فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
سال شانزدهم شماره 4 (پیاپی 34، زمستان 1387)

اگرچه عبارت «محصولات فرعی جنگل» به تولیداتی اطلاق می شود که مشتمل بر مواد یا اجزاء گیاهی به غیر از چوب است، اما چنین امید می رود که برداشت عموم از کلمه فرعی، ناچیزی ارزش این گونه فراورده های طبیعی نبوده بلکه معنای «مغایر با اصل سرمایه» از آن استنباط شود. بی تردید با توجه به اهمیت و ارزش اقتصادی استفاده از محصولات فرعی، در صورت تدوین روش های درست بهره برداری از این منابع با مشارکت مردم، تولید و استمرار این فراورده ها تضمین خواهد شد. همچنین به علت آن که منبع درآمد مستمری برای مردم خواهد بود، تعلق خاطری بوجود خواهد آمد که در نهایت منجر به حفاظت مستمر منبع تولید (جنگلها) خواهد شد. انجام این اصل بدون شناخت ویژگی های کمی و کیفی این منابع و چگونگی به فعل درآوردن آن امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین با هدف بررسی کمی و کیفی فراورده های غیرچوبی جنگلها و شناسایی روش های مختلف بهره برداری از این محصولات در جنگلها در کنار چند هدف فرعی دیگر، جنگلهای شهرستان کامیاران به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. این بررسی براساس روش های گردآوری اطلاعات به روش مردم نگاری با پیمایش تمامی روستاهای مناطق جنگلی مورد مطالعه (بررسی میدانی) و استفاده از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات پایه در کنار سایر مشاهدات، انجام شده است. 16 محصول اصلی (شیره سقز، زالزالک، میوه بنه، بادام، سماق، میوه بلوط، عناب، آلوچه، گلابی وحشی، برگ بلوط، برگ بنه، گلبرگ نسترن، گزو، سنجد، میوه نسترن و گردو) در منطقه مورد شناسایی و فعالیتها و فراوری های بعدی مورد بررسی قرار گرفت. با این که مردم محلی بیشترین هزینه را متقبل می شوند، سود دریافتی آنها حداقل میزان ممکن است ولی در این بین واسطه ها و دلالان بیشترین منفعت را بدست می آورند.

به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی برگ درختان صنوبر، تعداد پنج کلن بومی و غیر بومی شامل دو کلن از دورگه اروپا- امریکایی P. euramericana، یک کلن دلتوئیدس P. deltoides 72/51 و دو گونه بومی شالک P. nigra 42/78 و پده P. euphratica که از برگ آنها به طور سنتی برای تعلیف دام استفاده می گردد، مورد آزمایش قرار گرفت. برگهای حاصل از جستها به طور تصادفی طی برداشت اول در اوایل دوره رشد (اوایل خردادماه) و اواسط دوره رشد در برداشت دوم (اوایل مردادماه) جمع آوری و شاخصهای ماده خشک، پروتئین خام، ازت کل، الیاف خام، لیگنین، NDF و ADFتعیین گردید. نتایج نشان داد که دامنه پروتئین خام برای ارقام صنوبر بین 9/7 و 5/10 درصد و مقادیر الیاف خام نیز بین 2/15 و 8/19 درصد بوده است و گونه P. eura. triplo بیشترین مقدار را داشته است. مقادیرNDF و ADF برای کلنهای صنوبر به ترتیب دارای دامنه ای بین 35-9/30 درصد و 25-2/22 درصد بوده است. بیشترین مقدار NDF را کلنهای P.d. 72/51، P. eura. triplo و P. euphratica داشته است. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ایبرای ارقام صنوبر با استفاده از مشخصه های پروتئین خام، الیاف خام، لیگنین، NDF و ADF سه گروه اصلی در برداشت اول نشان داد که کلنهای گروه P. euramericana در گروه اول، گونه P. euphratica در گروه دوم و گونه های P.n. 42/78 و P.d. 72/51 در گروه سوم قرار گرفته اند. همچنین در اواسط دوره رشد، در گروه اول گونه های P.n. 42/78 و P. euphratica در گروه دوم گونه P.d. 72/51 و در گروه سوم نیز کلنهای P. euramericana قرار گرفتند.

