فهرست مطالب

تحقیقات جنگل و صنوبر ایران - سال سیزدهم شماره 1 (پیاپی 19، بهار 1384)

فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
سال سیزدهم شماره 1 (پیاپی 19، بهار 1384)

  • 148 صفحه، بهای روی جلد: 18,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/03/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • احمد رحمانی، مصطفی خوشنویس صفحه 1
    برای بررسی تاثیر کودهای شیمیایی و دامی بر رشد نهالهای بلند مازو (Quercus castaneifolia) این طرح در نهالستان شهرپشت در چالوس و نهالستان کلوده در آمل اجرا گردید. در این طرح ازت در سه سطح،0، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار، فسفر در سه سطح 0، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار و کود دامی در دو سطح 0 و 30 تن در هکتار به صورت طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. در هر دو نهالستان اعمال تیمارهای کودی سبب افزایش رشد گردید، ولی جداول تجزیه واریانس فقط اختلاف رشد ارتفاعی را معنی دار نشان می دهد. در نهالستان کلوده تاثیر کود دامی در سطح 1% و کود ازته در سطح 5% بر طول نهالها معنی دار و در نهالستان شهر پشت اثر کود ازته در سطح 5% بر رشد ارتفاعی معنی دار بوده است. در هر دو نهالستان رشد طولی نهالها بیشتر از رشد قطری تحت تاثیر تیمارهای اعمال شده قرار داشته است. در نهالستان کلوده کود دامی تاثیر زیادی بر رشد داشته و رشد نهالها را افزایش داده است، بنابراین دادن کود دامی در این نهالستان در بهبود کیفیت نهالها مؤثر است.
    کلیدواژگان: نهالستان، بلند مازو، رشد، کوددهی نهال
  • محمدرضا نگهدار صابر، مجتبی حمزه پور، لادن جوکار صفحه 17
    روند رویش تعداد 10 گونه درختی شامل کاج بروسیا، زربین، سرو نقره ای، کاج تهران، سنجد، اقاقیا، بلوط ایرانی، آیلان، زبان گنجشک و کاج سیاه اتریش در طرح آزمایش سازگاری گونه های مختلف پهن برگ و سوزنی برگ در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در کامفیروز فارس مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه در مورد این درختان در مدت 10 سال (1382-1372) انجام شد. فاصله کاشت نهالها 3×3 متر از یکدیگر، در سطحی معادل 3 هکتار بود. قطر یقه و ارتفاع نهالها در هر سال در اواخر بهار و انتهای پاییز اندازه گیری شد. عملیات در 4 تکرار و در مجموع برای1960 اصله نهال انجام شد. سپس داده های مورد نظر توسط نرم افزارهای SAS و SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که در تمام موارد میان گونه های مورد آزمایش کاج بروسیا (Pinus brutia) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica) برتری خوبی در مقایسه با سایر گونه ها داشته اند. کاج سیاه (Pinu nigra) کمترین سازگاری را داشته و کمترین رویش قطری و ارتفاعی در بلوط(Quercus brantii) ملاحظه شده است. بررسی ها نشان دهنده برتری نسبی سوزنی برگان از نظر سازگاری و رویش قطری و ارتفاعی نسبت به پهن برگان طی این دوره 10 ساله می باشد، ولی هنوز جهت اطمینان در پیشنهاد استفاده از گونه های غیر بومی و خارجی لازم است تا مطالعات دقیق تری طی زمان طولانی تر و انجام طرحهای پیش آهنگ انجام پذیرد. همچنین روند رشد سالانه قطر یقه و ارتفاع در هر گونه به صورت معادلات ریاضی محاسبه شد. با توجه به معادلات بدست آمده مشاهده می شود که مدل درجه دو مناسبترین مدل برای تعیین این تغییرات است.
