فهرست مطالب

مطالعات تاریخی - پیاپی 56 (بهار 1396)

نشریه مطالعات تاریخی
پیاپی 56 (بهار 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/03/30
  • تعداد عناوین: 4
|
  • صفحه 8
  • آمیزه ای از ابهام مابین موفقیت و شکست / بازجویی از مسعود بطحایی
    صفحه 13
    در سند نخست که مربوط به بازجویی سازمان چریکهای فدایی خلق از مسعود بطحایی است. مسعود بطحایی شرح مبسوطی از چگونگی گرفتار شدنش را در دام ساواک ارائه می دهد. دراین سند او تلاش می کند هدف خود را درباره کلک زدن به ساواک توجیه کند. اما درعمل وقتی ماجرای بیش از چهار سال همکاری با ساواک را توضیح می دهد ، متوجه می شویم که در عمل چگونه در جدال با شکنجه گران ساواک ، عضدی ، رسولی ، حسینی و آرش مجبور به دادن اطلاعتی درباره افرادی شده است که به هر دلیل تصورمی کرده است دادن اطلاعات راست و دروغ درباره آنها به ماموران ساواک ، مشکلی ایجاد نمی کند. بطحایی در دست نوشته های خود اعتراف می کند که قصد بازی دادن ساواک را برای آنکه بتواند از زندان خارج شود و احیانا به خارج کشوربرود، داشته است. اما متقابلا ساواک نیز می کوشیده است از اعتمادی که اعضای سازمان به او داشته اند سوء استفاده کرده و در نهایت اعضایی را که قصد تماس باسازمان چریکهای فدایی خلق را داشتند ازطریق بطحایی برسرقرارهای تعیین شده درعمل به ساواک وصل کند. دراین سند اطلاعات مهمی درباره چگونگی برنامه ریزی ساواک برای کشتن 9 زندانی به بهانه فرار از زندان اوین از نگاه بطحایی ارائه می شود. همچنین او نقش خودرا در مشورت دادن به ساواک درباره طرح های اجرایی ساواک در زندان ها برای نفوذ بین زندانیان دراختیارمخاطبان قرارمی دهد. در این میان حتی مقداردستمزدی که ساواک به حساب بطحایی بصورت ماهانه واریزمی کرده است، با ذکرجزئیات به اطلاع مخاطبان میرسد. این سند درواقع نقش فردی را افشاء می کند که می کوشید در دام ساواک به دوستان وهم بندهای خود خیانت نکند ؛ اما درعمل بین بیم ها و امید های خود ساخته گرفتار می شود و درنهایت از مرگ حتمی با وساطت حزب توده می گریزد.
  • خشونت و ترور / اسناد درون گروهی چریک های فدایی خلق
    صفحه 101
    دردومین بخش اسناد که از سند شماره سه شروع می شود در مجموع 26 سند درون گروهی سازمان چریکهای فدایی خلق ارائه شده که شامل 124 برگ می شود. دراین اسناد شرح مختصری از عملیات متقابل چریکها و ساواک علیه یکدیگر و دلایل ضرباتی که دستگاه امنیتی به آنها وارد کرده است، بررسی شده است. دراین اسناد درون گروهی، چریکها ضمن ارزیابی نقاط قوت و ضعف خود در 25 عملیات ؛ از منظر رفتار فردی ، تیمی و سازمانی عملکرد آنها را نقد کرده اند. این اسناد که نخستین بار منتشر می گردد ، به شرح حوادثی می پردازد که در فاصله زمانی دی ماه 1354 تا آبان 1356 اتفاق افتاده است. پژوهشگران علاقه مند درمجموع از طریق خواندن اسناد مذکور با جزئیات عملیات چریکهای فدایی خلق در 20 محله مختلف تهران و شهرهای مشهد ، آمل ، قائم شهر ، ساری ، گرگان آشنا می شوند. مهم ترین مواردی که در این اسناد قابل توجه است: 1- نحوه برخورد ساواک با چریکها و دلایل لو رفتن آنها 2- شیوه های عملیاتی چریکها در برخورد با نیروهای امنیتی 3- نحوه برخورد چریکها با مجروحان که برای آنکه دستگیر نشوند به راحتی توسط یاران خودشان کشته می شدند. 4- برخورد خشن چریکهای فدایی با مردم عادی کوچه و خیابان برای بدست آوردن اتوموبیل یا هر وسیله نقلیه دیگری و درنهایت کشتن انسان های بیگناه با توجیه مبارزه قهر آمیز چریکی 5- افشا جزئیات کشته شدن دو برادر کودک ونوجوان به نام های ناصر و ارژنگ شایگان شام اسبی که پس ازمجروح شدن دردرگیری خانه تیمی تهران نو، توسط حمید اشرف کشته می شوند.
  • صفحه 225
|
  • Page 13
    The first document belongs to the interrogations of the Organization of Iranian People's Fadaian from Masoud Bathaei. Masoud Bathaei explains in details how he had been arrested by SAVAK. In this document he tries to explain his aim in deceiving SAVAK. But actually when he explains his four years of cooperation with SAVAK, we understand how he has been forced to cooperate when being faced with SAVAK torturers like Azodi, Rasouli, Hosseini, and Arash. He has given the info about some people to SAVAK with this justification that he believed there would be no danger for them, because they were cooperating with SAVAK or there would be no problem for them. He admits that he has wanted to deceive SAVAK in order to come out of prison and move abroad. However, on the other side SAVAK has also been trying to misuse the trust of Fadaian in Bathaei to arrest the members who wanted to make contacts with Fadaian at their appointments. In this document, there is important info about the SAVAK plans for killing 9 prisoners with the excuse of escaping from the prison. The role the Bathaei played in consulting SAVAK for its plans for influencing among prisoners is clarified for readers. Here we also know the details of the wage that SAVAK would give to Bathaei monthly. This document actually reveals the role played by an individual who tried not to betray his comrades while being trapped in the hands of SAVAK. But finally he is entrapped in his hopes and fears and then being free of guaranteed death by Tudeh Party intervention.
  • Page 101
    In the second part of documents which begins from the Document No. 3, 26 internal documents of the Organization of Iranian People's Fadaian are presented in 124 pages. In these documents there are a short narrative of counteractions of SAVAK and Fadaian against each other and the reasons behind the attacks made by the security system against Fadaian. In these internal documents Fadaian while presenting their points of weakness and strength in 25 operations from the viewpoint of individual, team and organization behavior, criticize their function. These documents which are being published for the first time, explain the events of January 1976 to November 1977. The interested researchers would generally know the details of 20 operations made by Fadaian in different neighborhoods of Tehran, Mashad, Amol, Ghaemshahr, Sari, and Gorgan. The most important points in these documents are:1- The way that SAVAK would interact with Fadaian and how they were exposed.
    2- The Fadaian operational methods in fighting against the security forces.
    3- How the injured Fadaian were killed by their comrades in order not to be arrested.
    4- The violence used by Fadaian in behaving ordinary people to get their car or vehicle and finally killing innocent people by the justification of armed struggle.
    5- The revelation of killing two teenagers named Nasser and Arzhang Shaygan Shamasbi who were killed by Ahmad Ashraf after being injured in a team-house fight in Tehran-Nou neighborhood.