فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات
پیاپی 47 (تابستان 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/06/15
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 11اهمیت و نقش اینترنت در تعاملات و تغییرات فردی و اجتماعی زندگی انسان امروزی به ویژه پس از پیدایش نخستین شبکه های اجتماعی مجازی بیش از پیش خود را نشان داده و امروزه مطالعه و تحلیل شبکه های اجتماعی به یکی از پارادایم های اصلی جامعه شناسی تبدیل شده است. در همین راستا مطالعه کیفی حاضر به دنبال شناخت انگیزه های عضویت کاربران ایرانی در فیس بوک بوده است. به این منظور با استفاده از روش نتنوگرافی با 32 نفر از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک که به روش نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده بودند، مصاحبه کیفی انجام شد. داده های گردآوری شده با روش تحلیل موضوعی یا تماتیک مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفتند. تحلیل داده ها نشان داد که انگیزه های عضویت در فیس بوک به دو دسته انگیزه های اولیه و ثانویه تقسیم می شوند. انگیزه های اولیه شامل کنجکاوی، فشار دوستان و همالان، نمایش به روز بودن، سرگرمی و وقت گذرانی، بازسازی اجتماع و انگیزه های ثانویه نیز شامل احیای روابط قدیمی، خود ابرازی، احساس بودن، گریز، بحث آزاد، اطلاع یابی و اطلاع رسانی، عضویت در اجتماعات مجازی بوده اند. در بخش نتیجه گیری با طراحی الگوی انگیزهای عضویت در فیس بوک یافته ها مورد بحث قرار گرفتند.کلیدواژگان: تحلیل کیفی، فیس بوک، نتنوگرافی، استفاده و رضامندی
-
صفحه 43این مقاله شرح روایت زندگی تهیدستانی است که سیاست های نولیبرال آنان را از بازار کار رسمی محروم و به معیشت شان دست درازی کرده است. این گروه از محروم شدگان شهری به ناگزیر برای بهبود بخشیدن به زندگی شان به خیابان ها هجوم آوردند و توانستند در «قلمروهای غیر رسمی» فضا و فرصت کار برای خودشان دست و پا کنند. کار برای طبقات متوسط و برخوردار شهری موقعیت این گروه از کارگران زیست معیشتی را در شهر تثبیت کرد. با وجود این، برنامه سلب مالکیت که همزمان با ریاضت های اقتصادی سال 1389 شدت گرفته بود، دستاوردهای موتورسواران معیشتی را مورد تعدی قرار داد. این تحقیق نشان می دهد بازاری شدن فزاینده نظم شهری، چگونه معیشت گروه های فاقد امتیاز را حتی در محدوده های «غیر رسمی» تهدید می کند. تحقیق به روش کیفی و در شهر تهران انجام شده است.کلیدواژگان: موتور سوار، کار غیر رسمی، پیشروی آرام، سلب مالکیت، تهیدستان، تعدیل ساختاری، ریاضت اقتصادی، بازاری شدن
-
صفحه 77مطالعات فرهنگی رشته ای نسبتا جدید درمیان رشته ها و گرایش های گوناگون علوم اجتماعی است که در دنیا مطرح شده است و این رشته در ایران پس از ورود به دانشگاه چالش های بسیاری را ایجاد کرده است تا جایی که برخی از جامعه شناسان آن را جایگزین جامعه شناسی دانسته اند وسخن از مرگ جامعه شناسی به میان می آورند. جامعه شناسی مردم مدار هم نوع جدیدی از جامعه شناسی است و می خواهد فاصلهٔ ایجاد شده بین جامعه شناسی و مردم را پر کند. به بیان دیگر آن چه که در جامعه شناسی مردم مدار و مطالعات فرهنگی دارای اهمیت می باشد، توجه به مردم و زندگی و فرهنگ آن ها است هر دو گرایش مدعی هستند که مردم و فرهنگ مورد بی توجهی جامعه شناسی رسمی و رایج قرار گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، مهم ترین نقاط اشتراک مطالعات فرهنگی و و جامعه شناسی مردم مداردر بحث رهایی بخشی، توجه به فرهنگ، عدم نظریه پردازی، داشتن روش کیفی، نداشتن هنجار ذاتی، انتقادی بودن است واین دو در زمینهٔ فرادانشگاهی بودن، توجه به همه طبقات مردم تا حدودی با هم تفاوت دارند. از این رو ضمن توضیح نوع نگاه مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی مردم مدار به مقولات ذکر شده، به وجوه اشتراک و افتراق نگاه آن ها پرداخته شده است. همچنین به لحاظ هستی شناختی و معرفت شناختی نیز مورد بررسی قرار گرفته اند.کلیدواژگان: جامعه شناسی مردم مدار، مطالعات فرهنگی، مردم، زندگی، فرهنگ
-
