فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی
پیاپی 26 (پاییز 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/09/01
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 1به بررسی رابطهی بین صادرات نفتی و بخش کشاورزی به عنوان بخش قابل تجارت و بخش خدمات به عنوان بخش غیرقابل تجارت، میپردازد. اثر شوکهای نفتی به دو صورت متقارن و نامتقارن قابل تفکیک است. برای بررسی اثرات متقارن، از رگرسیون خطی غلتان استفاده شده و رهیافت اثرات نامتقارن از طریق تفکیک شوکهای مثبت و منفی صادرات نفت به سه روش خالص، مقیاس و نامتقارن، با به کارگیری یک الگوی خودبازگشت برداری (VAR)، انجام گرفته است. در نمودار، ضرایب رگرسیون غلتان، ضرایب خدمات و صادرات نفتی حرکات مشابهی را نشان میدهند. در حالی که ضریب متغیر کشاورزی تقریبا در طول دوره در خلاف جهت ضریب صادرات نفتی حرکت میکند. این حرکات میتواند نشاندهندهی وجود بیماری هلندی باشد.
به منظور بررسی دقیقتر، با استفاده از روش غیرخطی، شوکهای مثبت و منفی تفکیک و به آزمون وجود بیماری هلندی پرداخته میشود. نتایج حاصل از تخمین الگوی VAR، باتوجه به واکنشهای نامتقارن بخشهای کشاورزی و خدمات نسبت به تغییرات صادرات نفتی، وجود بیماری هلندی در ایران را مورد تایید قرار میدهد.
کلیدواژگان: صادرات نفتی، رگرسیون خطی غلتان، الگوی خود بازگشت برداری، اثرات متقارن، اثرات نامتقارن -
صفحه 21
قیمت گذاری حامل های انرژی در سطحی پایین تر از قیمت جهانی، مستلزم پرداخت یارانه بر واردات انرژی به صورت آشکار و صرف نظر کردن از درآمد فروش در قیمت جهانی است که به عنوان یارانهی پنهان قلمداد می شود. این مقاله بر آن است تا با استفاده از یک مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر (CGE)، پیامدهای اقتصادی سیاست حذف یارانهی پنهان و آشکار انرژی، یا به عبارت دیگر اثرات افزایش قیمت حاملهای انرژی را مورد ارزیابی قرار دهد. این مدل برمبنای شکل تعدیل شدهی ماتریس داده های خرد (MCM) وزارت نیرو که دربردارندهی یارانهی پنهان انرژی است، طراحی شده است. مدل تحقیق حاضر تمامی کالاهای اقتصاد را در 36 طبقه کالایی و همهی بخش های اقتصاد را در 18 فعالیت اقتصادی با توجه به ارتباط با انرژی (بخش بالادستی انرژی، بخش های پایین دستی انرژی، بخش های انرژی بر و سایر بخش ها)، در بر دارد.
مدل این تحقیق پیش بینی می کند در اثر اجرای این سیاست، رفاه خانوارها و سطح تولیدات داخل کاهش خواهد یافت. به جز بخش بالادستی انرژی، سایر بخش ها با کاهش سطح فعالیت مواجه می شوند. صادرات انرژی افزایش یافته و صادرات سایر کالاها کاهش می یابد. در مقابل واردات انرژی کاهش و واردات سایر کالاها افزایش خواهد داشت. همچنین تقاضای فعالیت های تولیدی و مصرف خانوارها از انرژی کاهش می یابد.کلیدواژگان: مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر(CGE)، یارانه پنهان، افزایش قیمت حاملهای انرژی، سرمایه خاص بخش انرژی، ماتریس داده های خرد (MCM) -
صفحه 55نحوهی تولید و استفاده از انرژی، به عنوان یکی از عوامل مؤثر در ایجاد آلودگی محیط زیست در مقیاس های ملی، ناحیه ای و بین المللی تلقی می شود. یکی از تکنولوژی هایی که از سال ها پیش در کشورهایی چون امریکا، انگلستان و کشورهای اسکاندیناوی به منظور استفادهی بهینه از منابع انرژی مورد استفاده قرار گرفته است، تولید همزمان برق و حرارت و در کنار آن بهکارگیری سیستم گرمایش منطقه ای (DH) می باشد. در این مقاله و در ابتدا، طرح تولید همزمان برق و حرارت و در کنار آن بهکارگیری سیستم گرمایش منطقهای (DH) قسمتی از شهر مشهد با استفاده از روشهای ارزش فعلی خالص (NPV)، نرخ بازدهی داخلی (IRR) و نرخ بازدهی داخلی تعدیل شده (MIRR)، مورد ارزیابی مالی و اقتصادی قرار گرفته و سپس این طرح با استفاده از تحلیل حساسیت، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج ارزیابی مالی و اقتصادی نشان میدهد که طرح مورد نظر دارای توجیه اقتصادی و مالی برای اجرا میباشد. علاوه براین، نتایج تحلیل حساسیت نشان میدهد که مؤثرترین عامل بر پارامترهای ارزیابی اقتصادی این طرح، قیمت گاز صادراتی است.
