مجله پایش
سال هشتم شماره 4 (پیاپی 32، پاییز 1388)

افزایش سریع هزینه های بخش بهداشت و درمان، گسترش رقابت بین مؤسسات ارائه خدمت و رشد فناوری در این بخش موجب پیچیدگی نظام های ارائه خدمت می شود. مدیریت صحیح نظام های بهداشتی و درمانی، نیازمند بهره گیری از منطق تصمیم گیری مناسب است. شبیه سازی، ابزار مناسبی برای تصمیم گیری های دقیق و مبتنی بر شواهد است و نتایج بی نظیری را برای بررسی و برنامه ریزی نظام های پیچیده و غیرقطعی فراهم می کند. این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. جامعه پژوهش، شامل مراجعان سرپایی بیمارستان های آموزشی عمومی تهران است. در این پژوهش، با هدف درک جزئیات فرآیند معاینه و تشخیص بیماران سرپایی و بررسی زمان انتظار بیماران سرپایی، مدلی از شبیه سازی از درمانگاه های سرپایی طراحی گردید. به این منظور، ابتدا توزیع ورود بیماران سرپایی به بیمارستان های جامعه پژوهش با کمک نرم افزار Enterprise Dynamics تعیین و بیمارستان ها بر اساس توزیع ورودی ها گروه بندی شدند. سپس یک درمانگاه به صورت تصادفی از هر گروه انتخاب گردید و به منظور به دست آوردن اطلاعات مورد نیاز در زمینه میانگین زمان ارائه خدمت، مسیر حرکت بیماران و سایر اطلاعات مورد نیاز برای طراحی مدل شبیه سازی، زمان ورود وخروج 357 بیمار سرپایی به ایستگاه های مختلف ارائه خدمت به ثبت رسید. پس از ارزیابی اولیه داده ها با نرم افزار SPSS، یک مدل شبیه سازی از مسیر حرکت بیماران در درمانگاه با کمک نرم افزار AweSim طراحی شد. پس از طراحی و تکمیل مدل، اعتبار داده ها و مدل شبیه سازی اثبات گردید.
خروجی های مدل شبیه سازی در ارتباط با زمان انتظار بیماران برای معاینه نشان دادند که میانگین زمان انتظار بیماران برای معاینه به وسیله دستیار سال اول و دوم حدود 58 دقیقه، برای معاینه به وسیله دستیار سال سوم و چهارم حدود 52 دقیقه و برای معاینه به وسیله استاد آموزشی حدود 53 دقیقه است. مقایسه زمان انتظار بیماران پی گیری (بیمارانی که قبلا در بیمارستان بستری شده بودند و اکنون برای پی گیری بیماری و روند درمان به درمانگاه مراجعه می کنند) و بیماران غیرپی گیری (بیمارانی که برای درمان بیماری های سرپایی خود به درمانگاه مراجعه می کنند) نشان داد که تفاوتی بین این دو گروه وجود ندارد. بررسی جزئیات فرآیند معاینه حاکی از آن بود که با توجه به نوع پزشک معاینه کننده، حدود 42تا 62 درصد از کل زمان انتظار بیماران برای معاینه، پیش از شروع به کار اتاق معاینه است. فاصله زمانی بین شروع کار پذیرش و فعالیت اتاق معاینه از دلایل اصلی بروز این مسئله است. با کاهش این فاصله زمانی می توان سهم عمده ای از زمان انتظار بیماران را حذف کرد.

در این مطالعه مقطعی صورت گرفته در سال 1384، 3958 دانشجو با استفاده از پرسشنامه خود ایفا و بدون نام تحت بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه مذکور ترجمه پرسشنامه استاندارد مورد استفاده در کشورهای اروپایی و آمریکا بود. برای این که ترجمه به درستی صورت گرفته باشد، ابتدا پرسشنامه به فارسی ترجمه و سپس به انگلیسی برگردانده شد و عدم همخوانی های موجود در ترجمه با پرسشنامه اصلی اصلاح گردید.
