Zahedan Journal of Research in Medical Sciences
Volume:5 Issue: 4, 2004

به تازگی استفاده از شبکه های هوش مصنوعی (ANN) درپیش بینی اثرات متغیرهای متعدد و با روابط پیچیده بر روی یک متغیر خاص مورد توجه قرار گرفته است. عوامل محیطی و فیزیولوژیک متعددی در تخمین تراکم استخوان افراد دخیل دانسته شده اند. در این مطالعه، قدرت ANN در پیش بینی وضعیت تراکم استخوان زنان یائسه ایرانی با روش های قدیمی مقایسه شد. 2158 خانم یائسه ارجاع شده به مرکز تراکم سنجش استخوان بیمارستان دکتر شریعتی به طور تصادفی به سه گروه traning؛ (1400 نفر) Validation؛ (150 نفر) و test؛ (608 نفر) تقسیم شدند. 10 متغیر سن، وزن، سن در هنگام یائسگی، استفاده از کورتیکواستروئیدها، استفاده از استروژن، تعداد حاملگی، سن در هنگام منارک، قد، میزان فعالیت و سیگار کشیدن در این افراد بررسی شدند. مدلهای Robust رگرسیون خطی چند متغیره و ANN در گروه اول ساخته و در گروه دوم Validate شدند و در گروه سوم تفاوت بین متغیرهای نتیجه (T scoreنواحی گردن فمور و مهره های کمری) و مقادیر پیش بینی شده توسط دو مدل مقایسه شدند. برای تخمین قدرت پیش بینی استئوپروز از منحنی ROC با حد برابر 2.5- استفاده شد. مدلهای ANN با 4 متغیر و بیشتر در پیش بینی T score ناحیه گردن فمور و با 5 متغیر و بیشتر در پیش بینی T score ناحیه کمری از مدل رگرسیون قوی تر بودند. این تفاوت نشانگر قدرت بیشتر مدلهای مبتنی بر شبکه های هوش مصنوعی در پیش بینی موارد استئوپروز با استفاده از ریسک فاکتورهای مختلف و لزوم استفاده از این فن آوری در موارد غربالگری جمعیتی می باشد.

سنگ های کلیوی غالبا با یک اختلال متابولیکی همراه است که می تواند بر متابولیسم استخوان تاثیر بگذارد و نتیجه آن کاهش در توده استخوان و استئوپروز است. جمعیت مورد مطالعه مردان و زنان 20 تا 76 ساله ساکن شهر تهران بودند. این افراد در طرح جامعه پیشگیری و درمان پوکی استخوان شرکت داشتند و با نمونه گیری خوشه ایاز سطح شهر تهران بزرگ انتخاب شدند. معیارهای خروج از مطالعه ابتلا به بیماری های غدد درون ریز، روماتولوژی و بیماری های مزمن آرتریت روماتویید، کم کاری یا پرکاری تیرویید، پاراتیروئید و آدرنال، دیابت قندی، نارسایی کلیه، نارسایی پیشرفته کبدی و هرنوع سرطان بود. سنجش تراکم معدنی استخوان با استفاده از روش DEXA در ناحیه لگن و ستون فقرات کمری انجام شد.
در مجموع 830 نفر در سنین 20 تا 76 سال در این مطالعه شرکت نمودند. 8.2 درصد (68نفر) از موارد سابقه ابتلا به سنگ کلیه داشتند. شیوع ابتلا به این بیماری در زنان 6.4 درصد و در مردان 11.2 درصد بود که اختلاف معنی داری را بین دو جنس نشان می دهد (P=0.02). تراکم معدنی استخوان در ناحیه ستون فقرات کمری در زنان با سابقه سنگ کلیه کمتر از زنان سالم بود (P=0.002). در زنان با سابقه سنگ کلیه فراوانی استئوپنی و استئوپروز به ترتیب 53.3 درصد و 16.7 درصد و در زنان سالم به ترتیب 35.7 درصد و 11.2 درصد بود که شیوع بالاتری را در زنان با سابقه سنگ کلیه نشان می دهد (P=0.04،X2=6.05)در زنان با سابقه سنگ کلیه میزان آلکالن فسفاتاز و ویتامین D سرمی به ترتیب 75 ± 191 و 46 نانومول بر لیتر (با حدود اطمینان 95% بین 59.9-33.9) بود که نسبت به زنان سالم بالاتر بود (P=0.002، P=0.003)این مقادیر در زنان سالم به ترتیب 71 ± 154 و 35 نانومول بر لیتر (با حدود اطمینان 95% بین 40.05-30.6) بود. در مردان تفاوت معنی داری میزان آلکالن فسفاتاز و ویتامین D سرمی در زیر گروه های مورد بررسی مشاهده نشد.
در بیماران با سابقه سنگ کلیه استئوپنی و استئوپروز شیوع بالایی دارند. همچنین مصرف مدت رژیم کم کلسیم موجب افزایش سطح آلکالن فسفاتاز و دفع ادراری هیدروکسی پرولین می شود در حالیکه PTH سرمی و CAMP اوری نرمال است.