بادامک جزء گونه های با اهمیت و از ذخایر درختان و درختچه های ایران محسوب می شود. عدم شناخت کافی از این گونه مانع جدی در احیاء رویشگاه های تخریب یافته آن و برنامه ریزی به منظور مدیریت بهینه رویشگاه های موجود خواهد بود. بر این اساس آگاهی از نیاز رویشگاهی این گونه و تعیین مشخصه های کمی و کیفی آن می تواند کمک شایانی برای استفاده مناسب از این گونه به همراه داشته باشد. به منظور اجرای این تحقیق پس از جنگل گردشی و بررسی مقدماتی منطقه، محدوده رویشگاهی بادامک در منطقه بر روی نقشه توپوگرافی 1:25000 مشخص شد. سپس با تلفیق نقشه های شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی، نقشه واحدهای شکل زمین تهیه و واحدهای کاری با طبقات شیب، ارتفاع و جهت جغرافیایی مختلف تعیین شدند. در هر واحد کاری با توجه به وسعت، 1 تا 2 نقطه به صورت تصادفی به عنوان مراکز قطعات نمونه 1000 مترمربعی در نظر گرفته شدند. در قطعات نمونه کلیه صفات کمی و کیفی شامل ارتفاع، تعداد جست، قطر یقه قطورترین جست، قطر تاج، سلامت و کیفیت تنه کلیه پایه ها اندازه گیری شدند. در میکروپلات میانی میزان تجدیدحیات گونه های درختی و درختچه ای به ویژه بادامک شمارش شد. در هر قطعه نمونه، نمونه خاک از دو عمق صفر تا 20 و 20 تا 40 به منظور انجام آزمایشهای خاک تهیه و مشخصه های فیزیکی و شیمیایی خاک اندازه گیری شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که جهت جغرافیایی به عنوان عامل بسیار مهم در پراکنش بادامک می باشد، به طوری که میانگین ارتفاع، تعداد جست، قطر یقه، قطر تاج و درصد تاج پوشش این گونه در جهت جنوبی بیشتر از جهت شمالی بوده است. همچنین طبقه ارتفاعی 1800 تا 1900 متر از سطح دریا بهترین محدوده رویشی برای گونه بادامک در منطقه مورد مطالعه است. تجدیدحیات این گونه در جهت جنوبی، طبقه ارتفاعی1800 تا1900 متر از سطح دریا و شیب 40 تا 50 درصد بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. حضور گونه بادامک بر روی سازندهای آهکی و بیشتر بودن میزان T.N.V (درصد مواد خنثی شونده، آهک) در جهت جنوبی نسبت به شمالی و طبقه ارتفاعی 1800 تا 1900 متر حاکی از آهک دوست بودن این گونه است.