پرسشنامه از دو قسمت اطلاعات زمینه ای و الگوی مصرف اکستازی و سایر مواد تشکیل شده بود. پاسخنامه ها در برگه ای جداگانه تکمیل و به صورت تجمعی در جعبه ای جمع آوری و توسط گروه پرسشگر بدون حضور هیچیک از مسئولان دانشگاه ها جمع آوری شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS 11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
برای تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون لجستیک،χ2 استفاده گردید. در این مطالعه، 3700 دانشجو (5/93 درصد) به پرسشنامه پاسخ دادند. از این تعداد، 1966 نفر (1/53 درصد) از دانشگاه آزاد اسلامی و 1734 نفر (9/46 درصد) از دانشگاه های دولتی بودند. 49 درصد مرد و بقیه زن با میانگین سنی 5/3 ± 2/22 سال (دامنه سنی46-18 سال) بوده اند. از کل دانشجویان تحت مطالعه، 157 نفر (2/4 درصد) تجربه مصرف اکستازی حداقل برای یک بار داشته اند که از این افراد، 113 نفر در یک ماه گذشته و بقیه در یک سال گذشته مصرف کرده اند. در این مطالعه، 217 نفر (9/5 درصد) از سایر مواد مخدر استفاده می کردند که بیشترین ماده مصرفی، به ترتیب، تریاک و حشیش بوده اند. با آزمون χ2 مصرف اکستازی با مصرف سیگار و سایر مواد مخدر، جنس مرد، مطلقه یا بیوه بودن، سابقه مردودی، شرکت در مهمانی های دوستانه، سکونت با دوستان یا به تنهایی، مصرف الکل، ساختار خانوادگی بدون والدین یا یکی از آنها و سطح سواد والدین ارتباط داشته است (05/0>P)، اما ارتباطی بین رشته تحصیلی، سن و مصرف اکستازی دیده نشد. پس از انجام رگرسیون لجستیک عوامل مؤثر بر مصرف اکستازی در دانشجویان، مصرف سایر مواد مخدر، الکل و مصرف سیگار نشان داده شدند(0001/0>P).
مطالعه حاضر نشان می دهد که اکستازی، بیشترین ماده مصرفی در گروه دانشجویان بوده است و لزوم انجام هرچه سریع تر مداخلات لازم برای کاهش مصرف احساس می شود.

یائسگی امری اجتناب ناپذیر و یکی از بحران های تکاملی مهم در زندگی هر زن است. همسر، مهم ترین و نزدیک ترین فردی است که می تواند در درک و حمایت از زن یائسه دخیل باشد. با توجه به همین واقعیت، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش یائسگی به همسران بر حمایت اجتماعی درک شده توسط زنان واقع در حوالی یائسگی انجام شده است.
در این کارآزمایی بالینی، 102 زن 60-45 ساله واجد مشخصات واحد پژوهش در شهر گناباد انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. در ابتدا، پرسشنامه های مشخصات فردی و مقیاس حمایت اجتماعی کاسیدی را زنان دو گروه و پرسشنامه سنجش آگاهی را همسران آنها تکمیل کردند. سپس همسران زنان گروه آزمون در جلسات آموزش چهره به چهره درباره یائسگی شرکت نمودند و کتابچه ای آموزشی نیز در اختیار آنها قرار گرفت. یک ماه پس از آموزش مجددا پرسشنامه مقیاس حمایت اجتماعی را زنان دو گروه و پرسشنامه سنجش آگاهی را همسران آنها تکمیل کردند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون های کای مربعی، تی دانشجویی و تی زوج شده در سطح اطمینان 95% مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میانگین نمره آگاهی همسران در گروه آزمون، پس از آموزش، نسبت به قبل از آن افزایش داشته (40/10 در مقابل 35/7) و براساس آزمون آماری تی زوج شده، اختلاف معنی داری بین آن دو وجود داشته است(001/0>P).
همچنین میانگین نمره حمایت اجتماعی درک شده توسط زنان در گروه آزمون، پس از آموزش، نسبت به قبل از آن افزایش داشته (95/10 در مقابل 62/8) و بر اساس آزمون آماری تی دانشجویی، اختلاف معنی داری بین دو گروه آزمون و شاهد وجود داشته است(006/0=P). آموزش یائسگی به شوهران به مثابه مهم ترین منبع حمایت اجتماعی زنان، می تواند بر درک حمایت اجتماعی توسط زنان تاثیر داشته باشد. از آنجا که رضایت مندی از حمایت اجتماعی نقش بسزایی در پیشگیری از افسردگی دارد، پیشنهاد می گردد که برنامه های آموزشی مدون در زمینه یائسگی و حمایت از زنان یائسه برای همسران آنها طرح ریزی گردد.