صفحه 105مفهوم ایرانشهری، یکی از مفاهیم اساسی در اندیشه سیاسی ایران است. مفهومی که توافقی عام بر سر چیستی آن وجود دارد، اما در مورد روند تحولش در طول تاریخ و نتایج منتج از آن اختلاف نظرهای فراوانی هست. چگونگی نگاه اندیشمندان به این مفهوم و نتایجی که از عملکرد آن در تاریخ ایران استخراج کرده اند، مسئله مقاله پیش روست. پاسخ به این مسئله را از طریق بازخوانی جایگاه مفهوم ایرانشهری در سامانه نظری محمدعلی همایون کاتوزیان و سیدجواد طباطبایی جستجو کرده ایم. دو نظریه پردازی که در رابطه با این مفهوم در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند؛ کاتوزیان این مفهوم را عامل استبداد در ایران و طباطبایی آن را عامل بقای ایران می داند. ما در ابتدا چرایی این نتیجه گیری را از خلل آرای طرفین شرح داده و در پایان علاوه بر نقد مفهوم ایرانشهری در این دو سامانه نظری، سعی در نشان دادن تنگناهای ایجاد کرده این مفهوم برای اندیشه سیاسی ایران داریم.کلیدواژگان: ایرانشهری، استبداد، دولت، اندیشه سیاسی
-
صفحه 123در این مقاله در تلاش هستیم تا نقش بردهایی که مربوط به تشکل سیاسی دانشجویی هستند را مورد بررسی قرار دهیم. بردهای تشکل سیاسی دانشجویی مهمترین مکان در فضای دانشگاه هستند که به طور مستمر با جامعه دانشجویی در تماس هستند. علاوه بر این بردها نقش استراتژیک و ایدئولوژیکی را با فضای جامعه و تشکل سیاسی دانشجویی رقیب بازی می کنند. همچنین، بردها سعی می کنند با ایجاد سیاست هیجان دانشجویان پرسه زن را به سمت خود جذب کرده و دغدغه های ایدئولوژیکی را که نمایندگی می کنند به دانشجویان انتقال دهند. بر این اساس، در تحقیق حاضر در صدد آن هستیم تا پاسخ این پرسش را دهیم که بردهای تشکل های سیاسی دانشجویی چگونه به مثابه یک عامل تاثیرگذار عمل می کنند؟ برای پاسخ به این پرسش از روش شناختی کیفی استفاده کردیم که با مشاهده میدانی و مصاحبه اطلاعات مورد نیاز از سه دانشگاه امیرکبیر، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه و دانشکده پزشکی دانشگاه تهران بدست آمده اند. در نتیجه گیری آمده است که بردهای سیاسی جغرافیای فعال و ایدئولوژیکی را در رابطه با فضای دانشگاه ایجاد می کنند که نقش یک عامل تاثیرگذار را در فضای عمومی دانشگاه بر روی دانشجویانی که در حال گذار هستند بازی می کنند و نمی توان آن ها را تنها به مثابه یک ابژه صرف در نظر گرفت.کلیدواژگان: برد، تشکل سیاسی، هیجان، نبرد، ابژه، جغرافیای ایدئولوژیک
-
صفحه 153این پژوهش بدنبال شناخت میزان فهم عامه از علم و شناخت میزان مصرف رسانه های همگانی شهروندان تهرانی و رابطه آن با یکدیگر است. برای این منظور میزان فهم عامه از علم در سه بعد شناختی، نگرشی و رفتاری سنجیده شد. این پژوهش، در سطح کمی و با روش پیمایشی انجام گرفته است و افراد مورد مطالعه نیز مردان و زنان بالای 15 سال شهر تهران هستند که 400 تن به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. پس از گردآوری داده ها با کمک نرم افزار آماری، داده ها مورد پردازش و نتایج در سطح توصیف و تحلیل داده ها ارائه شد. یافته های پژوهش نشان داد که فهم عامه از علم در سطح متوسط است. البته در بعد شناختی و رفتاری در سطح متوسط و در بعد نگرشی در سطح بالا است. درباره میزان مصرف رسانه های همگانی نیز نتایج نشان داد این میزان در سطح پایینی است. در بین رسانه ها بیشترین مصرف مربوط به کتاب، تلویزیون، ماهواره و اینترنت بوده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نیز نشان می دهد فرضیه اصلی یعنی رابطه بین میزان مصرف رسانه ها با فهم عامه از علم تایید شد، نتایج رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر هم نشان داد سه متغیر میزان مصرف رسانه ها، میزان تحصیلات و طبقه اجتماعی به صورت مستقیم و متغیرهای میزان اعتماد به رسانه ها، میزان انطباق محتوای رسانه ها با نیاز مخاطبان، سن، رشته تحصیلی در دبیرستان، وضعیت فعالیت، جنس، و وضعیت تاهل به صورت غیر مستقیم با فهم عامه از علم رابطه معناداری دارند.کلیدواژگان: فهم عامه از علم، مصرف رسانه ها، اعتماد به رسانه ها، میزان انطباق محتوی رسانه ها با نیاز مخاطبان
-
