فهرست مطالب

مجله زمین شناسی مهندسی
سال دوم شماره 2 (پاییز و زمستان 1386)

  • تاریخ انتشار: 1386/10/11
  • تعداد عناوین: 4
|
  • عزت الله قنواتی، پرویز ضیاییان فیروزآبادی، سیدنظام علوی نژاد صفحه 413
    ساحل به منزله فضایی جغرافیایی دارای شرایط ویژه اقتصادی، تجاری تفریحی و در برخی موارد استراتژیکی است. بهره برداری بهینه از امکانات محیطی مستلزم شناخت ویژگی های مختلف یک منطقه است. ساحل به منزله یک اکوسیستم توان مندی های بالقوه و بالفعل بسیار زیادی برای جذب جمعیت داراست. خورموسی و سواحل آن به دلایل مختلف تجاری، بازرگانی و منابع عظیم نفت و گاز در جنوب ایران حائز اهمیت استراتژیکی زیادی است. در این تحقیق با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بر اساس تصاویر ماهواره ای سال های 1991 و 2003 میلادی، نقشه های توپوگرافی(سال 1335 شمسی)، خاک، زمین شناسی، کاربری اراضی و همچنین داده های هواشناسی و جزر و مد منطقه، تغییرات کاربری اراضی و ژئومورفولوژیک منطقه شناسایی شده اند. برای آشکارسازی تغییرات، ابتدا نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای منطقه زمین مرجع و موزاییک شده اند. سپس از روش های مختلف شامل تفریق باندهای مشابه سال های مختلف، تحلیل مؤلفه های اصلی(PCA) بر روی باندهای تفریقی برای تولید تصاویر(PCD) و منطق فازی استفاده شده است و نقشه درجه شدت تغییرات ایجادشده در نقاط و پدیده های مختلف منطقه تهیه شده است. بیش ترین تغییرات در پدیده های طبیعی در اطراف خط ساحل و جزایر موجود در داخل خورموسی ایجاد شده اند. همچنین طی دوره بررسی تغییرات زیادی در کاربری های اراضی شهرهای ساحلی ماهشهر و بندر امام ایجاد شده است. این تغییرات شامل توسعه بندر امام خمینی و تاسیسات عظیم پتروشیمی و شرکت های وابسته، منطقه ویژه اقتصادی، احداث فرودگاه و غیره هستند که خود باعث جذب جمعیت از سایر نقاط و گسترش مراکز شهری منطقه شده اند.
    کلیدواژگان: ساحل، ژئومورفولوژی، کاربری اراضی، خور موسی
  • نصرالله کلانتری، محمد فاریابی، محمدحسین رحیمی صفحه 431
    یکی از روش های مدیریت کیفی منابع آب زیرزمینی ارزیابی پتانسیل آلودگی است که با توجه به آن می توان حریم کیفی منابع آب زیرزمینی را تعیین و مدیریت مناسبی جهت کاربری اراضی مرتبط با سفره آبدار اعمال کرد.
    با توجه نفوذپذیری منطقه تغذیه در بخش عمده ای از دشت باغملک و مصرف زیاد کودهای کشاورزی در این منطقه، پتانسیل آلودگی آب زیرزمینی بررسی شده است. در این تحقیق برای ارزیابی پتانسیل آلودگی آب زیرزمینی دشت باغملک از روش AVI و مدل هایGOD و دراستیک (DRASTIC) استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که علیرغم درشت دانه بودن رسوبات سطحی در بخش نسبتا وسیعی از دشت، پتانسیل آلودگی در محدوده وسیعی از منطقه پژوهش کم است. این موضوع با میزان نیترات موجود در آب زیرزمینی نیز مطابقت می کند. با توجه به پارامترهای به کار رفته در ارزیابی پتانسیل آلودگی منطقه پژوهش، مهم ترین عامل مؤثر در رابطه با کاهش آلودگی در منطقه پژوهش، ضخامت نسبتا زیاد رسوبات ریزدانه ای است که در بخش وسیعی از منطقه در زون غیراشباع سفره آبدار قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: پتانسیل آلودگی منطقه پژوهش، مهم ترین عامل مؤثر در
  • مجتبی نوری، سید محمد میرحسینی، کامران زینل زاده، محمدباقر رهنما صفحه 451
    برآورد سیلاب و مدیریت آن از دیرباز مورد توجه کارشناسان و مدیران علوم محیطی بوده است. برای این امر روش های بسیاری وجود دارد که یکی از چشم گیرترین آن ها استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی است. در این تحقیق، مدل بارش- رواناب حوضه آبریز رودخانه هلیل رود در جنوب شرق ایران ارائه شده است. ظهور تئوری های توانمند مانند منطق فازی و شبکه های عصبی مصنوعی(ANN)، الگوریتم ژنتیک و موجک تحولی عظیم در تحلیل رفتار سیستم های دینامیک در علوم مختلف مهندسی ایجاد کرده است. در این مقاله با استفاده از تئوری موجک و شبکه عصبی، شبکه عصبی- موجکی طراحی شده است. در واقع عمل کرد شبکه عصبی پرسپترون چند لایه(MLP)، با استفاده از موجک بهبود داده شده و با استفاده شبکه عصبی- موجکی الگوی جدیدی در بارش- رواناب ارائه شده است. نتایج به دست آمده از این مدل با نتایج شبکه عصبی انتشار برگشتی و بنیادی شعاعی مقایسه شده است. در الگوی ارائه شده، داده ها در گروه های همگن با توجه به میزان بارش و رواناب و به کارگیری آن ها توسط شبکه عصبی- موجکی، دسته بندی شده است. کنترل دقت محاسبات با محاسبه ضریب همبستگی R، و ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE) صورت گرفته است. نتایج حاکی از بهبود بسیار خوب عمل کرد شبکه عصبی- موجکی با استفاده از داده های تقسیم بندی شده با الگوی جدید است.
