فهرست مطالب

تاریخ روابط خارجی - پیاپی 22 (بهار 1384)

فصلنامه تاریخ روابط خارجی
پیاپی 22 (بهار 1384)

  • 322 صفحه، بهای روی جلد: 8,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/07/10
  • تعداد عناوین: 13
|
  • مقاله
  • علی اکبر خان محمدی صفحه 1
    از دیرباز خلیج فارس برسر راه های تجاری دریائی و خشکی قرارگرفته و همین مسئله موجب شده تا فرهنگ اقوام و طوایف گوناگون دراین منطقه درهم آمیخته شود و فرهنگی ویژه را که عمدتا آمیخته از فرهنگ ایرانی و عرب و هندی است، پدید آورد.
    کلیدواژگان: خلیج فارس، فرهنگ
  • محمداسماعیل مارچینکوفسکی ترجمه: علی اصغر جنت پور صفحه 9
    کتاب سفینه سلیمانی تنها منبع شناخته شده فارسی در خصوص روابط ایران و سیام است که برطبق نوشته های آن در سده هفدهم روابط رسمی میان سیام و شاه سلیمان صفوی برقرار شد. نفوذ ایرانیان در نیمه دوم سده هفدهم بدانجا رسید که شاه نارای با کمک ایرانیان ساکن در آیوتایا به قدرت رسید.
    کلیدواژگان: سیام، تایلند، ایران، شیخ احمد قمی، آیوتایا / آیودیا، حمزه فنصوری، آقامحمد استرآبادی، سفینه سلیمانی
  • پاپرین ترجمه: علی اصغر جنت پور صفحه 33
    پس از حمله برمه ای ها به آیوتایا در 1767 (م) محله های ایرانی نشین شهر ویران شد و بسیاری از ایرانی ها به مناطقی در اطراف بانکوک مهاجرت کرند و تنها شما و اندکی از آنها که شیعه بودند به آیوتایا بازگشتند. این ایرانیان مهاجر نیز به مرور در شهر بانکوک جای گرفتند و مساجدخاص خود را در این شهر برپاکردند.
    کلیدواژگان: آیودیا، آیوتایا، سیام، ایران، شیخ احمد قمی
  • حبیب الله کمالی صفحه 43
    دولت ایران در آغاز قرن نوزدهم ناخواسته پا به عرصه سیاست بین الملل نهاد و با دولتهای بزرگ اروپایی – انگلیس، فرانسه و روسیه روابط منظم دیپلماتیک برقرار نمود و اما به علت ناآگاهی درباریان قاجار از رموز سیاست بین الملل، نه تنها از برقراری روابط و پیمانهای اتحاد سودی عایدنشد، بلکه ایران وجه المصالحه قدرتهای اروپایی قرار گرفت.
    کلیدواژگان: ایران، قاجار، سیاست بین الملل
  • صفورا برومند صفحه 65
    در این نوشته سفرنامه های چهار ایرانی یعنی میرزا ابوطالب اصفهانی، میرزا ابوالحسن خان ایلچی، میرزا صالح شیرازی و رضاقلی میرزا نایب الایاله مورد بررسی قرارگرفته است.
    کلیدواژگان: انگلیس، ایران، سفرنامه، تجدد، مدرنیته
  • دکتراحمد اقتداری صفحه 101
    مروری بر شش سند به زبان عربی که شیوخ منطقه به حقانیت حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه شهادت داده اند و محمدعلی خان سدیدالسلطنه کبابی در کتاب خود آورده است.
    کلیدواژگان: ایران، خلیج فارس، تنب، ابوموسی
  • غفار پوربختیار صفحه 113
    هرچند دولتهای موقت روسیه در سیاست داخلی آن تحولاتی به وجود آوردند اما در سیاست خارجی همان سیاست تزاری را ادامه دادند. در زمان حکومت موقت روسیه به ریاست لووف و کرنسکی، روسیه سیاست خود را نسبت به ایران تغیر نداد و حتی سپاهیان بیشتری را به خاک ایران اعزام کرد.
    کلیدواژگان: ایران، روسیه، دولت تزاری، حکومت موقت، روابط دو جانبه
  • منصور شکیب مهر صفحه 121
    در دوره زمامداری دوگل روابط ایران و فرانسه به علل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی مسایل منطقه ای و نیز موضوعات بین الملل گسترش یافت و به سفر دوگل به ایران در سال 1963 انجامید.سیاست مستقل ملی و فرانسه و افزایش اهمیت خاورمیانه برای فرانسه از دلایل دیگر این گسترش مناسبات به شمار می رود.
    کلیدواژگان: روابط خارجی، ایران، فرانسه، پهلوی، دوگل
  • محمدجعفر چمنکار صفحه 145
    در آغاز دهه 1970 با اعمال مجدد حاکمیت ایران بر جزایر ایرانی خلیج فارس که پیش از آن در اشغال دولت انگلیس بود، نظارت ایران بر تنگه راهبردی هرمز افزایش یافت از سوی دیگر روابط ایران با کشورهای عرب منطقه به جز عراق افزایش یافت. در این دوره ایران خواستار انعقاد نوعی پیمان دفاعی و همکاری امنیتی میان کشورهای حوزه خلیج فارس برای استقرار ثبات گردید.
    کلیدواژگان: ایران، خلیج فارس، سیاست خارجی، پهلوی
  • معرفی سند
  • علی فرهمند صفحه 159
    دولت انگلیس از آغاز سده نوزدهم با عقد قراردادهایی با شیوخ خلیج فارس می کوشید ضمن تحکیم موقعیت خود در این منطقه، آنها را در برابر ایران قرار دهد.
    کلیدواژگان: انگلیس، ایران، خلیج فارس، بحرین، باسعیدو، قشم، بندرعباس، تنب، ابوموسی، کویت، عمان
  • محسن گنج بخش زمانی صفحه 233
    بندر با سعیدو در شمال غربی جزیره قشم قراردارد که در سده نوزدهم تحت سلطه انگلیسی ها درآمد.آنها که این امتیاز را(البته نه به صورت حق مالکیت) از فتحعلی شاه قاجار گرفته بودند، سپس کوشیدند آن را تحت مالکیت خود درآوردند که البته در سال 1312 ش با واکنش جدی دولت ایران رو به رو شدند و روابط این دو کشور تیره گشت اما در نهایت ایران پیروز میدان بود.
    کلیدواژگان: ایران، انگلیس، باسعیدو، قشم
  • گزارش
  • محمدحسن کاووسی عراقی صفحه 287
    اهمیت راهبردی و اقتصادی خلیج فارس و کشف منابع فراوان نفت و گاز در آن سبب شد که در اواخر نیمه نخست سده بیستم میلادی، دولتهای بزرگ تحولات پیچیده ای را در منطقه و به ویژه جهان عرب شکل دهند که نگرانی هایی را برای حکومت ایران ایجاد کرد. انقلاب عراق، مبارزه اتحادیه عرب با ایران و حسن ناسیونالیستهای جهان عرب بر این اختلافها افزود.
  • معرفی کتاب
  • احمد میرفندرسکی، امیر سعید الهی صفحه 291
    متن کتاب برگرفته شده از گفتگوهای احمد احراز با احمد میرفندرسکی است که با اشاره به بعضی مطالب آموزنده و گوشه هائی از سیاست خارجی و دیپلماسی ایران در دوره پهلوی را به نقد می کشد. احمد میرفندرسکی واپسین رئیس دیپلماسی ایران در دوران شاه، بیشتر به روابط خارجی ایران با شوروی پرداخته است.