به منظور بررسی علل خشکیدگی تدریجی درختان سرو نقره ای، طرح تحقیقاتی طی سالهای 1382 تا 1384 در بوستان جنگلی غدیر (هموارلکها) در فاصله نه کیلومتری جنوب شهرستان قم اجرا شد. این بوستان جنگلی به وسعت 161 هکتار در سال 1366 توسط اداره منابع طبیعی شهرستان قم احداث شده است. در این تحقیق صفات کمی و کیفی شامل تعداد در قطعه نمونه و تراکم درختان، دور تنه، ارتفاع درخت (شامل ارتفاع کل، تنه و تاج)، قطر تاج، سن درختان، فرم تنه، شاخص شادابی و سطح سایه انداز درخت ارزیابی گردید. با دسته بندی درختان از نظر شادابی در چهار گروه کاملا پژمرده تا کاملا شاداب، مشخصات هر گروه در چهار تکرار یادداشت برداری شد. داده های جمع آوری شده از قطعات نمونه ثابت به مساحت 1/0 هکتار به صورت دایره ای و همچنین اطلاعات مربوط به آزمایشهای خاک، آب و گیاه در چهار گروه از درختان با درجه خشکیدگی متفاوت دسته بندی شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، تجزیه و تحلیل آماری شدند. تجزیه واریانس صفات مورد بررسی نشان داد که چهار گروه درختان سرو نقره ای از نظر طبقه شادابی، مقادیر کلر، بور، مس و روی در سطح 1 درصد و از نظر فسفر، پتاسیم و آهن در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری دارند. مقایسه میانگین عناصر در برگ به تفکیک چهار تیمار آزمایشی نشان داد که بیشترین میزان کلر، بور و روی به تیمارهای 1 و 2 (به ترتیب دارای کمترین نمره زنده مانی) تعلق داشت. بنابراین در این تحقیق مهمترین عامل خشکیدگی درختان سرو نقره ای نامناسب بودن خاک و شوری آب تعیین شد. سرو نقره ای به خاک سبک و با زهکشی مناسب نیاز دارد، از اثر شوری آب و خاک و تجمع املاح و جذب آن توسط درختان، اختلالات تغذیه ای و در نهایت اختلالات فیزیولوژیکی بوجود آمده که درختان به تدریج ضعیف شده و پس از مدتی خشک شده اند. تجزیه برگهای درختان نشان داد که سدیم و کلر به مقدار بسیار زیادی جذب گیاه شده، بنابراین غلظت این عناصر در برگها افزایش چشمگیری داشت و به حد سمیت رسیده بود. همچنین در درختان خشکیده غلظت آهن، روی، منگنز و مس به شدت افزایش یافته که نشان دهنده بهم خوردن تعادل تغذیه ای درختان در اثر شوری بود. با ضعیف شدن درخت و تشدید شرایط نامساعد، عوامل ثانویه از جمله قارچ بیماریزایNattrassia mangiferae نیز گیاه را تحت تاثیر قرار داده و روند خشکیدگی درخت را تسریع و تشدید نموده است.

شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین لغزش از طریق پهنه بندی خطر، یکی از اقدامات موثر و ضروری در مدیریت خطر و بحران، به ویژه در مناطق جنگلی برای کاهش هزینه های احداث و نگهداری جاده هاست. هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی مدلهای تجربی پهنه بندی خطر زمین لغزش (حائری - سمیعی و مورا - وارسون) در بررسی وضعیت شبکه جاده جنگلی طراحی شده سری دو جنگل شصت کلاته گرگان می باشد. نقشه زمین لغزشهای موجود به منظور ارزیابی کارایی مدلهای مورد بررسی از طریق عملیات میدانی و جنگل گردشی با استفاده از دستگاه موقعیت یاب جهانی (GPS) ثبت و در محیط GISتهیه شد. پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از عوامل موثر در دو روش حائری- سمیعی و مورا - وارسون صورت گرفت. پس از تهیه نقشه نهائی پهنه بندی، کارایی مدلها براساس دو شاخص دانسیته نسبی (Dr) و جمع مطلوبیت (Qs) مورد ارزیابی قرار گرفت. از بین دو مدل مورد آزمون براساس نتایج شاخص Qs، مدل حائری- سمیعی با 251/1 Qs= نسبت به مدل مورا - وارسون با 586/0Qs= دارای مطلوبیت نسبی در حدود صددرصد است. همچنین نتایج نشان داد که در رابطه با شبکه جاده طراحی شده، مساحتی در حدود 670 هکتار (حدود یک سوم سطح سری) دارای استعداد بروز خطر زیاد و بسیار زیاد می باشد. همچنین بیشترین طول جاده شماره 3 از مناطق با طبقه خطر زیاد عبور می کند که با توجه به سطح این طبقه در مناطق بالادست سری که تحت پوشش جاده شماره 3 قرار دارد، این موضوع منطقی است. اما در جاده های شماره 2 و 3 این امکان وجود دارد که طول جاده های عبور کرده از طبقه با خطر زیاد را به میزان زیادی کاهش داد.

