ماهنامه راه و ساختمان
پیاپی 10 (فروردین 1383)

بتن خود تراز از (بتن فوق روان) بتنی است که بدون نیاز به ویبره کردن تحت اثر وزن خود متراکم می شود. مزیت های این بتن، جایگیری آسان در اعضای سازه ای، کاهش سر و صدا در هنگام بتن ریزی، کاهش هزینه ها از جمله هزینه وسایل مورد استفاده و هزینه کارگر می باشد. با توجه به مزایا و موارد استفاده این نوع بتن و همچنین اشاعه فرهنگ استفاده از آن لازم دیده شد تا بررسی درباره خصوصیات کلی و آزمایشات مربوط به آن انجام شود. در این مقاله، ابتدا تاریخچه و کاربرد این بتن، سپس توضیحی مختصر درباره فوق روان کننده ها و طرح اختلاط بتن خود تراز مورد بحث قرار گرفته همچنین چگونگی انجام آزمایشات بتن تازه مانند آزمایش اسلامپ، اسلامپ اصلاح شده، میز جریان، جریان لرزان اصلاح شده و آزمایش جریان L، شرح داده شده و در انتها نیز خواص بتن فوق روان سخت شده مورد بررسی قرار گرفته است.

در این مقاله سعی شده با تعریف علم مهندسی عمران محیط زیست به ارتباط بین رشته های عمران و مهندسی محیط زیست پرداخته شود. از آنجا که پروژه های مرتبط با رشته مهندسی عمران در سه شاخه راه (حمل و نقل، ترافیک و...) آب و فاضلاب و سازه (فولادی، بتنی، نیمه مسلح و...) قابل طرح است و نیز با توجه به اهمیت ارزیابی زیست محیطی جایی که می خواهیم در آن پروژه عمرانی خود را اجرا کنیم و همچنین تاثیرات پروژه، بر روی محیط زیست؛ لذا در این مقاله کوشش خواهد شد که به تاثیرات منفی پروژه های عمرانی که بدون ارزیابی زیست محیطی اجرا می شود، پرداخته شود تا با ارائه راهکاری مناسب تاثیرات منفی پروژه های عمرانی را بر محیط زیست، کاهش دهیم لذا در این مقاله به مباحثی همچون آلودگی هوا بر اثر طراحی و انتخاب نادرست شهرها و گسترش آنها، حمل و نقل و تاثیرات آن بر محیط زیست، برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه ها و تاثیر آن بر محیط پیرامون خود، آلودگی صوتی ناشی از قطارها و ماشین ها که خود بر می گردد به انتخاب محل نادرست (بدون ارزیابی) برای کشیدن ریل و جاده، پرداخته شده است.

تحلیل سازه ها به روش استاتیکی معادل و یا طیفی فاقد دقت لازم برای سازه های نامنظم بوده و انجام تحلیل به روش تاریخچه زمانی مورد نیاز می باشد. به علاوه، تحلیل دقیق سازه ها می باثیست به روش غیر خطی تحت بار زلزله انجام شود. برای تحلیل به روش تاریخچه زمانی نیاز به رکود زلزله در هر منطقه بر اساس ویژگی های ساختگاهی و لرزه خیزی آن ناحیه است. عدم وجود یا کمبود زلزله مصنوعی در یک منطقه باعث پیشرفت در زمینه تولید زلزله های مصنوعی شده است. زلزله های مصنوعی در دو دامنه فرکانسی و زمانی تولید می شوند. یک زلزله مصنوعی می بایست تا جای ممکن از هر نظر مناسب برای کاربرد یک منطقه خاص باشد. در این تحقیق روش تولید زلزله های مصنوعی به صورتی که منطبق با طیف طرح همان منطقه باشند، ارائه شده است. در تحقیق حاضر، ابتدا یک رکود ورودی زلزله مناسب برای یک منطقه و طیف طرح هدف انتخاب شده و با انجام یکسری اصلاحات دامنه فرکانسی اقدام به تولید زلزله های مصنوعی منطبق با طیف طرح هدف و با دوره های بازگشت مختلف شده است. نتایج نشان داد که زلزله های مصنوعی تولید شده علاوه بر حفظ مشخصات رکورد زلزله های ورودی می تواند با دقت بالائی بر طیف طرح هدف منطبق گردند.