تحقیق حاضر، در جهت برنامه ریزی آموزشی پیشگیری از ایدز، با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی، به صورت توصیفی مقطعی در سال تحصیلی 84-83 بر روی 664 دانشجوی جدید الورود دانشگاه تهران انجام گرفت. ابزار مورد مطالعه، پرسشنامه پژوهشگر ساخته بود که شامل اطلاعات جمعیتی، سؤالات آگاهی، سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی (حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع و موانع درک شده(و نگرش به طرد بیماران و سؤالات رفتارهای پرخطر و قصد انجام آزمایش HIV بود. شیوه نمونه گیری به صورت طبقه ای و منظم (سیستماتیک) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار Access 2002،SPSS 14، آزمون های کای مربع (Chi-square)، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آنوا (Anova) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مطابق نتایج این مطالعه، میانگین سنی دانشجویان 8/1 ± 74/18 و 5/57 درصد از آنها دختر بودند. بر اساس رفتارهای خود گزارش دهی، 1/4 درصد از آنها سابقه مصرف سیگار داشتند و 9/2 درصد مواد مخدر یا مشروبات الکلی مصرف کرده بودند، 5/1 درصد سابقه ابتلا به بیماری های آمیزشی و 1/58 درصد مایل به انجام آزمایش HIV بودند. مهم ترین منبع کسب آگاهی دانشجویان درباره ایدز، تلویزیون، روزنامه ها و مجلات بودند و 46/26 درصد نیز سطح آگاهی خود را در مورد بیماری ایدز ناکافی اعلام کرده بودند. 1/71 درصد از دانشجویان مورد بررسی نیز شانس خود را برای ابتلا به ایدز، کم گزارش نموده بودند. اکثر داتشجویان از سطح آگاهی بالایی برخوردار بودند. بین میزان آگاهی و شدت و حساسیت درک شده ایدز و منافع درک شده نسبت به انجام آزمایش HIV ارتباط آماری معنی داری وجود داشت. بین حساسیت و شدت درک شده نیز رابطه آماری معنی داری به چشم می خورد. در این مطالعه، سازه منافع درک شده آزمایش HIV الگوی اعتقاد بهداشتی تنها پیش بینی کننده قصد انجام آزمایش HIV بود. عدم دسترسی به مراکز بهداشتی درمانی انجام دهنده آزمایش و ترس از نتیجه آن به عنوان بیشترین مانع انجام آزمایش از طرف دانشجویان ذکر گردید. دانشجویان به ایدز حساس بودند و آن را بیماری وخیمی می دانستند، اما باید در مورد چگونگی اعلام نتیجه آزمایش و میزان خدمات و نشانی های مراکز مشاوره، اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد. این پژوهش، انجام مطالعه مداخله ای را با استفاده از نظریه ها و الگو های تغییر رفتار در سطح فردی و سازمانی پیشنهاد می کند.

بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، برای مواجهه با مشکلات بیماری، نیاز به رفتارهای خود مراقبتی دارند، لذا شناسایی این رفتارها و تشویق بیمار جهت مشارکت و قبول مسئولیت در انجام صحیح آنها منجر به کنترل عوارض بیماری خواهد شد. این مطالعه، با هدف تعیین رفتارهای مراقبت از خود و ارتباط آن با متغیرهای سن، جنس، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، طول مدت بیماری، دفعات بستری شدن، بیماری های مزمن دیگر و درصد کسر تخلیه ای قلب، در مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی ایران و تهران صورت گرفت.
این مطالعه از نوع توصیفی _ تحلیلی بوده است که طی آن، تعداد 250 نفر بیمار مبتلا به نارسایی قلبی واجد شرایط وارد آن شده اند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه اروپایی رفتارهای مراقبت از خود در بیماران نارسایی قلبی استفاده شد. نتایج به وسیله آزمون های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون t مستقل و کای دوی کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته ها، فقط 26 درصد از واحدها خود مراقبتی را به خوبی ایفا کرده بودند و رفتار «داروهایم را مطابق دستور پزشک مصرف می کنم» بیشترین رعایت را در این بیماران داشته است. رفتارهای خود مراقبتی با متغیرهای مستقل سن و دفعات بستری قبلی، ارتباط آماری معنی دار و معکوس و با سایر متغیرها، ارتباط آماری مستقیم و معنی داری را نشان دادند.
