فهرست مطالب

فصلنامه علوم مدیریت ایران
پیاپی 19 (پاییز 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/10/11
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ابوالحسن فقیهی، رضا واعظی، عسل آغاز صفحه 1
    هدف این پژوهش، مطالعه ساختار بوروکراسی ایران از منظر فرهنگی است. رویکرد انتخابی نویسندگان، رویکردی است که بوروکراسی را نهادی با ویژگی های مهم ساختاری تعریف کرده است. جامعه آماری پژوهش بر اساس گروهبندی مندرج در قانون مدیریت خدمات کشوری، چهار وزارتخانه از چهار گروه امور فرهنگی/اجتماعی، امور خدماتی، امور زیربنایی و امور اقتصادی است. برای گردآوری داده از پرسشنامه، مصاحبه نیمه ساختار یافته، مطالعات آرشیوی، بررسی اسناد و مدارک و مطالعات اکتشافی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که ساختار بوروکراسی ایران با الگوی عقلایی سنتی متفاوت است. این ساختار از نظر وجود سلسله مراتب اختیار و تقسیم کار به الگوی عقلایی نزدیک است ولی از لحاظ پیروی از قوانین و مقررات، بها دادن به تخصص و نظام شایستگی با این الگو فاصله دارد. همچنین یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که عوامل فرهنگی بر ساختار بوروکراسی ایران تاثیر عمیقی داشته است. در نهایت با توجه به آنکه توسعه یافتگی هر کشوری به ذهن علمی، شخصیت کاری، مسئولیت پذیری و قانونمندی نیازمند است پیشنهاد شده است که به سازگاری ساختار بوروکراسی با ارزشهای ایرانی- اسلامی و ویژگی های فرهنگی ای که از عقلانیت بیشتری برخوردارند توجه شود. چنین ساختاری در بلندمدت متقابلا می تواند گامی در جهت ایجاد تغییرات لازم در سایر ویژگی های فرهنگی باشد.
    کلیدواژگان: ساختار بوروکراسی ایران، ویژگیهای فرهنگی ایرانیان، بوروکراسی از دیدگاه بوم شناسانه، عقلانیت، ارزشهای اسلامی
  • سید مهدی الوانی، حسن بودلایی صفحه 33
    اگر در کارآفرینی به عنوان یک حوزه فکری- علمی تناسبی میان موضوع و روش وجود نداشته باشد یا ضعیف باشد (وضعیت کنونی در کارآفرینی به عنوان رشته ای علمی و استراتژی های تحقیق برخاسته از پارادایم کارکردگرایی نظیر: پیمایش، تک روش های توصیفی و...) آن حوزه علمی در آموختن و یادگیری به مخاطبان ناتوان است. شاید همین مسئله، شیوه ای را مطرح می سازد که چرا تعدادی از مباحث عمده و بنیادی در حوزه مطالعات کارآفرینی، حل نشده باقی مانده است. بنابراین در مقاله حاضر هدف، بیان و توصیف اهمیت رو به گسترش نگریستن به قلمرو کارآفرینی از دید پارادایم تفسیری و استراتژی های تحقیق کیفی نظیر پدیدارشناسی به عنوان بخشی از مواد و ارکان لازم جهت فهم کارآفرینی به عنوان یک کل است. به عبارت دیگر، از آنجا که کارآفرینی فرایند یکپارچه ای از تجارب زندگی است و تجارب زندگی جهت مطالعه با دشواری بسیاری همراه هستند و اغلب روش شناسی های پیشین جهت مداقه این عامل با شکست مواجه گردیده اند؛ راه حل چالش روش شناسی مذکور در این مقاله خروج و فرا رفتن از مرزهای پارادایم کارکردگرایی در حوزه علمی کارآفرینی برای نیل به تبیین و فهم مناسب پدیده های کارآفرینانه و استفاده از پارادایم تفسیری و استراتژی های پژوهشی مناسب نظیر روش پدیدارشناسی پیشنهاد می شود. به همین منظور در بخش اول به معرفی و تشریح مواضع رویکرد پدیدارشناسی به عنوان یک ابزار تحقیق پرداخته و در بخش دوم، ضمن اشاراتی به وضعیت چالش برانگیز حاکم بر روش شناسی رشته علمی کارآفرینی، مطلوبیت و فواید بکارگیری این رویکرد تحقیقی همراه با نمونه هایی در حوزه کارآفرینی ذکر شده اند تا مدخلی جهت انجام مطالعات آتی در حوزه کارآفرینی با استفاده از پدیدارشناسی به مثابه روش تحقیق باشد. مقاله حاضر را می توان به عنوان پاسخی به روند فزاینده نیاز قلمرو پژوهشی کارآفرینی به روش های کیفی برای تولید پژوهشهای اکتشافی و توصیفی قلمداد نمود.