این تحقیق به منظور بررسی اثر محتوای رطوبتی بر جوانه زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی (.Lindl Quercus brantii) انجام شد. بذرها از رویشگاه بلوط ایرانی واقع در حوزه شهرستان ممسنی (استان فارس) جمع آوری شدند و برای کاهش محتوای رطوبتی بذر در آزمایشگاه تحت تاثیر پنج تیمار خشکی (شاهد، 24، 48، 72 و 96 ساعت) درون آون در دمایC °30 قرار گرفتند. مقدار رطوبت بذر در هر یک از تیمارها به ترتیب 4/47 (شاهد)، 7/46، 5/42، 7/40 و 2/32 درصد تعیین شد. برای اندازه گیری میزان جوانه زنی، بذرها در ژرمیناتور در شرایط دمای 25 درجه سانتی گراد و دوره نوری 8 تا 16 ساعت (روشنایی-تاریکی) قرار گرفتند. نتایج در یک دوره 30 روزه نشان داد که کاهش رطوبت بذر، صفات بذر را تحت تاثیر قرار داده به طوری که با کاهش رطوبت بذر، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طولهای ریشه چه و ساقه چه، وزنهای خشک ریشه چه، ساقه چه و گیاهچه و شاخص بنیه بذر به شدت کاهش ولی متوسط زمان جوانه زنی افزایش یافته است. هنگامی که رطوبت بذر حدود 7 درصد کاهش یافت (7/40 درصد)، افت شدید در بیشتر صفات یادشده مشاهده گردید. وقتی رطوبت بذر حدود 15 درصد کاهش یافت (2/32 درصد)، جوانه زنی حدود 77 درصد کاهش یافت. رطوبت بذر با متوسط زمان جوانه زنی همبستگی منفی (P < 0.01) و با سایر صفات همبستگی مثبت (P < 0.01) نشان داد. نتایج این تحقیق آشکار ساخت که جوانه زنی و بنیه بذر بلوط ایرانی به شدت وابسته به رطوبت بذر است. این موضوع نشان می دهد که بذر بلوط ایرانی نسبت به کاهش رطوبت درونی بسیار حساس است که حاکی از رفتار ریکالسیترانتی بذر این گونه می باشد. بنابراین لازم است برای حفظ قدرت جوانه زنی بذر این گونه، مراقبت کافی به عمل آید تا در طول دوره برداشت تا کاشت، رطوبت درونی بذر کاهش نیابد.