با توجه به نتایج پژوهش، لازم است آموزش هایی در خصوص انجام خودمراقبتی به بیماران ارائه و بر انجام آن نیز تاکید شود. مطمئنا تدوین چنین برنامه هایی، نیاز به یک تیم درمانی فعال خواهد داشت. از طرفی، ارائه آموزش های فوق به بیماران از سوی پرستاران و ارزیابی رفتار خود مراقبتی بیماران توسط آنها نیز بستگی به آموزش های پرستاران و توصیف وظایف شغلی آنان مطابق استانداردها و روندهای مصوب وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی دارد.

سرطان مری، هشتمین سرطان شایع در کل جهان (4 درصد از کل) و ششمین علت منجر به مرگ ناشی از سرطان است.
هدف از مطالعه حاضر بررسی کیفیت زندگی مبتلایان به سرطان مری است. این بررسی، یک مطالعه توصیفی مقطعی است که به منظور بررسی کیفیت زندگی 70 نفر از مبتلایان به سرطان مری در بیمارستان امام خمینی (ره) تهران صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استانداردEORTC QLQ-C30 و QLQ-OES18 EORTC است که توسط یکی از پژوهشگران، از طریق مصاحبه با بیماران، تکمیل گردید.
اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPPSS12 و آزمون های آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی تست مستقل در سطح معنی داری 05/0P< تجزیه و تحلیل شد.
مطالعه فوق نشان داد که بیشترین مشکل بیماران در مورد ابعاد کیفیت زندگی، متعلق به عملکرد هیجانی و کمترین مشکل مربوط به عملکرد شناختی است. همچنین از نظر علائم بیماری، بیشترین شکایت بیماران به مشکلات اقتصادی ناشی از بیماری و کمترین شکایت آنها به مشکل تکلم مربوط می شوند. بین ابعاد کیفیت زندگی، ارتباطات مستقیمی برقرار است و از طرف دیگر، بین این ابعاد و علائم بیماری، ارتباطاتی در جهت معکوس برقرار است. همچنین بین نوع سرطان و نمرات مربوط به ابعاد کیفیت زندگی، ارتباط معنی داری برقرار است؛ به طوری که مبتلایان به کارسینوم سلول سنگفرشی، نسبت به مبتلایان به آدنوکارسینوم، نمرات کیفیت زندگی کم تری به دست می آورند.
با توجه به اطلاعات موجود، مشخص می گردد که افراد مبتلا به سرطان مری از لحاظ بعد شناختی قبل از عمل جراحی چندان مشکلی ندارند، اما از لحاظ عملکرد هیجانی دچار مشکل هستند و از نظر آموزش در زمینه مسائل روانی و کنترل هیجانات و مشاوره های روانی اجتماعی و همچنین حمایت های اقتصادی و افزایش پوشش بیمه ای در هر دو گروه مبتلایان، به ویژه در مبتلایان به کارسینوم سلول سنگفرشی، به توجه بیشتری نیاز دارند.

در این مطالعه مقطعی، نیازهای آموزشی مرتبط با بهداشت باروری، در سه حیطه بهداشت باروری، روابط با همسر و قوانین اسلامی و حقوقی، تعداد 2117 نفر از داوطلبان ازدواج در شهر اصفهان، به روش نمونه گیری در دسترس و با استفاده از پرسشنامه خودایفا مورد بررسی قرار گرفتند که موضوعات سرطان های شایع زنان و سلامت در روابط جنسی در حیطه بهداشت باروری، روش های برقراری ارتباط با همسر و چگونگی حل اختلافات با همسر در حیطه روابط با همسر و نیز احکام شرعی مربوط به روابط جنسی و توصیه های اسلام در مورد روابط با همسران در حیطه قوانین و احکام اسلامی، مورد بررسی قرار گرفتند.
تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS II انجام شد و مقایسه دو گروهی میانگین ها با آزمون آماری t، مقایسه نظرهای زنان و مردان با کای مربع، اولویت بندی نیازهای آموزشی با محاسبه میانگین رتبه ها (Mean Rank) و مقایسه ارتباط نیازهای آموزشی در بیش از دو گروه با آنالیز واریانس یکطرفه صورت گرفت. میانگین سنی در زنان، 5/22 سال (SD 2/4) سال و در مردان، 5/26 سال (SD 3/4) سال بود. بین میزان نیاز آموزشی موضوعات حیطه بهداشت باروری و شغل زنان (05/0>P)، شغل مردان (01/0>P)، سن زنان(05/0>P) و تحصیلات زنان و مردان (01/0>P)، ارتباط معنی داری وجود داشت. همچنین بین میزان نیاز آموزشی موضوعات حیطه روابط با همسر و شغل زنان (001/0>P)، شغل مردان (05/0>P) و سن زنان و مردان (01/0>P) و نیز بین میزان نیاز آموزشی موضوعات حیطه قوانین اسلامی و حقوقی و شغل زنان (001/0>P)، سن زنان و مردان (05/0>P) و تحصیلات (01/0>P) ارتباط معنی داری به چشم می خورد.