    کلیدواژگان: قلمرو مفهومی کارآفرینی، پارادایم تفسیری، استراتژی تحقیق کیفی پدیدار شناسی
  • احمد شربت اوغلی، داوود افشاری، منوچهر نجمی صفحه 63
    هدف این مقاله سنجش دیدگاه بنگاه های ایرانی نسبت به مفهوم مسئولیت اجتماعی می باشد. پس از بررسی ادبیات، چارچوب کارول انتخاب و بر اساس آن پرسش نامه ای تهیه شد و برای همه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان جامعه ی آماری ارسال شد. تحلیل داده ها مبین این موضوع است که تعریفی که شرکت های ایرانی از مسئولیت اجتماعی دارند بیشتر به بعد حقوقی هرم کارول نزدیک است و اولویت بندی آن ها نیز با هرم کارول مطابقت دارد. همچنین شرکت ها در وهله ی اول به بعد اقتصادی و سپس اخلاقی و حقوقی و در انتها به بعد نوع دوستانه اهمیت می دهند. در این پژوهش، تفاوت های بین بنگاه های تولید خدمات و کالا و بنگاه های بزرگ و کوچک در رابطه با یافته ها مورد بررسی قرار گرفته است. تحلیل های آماری حکایت از این دارد که شرکت های تولیدی بیش از شرکت های خدماتی برای فعالیت های حقوقی و فعالیت های اخلاقی اهمیت قایل هستند.
    کلیدواژگان: مسئولیت اجتماعی شرکت ها، مدل کارول، بورس اوراق بهادار تهران، ایران
  • محمدتقی عیسایی، حمیدرضا افضلی، محمد ضیا صفحه 81
    مسائل زیادی مانند آلودگی هوا در شهرها و بازسازی واحدهای مسکونی آسیب دیده ناشی از حوادث طبیعی در جامعه وجود دارد که بیش از یک سازمان با آن مرتبط هستند و هر گونه اقدامی در آن زمینه مستلزم وجود هماهنگی مدیریتی و ارتباط دانشی مناسب و روان بین این سازمان ها می باشد. مدیریت دانش به عنوان یک رویکرد منظم و با برنامه برای مدیریت خلق، توزیع و به-کارگیری دانش در سازمان در جهت توانمند تر شدن سازمان در بهبود کیفیت خدمات می تواند در بسیاری از موارد از سردرگمی، تکرار مکرر یک اشتباه و افزایش خسارات و هزینه ها جلوگیری نماید. در این مقاله ابتدا مدل های ارزیابی سطح بلوغ سازمان از منظر مدیریت دانش و عوامل کلیدی موفقیت مرتبط با آن ها در ادبیات بررسی شده اند و از آن ها جهت تعیین مدلی برای ارزیابی بلوغ و استخراج عوامل کلیدی موفقیت در سطح بین سازمانی استفاده گردیده است. سپس با استفاده از روش دلفی و با کمک متخصصان آشنا به مدیریت دانش این عوامل اصلاح و نهایی شده اند. در انتها با طراحی پرسش نامه و انجام مطالعات میدانی، میزان توسعه یافتگی و بلوغ سازمان های درگیر در پروژه ی بازسازی بم تعیین و میزان اعتبار و قابلیت اطمینان نتایج با استفاده از روش آماری و خبرگان بررسی شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، ارزیابی سطح و میزان بلوغ از منظر مدیریت دانش، سطح بین سازمانی، بازسازی بم
  • علیرضا موغلی صفحه 103
    در تحقیق حاضر به بررسی تاثیر عوامل سازمانی بر کارآفرینی دانشگاهی پرداخته شده است. عوامل سازمانی مورد بررسی در تحقیق عبارتند از سیستم‎های نظارتی، ساختار، سیستم‎های مدیریت منابع انسانی، فرهنگ سازمانی و رهبری. نمونه‎ی مورد بررسی نیز شامل 220 نفر از اساتید دانشگاهی دانشگاه پیام نور استان فارس و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در استان فارس با درجه‎ی علمی مربی، استادیار، دانشیار و استاد می‎باشد. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان‎دهنده‎ی این است که رابطه‎ی 5 عامل سازمانی با گرایش به سمت کارآفرینی دانشگاهی مثبت است. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان می‎دهد که علی رغم مثبت بودن رابطه‎ی ساختار سازمانی با کارآفرینی دانشگاهی، ساختار سازمانی نمی تواند پیش بینی‎کننده‎ی کارآفرینی دانشگاهی باشد. همچنین بر اساس تحلیل مقادیر t، سیستم‎های مدیریت منابع انسانی، فرهنگ و رفتار رهبری تاثیر مثبت و معنا‎داری بر سطح کارآفرینی دانشگاهی دارند. اما سیستم‎های کنترلی و ساختار، تاثیر معنا‎داری بر کارآفرینی دانشگاهی ندارند، اگرچه رابطه‎ی آن‎ها در فرضیات آزمون همبستگی مثبت گزارش شده است.