صفحه 183سیاست گذاری فرهنگی در ایران پس از انقلاب اسلامی، متاثر و منبعث از جریان های فکری ای است که ریشه های آن را باید در دهه های چهل و پنجاه جستجو کرد. در این چهارچوب مقاله حاضر دو مفهوم اصلی «غربزدگی» و «بازگشت به خویشتن» که از سوی جلال آل احمد و علی شریعتی مطرح شد، به همراه منظومه فکری امام خمینی (ره) که به صورت مستقل و مجزایی این انگاره ها را در خود مستتر داشت به عنوان مفاهیم اصلی انقلاب فرهنگی که بعدها مورد توجه سیاست گذاران قرار گرفتند و به نقشه راهنما و راهبری فرهنگی در محیط های آموزشی و دانشگاهی بدل شدند، مورد مطالعه قرار داده است. پرداختن به ریشه های سیاست گذاری فرهنگی از آن جهت حائز می نماید که سیاست های فرهنگی برای هژمونیک شدن در جامعه هدف و در این پژوهش دانشجویان دانشگاه، می باید از قدرت و قابلیت اقناعی برخوردار باشند. که بخش مهمی از آن به سرچشمه های فکری و اندیشه ای باز می گردد. بررسی ریشه های فکری این نظام معنایی به عهده مقاله حاضر است که سعی در واکاوی آن با توجه به افکار و اندیشه های مبدعان آن دارد. در انتها نیز مفهوم هژمونی به عنوان راه حلی جهت جامعه پذیر شدن سیاست های فرهنگی معرفی شده است. روش این پژوهش از نوع مطالعه کیفی و با استفاده از،«مطالعه موردی کیفی» است. همچنین از تکنیک «تحلیل محتوای کیفی» و «گروه های متمرکز» برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. در بخش تحلیل داده ها نیز«تحلیل تماتیک موضوعی» انتخاب گردید. نتایج تحقیق به سه مولفه«ناکارایی سیاست های فرهنگی»، «تشویش معرفتی سیاست گذاران فرهنگی» و «سیاست زده بودن برنامه های فرهنگی» ختم شد. این عوامل به عنوان مهمترین دلایل عدم تفاهم بین حاکمیت و بدنه دانشگاه در زمینه سیاست های فرهنگی به ویژه محیط های علمی و دانشگاهی معرفی شده است. به کارگیری مفهوم هژمونی به عنوان راهبردی برای غلبه بر موانع جاری سیاستگذاری بر این موضوع اتخاذ شده است. همچنین یافته های تحقیق برضرورت همگرایی بیشتر میان نیازهای نسل جوان دانشجو و انتظارات فرهنگی در سیاستگذاری فرهنگی برای غلبه بر شکاف میان تصور و واقعیت تاکید می گذارد.کلیدواژگان: سیاست گذاری فرهنگی، ریشه های فکری انقلاب اسلامی، مهندسی فرهنگی، غربزدگی، بازگشت به خویشتن
-
بررسی میزان پایبندی مطبوعات ایران به عینی گرایی / مطالعه تطبیقی روزنامه های همشهری، ایران و جام جمصفحه 215مقاله حاضر حاصل پژوهشی پیرامون میزان پایبندی مطبوعات ایران به عینی گرایی است، بدین منظور الگوی مندیچ بعد از اعمال اصلاحات ارائه شده توسط فیدر، مبنا قرار گرفت، این الگو چهار ویژگی برای اخبار عینی مطرح می کند: استفاده از زبان های خنثی، گنجاندن همه طرف های مربوط به یک داستان، انصاف، ارائه حقایق به ترتیب اهمیت و تعادل. در ادامه با استفاده از نظرات مذکور و روش تحلیل محتوای کمی مقولاتی همچون گونه خبر (گزارش، استنباط و قضاوت)، جهت، انعکاس نظرات طرفین، دلایل و نتایج خبر، پیشینه خبر، منبع، سوگیری تصویری، حذف منجر به تحریف و همخوانی تیتر و خبر تعریف شدند. سپس با نمونه گیری سیستماتیک از هرکدام از سه روزنامه ایران، جام جم و همشهری، 24 نسخه انتخاب و اخبار سیاسی آن ها در سال 1392 تحلیل شدند. سرانجام مشخص شد 32 درصد اخبار در سه روزنامه عینی گرایی کامل دارند و روزنامه همشهری به طور معناداری عینی گرایی را کمتر از روزنامه جام جم رعایت می کند. همچنین برای تحلیل نتایج پژوهش با شش نفر از اساتید روزنامه نگاری مصاحبه عمقی شد، به اعتقاد ایشان روزنامه همشهری با توجه به تاریخچه و ظرفیت های خود باید نسبت به سایر روزنامه ها عینی گراتر باشد درحالی که امروز به طور کاملا آشکار و بدون ظرافت، جانبداری سیاسی می کند و به نظر می رسد میزان سیاسی گرایی و حزب گرایی در روزنامه همشهری در دوره مدیریت اخیر افزایش یافته است، لذا پیشنهاد واگذاری موسسه همشهری به شورای شهر برای حفظ استقلال حرفه ای همشهری توسط یکی از اساتید مطرح شد.کلیدواژگان: عینی گرایی، مطبوعات ایران، روزنامه همشهری، سوگیری
-
Page 11The importance and role of the internet in social and individual changes and interactions have been explored increasingly by a variety of scholars, especially after rising social media. Today, the study of social networks is one of the main interests of sociologists and a distinct paradigm in the field of sociology.
The purpose of this study is to examine the motivations that attract Iranian users to Facebook. To this end, 32 Facebook users were qualitatively interviewed using netnography methodology. The collected data were analyzed and interpreted thematically. The results show that there are two types of motivations: primary and secondary. The primary motivations includ curiosity, peers and friend's pressure, showing off their updatedness, entertainment and passing time, and community reconstruction. Secondary motivations include renewing old relationships, self-expression, feeling of existence, escape, free discussion, information give-and-take, and membership in virtual communities. The study suggests a pattern for membership motivations and concludes that policy-making in virtual social networks requires identifying the needs of the users, and the capacities and various dimensions of the networks.Keywords: Qualitative Analysis, Facebook, Netnography, Motivation, Social network -