در مردان تحصیل کرده تر اعلام نیاز به آموزش بیشتر دیده می شد، درحالی که در زنان، با افزایش تحصیلات، میزان نیاز به آموزش، کاهش پیدا می کرد. میزان نیاز به آموزش در زنان با افزایش سن کاهش داشت، ولی در مردان تفاوتی در میزان نیاز گروه های مختلف سنی مشاهده نشد. میزان نیاز به آموزش زنان کارمند از سایر گروه ها کمتر و در مردان کارمند از سایر گروه ها بیشتر بود. علاوه بر این، میزان نیاز به آموزش در ساکنان شهری و روستایی، تفاوت معنی داری نداشت. در نهایت، اولویت های آموزشی مورد نیاز داوطلبان ازدواج با مطالب آموزشی فعلی در کلاس های آموزش قبل از ازدواج منطبق نبودند و آموزش های فعلی، در رده های آخر نیازهای آموزشی قرار داشتند

امروزه با توجه به افزایش طول عمر بیماران تالاسمی ماژور، آنها در دوران بزرگسالی، علاوه بر مشکلات جسمی، با مشکلات روانی نیز روبرو هستند. مطالعه حاضر، با هدف بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت ایشان در مقایسه با گروه کنترل و مشخص کردن ابعادی از سلامت که در اثر بیماری بیشتر تحت تاثیر قرار گرفته، انجام گردیده است.
این مطالعه مقطعی بر روی 250 نفر از بیماران تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بخش تالاسمی بیمارستان دستغیب و گروه کنترل، شامل 100 نفر از جمعیت همسالان سالم این افراد که از بین ملاقات کنندگان بیماران و دانش آموزان مدارس شیراز انتخاب شده بودند، انجام گردیده است. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامهSF-36 که قبلا روایی و پایایی آن تایید شده و شامل 36 گویه در 8 بعد است، به صورت پرسشگری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS 13 و آزمون های آماری T-test و ضریب همبستگی Spearman استفاده و سطح معنی داری 05/0P در نظر گرفته شد.
یافته های پژوهش، حاکی از پایین تر بودن سطح کیفیت زندگی بیماران تالاسمی از لحاظ مؤلفه سلامت جسمی و ابعاد مربوط به آن، نسبت به میانگین نمرات کیفیت زندگی در گروه کنترل است؛ ولی در مورد مؤلفه سلامت روانی و ابعاد مربوط به آن، تفاوت معنی دار آماری بین دو گروه یافت نشد. همچنین بیماران زن در بعد عملکرد اجتماعی، نمره بیشتری نسبت به مردان بیمار به دست آوردند. گروه بیماران با شدت خفیف عملکرد جسمی بهتری نسبت به گروه بیماران شدید نشان دادند.
این مطالعه آشکار کرد که برای افزایش کیفیت زندگی بیماران تالاسمی ماژور، علاوه بر مسائل روانی بیماران، توجه ویژه به جنبه های جسمی و ارائه بیشتر و بهتر خدمات درمانی و توانبخشی به این گروه نیز ضروری به نظر می رسد.

محققان، نقشی کلیدی در بهره برداری از دانش دارند. از این رو، مطالعه نگرش آنها در زمینه فعالیت های مربوط به بهره برداری از دانش اهمیت دارد. ترجمه دانش، شامل طیف هایی مختلف از فعالیت هایی است که به وسیله آنها می توان پیام به دست آمده از پژوهش را به نحو مناسب به گروه هدف انتقال داد. در بسیاری از موارد، منبع داده های مربوط به وضعیت ترجمه دانش، اظهارات خود محققان است که مبنای ارزیابی و برنامه ریزی برنامه های ترجمه دانش قرار می گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت خود ارزیابی محققان درباره فعالیت های انتقال دانش آنان بوده است.