    کلیدواژگان: رویش فطری، رویش ارتفاعی، سازگاری، آزمایش گونه، تابع رویش، زاگرس (فارس)
  • حجت الله زاهدی پور، محمد فتاحی، حمیدرضا میرداودی اخوان، غلامرضا گودرزی، ضیاء آزدو صفحه 33
    پسته وحشی از جمله گونه های با ارزشی است که در دورترین نقاط کشور ایران سطح قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. این گونه به لحاظ اقتصادی از نظر تولید صمغ (سقز) و استفاده از آن در تولید انواع مواد دارویی و بهداشتی، تولید میوه در تغذیه، شاخ و برگ آن در تولید علوفه دام و چه به لحاظ نقش آن در حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش، تلطیف آب و هوای منطقه، تامین آبهای زیرزمینی، مامن و ماوای حیات وحش و همین طور مقاومت بسیار بالای آن در تحمل خشکی و سایر شرایط نامناسب اقلیمی از ارزش و اهمیت خاصی در کشور برخوردار است. بنابراین شناسایی و بررسی دقیق این گونه و مشخصات رویشگاهی و تعیین دقیق سطح پراکنش آن در مناطق مختلف کشور جهت اجرای برنامه های توسعه از ضرورتی خاص برخوردار است. بر اساس این تحقیق تعداد 16 منطقه رویشی با سطحی معادل 2/2216 هکتار در قالب 19 پلی گون مربوط به دو گونه P.khinjuk و P. atlantica می باشد مشخص گردیده و نسبت به تهیه نقشه شیب و جهتهای جغرافیایی و سایر خصوصیات اقلیمی آنها اقدام شده است. بررسی خصوصیات کمی و کیفی توده ها شامل ارتفاع درختان، ارتفاع تنه و تاج، قطر برابر سینه، قطر بزرگ و کوچک تاج، نوع زادآوری (دانه زاد یا شاخه زاد)، سلامت تنه و تاج، تعداد پایه ها به تفکیک نر و ماده، میزان بذر هر پایه، کیفیت بذرها و سایر مؤلفه های دیگر در پنج قطعه نمونه انتخابی2 m 1600 با در نظر گرفتن نوع اقلیم نیزاز جمله هدف هایی بوده که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، محدوده گسترش این گونه ها از 1080 متر از سطح دریا (کوه نظر کرده واقع در شهرستان ساوه) تا 2400 متر از سطح دریا (کوه سیاه هند واقع در شهرستان دلیجان) امتداد دارد. حداکثر تراکم پایه ها بین 100-70 اصله در هکتار بوده که به مناطق کوه سقز واقع در شهرستان تفرش با مساحت 4/16 هکتار و قسمتهای پایین کوه لجور واقع در بخش خنداب در شهرستان شازند با 7/24 هکتار تعلق دارد. در بین 19 واحد یا پلی گون مشخص شده تنها تعداد 10 پلی گون در 7 منطقه جغرافیایی با وسعتی برابر 1872 هکتار در طبقه تراکم 100-15 درخت در هکتار بوده و بقیه مناطق یعنی 9 پلی گون دیگر، تراکم درختان در محدوده های بین 2-1، 5-2 یا 10- 5 پایه با وسعت 1 یا 5 هکتار قرار دارند. در میان 7 منطقه عمده که شامل 10 پلی گون می باشد، بیشترین سطح متعلق به جهت جغرافیایی شمال شرقی بوده که برابر 9/721 هکتار یا 40% می باشد. جهت جنوب غربی با وسعت 84/430 هکتار برابر 24% جهت شمال غربی با وسعت برابر 25/284 هکتار برابر 16%، جهت جنوب با 9/12 هکتار برابر 1%، جنوب شرق 16%، غرب با وسعتی برابر 36/14 هکتار و همین طور جهت شرقی با وسعت 88/8 هکتار و مناطق مسطح وسعتی برابر 12 هکتار و معادل 1% را. به خود اختصاص داده است. حداکثر پراکنش پسته وحشی در شیب 10-0 درجه مشاهده گردیده است که سطحی برابر 32/647 هکتار معادل 37% را به خود اختصاص داده است. طبقات شیب 20- 10درجه با سطحی معادل 41/486 هکتار یا 28%، 30-20 درجه برابر 82/280 هکتار یا 16%، 45-30 درجه برابر 41/195 هکتار برابر 11%، شیب 60-45 درجه برابر 09/111 هکتار یا 6% و در نهایت شیب 80-60 درجه برابر 92/27 هکتار یا 2% به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند.