Page 43The social exclusion status of the disabled is one of the important subjects in the area of disability studies. The present study aims to understand and describe the social exclusion status of the disabled and how to distribute it among the disabled. In other words, the present study investigates the exclusion rat of the disabled from social relations and participations, education, labor marker and consequently the embarrassment of the disabled. The main purpose of the present study is to identify and examine the distribution of social exclusion aspects among the physical-motor disabled. Also, the questionnaire (survey) method was used in the present study. The statistical population of the present study includes the 15-64 year-old physical-motor disabled who have file in the social welfare department of Rey City. The sample size includes 369 subjects and data collection method is questionnaire. SPSS software was used to describe the data. The research findings show that the disabled experience a severe and high social exclusion in all its aspects including exclusion from social participation, so that 68.6% have very low social relations.Keywords: Motorcycle, Life Style, Economic
-
Page 77Cultural studies is a relatively new field of scholarship in social sciences. Rising the field in Iranian academia was challenging as far as some sociologists considered it as a replacement for sociology recalled the death of sociology. There is also a new type of sociology which tries to fill the gap between sociology and the public: public sociology. In other words, criticizing the neglect of individuals and their culture in the formal sociology, both public sociology and cultural studies are concerned with people, their lives and their culture. According to the study, the most important similarities between cultural studies and public sociology are their focus on emancipation, culture, and qualitative methodology. The two fields do not believe in theorization and intrinsic norms and claim to be critical. The main differences between cultural studies and public sociology comes from the different levels of attention they give to academic discussions and also different classes in the society. In this paper, we explain how public sociology and cultural studies approach these issues and compare their points of view.Keywords: Public Sociology, Cultural Study, People, Life, Culture
-
Page 105The concept of Iranshahri is one of the main concepts in Iranian political thought. While there is a general agreement on the definition of the word, its transformation and consequences over the history is challenging. The focus of this paper is how thinkers approach this concept and its consequences for Iranian history. For this purpose, we focus on the conceptualization of Iranshahri by two of Iranian political historians, Mohammad Ali Homayoun Katouzian and Seyed Javad Tabatabaei. Their ideas about this concept stand in two opposite extremes; while Katouzian İdentifies Iranshahri as an element leads to tyranny in Iranian history, Tabatabaei introduces it as a survival factor for Iran. First, we explain their ideas about this concept and how they come to these conclusions, and then criticize these two theoretical frameworks. Lastly, we explore how the emergence of Iranshahri has affected in Iranian political thought.