پرسشنامه طرح توسط 208 محقق دانشگاه علوم پزشکی تهران تکمیل گردید. در این پرسشنامه، از محققان در مورد فعالیت های ترجمه دانش انجام شده در مورد یک طرح مشخص اتمام یافته آنان سؤال می شد. همچنین از آنان خواسته شد تا به میزان فعالیت ترجمه دانش خود در آن طرح امتیازی معادل صفر تا 10 بدهند که امتیاز بیشتر نشان دهنده فعالیت بیشتر بود. سپس میزان همبستگی میان این دو، یعنی فعالیت های انجام شده و امتیاز خودارزیابی آنان محاسبه گردید. همچنین عوامل مؤثر بر این همبستگی از طریق رگرسیون خطی بررسی شد.
محققان، به طور متوسط، تنها 5/19 درصد از حداکثر امتیاز فعالیت ترجمه دانش را کسب کردند؛ در حالی که امتیازی که در خودارزیابی به خود دادند، معادل 6/58 درصد از کل امتیاز ممکن بود. این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (001/0>P). همبستگی پیرسون بین فعالیت ذکر شده و امتیاز خود ارزیابی 43/0 بود که خود حاکی از همبستگی متوسط میان میزان فعالیت و امتیاز خودارزیابی است. تنها متغیر مؤثر بر اختلاف امتیاز خودارزیابی با فعالیت ها تعداد سال های خدمت است؛ به طوری که به ازای هر یک سال افزایش در میزان خدمت، اختلاف امتیاز 07/0 افزایش می یابد(004/0=P).
پژوهشگران میزان فعالیت های ترجمه دانش خود را بیش از آن چه که واقعا انجام می دهند، ارزیابی می کنند؛ از این رو، آموزش و آشنا نمودن محققان با تمامی جنبه های انتقال دانش و روش های ارزیابی این فعالیت ها می تواند در کاربردی کردن پژوهش ها و استفاده از نتایج آنها مؤثر باشد. یافته های این طرح می توانند توسط مدیران پژوهش مورد توجه واقع گردند.

در جدول سازمان ملل متحد، ایران در زمره 10 کشور نخست جهان از نظر وقوع بلایای طبیعی رتبه بندی شده است. در چرخه مدیریت بلایا، مدیریت اجساد یکی از دشوارترین اجزای فاز پاسخ گویی اولیه (Early Response phase) به بلایا محسوب می شود که مانند دیگر مراحل باید از قبل برای آن برنامه ریزی نمود. بررسی تاریخچه حوادث و بلایای طبیعی، اقدامات انجام شده و مشکلاتی که مسئولین و دست اندرکاران با آن دست به گریبان بوده اند یکی از مراحلی است که لازم است در مرحله قبل از وقوع بلایا و در فاز تجزیه و تحلیل خطر (Risk analysis) انجام پذیرد.
این مطالعه به صورت کیفی و در مراحل زیر انجام پذیرفت:1- مرحله جمع آوری داده ها که از طریق مصاحبه عمیق (In depth interview) با بیش از 30 نفر از مدیران و عوامل اجرایی شرکت کننده در اقدامات پاسخ گویی به زلزله بم انجام پذیرفته است. 2- مرحله تحلیل داده ها که بر حسب ساختار معنایی مطالعه انجام گرفته است. 3- استخراج داده ها و تعیین متغیرهای محوری 4- ارایه تئوری زمینه با توجه به محورها در جریان عملیات پاسخ گویی به زلزله بم بحث تشخیص هویت، تشخیص مرگ و بالاخره روند تدفین افراد یکی از 18 موضوع محوری محسوب می شد.
در این امر مهم ترین مشکلات شناسایی شده و در 4 گروه زیر طبقه بندی شدند: الف- مشکلات مربوط به برنامه و ساختار به کار گرفته شده در مدیریت اجساد، ب- مشکلات مربوط به تشخیص هویت، ج- مقبولیت نحوه مدیریت اجساد از دیدگاه مردم و د- عدم توجه کافی به ملاحظات تخصصی تشخیص مرگ و تدفین اجسادبه دنبال وقوع بلایا، ساز و کارهای جاری در خصوص تشخیص مرگ، تعیین هویت و مراسم تدفین پاسخ گوی وضعیت پیش آمده نخواهد بود. تجارب جهانی نشان داده است که در بلایای بزرگ سیل مشکلات به وجود آمده در جریان رخداد بلا سبب انجام پاره ای اقدامات شتاب زده می گردد که تبعات حاصل از آن جبران ناپذیر هستند. اما این مشکلات نمی توانند مجوزی برای کمرنگ کردن استانداردها و رعایت حداقل ملزومات تشخیص فوت، تعیین هویت و تدفین مناسب افراد متوفی باشند.