در این تحقیق براساس بازدید از مناطق جنگلی و مطالعه نقشه پوشش گیاهی، سه منطقه که معرف اقلیمهای اصلی جنگلهای هیرکانی می باشند انتخاب شدند. این سه منطقه عبارتند از: اقلیم مرطوب در غرب (گیلان)، اقلیم معتدل در قسمت میانی (مازندران) و اقلیم خشکتر در شرق (گرگان). در تحلیل و بررسی ها، داده های ثبت شده در چهار ایستگاه هواشناسی مورد بهره برداری قرار گرفتند. تغییرات عوامل مختلف اقلیمی شامل حداکثر، حداقل و متوسط سالانه درجه حرارت، میزان روزانه و سالانه نزولات جوی، سرعت باد و روزهایی که در آن تندر و طوفان واقع شده و نیز ارتباط آماری آن با دما و نزولات آسمانی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در هر چهار ایستگاه روند روزهای با تندر و طوفان در طول حدود پنجاه سال گذشته، روندی افزایشی را نشان می دهد که از نظر آماری ارتباط مثبت با هم دارند. دو ایستگاه انزلی و بابلسر که تحت تاثیر اقلیم ساحلی دریای خزر می باشند در مقایسه با دو ایستگاه رشت و گرگان روزهای طوفانی بیشتری را نشان می دهند. در سالهای اولیه این تحقیق (حدود سالهای 1950 تا 1975) در ایستگاه رشت مشابه ایستگاه گرگان، وقوع روزهای طوفانی وجود ندارد، اما پس از آن روند افزایشی را با شیب تند نشان می دهند. این تغییرات تحت تاثیر تغییرات واقع شده در روند دمایی و نزولات جوی در این دو ایستگاه می باشد. متوسط ماهانه تعداد روزهای طوفانی همراه با تندر در مدت حدود پنجاه سال گذشته برای هر چهار ایستگاه در ماه های سرد، بسیار محدود و حدود صفر و برای هر چهار ایستگاه در مهر ماه یک روند افزایشی را نشان می دهد. روزهای با وقوع تندر و طوفان در هر چهار ایستگاه ارتباط آماری مثبت را نشان می دهد و این همسوئی در ایستگاه های گرگان و رشت (905837/0)، انزلی و رشت (620107/0) و انزلی و گرگان (57917/0) به صورت معنی دارتری مشاهده می شود. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که روند وقوع تعداد روزهای با باد همراه با تندر در منطقه خزر تغییر کرده و در طول سالهای مورد مطالعه نرخ افزایشی داشته است. بر مبنای نتایج حاصل از این تحقیقات می توان نتیجه گرفت که تغییرات در نرخ روند دما و میزان نزولات جوی در طول نیم قرن گذشته و به ویژه در مدت 25 سال گذشته، تاثیرات مهمی در سرعت و جهت بادها گذاشته است.

در راستای تحولات بین المللی و ملی در زمینه مدیریت جنگلها به منظور حفظ همه کارکردهای جنگل و همچنین حفظ تنوع زیستی و در کنار این موارد بهبود وضع رفاهی مردم وابسته به جنگل، ابزاری با عنوان معیار و شاخص برای اجرایی کردن این اهداف مطرح شد. با استفاده از این ابزار و چارچوب سلسله مراتبی و استفاده از روش رتبه دهی و نمره دهی به ارزیابی سیاست های اجرا شده در سطح واحد مدیریتی پرداخته شد. در این تحقیق به بررسی اصل «سیاست، برنامه ریزی و چارچوب های سازمانی حرکت به سمت مدیریت پایدار جنگل» در روستای پچت و جنگلهای اطراف آن پرداخته شده که منطقه یاد شده دارای مدیریت تلفیقی مشارکتی می باشد. برای اصل یاد شده نمره 32/0= Ps بدست آمده که می توان با تعیین نمره این اصل برای سایر واحدهای مدیریتی جنگل، آنها را مورد مقایسه قرار داد و میزان نزدیکی شان را به مدیریت پایدار جنگل تعیین نمود.

