فهرست مطالب
فصلنامه تاریخ روابط خارجی
پیاپی 7-8 (تابستان و پاییز 1380)
- تاریخ انتشار: 1380/09/20
- تعداد عناوین: 17
-
صفحه 4
- مقاله
-
صفحه 7با بررسی مطالب شاهنامه به خوبی می توان دریافت که توران تاریخی، سرزمینی است که بیشتر آن در قزاقستان کنونی و از آن سوی آب جیحون آغاز می شده و تا دریای مازندران و سواحل رود ولگا و بخشی از مرزهای چین و مغولستان و سرزمین بلغارها می رسیده است که در آن تورانیان آریایی نژاد به سر می بردند.
-
صفحه 17در این نوشته به مرزهای جغرافیایی ایران و توران و چگونگی ورود اسلام به آنها پرداخته شده است. همچنین به نمونه هایی از مهاجرتهای مردم توران به ایران و بر عکس آن اشاره شده که چگونه مناصب حکومتی را هم به دست آورد.
-
صفحه 25در سده نوزدهم نخستین گروه های تبعید از خاورمیانه به کشورهای اروپایی و سرزمینهای دیگر مهاجرت کردند. شاید معروف ترین این گروه های تبعیدی “عثمانی های جوان” در فرانسه پایان سده نوزدهم باشند. تا میانه سده نوزدهم هم گروهی از ایرانیان افزون بر سرزمینهای همچون عثمانی و هندوستان، به گروه تبعیدیان مقیم کشورهای اروپایی پیوسته بودند.
-
صفحه 55کنفرانس تهران نقطه اوج همکاری های انگلیس – آمریکا – شوروی بود. این اتحاد که در سال 1941 شکل گرفت، با وجود چند مورد اختلاف نظر و مجادله، به تدریج قوی تر شد. در آغاز این سه قدرت تنها می توانستند در مورد مسایل نظامی با هم توافق کنند، اما بعدها توافقهای سیاسی نیز دست یافتند.
-
صفحه 65ژنرال دیکسون وضعیت شرق ایران را در جریان جنگ جهانی اول به عنوان بخشی از منطقه عقب مانده ایران وصف کرد که به هیچ وجه نباید تحت تاثیر رویدادهای جنگ قرار گرفته باشد. اما با بروز جنگ، استانهای شرقی و جنوب شرقی به گونه ای فزاینده به صحنه فعالیتهای نظامی تبدیل شد.
-
صفحه 117فتوحات حکومت صفویه در شرق و شمال غربی ایران و خلیج فارس موجب تسلط آن سلسله بر راه ها و مراکز تجاری شد. اگر چه این فتوحات موجب درگیری این حکومت با همسایگان ایران در مرزهای شمال غربی و شرق کشور گردید و رقابت بر سر راه ها و مراکز تجاری یکی از مهم ترین علل درگیری بود، فعالیت تجاری و ارتباط با شرق و غرب در دوره این جنگها ادامه داشت.
-
صفحه 149هر چند ایرانیان با نام تاتارها از طریق بوی خوش مشک که تجارت آن در انحصار تاتارها بود آشنا شدند، اما از آغاز سده سیزدهم میلادی نام تاتار بیشتر در اخبار فتوحات مغول در منابع فارسی و عربی منعکس شده است.
- نوشتار
-
صفحه 161در این نوشتار کوششهای بشر برای رسیدن به صلح و عدالت پایدار در سده های نظر بمهن میرزا، شاهزاده قاجاری مورد توجه قرار گرفته، به ویژه آنکه وی به اندیشه تاسیس جامعه ملل اشاره کرده است.
-
صفحه 173اسناد موجود نشان می دهد که رویدادهای گیلان تنها بخشی از برنامه سقوط احمد شاه و تسخیر ایران با هدف “شورایی نمودن” آن بوده است. تنها قدرتمند نبودن بلشویکها و وضعیت نامساعد آنها، ایشان را مجبور به لغو این برنامه و بستن قرارداد دوستی فوریه 1921 نمود. دخالت نظامی در گیلان، کوشش ناموفقی در صدور انقلاب سوسیالیستی به کشورهای همسایه بود.
- گزارش
-
صفحه 185ایران و مصر در مقام دو کشور قدرتمند جهان باستان و دو قدرت منطقه ای مهم در خلیج فارس و آبراه سوئز در خاورمیانه روابط گسترده ای داشته اند که در اینجا با برخی به نگاهی از همکاری های اقتصادی و فرهنگی این دو کشور، به نام سفیران ایران در قاهره هم اشاره شده است.
-
صفحه 199نگاهی به کارنامه این مناسبات نشان می دهد که روابط دو کشور در مراحل مختلف، بارها تحولاتی از دوستی و اتحاد تا جنگ و قطع روابط را به خود دیده است. آنچه جای توجه بسیار دارد، علل و روند این دگرگونی ها و عدم ثبات از یک سو و نقاط عطف موجود در آن از سوی دیگر است.
-
صفحه 207پیشینه تاسیس کنسولگری انگلیس به سال 1894 در پی ورود هیئتی انگلیسی به سرپرستی کلنل ییت به بیرجند باز می گردد. اسامی صاحب منصبان انگلیسی پس از نامبرده و موقعیت جغرافیایی و ساختمانی کنسولگری انگلیس در بیرجند از دیگر مفاد این گزارش است.
-
صفحه 215ویژگی های تاریخی و معماری مسجد جامع الکبیر صنعا، مهم ترین بنای شهر که به دستور و طرح پیامبر اسلام و توسط معاذبن جبل، نخستین فرستاده رسول خدا به یمن در سال ششم هجری ساخته شده است.
- معرفی و نقد کتاب
-
صفحه 223این کتاب که ونسا مارتین، پژوهشگر و ایران شناس انگلیسی آمن را به نگارش در آورده، منبع مناسبی برای آشنایی با طرز تلقی مردم و به ویژه روشنفکران غربی درباره پدیده جمهوری اسلامی و برداشت آنها از نظریات دیدگاه های امام خمینی (ره) و سرانجام شیوه نگرش آنها به کشور ایران است.
-
صفحه 228حسین شهیدی مازندرانی (بیژن) در این کتاب با بررسی شاهنامه فردوسی کوشیده به خوانندگان کتاب خود، جایگاه رویدادهایی را که در ارتباط با تورانیان و سرزمینهای آنان تا پایان دوره کیخسرو و افراسیاب است، بشناساند.
-
صفحه 229ناصر تکمیل همایون در بررسی دگرگونی های مرزهای کشور ایران در چهار جهت جغرافیایی، از مدارک و اسناد معتبر همچون نقشه معاهده های مرزی ایران با کشورهای همسایه بهره گرفته است که خواننده را با تصویری کامل از کوششهای پیگیر استعمارگران برای تجزیه ایران در سده های نوزدهم و بیستم روبرو می کند.