    کلیدواژگان: با توجه به میزان بارش و رواناب
  • یاسمین سادات هادیان، پیمان رضایی صفحه 473
    یکی از علل اصلی خرابی ها در هنگام زلزله و زمان اعمال نیروهای شدید، گسیخته شدن زمین است. گسیختگی زمین ممکن است به واسطه وجود ترک ها و شکاف ها، حرکاتی مانند خزش و یا از دست دادن مقاومت زمین به وقوع بپیوندد. پدیده از دست دادن مقاومت زمین در زمین های ماسه ای، ممکن است به دلیل افزایش فشار آب حفره ای روی دهد و این پدیده سیلان یا روان گرایی خاک نامیده می شود. یکی از روش های به سازی خاک برای افزایش مقاومت در هنگام اعمال بارهای دینامیکی، فرآیند تراکم دینامیکی است. معمولا طراحی و کاربرد تراکم دینامیکی تا حد زیادی بر اساس ارزیابی های مهندسی و اجرای آن به صورت آزمایشی انجام می شود. تراکم دینامیکی یک طراحی فعال است که در حین اجرا با توجه به واکنش زمین در برابر ضربات وارده نیاز به بازنگری و اصلاح روش دارد. گستره مورد بررسی بر روی رسوبات ساحلی کواترنری در منتهی الیه جنوب غربی زاگرس چین خورده قرار دارد. در مناطق12گانه بستر کارخانجات تعمیر و ساخت کشتی مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران واقع در40 کیلومتری غرب بندرعباس، برای مقابله با پدیده روان گرایی از روش تراکم دینامیکی استفاده شده است. در حین اجرای مراحل مختلف تراکم دینامیکی، مشکلاتی از قبیل: تراوش آب در محل گمانه ها، تورم زمین های اطراف گمانه ها و تراوش آب در مرحله اتوکشی به وقوع پیوست. برای مقابله با آن ها این راه کارهای پیشنهاد می شود:1. تخلیه آب از درون گمانه ها با پمپ، 2. انجام عملیات تراکم دینامیکی در دو مرحله به همراه در نظر گرفتن زمان کافی بین مراحل اعمال ضربات، 3. لجن برداری زمین های اطراف و ریختن مخلوط درشت دانه و در نهایت، در صورت نیاز زه کشی نسبتا عمیق در ناحیه وسیع.
    کلیدواژگان: تراکم دینامیکی، روان گرایی، آزمایش SPT
|
  • Page 413
    One of the quality management methods of groundwater resources is assessment of pollution potential, where with regard to that the boundary of groundwater resources quality is being determined, and proper management for land efficiency in touch with aquifer could be applied. In present investigation, with regard to permeability of recharge zone in dominant part of the Baghmalek plain and use of considerable amount of agricultural fertilizers, pollution potential of groundwater has been assessed. In order to evaluate the pollution potential of groundwater in the area, AVI method, GOD and DRASTIC models have been taken into account. The collected results has indicated that in spite of sedimentary surfacial coarse grain distribution in relatively vast part of the area, the pollution potential is low in major parts of the area under investigation. The main influential factor for low pollution potential in tremendous part of the area is the fine and relatively thickness of vadose zone.
  • Page 451
    Flood management and flood prediction are taken into account for a long time. There are many methods to estimate the magnitude of the flood. One of the most recent methods is using Artificial Neural Networks. In this paper, a Neural-Wavelet Network (NWN) using wavelet theory and Artificial Neural Networks (ANN) for Halil river basin in SE of Iran is reported. Furthermore, a new rainfall-runoff pattern is reported. This pattern ncludes the classification of data in the harmonic data groups and the use of Neural-Wavelet Network.The introduced pattern is analyzed by the NWN model and results are prepared with Artificial Neural Networks Back propagation and Radial Base Function (RBF) model results. Halil basin was selected to used for our model. The calculations of the R-square and root mean square error (RMSE) can control the accuracy of our computations. The calculations showed that the accuracy of the results of the Artificial Neural Wavelet Network is more desirable than ANN and RBF. It is showed that the classification of data in harmonies data and using of new pattern increase the efficiency of the models operations as well.
  • Page 473
    One of the main reasons of destructions while happening earthquake and applying intense force is the brittle deformation of outer crust of the earth. Creep in the coastal sediments may happen by the virtue of existing cracks and fissures, unnatural movement and/or loss of the earth tolerance. This phenomenon in sandy areas may happen by increasing the pressure of gang ionic water and is called liquefaction. Studying the laboratory sample shows that the capability of liquefaction of sandy deposits can be decrease by flattening the land. One of the ways to improve the soil to increase the tolerance while applying dynamic loads is dynamic compaction. The design and usage of dynamic compaction usually depend on experiment. Dynamic compaction is an active design which needs a revision and method reformation in progress according to the reaction of the earth against the hit. In 12 parts of ship manufacturing and repairing factories bed in the Iran ship building and offshore industries complex co. located in 40km away in the west of Bandar Abbas, Dynamic compaction has been used to prevent liquefaction phenomenon. While performing of water in pressing step are happened that the following approaches are suggested: 1- To empty the water of sinkholes by a pump, 2- To perform dynamic compaction in two steps with regarding the adequate time between the steps of applying hits. and 3-Sludge taking in the surrounding areas and using large grain mixture and finally if needed to do deep drainage in a large area.