مو از خانواده Vitacease بوده و در طب سنتی برگ آن را برای درمان اسهال، واریس و نقرس مفید می دانند. بنا به بعضی از گزارشها عصاره آبی الکلی برگ مو سبب کاهش انقباض ناشی از استیل کولین و کلرور پتاسیم در ایلئوم و رحم موش صحرایی می گردد. هدف این تحقیق بررسی اثر عصاره آبی الکلی برگ مو بر قلب پرفیوز شده قورباغه است. قلب قورباغه های مغزی نخاعی شده از طریق Vena cava بوسیله محلول رینگر پرفیوز شدند. شاخه راست آئورت بسته و شاخه چپ کانیوله شد تا محلول پرفوزیون از قلب خارج گردد. فعالیت مکانیکی قلب تحت 1 گرم کشش اولیه با کمک ترانس دیوسرایزوتونیک ثبت گردید. عصاره گیری برگ مو با کمک الکل 70% به مدت 72 ساعت تهیه و حلال آن تبخیر شد. غلظتهای بکار رفته عصاره 0.25، 0.5، 1، 2 و 4mg/ml بود که در رینگر ورودی به قلب وارد می شد. نتایج نشان داد که عصاره آبی الکلی برگ مو به صورت وابسته به غلظت، سبب کاهش تعداد ضربان و نیروی انقباضی قلب قورباغه می شود. استیل کولین سبب کاهش فعالیت قلب گردید که این اثر بوسیله آتروپین از بین رفت ولی آتروپین قادر به از بین بردن اثرات مهاری ناشی از عصاره برگ مو به میزان 2mg/ml نبود. اثرات تحریکی ناشی از اپی نفرین (20μg/ml) نیز بوسیله عصاره مهار شد. تحریک الکتریکی قلب(1ms,10V,1Hz به مدت 10 ثانیه) که حتی در حضور وراپامیل (1μM) بر قلب مؤثر بود، در حضور عصاره (2mg/ml) اثری بر قلب نداشت. با توجه به این نتایج می توان احتمال داد که عصاره آبی الکلی برگ مو اثر مهاری خود را بر قلب قورباغه از طریق سیستم کولینرژیکی اعمال نکرده و احتمالا با انسداد کانالهای کلسیمی وابسته به ولتاژ عمل می کند.

کم تحرکی یکی از اختلالات حرکتی در مفصل ساکروایلیاک به شمار می رود. وجود این اختلالات می تواند باعث بروز کمر درد در افراد مختلف شود. این مطالعه به منظور بررسی میزان شیوع اختلال کم تحرکی در مفصل ساکروایلیاک در بین دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز انجام شد.
مطالعه به شیوه نمونه گیری چند مرحله ای بر روی 403 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانهای شیراز در محدوده سنی 14 تا 17 سال انجام گردید. گردآوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه و انجام سه آزمون بالینی مربوط به کم تحرکی مفصل ساکروایلیاک شامل خم شدن تنه به جلو، ژیلت و چمباتمه زدن انجام شد. مثبت شدن 2 یا 3 آزمون به عنوان کم تحرکی در مفصل ساکروایلیاک تلقی گردید.
با توجه به نتایج حاصل شش درصد دانش آموزان تحت مطالعه دچار کم تحرکی در مفصل ساکروایلیاک بودند. از لحاظ آماری ارتباط معنی داری بین کمردرد با اختلال در مفصل ساکروایلیاک مشاهده نشد (P>0.05).