حجم و تنوع زیاد فعالیتهای انجام گرفته توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور باعث ایجاد حجم عظیمی از داده ها و اطلاعات شده است، به طوری که تنها با کمک یک سیستم شبکه اطلاعاتی رایانه ای می توان به اهداف مدیریتی و کنترل فعالیتهای انجام گرفته و یا در حال انجام سازمان و ادارات کل منابع طبیعی استانها دست یافت. از مهمترین ضعفهای سیستم های موجود در جمع آوری، ذخیره و ارائه اطلاعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، می توان به ناکارآمدی آنها در بازیابی و جستجوی اطلاعات و داده ها، عدم انعطاف در تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها و اطلاعات موجود، عدم سهولت در جریان و انتقال داده ها و اطلاعات بین سطوح مختلف سازمان (معاونت جنگل، ادارات کل منابع طبیعی، نظارت طرحها) و در نتیجه ضعف ارتباط در بین سطوح یادشده، اشاره کرد. بنابراین، نیازی ضروری برای سازماندهی این حجم عظیم از داده ها و اطلاعات و ارائه آنها برای سازمان احساس می شود تا بتواند تمامی فعالیتهای جمع آوری، تجزیه و تحلیل و ارائه داده ها و اطلاعات جنگل داری را تحت یک سازوکار و چتر واحد درآورد. تا زمانی که این عمل انجام نگیرد تمامی فعالیتهای ذکر شده در سازمان ناقص بوده و در نتیجه قادر نخواهند بود سازمان را در راه رسیدن به اهداف مدیریتی و برنامه ریزی شده آن یاری رسانند. هدف اصلی این تحقیق که در آن اداره کل منابع طبیعی نوشهر به عنوان نمونه ای از ادارت کل منابع طبیعی استانهای شمالی کشور انتخاب شد، نخست، طراحی و معرفی یک مدل از سیستم اطلاعاتی مدیریت جنگل و پایگاه داده ها برای اداره کل منابع طبیعی نوشهر و همچنین سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بود. از دیگر اهداف مطالعه می توان به ارزیابی امکان اجرا و پیاده سازی چنین سیستم اطلاعاتی برای مدیریت داده ها و اطلاعات جنگل داری در سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور اشاره کرد. در این مطالعه بعد از ارزیابی نیازمندی های اطلاعاتی برای سازمان و کاربران آن به کمک روش های تجزیه و تحلیل اسناد و مدارک و فرمهای موجود در سازمان و همچنین مصاحبه ها و پرکردن پرسشنامه ها، مدلی از سیستم اطلاعاتی مدیریت جنگل و پایگاه داده ها برای اداره کل منابع طبیعی نوشهر طراحی شد.

هدف این مطالعه، مقایسه تعداد جست تولید شده درختان وی ول در طبقات مختلف قطری پس از قطع در جنگلهای زاگرس شمالی بود. بدین منظور سه طبقه قطری 25-35، 35-45 و <45 سانتی متر از لحاظ تعداد جست تولید شده با هم مقایسه شدند. برای اجرای تحقیق از طرح بلوکهای کامل تصادفی استفاده شد. 5 رویشگاه به عنوان 5 بلوک در جنگلهای آرمرده بانه انتخاب شد و در هر بلوک 3 اصله درخت وی ول در هر طبقه قطری در زمستان 1385 قطع گردید. 45 اصله درخت قطع شده در اوایل بهار 1386 تحت حفاظت فردی قرار گرفتند. داده ها در دو نوبت در تیر و شهریورماه برداشت شدند. نتایج نشان داد طبقه قطری 35-45 سانتی متر در تیر و شهریور به ترتیب با میانگین 101 و 81 جست دارای بیشترین تعداد جست بوده و اختلاف آن با دو طبقه قطری دیگر در شهریورماه معنی دار شد. تعداد کل جست ها در دو اندازه گیری، اختلاف معنی داری با هم نداشتند. تلفات در بین طبقات قطری هم فاقد اختلاف معنی دار بود، اما رابطه رگرسیون خطی بین تعداد جست تیر ماه و تعداد جست از بین رفته تا شهریورماه بیانگر این بود که هرچه تعداد جست اولیه (تیر) بیشتر باشد، تلفات بیشتری رخ می دهد. با توجه به این که تعداد جست تابعی از اثرهای مثبت و منفی اندازه کنده درختان است، نقطه تعادل این اثرها بهترین قطر برای جست دهی معرفی شد که در این مطالعه نقطه تعادل در طبقه قطری 35-45 سانتی متر قرار گرفت. بررسی های آینده باید بر تعیین دقیق تر این نقطه (یا دامنه) تعادل متمرکز شود.