ارزش دهی به قطعات شبکه، یکی از مراحل بسیار مهم در تجزیه و تحلیل شبکه، در محیطهای GIS می باشد. در آنالیز مسیریابی استفاده تنها از طول یا زمان برای ارزش دهی منجر به نتایجی می گردد که اکثرا با واقعیت مطابق نیست. بنابراین برای برطرف کردن مشکل فوق که هدف اساسی این مقاله اساسا معیارهای موثر بصورت جاده ای، وسیله نقلیه ای و انسانی مطرح می شود که در این مقاله تنها به شناسایی معیارهای جاده ای، آنهم فقط برای وسایل نقلیه سواری، پرداخته می شود. این معیارها عبارتند از: ترافیک، سیاحتی و زیارتی، امنیت، امکانات، آب و هوا، نقاط حادثه خیز، نوع راه، منطقه راه، طول راه، ابنیه فنی 4، خصوصیات هندسی راه 5 که برخی بدلیل وابستگی به دیگر پارامترها و عدم وجود اطلاعات لازم در مورد آنها، حذف شدند. وزن دهی و ترکیب معیارهای فوق در یک مدل خاص بنام مدل ارزش 6 انجام می پذیرد که برای تعیین آن، از روش تحلیل سلسله مراتبی 7 می توان استفاده می شود. از ویژگی های خاص این روش، توانایی مدولاسیون با استفاده، از نظرات کارشناسان خبره از طریق مقایسه دو به دو معیارها انجام می پذیرد. بدلیل تنوع شرایط آب و هوایی و نوع سفر در کشور پهنای ایران، مدل ارزش در چهار حالت، تابستان سفر توریستی، تابستان غیرتوریستی، زمستان توریستی و زمستان غیرتوریستی محاسبه شد. سپس برای تست مدلهای بدست آمده، شبکه راه های بین تهران مشهد بدییل تنوع آن انتخاب شد، نتایج حاصله نشان داد که جوابها با آنچه در واقعیت اتفاق می افتد، مطابقت دارند.
برای مثال در حالت تابستان سفر توریستی از میان سه مسیر سمنان، فیروزکوه، هراز، مسیر هراز، را که توریستی ترین مسیر نسبت به دو مسیر دیگر است، انتخاب شد. همچنین حالت تابستان غیر توریستی مسیر سمنان به دلیل کوتاه بودن انتخاب شد.

محدودیت منابع انرژی، آلودگی محیط زیست، هزینه های هنگفت بالا دستی در توسعه منابع انرژی همگی مسائلی است که دولتهای کشورهای توسعه یافته در حال توسعه را به خود مشغول کرده است. در این میان اختصاص 40 درصد منابع انرژی به بخش ساختمان، کنترل و بهینه سازی مصرف انرژی در این بخش را بیش از پیش حائز اهمیت می سازد.
وجود الگوهای نادرست مصرف انرژی و شدت بالای آن که در کشور ما به مراتب بیش از متوسط استانداردهای جهانی می باشد و تولید و انتشار آلاینده های زیست محیطی یکی از معضلات فرا روی دولت می باشد که باعث اهمیت دو چندان ارایه راهکارهای عملی بهینه سازی مصرف سوخت و انرژی در کشور ما می گردد. این مهم نگارندگان این مقاله را بر آن داشت تا در اوایل سال 1381 فاز تحقیقات طرح سیستم مدیریت هوشمند انرژی در تاسیسات حرارتی ساختمان را با همکاری و حمایت سازمان بهینه سازی مصرف سوخت کشور با موفقیت اجرا نمایند. هم اکنون تعدادی از این سیستم در ساختمانهای مسکونی و غیر مسکونی با کاربری های متفاوت نصب و راه انداری شده است.
در این مقاله سعی بر آن است تا با ارائه مشخصات طرح فوق، به ویژگی های منصرح بفرد روش های نوین کنترل تاسیسات حرارتی ساختمان پرداخته شود. استفاده از این سیستم امکان دسترسی به صرفه جویی در مصرف انرژی تا 25 درصد در ساختمانهای مسکونی و تا 65 درصد در ساختمانهای غیرمسکونی و اداری را فراهم می سازد.