    کلیدواژگان: اکولوژی، پسته وحشی (بنه، خینجوک)، فنولوژی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، استان مرکزی
  • عباس پور میدانی، حسین خاکدامن صفحه 79
    پسته وحشی از جمله گونه های با ارزشی است که در دورترین نقاط کشور ایران سطح قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. این گونه به لحاظ اقتصادی از نظر تولید صمغ (سقز) و استفاده از آن در تولید انواع مواد دارویی و بهداشتی، تولید میوه در تغذیه، شاخ و برگ آن در تولید علوفه دام و چه به لحاظ نقش آن در حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش، تلطیف آب و هوای منطقه، تامین آبهای زیرزمینی، مامن و ماوای حیات وحش و همین طور مقاومت بسیار بالای آن در تحمل خشکی و سایر شرایط نامناسب اقلیمی از ارزش و اهمیت خاصی در کشور برخوردار است. بنابراین شناسایی و بررسی دقیق این گونه و مشخصات رویشگاهی و تعیین دقیق سطح پراکنش آن در مناطق مختلف کشور جهت اجرای برنامه های توسعه از ضرورتی خاص برخوردار است. بر اساس این تحقیق تعداد 16 منطقه رویشی با سطحی معادل 2/2216 هکتار در قالب 19 پلی گون مربوط به دو گونه P.khinjuk و P. atlantica می باشد مشخص گردیده و نسبت به تهیه نقشه شیب و جهتهای جغرافیایی و سایر خصوصیات اقلیمی آنها اقدام شده است. بررسی خصوصیات کمی و کیفی توده ها شامل ارتفاع درختان، ارتفاع تنه و تاج، قطر برابر سینه، قطر بزرگ و کوچک تاج، نوع زادآوری (دانه زاد یا شاخه زاد)، سلامت تنه و تاج، تعداد پایه ها به تفکیک نر و ماده، میزان بذر هر پایه، کیفیت بذرها و سایر مؤلفه های دیگر در پنج قطعه نمونه انتخابی2 m 1600 با در نظر گرفتن نوع اقلیم نیزاز جمله هدف هایی بوده که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، محدوده گسترش این گونه ها از 1080 متر از سطح دریا (کوه نظر کرده واقع در شهرستان ساوه) تا 2400 متر از سطح دریا (کوه سیاه هند واقع در شهرستان دلیجان) امتداد دارد. حداکثر تراکم پایه ها بین 100-70 اصله در هکتار بوده که به مناطق کوه سقز واقع در شهرستان تفرش با مساحت 4/16 هکتار و قسمتهای پایین کوه لجور واقع در بخش خنداب در شهرستان شازند با 7/24 هکتار تعلق دارد. در بین 19 واحد یا پلی گون مشخص شده تنها تعداد 10 پلی گون در 7 منطقه جغرافیایی با وسعتی برابر 1872 هکتار در طبقه تراکم 100-15 درخت در هکتار بوده و بقیه مناطق یعنی 9 پلی گون دیگر، تراکم درختان در محدوده های بین 2-1، 5-2 یا 10- 5 پایه با وسعت 1 یا 5 هکتار قرار دارند. در میان 7 منطقه عمده که شامل 10 پلی گون می باشد، بیشترین سطح متعلق به جهت جغرافیایی شمال شرقی بوده که برابر 9/721 هکتار یا 40% می باشد. جهت جنوب غربی با وسعت 84/430 هکتار برابر 24% جهت شمال غربی با وسعت برابر 25/284 هکتار برابر 16%، جهت جنوب با 9/12 هکتار برابر 1%، جنوب شرق 16%، غرب با وسعتی برابر 36/14 هکتار و همین طور جهت شرقی با وسعت 88/8 هکتار و مناطق مسطح وسعتی برابر 12 هکتار و معادل 1% را. به خود اختصاص داده است. حداکثر پراکنش پسته وحشی در شیب 10-0 درجه مشاهده گردیده است که سطحی برابر 32/647 هکتار معادل 37% را به خود اختصاص داده است. طبقات شیب 20- 10درجه با سطحی معادل 41/486 هکتار یا 28%، 30-20 درجه برابر 82/280 هکتار یا 16%، 45-30 درجه برابر 41/195 هکتار برابر 11%، شیب 60-45 درجه برابر 09/111 هکتار یا 6% و در نهایت شیب 80-60 درجه برابر 92/27 هکتار یا 2% به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند.
