فهرست مطالب

تحقیقات جنگل و صنوبر ایران - سال دهم شماره 1 (پیاپی 10، بهار 1381)

فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
سال دهم شماره 1 (پیاپی 10، بهار 1381)

  • 154 صفحه، بهای روی جلد: 13,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1381/11/17
  • تعداد عناوین: 4
|
  • بررسی میزان موفقیت Picea abies در جنگلکاری های استان گیلان
    ذوقعلی سیاهی پور، تیمور رستمی، خسرو ثاقب طالبی، کامبیز طاهری صفحات 1-54
    گونه نویل Picea abies (L) Karst قلمرو نسبتا وسیعی را در جهان به خود اختصاص داده و در برنامه های جنگل کاری بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است. ریشه دوانی متراکم و سطحی و حساسیت به باد و برف از ویژگی های این گونه می باشد و در رویشگاه های طبیعی خود با رشد قابل توجه (40 متر ارتفاع و 1 تا 1/5 متر قطر) گزارش شده است. این گونه در دهه 1340 وارد ایران شد و در دهه 1350 در برنامه جنگل کاری گیلان قرار گرفت. در این تحقیق به منظور ارزیابی و بررسی میزان موفقیت این گونه، سطحی معادل 10/8 هکتار (27 ساله) در سه منطقه اروستون، پیسه سون و ریک 1/2 هکتار جنگل کاری (17 ساله) در منطقه شن رود سیاهکل با فواصل کشت 2×2 متر با آماربرداری صددرصد مورد بررسی و تحقیق قرار گرفت. در این بررسی آزمایش خاک شناسی به منظور تاثیر احتمالی گونه در خاک با حفر پروفیل داخل و خارج توده انجام و داده های حاصل با هم مقایسه گردید. بررسی آفات و امراض، بررسی خواص مکانیکی چوب (وزن مخصوص و طول الیاف) بررسی عوامل کمی نظیر درصد زنده مانی، تعداد در هکتار، قطر متوسط رویش قطری سالانه، ارتفاع متوسط، رویش ارتفاعی سالانه، ارتفاع غالب، تعداد طبقات قطری در هکتار، رویش حجمی سالانه، موجودی سرپا در هکتار، سطح مقطع در هکتار، نسبت (h/d) جدول یک عامله (تاریف)، ضریب شکل (F) رابطه مولفه های کمی (رابطه قطر ارتفاع و قطر حجم) و همچنین وضعیت کیفی توده ها (زاویه شاخه دوانی، وضعیت هرس طبیعی و وضعیت تنه) از دیگر مولفه هایی بودند که مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که این گونه در یک دوره 27 ساله تاثیر چندانی روی اسیدیته خاک نداشته و از نظر آلودگی به آفات وامراض نیز حساسیت نشان نداده است. همچنین از حیث خواص مکانیکی چوب، استاندارد و طول الیاف و وزن مخصوص آن به ترتیب 2/89، 0/36 می باشد. نتایج به دست آمده از عوامل کمی نشان می دهد که این گونه در منطقه اروستون با درصد زنده مانی 70%، سطح مقطع در هکتار 37 متر مربع، موجودی در هکتار 301/25 متر مکعب، رویش حجمی در هکتار 11/1 متر مکعب، شرایط بهتری نسبت به سایر مناطق مورد مطالعه داشته و سه منطقه دیگر نیز در وضعیت مناسب و نسبتا مطلوبی قرار دارند. هر چهار منطقه از نظر طبیعی بودن دارای منحنی های طبیعی بودند که آزمون پروبیوت انجام شده این وضعیت را تایید نمود. وضعیت های کیفی در هر چهار منطقه تقریبا مشابه، ولی درصد چندشاخگی در منطقه اروستون نسبت به مناطق دیگر بیشتر بوده است. مقایسه نتایج به دست آمده با رویشگاه های داخل و خارج کشور (مبدا اصلی این گونه) نشان می دهد که از نظر ارتفاع غالب و موجودی در هکتار (در سن مطالعه شده) با حاصلخیزترین رویشگاه های اروپایی رقابت نزدیک داشته که حکایت از پذیرفته شدن در شرایط اقلیمی منطقه در یک دوره نسبتا میان مدت (27 ساله) دارد. پس می توان گفت که شرایط آب و هوایی منطقه تا این تاریخ برای گونه نویل مناسب بوده است.