عفونت هپاتیت B در تمام مناطق دنیا وجود دارد اما شیوع و نحوه انتقال آن در نقاط مختلف دنیا تفاوت دارد. به منظور تعیین شیوع هپاتیت B در زاهدان 410 نفر از ساکنین آن در سال 1376 از نظر Anti HBc مورد آزمایش قرار گرفتند. انتخاب افراد به شکل تصادفی و براساس فهرست شماره خانوارهای موجود در مراکز بهداشتی درمانی زاهدان بود. نتیجه آزمایش 139Anti HBc نفر (33.9%) مثبت بود. این نسبت در مردها 40.2 درصد و در زنان 28.5 درصد (p=0.01). با افزایش سن نسبت آلودگی بیشتر بود. در گروه های سنی 9-0 سال 7.7%، 19-10 سال 28%، 39-20 سال 33% و بالای 40 سال 59% دارای آنتی بادی بودند. میزان عفونت در گروه های مختلف شغلی متفاوت بود، در حالیکه 57% کارگران دارای آنتی بادی بودند این نسبت در کارمندان 33% بود. میزان مثبت شدن Anti HBc در مناطق فقیرنشین بیشتر بود. میزان عفونت برحسب سواد افراد نیز متفاوت بود به طوریکه کمترین میزان الودگی در افراد با تحصیلات دانشگاهی (13.8%) و بیشترین میزان در افراد بی سواد (44.5%) مشاهده شد.
نتیجه اینکه عفونت هپاتیت B در زاهدان نسبت به سایر نقاط کشور شیوع بیشتری دارد و عفونت HBV در سنین بالا، در جنس مذکور و در افراد با وضعیت اقتصادی پایین تر شایعتر است.

یکی از مهمترین حوادث، تصادفات جاده ای می باشد که باعث مرگ و میر و جراحات تعداد زیادی از افراد و همچنین خسارات اقتصادی کلان می شود. مشخص شده است رفتارهای ناایمن مهمترین علت حوادث می باشد. از این نظر رانندگی اتوبوسهای بین شهری از مشاغل بحرانی محسوب می شود.
در این مطالعه توصیفی مقطعی رفتارهای ناایمن راننندگان اتوبوس از شهر همدان حرکت می کردند، در سال 1380 با استفاده از روش نمونه برداری از رفتارهای ایمنی، مشاهده و مصاحبه مورد بررسی قرار گرفته است. پس از تعریف انواع رفتارهای ناایمن، برای تعیین میزان و انواع رفتارهای یاد شده با انجام مطالعه پایلوت و با درنظر گرفتن حداکثر خطای نمونه گیری معادل 5 درصد و حدود اطمینان 95 درصد حجم نمونه مورد نیاز برابر 1069 مشاهده تعیین گردید. متغیرها مرتبط با رانندگان مورد مطالعه با استفاده از یک پرسشنامه جمع آوری گردید.
مشاهدات انجام شده نشان داد که 42.4 درصد رفتارها در طول رانندگی از نوع ناایمن می باشد. از میان رفتارهای ناایمن، بیشترین آنها صحبت کردن رانندگان با نسبت 22.7 درصد بود. همچنین مشخص شد که میزان رفتارهای ناایمن در روز بالاتر از شب بود (p<0.001). رابطه بین رفتارهای ناایمن رانندگان با نوع اتوبوس، سابقه کار و سابقه تصادف قبلی معنی دار بود (p<0.005).
نتایج مطالعه نشان داد که مقدار قابل توجه ای از رفتار رانندگان مورد مطالعه از نوع ناایمن است. برای کاهش میزان رفتارهای ناایمن و حوادث جاده ای در بین رانندگان اتوبوس های بین شهری، برگزاری دوره های آموزشی براساس اصول ایمنی مبتنی بر رفتار به طور دوره ای برای کلیه رانندگان پیشنهاد می شود. همچنین نظارت دقیق بر اجرای مقررات راهنمائی و رانندگی امری اساسی است.