در این پژوهش اندازه گیری مقادیر بارش، ساقاب و تاج بارش از آبان 1384 تا آبان 1385 در توده راش واقع در سری یک جنگل شصت کلاته گرگان از جنگل های هیرکانی انجام شد. ارتفاع بارش در این دوره 1/827 میلی متر بود. تعداد 31 اصله درخت به طور تصادفی انتخاب شدند. بعد از هر بارش مقادیر ساقاب و تاج بارش هر درخت اندازه گیری شد. تاج بارش و ساقاب به ترتیب40 و3/0 درصد از بارش بودند. اتلاف تاجی (تفاوت میان بارش و مجموع ساقاب و تاج بارش) 7/59 درصد بارش کل بود. رابطه میان بارش با ساقاب، تاج بارش و اتلاف تاجی بررسی شد.

در این تحقیق تولید و هزینه های خروج چوب در دو حالت بهره برداری در حال اجراء (متعارف) و بهره برداری طراحی شده مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. به همین منظور پارسلهای شماره 23 و 25 از سری 2 جنگلهای ناو حوضه آبخیز اسالم انتخاب شدند. برای محاسبه تولید ساعتی سیستم از مطالعات زمانی براساس دستورالعمل یوفرو و هزینه ساعتی از دستورالعمل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور استفاده شد. نتایج نشان داد که طراحی مسیرهای چوبکشی و دپو قبل از قطع درختان و استفاده از روش های قطع هدایت شده، تولید ساعتی اسکیدر را از 72/12 مترمکعب بر ساعت در بهره برداری در حال اجرا به 8/18 مترمکعب بر ساعت در بهره برداری طراحی شده افزایش داده است. افزایش تولید، هزینه خروج هر مترمکعب چوب را با در نظر گرفتن هزینه ساخت دپو در بهره برداری طراحی شده و هزینه حفاظت و نگهداری جاده در بهره برداری در حال اجراء از 103015 ریال در بهره برداری در حال اجراء به 69372 ریال در بهره برداری طراحی شده رساند.

آفت شپشک سفید راش (Cryptococus fagi) یکی از مهمترین آفات درختان راش محسوب می شود که می تواند ناقل قارچ Nectria sp. شده و سبب ایجاد بیماری در پوست راش شود. از آن جائی که این آفت در حال حاضر در بیشتر راشستانهای جنگلهای شمال دیده می شود، توجه به این آفت حائز اهمیت است. در این تحقیق پس از جنگل گردشی، مناطق آلوده به آفت در حوضه 30 سری 5 صفارود رامسر مشخص شد و درختان آلوده که 123 پایه بودند علامت گذاری شده و مشخصه هایی نظیر قطر برابر سینه، طبقات ارتفاعی، شدت آلودگی و همچنین ساختار و تیپ درختی در هر توده تعیین شد. نتایج بدست آمده حکایت از آن دارد که درختان کم قطر به لحاظ فراوانی بیشترین آلودگی را دارند، اما شدت آلودگی در درختان قطور بیشتر است. همچنین انبوهی زیاد آفت را در تیپ هایی با ساختار منظم شده درختان قطور و خیلی قطور می توان مشاهده نمود، از طرفی توده هایی که از تعداد در هکتار کمتری برخوردارند بیشترین آلودگی را دارند. از نظر اختلاط گونه ای، توده های خالص راش نسبت به توده های دیگر دارای شدت آلودگی بیشتری است. میزان انبوهی آفت در جهت های شمال و شمال غربی نیز از جهت های دیگر بیشتر می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده هنوز آفت موردنظر باعث ایجاد بیماری نشده، هرچند که علایم بیماری مشاهده می شود. در واقع می توان گفت آفت در مرحله هجوم اولیه خود قرار دارد که می توان با شناسایی وسعت آلودگی و به کارگیری شیوه های پرورشی جنگل شناسی مناسب از انبوهی آفت کاست و از طغیان احتمالی و ایجاد بیماری پیشگیری نمود. زیرا در صورت طغیان آفت و بیمار شدن درختان برای هر اقدامی دیر خواهد بود.