    کلیدواژگان: نوئل، رویش، جنگل کاری، گیلان
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • مطالعه مقدماتی ریزش گل و میوه در بنه (Pistacia atlantica subsp. mutica)
    یحیی دهقانی شورکی صفحات 55-66
    بنه (Pistacia atlantica subsp. mutica) ازگونه های بومی ایران است که دامنه وسیعی از جنگل های تنک غرب، شمال غرب و دامنه های ارتفاعات مرکزی، جنوبی و شرقی کشور را فرا گرفته است. میوه این گونه گیاهی در اکثر سال ها اغلب پوک بوده و قبل از بلوغ کامل ریزش می کند. گرده افشانی در این گیاه به صورت باز بوده و توسط باد صورت می گیرد. در عرصه مورد مطالعه، درصد پایه های نر به ماده بین 30 تا 50% است، ولی در عین حال، پایه های بارور ماده به صورت تناوبی و هر چند سال یک بار میوه تولید می کنند. در این آزمایش، علاوه بر گل ها، میوه ها نیز در زمان های 4 و 7 هفته پس از گرده افشانی مطالعه شدند. حدود 27% تخمدان های 7 هفته ای، عقیم و به صورت کامل پارتنوکارپ بودند، ولی این نوع میوه ها تا زمان بلوغ میوه های سالم، به رشد و نمو خود ادامه دادند. 17% از میوه ها در حالی که پوک بودند، دارای جنین نارس یا آندوسپرم نابالغ بودند. حدود 53% از گل ها نیز به علت نداشتن توان باروری کافی تا 4 هفته پس از مرحله گرده افشانی به مرور به صورت گلچه و یا میوه های ریز، ریزش کردند. این میوه ها از نظر رشد از میوه های سالم و همچنین میوه های پارتنوکارپ، بسیار کوچک تر بودند. اغلب این میوه ها از گل های پایین خوشه چه ها بودند. نارسایی های عدم وجود کیسه جنینی و یا تخریب آن از مشکلات رایج در نمونه های مذکور بود. دراین بررسی مشخص گردید که به طور کلی حدود 3 درصد گل های بارور شده دارای جنین سالم بوده و به مرحله بلوغ کامل رسیدند. اغلب گل ها تا 4 هفته پس از گرده افشانی به علت مشکل باروری و احتمالا رقابت با میوه های قوی نوک خوشه ها از بین رفتند.
    کلیدواژگان: بنه، پارتنوکارپی، عقیمی گل های ماده، ریزش گل و میوه
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • بررسی تراکم کاشت بذرهای گونه های جنگلی شمال کشور در خزانه در نهالستان پیلمبرا
    ارسلان همتی، بابا خانجانی، عباس اکبرزاده، ذوقعلی سیاهی پور، بیت الله امان زاده صفحات 67-84
    به علت عدم آگاهی از درصد سبز شدن و قوه نامیه بذرها، گونه های پهن برگ بومی ایران نظیر بلوط، زبان گنجشک، افرا، نمدار و سایر گونه ها معمولآ با تراکم بیشتری کاشته می شوند.بنابراین، اغلب نهال ها لاغر و از نظر رشد ارتفاعی و قطری نامناسب می باشند. چنانچه با تراکم کمتر نیز کاشته شوند، به علت کاهش تولید نهال در واحد سطح مقرون به صرفه نخواهند بود.جهت دستیابی به یک تراکم آرمانی با داشتن تعداد مناسب نهال در واحد سطح و افزایش کیفی نهال ها، طرح حاضر به روش آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و چهار تیمار وزنی در سه سال متوالی اجرا گردید. تیمارها براساس تفکیک گونه عبارتند از: بلوط (500، 650، 800 و 950)، نمدار (100،120،140 و 160)، افرا (40 ،55،70 و 85) و زبان گنجشک (50 ،65 ،80 و 95) گرم در متر مربع. سطح هر پلات معادل 3 متر مربع (2/5×1/2) بوده است. ابتدا وزن صد دانه بذر گونه های فوق الذکر تعیین و پس از توزین بذرها هر تیمار در هر پلات پنج ردیف بذر کشت گردید که دو ردیف کناری به عنوان بافر و فقط سه ردیف وسط هر پلات به عنوان نهال های مورد ارزیابی تعیین گردیدند. فاصله بین ردیف ها 20 سانتی متر و فاصله بین پلات ها و تکرارها 30 سانتی متر بوده است. این طرح جهت دو فصل کاشت بهاره و پاییزه پیش بینی شده بود که طبق بررسی های به عمل آمده، فصل کاشت بهاره اغلب ناموفق ولی کشت پاییزه از موفقیت خوبی برخوردار بوده و کلیه اندازه گیری ها و ارزیابی ها براساس کشت پاییزه انجام گرفته است. بررسی ها نشان می دهند که اختلاف معنی داری از نظر آماری میان تیمارهای مختلف برای گونه های مورد آزمایش وجود ندارد. مناسب ترین تراکم، کمترین مقدار در واحد سطح یعنی 500 گرم در متر مربع برای بلوط، 100 گرم در متر مربع برای نمدار، 40 گرم در متر مربع برای افرا و 50 گرم در متر مربع برای زبان گنجشک پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: نهالستان، بلندمازو، نمدار، افرا، زبان گنجشک، بذر، تراکم کاشت
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • بررسی خصوصیات کلن های 1/1 ساله در خزانه سلکسیون زنجان
    محمدقاسم نبئی، علیرضا مدیررحمتی، محمد علیزاده صفحات 85-154