جمعیت سالمندان در جهان رو به فزونی است و فرایند سالمندی و تحلیل سیستمهای متعدد بدن اجتناب ناپذیر می باشد. این فرایند تحلیلی بر کیفیت زندگی افراد اثربخش است و بنابراین ضروری است اقدامات مناسب در جهت حفظ و ارتقا سطح سلامت این قشر به عمل آید. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند کیفیت زندگی سالمندان شهر زاهدان و تاثیربکارگیری الگوی مراقبت پیگیر بر این روند صورت پذیرفته است.
ابزارگردآوری اطلاعات در این مطالعه پژوهشی نیمه تجربی که در سال 1382 انجام شد، پرسشنامه دموگرافیک و ابزار بررسی کیفیت زندگی از نوع فرم کوتاه می باشد. پرسشنامه دردو مرحله قبل و بعد از مداخله در دو گروه مورد استفاده و تجزیه و تحلیل واقع شد. براساس برآورد انجام شده تعداد نمونه های مورد مطالعه 200 نفر در نظر گرفته شد که با روش تخصیص تصادفی به دو گروه آزمایش و شاهد تقسیم شدند و سپس الگوی مشاوره مراقبت پیگیر در گروه آزمایش درطول چهارماه بکار گرفته شد و گروه شاهد طبق روند جاری مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها نشان می دهد که میانگین امتیاز مربوط به ابعاد روان شناختی کیفیت زندگی قبل از مطالعه در نمونه های گروه آزمایش 43.2 و در گروه شاهد 45.2 بوده که این میزان پس از مداخله در نمونه های آزمایش به 57.2 افزایش و در گروه شاهد به 42.2 کاهش یافته است. میانگین ابعاد جسمی کیفیت زندگی قبل از مداخله در نمونه های گروه شاهد 40.7 و در گروه آزمایش 37.2 بوده که این میزان پس از بکارگیری الگو در گروه شاهد به 40.6 کاهش و در گروه آزمایش به 55.7 افزایش یافت. همچنین امتیاز کیفیت کل زندگی قبل از مداخله در گروه شاهد 42.2 و در گروه آزمایش 40.6 بود و پس از مداخله این امتیاز در گروه شاهد به 41.4 کاهش و در گروه آزمایش به 56.5 افزایش یافت. آزمون آماری تی مستقل نشان دهنده تفاوت آماری (p<0.001) در ابعاد مختلف کیفیت زندگی در دو گروه می باشد که حاکی از تاثیر مثبت الگوی مشاوره مداوم می باشد.
نتایج بدست آمده حاکی از تاثیر الگوی مشاوره مراقبت مداوم می باشد و از آنجا که مسائل و مشکلات مربوط به سالمندی اصولا پیشرونده بوده و با گذشت زمان بیشتر می گردد، لذا بکارگیری الگوهای خود مراقبتی دائم از اهمیت خاصی برخوردار است و این تاثیر در مطالعه به خوبی مشهود است.

تقریبا 90 درصد سرطانهای تخمدان از بافت اپی تلیال آن منشا می گیرند. از نظر بافت شناسی 75 درصد سرطانهای اپی تیال را نوع سروز تشکیل می دهد. سایر انواع این تومورها که شیوع کمتری دارند عبارتند از موسینوس (20%) آندومترویوئید (2%) کارسینوم سلول روشن، کارسینوم Brenner و کارسینوم تمایز نیافته که هرکدام کمتر از یک درصد تومورهای اپی تیال تخمدان را تشکیل می دهند. تومورهای موسینی تخمدان با اپی تیلوم ترشح کننده موسین مفروش شده اند و 8 تا 10 درصد تومورهای اپی تیلوم تخمدان را تشکیل می دهند. این تومورها ممکن است خیلی بزرگ شوند و تمام حفره شکم را پر کنند.