کلیدواژگان: ارزش فعلی خالص، نرخ بازدهی داخلی، نرخ بازدهی داخلی تعدیل شده، تولید همزمان برق و حرارت، سیستم گرمایش منطقه ای -
صفحه 87وجود آلودگی شدید هوا در شهرهای بزرگ مثل تهران و همچنین مصرف بیرویهی حاملهای انرژی، منجر به اعمال طرحها و مصوباتی از جانب دولت در سالهای اخیر شده است. یکی از این مصوبات مهم مقولهی طرح اسقاط خودروهای فرسوده میباشد، زیرا این خودروها علاوه بر اینکه هوا را آلوده میکنند، مصرف انرژی بالایی نیز دارند که از این جهت میتوانند خسارات بالایی را برای جامعه به بار بیاورند. هدف از این مقاله بررسی آثار برنامهی اسقاط خودروهای فرسوده میباشد. در این بررسی مطالعهی خود را به صورت موردی روی 500 مالک خودروهای فرسوده تهرانی که صاحب رنو و پیکان بوده و در طرح اسقاط خودروهای فرسوده از جانب دولت شرکت کردند، متمرکز میکنیم. در این مقاله به بررسی منافع ناشی از این طرح در ابعاد مختلف خواهیم پرداخت. نتایج این مطالعه نشان میدهد که خرید و اسقاط خودروهای فرسوده منافع بسیار زیادی را برای فروشندگان و جامعه، شامل از کاهش آلودگی هوا و مصرف انرژی به دنبال خواهد داشت.
کلیدواژگان: طرح تعویض خودروهای فرسوده، مصرف انرژی، آلودگی هوا، سیستم حمل و نقل عمومی، تهران -
صفحه 105با توجه به ضرورت صرفه جویی در مصرف انرژی در ایران، شناسایی عوامل موثر بر شدت انرژی در اقتصاد ایران ضروری به نظر می رسد. هدف اصلی این مطالعه شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر تغییرات شدت انرژی در ایران و در بازه زمانی 1385-1347 می باشد. بهکارگیری متدلوژی تجزیه، امکان تحلیل دقیق تر روند شدت انرژی در گذشته و پیشبینی آن در آینده را برای کاربردهای سیاستی فراهم مینماید. بهره-وری انرژی یکی از عوامل تعیینکنندهی شدت انرژی میباشد اما علاوه بر بهره وری انرژی، ترکیب فعالیت های اقتصادی نیز در تعیین شدت استفاده از انرژی نقش بهسزایی دارد. با افزایش فعالیت های اقتصادی انرژی بر، شدت انرژی کل نیز افزایش می یابد. هدف این مطالعه تجزیه شدت انرژی در ایران به دو عامل کلیدی مؤثر بر تغییر در شدت انرژی یعنی افزایش بهره وری و تغییر در فعالیت های اقتصادی می باشد. نتایج این تجزیه به روش شاخص ایده آل فیشر نشان می دهد که افزایش شدت انرژی در کشور در اثر تغییر ساختار فعالیت های اقتصادی و نیز کاهش بهره وری در بهره گیری از انرژی بوده است. همچنین براساس نتایج بهدست آمده، یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار بر شدت انرژی، قیمت انرژی می باشد. بطوری که حساسیت شدت انرژی نسبت به قیمت انرژی بسیار بالا می باشد.
کلیدواژگان: شدت انرژی، بهره وری انرژی، ساختار فعالیت های اقتصادی، متدولوژی تجزیه -
صفحه 131وقوع نوسانات شدید در قیمت انرژی و مسایل زیست محیطی، موجب شده تا کشورهای مختلف در جهت کنترل مصرف انرژی تلاش کنند، اما ترس از تاثیر منفی کنترل انرژی بر رشد اقتصادی سبب شده تا دولت ها با احتیاط با این موضوع رفتار نمایند. در همین راستا مطالعات تجربی زیادی برای بررسی روابط علی بین تولید و مصرف انرژی انجام گرفته که نتایج متفاوتی در برداشته است. مدل های VAR از جمله متداول ترین روش های مورد استفاده در این مطالعات هستند، اما به دلیل وجود ضعفهای اساسی آن از جمله فرض ثابت بودن پارامترها در طی زمان، استفاده از روش های مناسب و دقیق، ضروری است.
در این مطالعه سعی شده است رابطهی علی بین مصرف نهایی انرژی و تولید ناخالص داخلی (تولید) ایران طی دورهی 1386- 1346به روش مارکوف سوئیچینگ مورد بررسی قرار گیرد. توانایی لحاظ کردن تغییر در نحوهی ارتباط بین این دو متغیر در طی زمان، از مهمترین ویژگی های روش مارکف سوئیچینگ می باشد.
نتایج تخمین این مدل با در نظر گرفتن دو رژیم متفاوت نشان می دهد که 1) تولید، علت گرنجری مصرف انرژی بوده و خنثی نمی باشد، 2) شدت این علیت در دو رژیم متفاوت بوده 3) تغییر در شدت علیت بین مصرف انرژی و تولید در سال 1368 اتفاق می افتد و 4) مصرف انرژی فقط در رژیم 1 علت گرنجری تولید بوده است.
کلیدواژگان: علیت گرنجر، مارکوف سوئیچینگ، تغییر رژیم، شکست ساختاری، مصرف انرژی، تولید -
صفحه 153
نیروگاه های حرارتی به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده ی انرژی برق در ایران از منابع مختلفی از جمله سوخت، نیروی کار و سرمایه استفاده میکنند. این مقاله با استفاده از روش تحلیل مرزی تصادفی (SFA)، کارایی فنی و عوامل موثر بر آن را برای 40 نیروگاه حرارتی برق ایران برای سال های 85 - 1382 بررسی کرده و سپس طی یک مقایسه ی تطبیقی با کارایی فنی نیروگاه های حرارتی 22 کشور در حال توسعه، نتایج حاصل را مورد ارزیابی قرار می دهد. نتایج حاکی از آنست که میانگین کارایی فنی نیروگاه های حرارتی کشور برابر با 93% می باشد و افزایش ظرفیت نصب شده ی نیروگاهی و تغییر نوع سوخت مصرفی از گازوئیل و نفت کوره به گاز طبیعی، به طور معنی داری کارایی فنی نیروگاه ها را می افزاید و در مجموع بالاترین کارایی فنی متعلق به نیروگاه های سیکل ترکیبی با سوخت گاز و میانگین کارایی فنی 22 کشور منتخب در حال توسعه بین سال های 6-2003، 7/91% می باشد.
کلیدواژگان: کارایی فنی، تحلیل تابع مرزی تصادفی، نیروگاه حرارتی، مقایسه ی تطبیقی -
صفحه 177این مقاله در ابتدا با بررسی بازار آتی های نفت خام و شناسائی ریسکهای موجود دراین بازار مدلی را که در آن ارتباط قابل قبولی میان قیمت در بازار آتی ها و قیمت اسپات ارائه دهد، معرفی می کند و سپس با توجه به این ساختار، چارچوبی را که بتواند پیش بینی مناسبی از قیمت نفت داشته باشد و در نتیجه عایدی اطمینان بخشی از خرید و فروش نفت حاصل کند ارائه می دهد. لذا با توجه به فرایندی که در شکلگیری انتظارات در بازار بورس وجود دارد و با استفاده از تحلیل های فنی و استفاده از روشی مناسب برای داده کاوی و مدلسازی، برآوردهائی از قیمت نفت خام و عایدی حاصل از آن بهدست آمد و نتایج در سه حالت بررسی شد: 1- زمانی که ورودی ها الگوی انتظارات تطبیقی است، 2- وقتی ورودی ها قواعد تحلیل فنی است و 3-ترکیب موارد اول و دوم، نتایج نشان می دهد که حالت سوم ضمن کاهش ریسک عایدی ها مقدار عایدی تجمعی را نسبت به حالت های اول و دوم به ترتیب %70 و %10 افزایش می دهد. همچنین بهکارگیری انتظارات تطبیقی در کنار قواعد تحلیل فنی مقادیر پیش بینی را دقیق تر می کند.
کلیدواژگان: بورس نفت، ریسک قیمت، شبکهی عصبی، قیمت آتی نفت، قواعد تحلیل فنی، الگوی انتظارات تطبیقی
-
Page 1This study analyzes the relationship between changes in crude oil exports and agriculture as a traded sector and services as a non-traded sector to investigate the Dutch Disease syndrome in Iran. Symmetric effects are studied through use of rolling linear regression، while asymmetric effects are studied through distinguishing between positive and negative shocks using net، scaled and asymmetric methods while applying a VAR approach. We find a co-movement of oil exports with value added of agriculture and services with the rolling regression. The non-linear model (VAR) reveals that oil exports movements cause asymmetric reaction of agriculture and services value added. These movements can indicate the existence of Dutch Disease.
-
Page 21
This paper identifies two types of implicit and explicit energy subsidies in Iran. Using a computable general equilibrium model، we analyze the impacts of reducing implicit and explicit energy subsidies in Iran. The model is based on a Modified Micro Consistent Matrix of MOE (the Ministry of Energy) which includes implicit subsidies. The model consists of 36 commodity groups and 18 economic activities. Our findings suggest that overall economic activity and consumer welfare will be reduced following reduction of energy subsidies. Energy exports would increase and non-energy exports decline. Economic activity will decline across all sectors except for upstream energy activities. Domestic energy demand by households and producers would decline as well.
-
Page 55The method of production and use of energy is one of the contributing factors to environmental pollution on national، regional and international scales. The US، the UK and Scandinavian countries have been using simultaneous production of electricity and heat and applying the district heating (DH) system as one means of optimizing energy use. This paper applies the net present value (NPV)، internal rate of return (IRR) and adjusted internal rate of return (MIRR) methods to asses the financial and economic viability of electricity and heat simultaneous production and applying the District Heating (DH) system in a region of MASHAD city. The study then moves on to evaluate the sensitivity of its results. The results show that this project is economically and financially feasible. In addition، the results of the sensitivity analysis show that the export price of natural gas is the most important factor influencing the economic parameters of the viability of the project.
-
Page 87Air pollution and uncontrolled energy consumption in big cities such as Tehran have led the government to initiate various corrective initiatives and projects in recent years. One of these projects is the old vehicle retirement program، since these cars pollute the air and have high energy consumption. The aim of this paper is survey the effects of old vehicle retirement program. In this study، we focus on 500 owners of old cars (Reno and Peikan) who participated in the old vehicle retirement program to assess the various benefits of this program. The research shows the old vehicle retirement program to have many benefits for the society at large and participants including lower levels of air pollution and energy consumption.
-
Page 105Due to the necessity of energy saving in Iran there is a need to identify factors affecting the intensity of energy use in the economy. The main purpose of this study is to identify key factors affecting energy intensity over the period of 1968-2006. Applying decomposition methodology allows for more accurate energy-intensity trend analysis in the past and forecasting future trends. Energy productivity is an important determinant of energy intensity. An additional factor that affects energy intensity is the structure of economic activity. An increase in energy-intensive economic activities increases total energy consumption. This study decomposes the energy intensity index of Iran into two key factors; productivity index and changes in index of economic activities structure. The results of applying Fisher ideal index method indicate that increased energy intensity is due to reduction of productivity and changes in the structure of economic activities. Based on the results، one of the most important factors that influences energy intensity and productivity index is the energy price index، with energy intensity highly sensitive to energy prices.
-
Page 131The causal link between energy consumption and output is one of the most debated subjects in economics. A large literature has studied this link; however، the results are mixed. The sample period plays a crucial role and the results of causality tests appear to be sensitive to that. To get more consistent results we use a new method which allows for change in the casual links over the sample period. This method is based on a VAR model with time varying parameters، and these variations are governed by a Markov chain. In this paper، we use a Markov-Switching VAR model with two different relationships among the variables to examine the casual link between output and energy consumption in Iran، using annual data from 1346 to 1386. The results show that 1) GDP is a Granger cause of energy consumption in both cases، 2) this casual link is stronger in the 2nd case، 3) the causality is not constant over the sample period and it changes in 1368، and 4) energy consumption is a Granger cause of output only in the first case.
-
Page 153
Thermal power plants as major electrical producers of energy in Iran use different inputs such as Fuel, Labor and Capital. This article assesses the technical efficiency of 40 Iranian thermal power plants from 1382-85 and analyzes factors affecting it by using the Stochastic Frontier Analysis (SFA) method and then compares comparison it with technical efficiency in thermal power plants of 22 selected developing countries. The results indicate that the average technical efficiency of plants is 93% and increases with higher installed capacity and change of fuel consumption from gasoline and fuel oil to natural gas. Overall, the highest technical efficiency belongs to combination cycle plants using natural gas. Between the years 2003-6 the average technical efficiency of similar power plants in 22 developing countries is 91.7%, which is lower than the technical efficiency of Iranian thermal power plants in the same period.
-
Page 177This paper surveys oil futures markets and identifies relevant risks in order to propose a model that establishes an acceptable relationship between future and spot prices. Based on this mechanism the paper then proposes a framework for predicting oil prices and resultant revenues from oil sales and purchases. The framework is then used to predict prices expected revenues from oil transactions using data mining and modeling based on an adaptive expectations model and technical analysis rules. Results of three different scenarios are then compared: 1-when inputs are the outputs of adaptive expectations model 2- when inputs are derived from technical analysis rules and 3- combination of these two approaches. The results demonstrate that the combined model besides reducing uncertainty increases the predictive power of the model by respectively 70% and 10% compared to scenarios 1 and 2 respectively. In addition، applying the adaptive expectations together with technical analysis results in more precise predictions.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.