    در این تحقیق تعداد 65 کلن بومی و غیربومی صنوبر طی پنج سال در خزانه آزمایشی مورد بررسی قرار گرفتند. کلن های مختلف صنوبر با بررسی متغیرهای رشد قطری و ارتفاعی نهال ها، درصد زنده مانی نهال ها، یکنواختی رشد نهال ها و مقاومت به آفات و امراض مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج متغیرهای مورد بررسی در نهال های 1/1 ساله (ریشه و ساقه یکساله) کلن های غیربومی P. nigra بیشترین رشد ارتفاعی را داشتند. همچنین، رشد قطری کلن های P. nigra ،P. x. euramerican و P. detoides بیشترین رشد قطری را داشتند. از نظر درصد زنده مانی، کلن های گونه های P. nigra ،P. alba و P. euramerican با متوسط 75-50 درصد بهترین یکنواختی را داشته اند. از نظر مقاومت به آفات و بیماری ها، گونه های P. nigra ،P. alba ،P. euramerican و P. detoides به ترتیب با 16، 10، 3 و 2 کلن دارای درجه نسبتا مقاوم تا مقاوم بودند.
    کلیدواژگان: صنوبر، کلن، خزانه، رشد قطری، رشد ارتفاعی، درصد زنده مانی، یکنواختی رشد
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
|
  • An investigation on Picea abies (L) Karst growth rate in Guilan afforestations.
    Zoghali Siahipourl, Teymur Rostami, Khosro Sagheb – Talebi, Kambiz Taheri Pages 1-54
    Norway spruce (Piceae abies L. Karst.) has been planted on a wide range of world. It is generally pyramidal in shape and can grow to 40 m in height and to 1-1.5 m in diameter. Norway spruce has apoor reputation for wind firmness. It is a shallow rooting species on sites with a high fluctuating ground water table or on soils where the effective rooting depth is limited. This study was carried out during 2001-2002 in four sites of Guilan Forests. These sites were Aroston, Rec, Picehson and Shenrud. The primary distance between the trees was 2×2 m. The stands age in Shenrud and the other sites was 17 and 27 years, respectively. The investigated growth parameters were; Survival %, mean height, mean D.B.H., density per hectar, basal area per hectar, annual growth rate of diameter, annual growth rate of height, dominant height, number of diameter classes per hectar, annual growth rate of tree volume, stand volume per hectar, volume table (tarif), form factor (f), relationship between quantitative parameters (diameter to height and diameter to volume) and stand qualitative parameters (natural pruning, stem condition and branch angle). The wood mechanical characteristics (density and fibre length) and the stand pests and diseases were investigated as well. In order to study the effects of Picea plantation on soil characteristics, soil samples were tested physicaly and chemicaly and the data of the two sites were compared. The results showed that Aroston site was the best one due to its greatest survival (70%), growth rate (basal area: 37 m2, Volume: 301.25 m3/ha, annual volume growth; 11.1 m3/ha) and wood quality (tracheid length: 2.89 mm and specific gravity: 0.36 g/cm')
    Keywords: Norway spruce, Growth, afforestation, Guilan
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • A primary study on Flower and Fruit abscission in Pistacia atlantica subsp. mutica (Banah)
    Yahya Dehghani Shuraki Pages 55-66
    Banah (Pistacia atlantica subsp. mutica) is an Iranian endemic pistachio species located throughout the western, southern and central rocky highlands. Alternate bearing along with parthenocarp fruit production is a common specification of Pistacia species such as Banah. Normally, the rate of male to female individuals is 30-50%. In this study, open pollinated flower samples were collected at anthesis, four and seven weeks after. Flower and fruit samples were prepared to dye with aniline blue and tolueden blue O, respectively. seven-week-old ovules were empty (parthenocarp) grown up to fruit harvest periode. 17% of abnormal fruits were undertaken a sort of either disable embryo or abnormal andosperm leading to ernpty or half seeded fruits. A most conspicuous abortion was related to strile florets (50%) located in lower part of influoresence branchlets. Many of strile florets had no embryo sac or an empty one and/or an aborted embryo sac. Thus, about 3% of Banah pistils were normally fertilized and reached to mature stage as a viable fruit. In this research the pollen-pistil interaction in relation to abnormal fruit and flowers ending to abortion or abscision were studied.
