه محقق ساخته است. با استفاده از فرمول کوکران از جامعه آماری 8569 نفری - که تمام دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشکده های پردیس اصلی دانشگاه علامه طباطبائی را شامل می شد- 370 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و بررسی شدند.
    یافته های پژوهش نشان می دهد که بین میزان استفاده از رسانه های اجتماعی منتخب تحقیق با مشارکت سیاسی (413/0)، میان میزان اعتماد به رسانه های اجتماعی موردبررسی و مشارکت سیاسی (318/0) و میزان اثربخشی در استفاده از رسانه های اجتماعی با مشارکت سیاسی (523/0) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. در ارتباط با دو متغیر زمینه ای مقطع تحصیلی (401/0-) و سن پاسخگویان (دانشجویان نمونه تحقیق) با مشارکت سیاسی (431/0-) نیز رابطه معکوس و معنادار است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نیز نشان می دهد، که حدود 32 درصد از کل واریانس مشارکت سیاسی دانشجویان با این پنج متغیر معنادار یعنی میزان استفاده، میزان اعتماد، میزان اثربخشی، مقطع تحصیلی و سن قابل پیش بینی است.
    کلیدواژگان: مشارکت سیاسی، دانشجویان، دانشگاه علامه طباطبائی، رسانه های اجتماعی، فیس بوک، اینستاگرام، تلگرام
  • سیده زهرا اجاق*، سید رسول میرزایی موسوی صفحات 75-100
    پژوهش حاضر به منظور مطالعه کنش های ارتباطی اعضاء در گروه های مجازی تلگرام ازنظر نحوه مدیریت تاثیر با استفاده از عملکرد چهره خود انجام شده است. برای این منظور از ترکیب نظری کنش ارتباطی هابرماس و مدیریت تاثیر یا کنش نمایشی گافمن استفاده شده است. با توجه به ویژگی نوشتاری خاص پیام ها در تلگرام، رویکرد روش مورد استفاده تحلیل سبک زبانی است. در این تحقیق حدود 10 هزار کاربر از 20 گروه تلگرام تحت عنوان هنر، علم و ورزش ارزیابی می شوند. نتایج این مطالعه حاکی از حضور بارز کنش معطوف به هدف در این گروه ها است. شبکه اجتماعی تلگرام باوجود اینکه فرصتی برای حضور و تشکیل گروه فراهم ساخته ولی رابطه پیروی بر رابطه گفتگویی و تعاملی در این گروه ها غلبه دارد. بازنمایی خود کاربران در گروه های تلگرامی اغلب از راه تایید و پذیرش پیام ها و در فقدان نقد و مخالفت انجام می شود. همچنین نتایج نشان می دهند که هنجار حمایتگری در این گروه ها با مفهوم جدیدی بروز کرده است که افراد برای عملکرد چهره مثبت، گسترش ارتباطات مثبت و مدیریت تاثیر هدفمند از آن استفاده می کنند.
    کلیدواژگان: تلگرام، کنش ارتباطی، عملکرد چهره، مدیریت تاثیر، تحلیل سبک زبانی
  • محمد مهدی ایزدخواه، سبحان یحیایی* صفحات 102-135
    بازاریابی عصبی علم جدیدی است که به بررسی رفتار مصرف کننده، نه بر اساس خودآگاه بلکه بر اساس ناخودآگاه فرد می پردازد. این دانش نوپا ابزارها و روش های متنوعی دارد که یکی از آن ها، پتانسیل وابسته به رویداد می باشد که در این تحقیق مورداستفاده قرارگرفته. هدف از تحقیق حاضر، شناسایی مولفه های جذابیت کاراکترهای پویانمایی است. بنابراین، پژوهش به سوالاتی ازاین دست پاسخ خواهد گفت که کاراکتر زن برای کودکان جذاب تر است یا کاراکتر مرد؟ کاراکتر انسان برای کودکان جذاب تر است یا کاراکتر حیوان؟ همچنین، پاسخ کودکان در روش سنتی (پرسش از فرد) و روش بازاریابی عصبی مقایسه شده و فهم جدیدی از چگونگی رفتار کودکان در توجه به شخصیت های موجود در برنامه های کودکان ارائه می شود. تناقض هایی میان آنچه کودکان گفته اند و میان آنچه در ناخودآگاهشان می گذرد در تحقیق مکشوف گردید که در مخاطب شناسی و تصمیم گیری های سیاستی رسانه ها می تواند موثر باشد.
    کلیدواژگان: مخاطب شناسی، بازاریابی عصبی، پتانسیل وابسته به رویداد، عکس العمل مغز، کاراکتر، پویانمایی، کودکان
  • شیوا مرادی*، نادر نادری صفحات 136-166
    هدف این پژوهش بررسی تاثیر مصرف رسانه های نوین بر قصد کارآفرینانه دانشجویان کارآفرینی دانشگاه تهران است. در سال های اخیر مطالعات محدودی در حوزه رسانه و کارآفرینی انجام شده که بیشتر آن ها به کارآفرینی در رسانه ها پرداخته و به نقش ترغیبی و ترویجی رسانه ها در حوزه کارآفرینی توجه نکرده اند. این پژوهش برای اولین باراست که در ایران به بررسی تاثیر مصرف رسانه های نوین بر قصد کارآفرینانه می پردازد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته است و جامعه آماری 450 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در مقاطع ارشد و دکترای رشته کارآفرینی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران در سال 95-1394 هستند. نمونه گیری به روش احتمالی طبقه ای نسبی متناسب و حجم نمونه 210 نفر است. نتایج پژوهش نشان می دهد که افراد موردمطالعه به طور میانگین چهار ساعت از شبانه روز از اینترنت استفاده می کنند و بیشترین میزان رسانه های نوین اینترنتی مورداستفاده به ترتیب شامل وب سایت های خبری آنلاین، شبکه های اجتماعی مجازی، وب سایت های علمی و آموزشی و وبلاگ ها و ویکی ها بوده است. نتایج بیانگر این است که رابطه معنادار و مثبتی بین مصرف رسانه های نوین و قصد کارآفرینانه در بین دانشجویان وجود دارد. بدین معنا که هرچه میزان مصرف رسانه های نوین اینترنتی در بین دانشجویان بالاتر می رود، انگیزه و قصد کارآفرینانه در میان دانشجویان موردبررسی به ویژه در بعد درک امکان پذیری برای راه اندازی یک کسب وکار و اقدام علمی برای شروع فعالیت کارآفرینانه تقویت می شود. نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری نیز نشان می دهد که استفاده از رسانه های نوین از طریق تاثیرگذاری بر سایر متغیرها (شاخص های قصد کارآفرینانه) به صورت غیرمستقیم بر قصد کارآفرینانه دانشجویان تاثیر داشته است.
    کلیدواژگان: قصد کارآفرینانه، مصرف رسانه های نوین، دانشجویان کارآفرینی
  • علی انتظاری*، مقصود امیری، نجمه سادات مرتجی صفحات 168-206
    این مقاله تلاش کرده است الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصان ایرانی را در فضای مجازی موردمطالعه قرار دهد. بدین منظوراز مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند، روش دلفی و پرسشنامه الکترونیک به عنوان ابزار تحقیق در دو مرحله کیفی و کمی استفاده شده است. به منظور تامین اهداف تحقیق، مصاحبه با خبرگان مسلط بر موضوع تا تحقق «کفایت نظری» ادامه یافته است. پس از آن به منظور تایید و یا تصحیح شاخص های شناسایی شده از تحلیل محتوای کیفی متن مصاحبه ها، از روش دلفی استفاده شد. بدین ترتیب الگوی رفتار اشتراک دانش از دل داده های مرحله کیفی پژوهش استخراج شد. پس از آن به منظور اعتبارسنجی کمی الگو، پرسشنامه های الکترونیک از طریق روش زنجیره ای در اختیار 299 نفر (نرخ بازگشت، 77%) از کاربران شبکه تخصصی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS و تکنیک تحلیل عاملی تاییدی تحلیل و وزن متغیرها مشخص گردید. در الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصان در فضای مجازی به ترتیب اهمیت: شاخص های ابعاد فردی، گروهی و محیطی، استخراج شدند. شاخص های بعد فردی به ترتیب انگیزش، اخلاقیات، شخصیت (شامل برونگرا، سازشکار و خود گشوده)، توانایی، نگرش به منظور اشتراک دانش و امینت روانی می باشد. بعد گروهی دارای 3 شاخص منافع مشترک، ساختار گروه و سرمایه اجتماعی است. مولفه های بعد محیطی شامل تکنولوژیکی (الزامات فنی شبکه های اجتماعی تخصصی)، سیاسی- حقوقی (سیاست گذاری فضای مجازی کشور)، اقتصادی (هزینه و تنوع بسته های اینترنت) اجتماعی- فرهنگی (سبک زندگی متخصصان و شخصیت ملی) می باشد.
    کلیدواژگان: الگوی رفتار اشتراک دانش، متخصصان، فضای مجازی، شبکه اجتماعی تخصصی، روش تحقیق آمیخته اکتشافی
  • علی اصغر کیاء*، المیرا فتوحی کندلجی صفحات 207-242
    گسترش آموزش با در نظر گرفتن گستردگی جوامع، لزوم تعلیم و آموزش دائمی شهروندان، کمبود فضای فیزیکی و هزینه بری ساخت آن، محدودیت زمانی برای افراد و مشکلات ترافیکی در جامعه امروز، اهمیت آموزش از راه دور (اینترنتی) را دوچندان نموده است. افزایش میزان اثربخشی و بازده آموزشی نیز از دیگر برتری های این نحوه تعلیم نسبت به روش های سنتی است. نظام سلامت می تواند با بسترسازی و ایجاد فضای مناسب، نسبت به توسعه کاربری اینترنت در حوزه سلامت اقدام نماید.
    این پژوهش باهدف بررسی نقش آموزش الکترونیک در ارتقای سطح آگاهی کاربران جوان اینترنتی از حوزه بهداشت و سلامت انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق 200 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه علامه طباطبائی بودند که بر اساس فرمول کوکران 130 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد.
    از مهم ترین یافته های پژوهش بر اساس چارچوب نظری مورداشاره، یعنی نظریه استفاده و رضایتمندی، این است که پیام ها و اطلاعات سلامت پایگاه های پزشکی و بهداشتی در تغییر نگرش و همچنین توسعه رفتارهای بهداشتی کاربران نقش بسزایی دارند و در مقایسه با سایر رسانه های جمعی، درصد بالایی از نیازهای اطلاعاتی آن ها را پاسخگو می باشند. علاوه بر این، بر اساس مدل احتمال و تفصیل، افراد نمونه برای تقویت و حفظ سلامتی مطلوب خودشان، این نوع اطلاعات بهداشتی را به عنوان یک عامل مهم تلقی می کنند و برای مدیریت سلامت خود از آن ها بهره می برند. بنابراین فرضیه اصلی محقق در این پژوهش بر اساس یافته های تحلیلی (استنباطی) مورد تایید قرار گرفت.
    کلیدواژگان: آموزش الکترونیک، سلامت، ارتقای سطح آگاهی، کاربران اینترنتی
|
  • Mohammad Rezaei *, Maryam Pooraskari Pages 1-32
    This study tries to examine the relations between using Facebook and people’s voting behavior in Iran’s presidential election in 2013. Taking a qualitative approach, we used virtual ethnography and observation techniques, as well as in-depth interviews to gather the research data and we used thematic analysis to analyze to gathered data. The results show that for a number of reasons, Facebook played a role in changing people’s minds from not attending the election to taking part in it. The election was the first after the disputed presidential election in 2009 and some people considered voting a taboo. Lack of dialogue and political discussion in Iran’s political and media environment outside Facebook, improved the website’s role. Another reason was the fact that Facebook provided an alternative to the state media. We argue that analyzing the effects of specific social media is only possible if one looks into the country’s political environment and the role of the social media websites in the society. The results show that political arguments may result in increasing people’s level of political information or motivation, but don’t necessarily change their voting behavior.
    Keywords: Iran, presidential election, social media, Facebook, voting behavior, virtual ethnography
  • Alireza Abdolahinejad *, Javad Sadeghi, Abuzar Ghasemi Nejhad Pages 34-75
    The current study examines the effects of the social media, Facebook, Instagram and Telegram on the political participation of the students of Allameh Tabataba’i University in Iran’s Parliamentary Elections in 2016. We used Cochran test and surveyed 370 students from the 8569 people studying on the main campus of the university.
    The results show that there are significant direct relations between the amount of time spent on the chosen media and the students’ political participation (0.413), trust in the media and the students’ political participation (0.318) and effectiveness in using media and the students’ political participation (0.523). Two other factors including respondents’ education level (-0.401) and age (-0.431) had significant reverse relation with political participation of the students.
    The results of regression analysis show that five variables including media usage, trust, using effectiveness, educational level and age can predict the students’ political participation by 32 percent.
    Keywords: political participation, Allameh Tabatabai University, social media, Facebook, Instagram, telegram
  • Seyedeh Zahra Ojagh *, Seyed Rasoul Mirzaei Mousavi Pages 75-100
    The present survey has been done for studying member’s communicative actions in Telegram virtual teams due to the way of impression management by using self -face work. Haberma’s communicative action and Goffman’s Impression management has been used as theoretical combination for this purpose. According to the specific characteristic of text messages in Telegram, linguistic analysis is an approach of research method. Approximately 10 thousand members from 20 Telegram groups as Art, Science and Sport will be evaluated in this survey. Results indicate significant presence of goal-oriented action in these groups. Telegram provides an opportunity for presence and making groups, but subordinating connections is more than dialogical relations and interactions. Members represent selves by confirming and accepting of messages, without criticizing and opposing. Furthermore, results show that supportive norm has appeared by new concept in these groups which members are using as positive face work, improving positive communication and meaningful impression management.
    Keywords: telegram, Communicative action, Face work, Impression management, Language Style Analysis
  • Mohammad Mahdi Izadkhah, Sobhan Yahyaie* Pages 102-135
    Neuromarketing is a new field of study focusing on consumer behavior based on unconscious responses. The newly-developed science makes use of a variety of techniques, one of which is Event-Related Potential which has been employed in the present study. The research seeks to identify the components of an animated character’s charm, based on the analysis of consumer behavior. The answers to questions about the design and production of the first animated character role are addressed and replied in this article. The present study, therefore, compares the traditional method (the question of the individual) with modern methods such as the event-related potential. The research then offers a fresh understanding of the way children respond regarding their tendency toward characters in programs meant for them. Some of the contradictions between what the children say and what’s going on in their subconscious were revealed by the study. Those results can be of valuable use for media policy-making and audience analysis.
    Keywords: audience research, neuromarketing, event-related potential, brain reactions, characters, animation, children
  • Shiva Moradi *, Nader Naderi Pages 136-166
    The present study was aimed at investigating the effects of new media consumption upon the entrepreneurial intention of the students of entrepreneurship at Tehran University. The method applied in the research was a questionnaire-based survey, with the statistical population consisting of all M.A. and PhD students selected using the stratified sampling method. The results showed a significantly direct relationship between the use of new online media and all variables. The structural equation-modeling analysis of the theoretical model, based on AMOS software, was employed. In the modeling process, the basic model was modified for three times and the final model was extracted and analyzed based on the Goodness-of-Fit Index. The analysis of the relationships in the final model suggested that the use of new Internet media did not directly influence the student's entrepreneurial intentions but indirectly affected their entrepreneurial intentions by influencing their perceived desirability, feasibility, and pragmatism.
    Keywords: entrepreneurial intention, new media consumption, entrepreneurship students
  • Ali Entezari *, Maghsoud Amiri, Najmeh Sadat Mortaji Pages 168-206
    This paper attempts to study the knowledge-sharing behaviors of Iranian professionals in cyberspace. To this end, semi-structured interviews, Delphi method and an online questionnaire were used as research tools through qualitative and quantitative methods. Since the main research tools were semi-structured interviews with 15 experts to meet the research purposes, the process was continued until the “theoretical saturation” was realized. Afterwards, in order to approve or amend the obtained indices from the analysis of interview texts, the Delphi method was used. Hence, the knowledge-sharing behavior model was extracted. Through chain sampling, the selected network users, 299 electronic questionnaires were collected and analyzed using Smart PLS software and confirmatory factor analysis (rate of return, 77%). The findings indicate that the main variables of knowledge-sharing behaviors are divided into individual, group, and environmental indices respectively. Components of the individual dimension of knowledge-sharing include motivation, ethicality, personality, ability, attitude towards knowledge-sharing and psychological security. Group dimension of knowledge-sharing include shared benefits, group structure and social capital and finally environmental factors, including technological (technical requirements of specialized social networks), political rights (the country's cyberspace policy), economic (cost and variety of internet packages), socio-cultural (expert lifestyle and national character).
    Keywords: knowledge-sharing behavior model, Iranian professionals, cyberspace, expert's social network, exploratory qualitative method
  • Aliasghar Kiya*, Elmira Fontoohi Kondalaji Pages 207-242
    E-learning in modern societies becomes particularly significant, when one takes into account such factors as the extensiveness of communities, the swift development and the need for constant education of citizens, time limitations for modern citizens as well as traffic issues, a lack of physical space and the high construction costs. The enhancement of the effectiveness and efficiency of this method in education and training are other advantages compared to the traditional one. A country’s health system can develop the internet use in the field of healthcare by laying down foundations for improvement. The study was conducted using a survey in 2013 with the aim of examining the role of e-learning in raising health awareness of young internet users. The statistical population of the study was a group of 200 female students at Allameh Tabataba’i University. Based on Cochran formula, 130 students were selected as the sample size and for the sample selection random sampling was used. Inferential findings of the study show that the main hypothesis of the researcher was proven. The findings of the research show that according to Uses and Gratification Theory, health messages and information of medical and health websites play a key role in changing the attitudes and health behavior of users; and compared to other media, a large number of their health information needs is met through them. In addition, based on the Elaboration Likelihood Model, respondents consider these messages and information as important factors for strengthening and maintaining their own optimal health, using them for managing their own health.
    Keywords: E-learning, promoting health awareness, internet users, health