در راستای تلاش بی وقفه بشر برای دستیابی به زندگی رضایت بخش، دستیابی به سلامت کامل و درک مثبت از زندگی مورد توجه دولت ها قرار گرفت. با توجه به نقش فعالیت های بدنی در ارتقای سطح کیفی زندگی، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین انجام فعالیت های بدنی منظم و کیفیت زندگی در زنان ساکن غرب تهران انجام شد.
کیفیت زندگی با استفاده از گونه فارسی ابزار استاندارد The Short Form Health Survey (SF-36) اندازه گیری شد و اطلاعات مربوط به مشخصات جمعیتی و سایر متغیرهای لازم نیز جمع آوری گردید. محل پژوهش، پارک های عمومی واقع در منطقه غرب تهران بود که از میان آنها تعداد 3 پارک، به طور تصادفی، انتخاب شدند. با مراجعه حضوری پژوهشگر به این پارک ها، زنان گروه سنی 55-35 ساله، به طور داوطلبانه انتخاب و در دو گروه فعال و غیرفعال (انجام پیاده روی منظم و عدم انجام آن) قرار داده شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. بانک داده ها در نرم افزار آماری 15 SPSS ایجاد شد و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری من ویتنی و کروسکال والیس صورت گرفت.
در مجموع، 148 زن مورد مطالعه قرار گرفتند و میانگین سنی (انحراف معیار) زنان در گروه فعال (7/5)1/42 سال و در گروه غیرفعال (6/5)7/41 سال به دست آمد. آزمون آماری من ویتنی نشان داد که زنان گروه فعال، در تمامی سنجش های کیفیت زندگی، از میانگین امتیاز بیشتری برخوردار بودند و به جز دو مورد (عملکرد جسمانی و محدودیت نقش به علت مشکلات روحی)، تفاوت آماری معناداری در سایر سنجش ها به دست آمد (05/0>P).
نتایج مطالعه دال بر آنند که فعالیت بدنی منظم با انجام پیاده روی بر ارتقای سطح کیفیت زندگی در زنان مؤثر بوده است. بر این اساس، طراحی و اجرای برنامه هایی در جهت تشویق زنان برای انجام پیاده روی هدفمند و منظم پیشنهاد می گردد.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متعهد است که تا پایان برنامه توسعه چهارم (تا ابتدای سال 1389)، طرح پزشک خانواده را در کل کشور به اجرا درآورد. در حال حاضر، این طرح در روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر جمعیت در حال اجرا و در مرحله گسترش به شهرهای بیش از 20 هزار نفر جمعیت است. انجام تعهدات وزارت بهداشت به تامین منابع مختلف، از جمله نیروی انسانی نیاز دارد. از این رو، گسترش طرح در بخش دیگر از جمعیت کشور بررسی تعداد پزشک عمومی را ضروری می سازد. در این مطالعه برای برآورد تعداد پزشک عمومی موجود، از مدل جمعیتی مارکوف و برای برآورد تعداد پزشک مورد نیاز طرح پزشک خانواده از مستندات موجود و آمار جمعیتی استفاده شده است. تعداد پزشک عمومی موجود در سال 1388 معادل 37977 نفر برآورد شده است. با فعالیت 9842 نفر از پزشکان عمومی در پست های ستادی، 28176 نفر از این پزشکان امکان ارائه خدمات بالینی را دارند.
اجرای طرح پزشک خانواده در کل جمعیت کشور نیاز به 32769 نفر پزشک دارد و بر این اساس ادامه اجرای این طرح تا پوشش کامل جمعیت کشور با کمبود حدود 4593 نفر پزشک روبرو است. در مرحله اول اجرای طرح در زمان کفایت تعداد پزشک عمومی، جذب پزشک مورد نیاز طرح ممکن نشده است.
اختلاف عرضه و تقاضا بر اساس شرایط فعلی طرح نشان می دهد که ادامه اجرای طرح پزشک خانواده به بازنگری جمعیت تحت پوشش پزشک خانواده، شناسایی و رفع موانع اجرایی جذب و نگهداشت پزشکان نیاز دارد و این موارد از اولویت بیشتری نسبت به تربیت و تامین نیرو، برخوردار است