    کلیدواژگان: آکوازورب، آبیاری، پلیمر، کاج، زیتون و آتریپلکس
  • فرهنگ مراقبی، سودابه علی احمد کروری، بابا خانجانی شیراز، مریم تیموری، ارسلان همتی صفحه 93
    پسته وحشی از جمله گونه های با ارزشی است که در دورترین نقاط کشور ایران سطح قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. این گونه به لحاظ اقتصادی از نظر تولید صمغ (سقز) و استفاده از آن در تولید انواع مواد دارویی و بهداشتی، تولید میوه در تغذیه، شاخ و برگ آن در تولید علوفه دام و چه به لحاظ نقش آن در حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش، تلطیف آب و هوای منطقه، تامین آبهای زیرزمینی، مامن و ماوای حیات وحش و همین طور مقاومت بسیار بالای آن در تحمل خشکی و سایر شرایط نامناسب اقلیمی از ارزش و اهمیت خاصی در کشور برخوردار است. بنابراین شناسایی و بررسی دقیق این گونه و مشخصات رویشگاهی و تعیین دقیق سطح پراکنش آن در مناطق مختلف کشور جهت اجرای برنامه های توسعه از ضرورتی خاص برخوردار است. بر اساس این تحقیق تعداد 16 منطقه رویشی با سطحی معادل 2/2216 هکتار در قالب 19 پلی گون مربوط به دو گونه P.khinjuk و P. atlantica می باشد مشخص گردیده و نسبت به تهیه نقشه شیب و جهتهای جغرافیایی و سایر خصوصیات اقلیمی آنها اقدام شده است. بررسی خصوصیات کمی و کیفی توده ها شامل ارتفاع درختان، ارتفاع تنه و تاج، قطر برابر سینه، قطر بزرگ و کوچک تاج، نوع زادآوری (دانه زاد یا شاخه زاد)، سلامت تنه و تاج، تعداد پایه ها به تفکیک نر و ماده، میزان بذر هر پایه، کیفیت بذرها و سایر مؤلفه های دیگر در پنج قطعه نمونه انتخابی2 m 1600 با در نظر گرفتن نوع اقلیم نیزاز جمله هدف هایی بوده که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، محدوده گسترش این گونه ها از 1080 متر از سطح دریا (کوه نظر کرده واقع در شهرستان ساوه) تا 2400 متر از سطح دریا (کوه سیاه هند واقع در شهرستان دلیجان) امتداد دارد. حداکثر تراکم پایه ها بین 100-70 اصله در هکتار بوده که به مناطق کوه سقز واقع در شهرستان تفرش با مساحت 4/16 هکتار و قسمتهای پایین کوه لجور واقع در بخش خنداب در شهرستان شازند با 7/24 هکتار تعلق دارد. در بین 19 واحد یا پلی گون مشخص شده تنها تعداد 10 پلی گون در 7 منطقه جغرافیایی با وسعتی برابر 1872 هکتار در طبقه تراکم 100-15 درخت در هکتار بوده و بقیه مناطق یعنی 9 پلی گون دیگر، تراکم درختان در محدوده های بین 2-1، 5-2 یا 10- 5 پایه با وسعت 1 یا 5 هکتار قرار دارند. در میان 7 منطقه عمده که شامل 10 پلی گون می باشد، بیشترین سطح متعلق به جهت جغرافیایی شمال شرقی بوده که برابر 9/721 هکتار یا 40% می باشد. جهت جنوب غربی با وسعت 84/430 هکتار برابر 24% جهت شمال غربی با وسعت برابر 25/284 هکتار برابر 16%، جهت جنوب با 9/12 هکتار برابر 1%، جنوب شرق 16%، غرب با وسعتی برابر 36/14 هکتار و همین طور جهت شرقی با وسعت 88/8 هکتار و مناطق مسطح وسعتی برابر 12 هکتار و معادل 1% را. به خود اختصاص داده است. حداکثر پراکنش پسته وحشی در شیب 10-0 درجه مشاهده گردیده است که سطحی برابر 32/647 هکتار معادل 37% را به خود اختصاص داده است. طبقات شیب 20- 10درجه با سطحی معادل 41/486 هکتار یا 28%، 30-20 درجه برابر 82/280 هکتار یا 16%، 45-30 درجه برابر 41/195 هکتار برابر 11%، شیب 60-45 درجه برابر 09/111 هکتار یا 6% و در نهایت شیب 80-60 درجه برابر 92/27 هکتار یا 2% به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند.
    کلیدواژگان: جنگلکاری، اکالیپتوس، جنگل طبیعی، پوشش گیاهی، گیاهان زیر آشکوب
  • سیدزیدالله میرکاظمی، علیرضا میربادین صفحه 111
    به منظور بررسی و تعیین چرخه بذردهی گونه راش در منطقه جنگل زیارت تعداد 27 اصله درخت از آشکوب بالا و درختان چیره انتخاب گردید و مشخصه های کمی و کیفی درختان مذکور قبل از قطع برداشت گردید. سپس درختان قطع و از محل برش (کنده) دیسکی به ضخامت 10 سانتی متر تهیه و با اندازه گیری دوایر سالیانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. کاهش عرض دوایر سالیانه می تواند به عنوان عاملی جهت تعیین دوره بذردهی درختان محسوب شود. نتایج بدست آمده به طور خلاصه به شرح می باشند: ...
    کلیدواژگان: جنگل، راش، دوره بذردهی، حداقل سن بذردهی، کاهش رویش، گرگان
  • صفحه 135