    Keywords: Pistacia atlantica subsp. mutica, parthenocarpy, empty female flowers, flower, fruit falling
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Seed sowing density of some tree species of Caspian Forest at Pilambera nursery
    Arsalan Hemmati, Baba Khaniani, Abbas Akbarzade, Zoghali Siahipour, Beytollah Amanzadeh Pages 67-84
    Because there is not enough information on the percentage of seed germination of native broad-leaved species of Caspian Forests of lran, seed sowing is usually done with extra density. For this reason, most of the produced seedlings are thin and have low height and diameter growth rate. In case of sowing seeds with low density, the seedling production is not profitable due to few numbers of seedlings per area unit of nursery. The current trial was conducted, using Randomized Complete Blocks Design with three replicates for each species to obtain an ideal density of seed sowing and increase seedlings quality. Four species were tested including Quercus castaneifolia, Tilia begonifolia, Acer velutinum and Fraxinus excelsior. Four seed mass treatments per squar meter of nursery were applied for each species which differ for different species. The plot area was three squar meters. After measuring weight of 100 seeds of each species, the seed mass of each treatment was sawn inside of the plots along five rows. Only the seedlings grown on the three middle rows were considered and studied, leaving the first and the last rows as bufer lines. Space between the rows and between the plots was 20 and 30 cm, respectively. Two seed sowing seasons were planned: spring and autumn. According to the results achieved, autumn was the best, so all of the measurements and evaluations were made in that season. The differences between the seed density treatments were not significant, for all species. Best seed density for Q. castaneifolia, T. begonifolia, A. velutinum and F. excelsior was 500, 100, 40 and 50 g/cm2, respectively.
    Keywords: nursery, Quercus castaneifolia, Tilia begonifolia, Acer velutinum, Fraxinus excelsior, seed, Seeding density
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • Investigation on the poplar's characteristics clones in experimental nurseries in Zanjan province
    Mohammad Ghasem Nabaie, Ali Reza Modir Rahmati, Mohammad Alizadeh Pages 85-154
    The purpose of this research was to select the suitable poplar clones at seedling stage among 65 clones in a period of five years. The following parameters were investigated: Height and growth diameters, percentage of survival, percentage of cutting spruted in different time of planting, the effects of cutting at the base of shoots on the growth of side tillers, shoot growth rate at 1/1 (one year root and one year shoot), uniformity of seedling growth and major pests and diseases and the rate of sensitivity of each clones. The results demonstrate that at the end of growth period, percentage of survival for Populus alba was lower than the other species. This was due to decrease of root forming and low percentage sprouting of cuttings in P. alba. Populus alba and section Tacamahaca were less sensitive to adverse environmental conditions (specially moisture) than the other species. The study indicated that P. deltoides species had the highest growth rate and Populus alba had the least growth when "Cutting at the base of the shoot" technique was applied. Among different group of Poplars studied, section Tacamahaca was more susceptible to pests and diseases (specially wood bore insects) than the other groups, and P. alba from leuce section was among the group having the highest resistance to wood borer attack. Finally, it should be stated that among the clone of each group, there were more differences than what we have expected.
    Keywords: Poplar, clone, diameter growth, height growth, survival percent, growth homogeneity
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian