فهرست مطالب

فصلنامه بوم شناسی آبزیان
سال هفتم شماره 3 (پیاپی 703، زمستان 1396)

  • ویژه نامه
  • تاریخ انتشار: 1396/11/30
  • تعداد عناوین: 4
|
  • نسرین فاضلیان، مرتضی یوسف زادی*، علی موافقی صفحات 1-6

    نانوذرات اکسید روی، ترکیبات ضد میکروبی مهمی هستند که کاربرد وسیعی در مصارف صنعتی دارند. استفاده از نانوذرات منجر به رهائی آنها در محیط می¬گردد و می¬تواند تهدیدی برای ریزجلبک¬هائی باشد که نقش مهمی در اکوسیستم آبی ایفاء می¬کنند. در این پژوهش، برهمکنش غلظت¬های مختلف نانوذرات اکسید روی (0، 5، 10، 50، 100 و 200 mg/L) با جلبک N. oculata بررسی شده است. نتایج نشان داد درصد زنده مانی و مقدار کلروفیل a در پاسخ به نانوذرات اکسید روی به طور معنی داری کاهش یافته است. مقدار مالون دآلدئید و فعالیت آنزیم کاتالاز افزایش یافته است در حالیکه میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز با افزایش غلظت نانوذرات اکسید روی در سلول های N. oculata کاهش یافته است. همچنین افزایش مقدار کارتنوئیدها احتمالا یکی از روش های دفاعی در این ریزجلبک می¬باشد.

    کلیدواژگان: تنش اکسیداتیو، رشد، نانو ذره اکسید روی، نانوکلروپسیس
  • کیمیا کریمی، آرش اکبرزاده* ، عیسی ابراهیمی درچه صفحات 7-13
    با توجه به اینکه در صنعت ساخت خوراک آبزیان از مواد همبند خنثی و فاقد ارزش غذایی استفاده می شود، استفاده از مواد همبند جایگزین و دارای ارزش غذایی می تواند موجب بهبود عملکرد میگوی پرورشی شود. به خصوص استفاده از پساب صنایع تولید نشاسته به عنوان ماده همبند می تواند علاوه برافزایش ماندگاری غذا در آب و کاهش آبشویی مواد مغذی در آب باعث بهبود کیفیت خوراک میگو و عملکرد رشد شود. هدف از تحقیق حاضر بررسی مطلوبیت پسماند صنایع تولید نشاسته به عنوان بک همبند ارزان قیمت و دارای ارزش غذایی در جیره غذایی میگوی سفید غربی پرورشی بود. همبند موردنظر با نسبت های 3، 6، 9 و 12 درصد به سایر اجزای مورد استفاده در ساخت غذای میگو اضافه شد و عملکرد رشد میگو در طی 60 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میگوی تغذیه شده با 9% و 12% ماده همبند مورد مطالعه، پس از گذشت 45 روز از شروع آزمایش افزایش وزن و نرخ رشد ویژه بیشتری در مقایسه با گروه شاهد داشت (05/0>P). پس از گذشت 60 روز، میزان افزایش وزن و نرخ رشد ویژه در تیمارهای 9% و 12% بیشتر از سایر تیمارها بود اما ازنظر آماری معنی دار نبود. این بررسی نشان داد که پسماند صنایع تولید نشاسته می تواند به عنوان بک همبند ارزان قیمت و دارای ارزش غذایی موجب بهبود عملکرد میگوی سفید غربی پرورشی شود.
    کلیدواژگان: تغذیه، رشد، میگو، همبند
  • محبوبه افرند، ایمان سوری نژاد* ، سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی، آرش اکبرزاده، لاله پارسا یگانه، مریم صادقی، رضا آذربایجانی صفحات 14-19
    Thryssa whiteheadi تنها گونه بومی گزارش شده از خانواده آنچوی¬ماهیان (Engraulidae) است که به لحاظ پراکنش جغرافیایی به طور انحصاری در حوضه خلیج¬فارس و دریای¬عمان یافت می¬شود. در این پژوهش خصوصیات مورفولوژیکی و مولکولی این گونه به طور دقیق با استفاده از تکنیک بارکدگذاری DNA بررسی شد. به همین منظور، بعد از نمونه¬برداری، DNA استخراج و با کمک یک جفت آغازگر جهانی، ژن سیتوکروم اکسیداز زیر واحد 1 تکثیر و تعیین توالی شد. پس از تجزیه و تحلیل، نتایج به دست آمده با سایر گونه¬های موجود در بانک ژن مقایسه شد و نام علمی و توالی ژن COI برای نخستین بار در بانک ژن و پایگاه داده¬های بارکد، ثبت جهانی گردید. طبق بررسی انجام شده برای این گونه، مقدار فاصله ژنتیکی درون گونه¬ای بر اساس مدل K2P صفر به دست آمد و فاصله ژنتیکی آن با سایر گونه¬ها به طور متوسط 33/15 درصد محاسبه شد.
    کلیدواژگان: بارکدگذاری DNA، سیتوکروم اکسیداز 1، Thryssa whiteheadi
  • منا ایزدیان* ، حسین ذوالقرنین، سیدمحمدباقر نبوی، آریا اشجع اردلان، سیامک یوسفی سیاه کلرودی صفحات 20-28
    گونه های شکم پایان دریایی خلیج فارس بسیار متنوع و فراوانند و منبع غذایی مهمی را برای زنجیره بعدی مصرف کنندگان به وجود آورده اند. گونه Cellana karachiensis متعلق به خانواده Nacellidae از رده Gastropoda می باشد. این گونه دارای صدف هایی با ظاهری متفاوت و رنگ بندی و نقوش مختلف می باشند. در این پژوهش برای نخستین بار شناسایی مولکولی این گونه در سواحل جزیره قشم به همراه بررسی مورفولوژیک آن انجام شد. نمونه برداری در اردیبهشت ماه سال 1393 در سواحل صخره ای صورت گرفت. نمونه ها مورد شناسایی مورفولوژیک قرار گرفتند و سپس مراحل استخراج DNA، تکثیر قطعه ژنی زیر واحد I سیتوکروم اکسیداز COI و توالی یابی انجام شد. در مجموع تعداد 4 توالی COI از این گونه به دست آمد که این توالی ها برای اولین بار از منطقه شمالی خلیج فارس گزارش می شوند. آنالیزهای فیلوژنی با استفاده از نرم افزارهای Mega6، PAUP و BEAST و با رسم درخت های فیلوژنی Maximum Likelihood، Maximum Parsimony و Bayesian صورت گرفت. نتایج حاصل از شناسایی مولکولی نشان داد که با وجود تفاوت فاحش در مورفولوژی نمونه های مورد بررسی، همه آن ها گونه C. karachiensis هستند. هم چنین مشخص شد که گونه C. karachiensis در خلیج فارس از نظر مولکولی شباهت بیشتری با جمعیت این گونه در سواحل کشور هند دارد و مقداری تفاوت با همین گونه در سواحل کشور عمان نشان می دهد.
    کلیدواژگان: جزیره قشم، خلیج فارس، سیتوکروم اکسیداز I، سواحل صخره ای