-
Page 123In this article, we analyze the role of the information boards that are used by student political organizations. They are the most significant spaces in the university environment where permanent contacts with students are shaped. Moreover, they have strategic and ideological roles against other student political organizations. The information boards also to attract attention from those students who sauntering by stimulating their emotions in order to transfer their ideological concerns to students. Based on this fact, we intend to study the agency of information boards in forming political relations in the university. Applying qualitative methodology, we used field observation and in-depth interview in three major universities, namely Amirkabir University, Allameh University (Faculty of Social Science) and Tehran University (Faculty of Medical Science). Consequently, analyzing the collected data showed that there is a map of relations in this regard which demonstrates how the agency of information boards is formed.Keywords: Information Boards, Political Organizations, Emotion, Student, University
-
Page 153This article, aims at examining the level of public understanding of science and studying the level of dependence of people on media in Tehran. To assess the level of public understanding of science, the cognitive, attitudinal and aspects were considered. To assess the level of the dependence of people, three variables were used, namely the amount of media use, the level of media adaptation to the needs of the audience, and the level of trust on media. The study was carried out at a quantitative level using a survey design. The population studied consisted of men and women aged above 15, with 400 used as the sample. it was analyzed using statistical software, and the results were presented in data description and data analysis. The findings demonstrated that overall public understanding of science is medium: this understanding was medium from a cognitive aspect, high from an attitudinal aspect, and medium from a behavioural aspect. With regard to the level of dependence of people on media, the results revealed a medium level of dependence. The three variables considered were as follows: the amount of the use of media was medium; the amount of trust on media was medium; and the amount of adaptation of media to the needs of the users was low. Testing the hypotheses of the study confirmed the main hypothesis, i.e. there is a significant positive relationship between the level of dependence on the media, and understanding science from cognitive, attitudinal and behavioural aspects.Keywords: Medialization of Science, Public Understanding of Science, Use of the Media, The Level of Trust on the Media
-
Page 183Different theories have their distinct approach to culture emerging from their regimes of knowledge and philosophical ideology.
Without any doubt, policies come from liberalism and Marxism are different from those of Islamic culture in various aspects.
Cultural policy-making in post-revolutionary Iran was affected by a variety of popular ideas of 1960s and 1970s. Cultural revolution had objectives such as "ratification of professors who are in relation to the East and West", "changing university to an environment for compiling Islamic high sciences" and "produce a basic revolution in universities".
Two main conceptions "Gharbzadegi" (by Jalal Ale-ahmad) and "Bazgashte- be- khishtan" (by Ali Shariati) were at the centre of politicians consideration and later on, employed to produce a guide map for cultural strategy in universities.
These key terms along with Imam Khomeini's explanation of the Western culture have taken part in a semantic synergy system and to formulate university cultural environments contents in a desirable mode.
The present article examines the emerging contexts of this semantic system in the form of intellectual roots and intents to know about its genealogy while paying attention to thoughts belong to their genesis .Keywords: Cultural Policy, Gharbzadegi, Bazgashte- be- khishtan, Hegemony, Cultural -
Page 215This article is the result of a research on objectivity in Iranian press. The research is based on the pattern suggested by Mndych. The pattern raises four attributes for objective news: a) use of neutral language, b) inclusion of all parties to a story, c) fairness, and d) presenting the facts based on their importance and balance. Applying a quantitative content analysis we studied news categories, dimension, reflecting on opposing points of views, causes and consequences of the news, news background, source, bias, removing headlines, distortion and the consistency of the title and content. The systematic sampling of each of the three newspapers, Hamshahri, Iran, and Jame-jam led to the selection of 24 copies of them in 2013 and we focused on their political news. The results show that 32 percent of the news were completely objective. News in Hamshahri newspaper are significantly less objective than those in Jame-jam. In order to validate the analysis, we also interviewed six journalism professors. They though that because of its history and status, higher levels of objectivity are expected in Hamshahri newspaper. However, its engagement in political debates prevents the newspaper to be objective and unbiased.Keywords: Objectivity, Iranian Press, Hamshahri Newspaper, Bias
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.