    کلیدواژگان: کارآفرینی دانشگاهی، دانشگاه پیام نور، مدیریت منابع انسانی، رفتار رهبری
  • فرزانه فرزاد نیا صفحه 119
    موضوع تعارض شغلی در حرفه ی پرستاری از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مدیریت تعارض نیاز به مهارت هایی دارد که پایه و اساس احساسی دارند. از این رو پرستاران باید چگونگی مدیریت تعارض را به طور اثربخش فرا بگیرند. هدف از انجام این پژوهش بررسی این موضوع بوده که چه رابطه ای بین هوش هیجانی و سبک های مدیریت تعارض در بین سرپرستاران بیمارستان میلاد وجود دارد. پژوهش حاضر مطالعه ای کمی است که بر روی 55 سرپرستار از بیمارستان میلاد در سال 1388 انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه ی بسته پاسخ که بر اساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت تنظیم شده بود استفاده گردید. هوش هیجانی توسط پرسش نامه ی «سایبر یا شرینگ» با پایایی 84 درصد و سبک های مدیریت تعارض به وسیله ی پرسش نامه ی «رابینز» با پایایی 81 درصد سنجیده شد. داده های به دست آمده از این ابزار توسط روش های آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که شامل میانگین، آزمون کالموگراف اسمیرنف، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه بود. سبک همکاری با میانگین 85/11 و سبک مصالحه با میانگین 16/11 سبک های غالب در حل تعارضات بود. بین هوش هیجانی و مدیریت تعارض رابطه ی مثبتی با سطح معنی داری 01/0 وجود داشته. 16 درصد از پراکندگی متغیر مدیریت تعارض توسط پنج متغیر مستقل هوش هیجانی «توجیه» شد. بین خودآگاهی و سبک همکاری با 99 درصد اطمینان رابطه ی مثبت و معنی داری وجود داشت و نتایج این تحقیق نشان داد که هوش هیجانی پرستاران در چگونگی مدیریت کردن تعارضات مؤثر است و پرستاران سبک همکاری و مصالحه را ترجیح می دهند. مطالعاتی از این دست می تواند در جهت افزایش بهره وری نیروی انسانی و در نهایت، سازمان مورد استفاده ی مدیران قرار گیرد.
    کلیدواژگان: تعارض، مدیریت تعارض، همکاری، مصالحه، هوش هیجانی
|
  • Page 1
    The purpose of this study is to examine the interaction between Iranian bureaucratic characteristics and the Society's cultural traits. Data was collected via questionnaire, semi- structured interviews and documents from four Iranian ministries. Findings show that the Iran's bureaucratic features of rule obedience, professionalism and merit, deviate from those of Weberian legal- rational ideal type. In addition, we found that the prior studies of the society's cultural traits will support the results. The findings of this research imply that the public administration of Iran has to take on a rigorous administrative reform in order o make public organizations more effective and competent. Otherwise, the society's vision toward its developmental goals will be at stake. It is assumed that a competent bureaucracy, in the long run will positively affect the cultural traits that are favorable for developmental goals.
  • Seied Mehdi Alvani Hassan Boudlaie Page 33
    If there doesn’t exist an appropriate relation between subject and method in entrepreneurship as a field of research it wouldn’t be able to educate its audience. Perhaps this has caused fundamental issues in the field of entrepreneurship studies which remain unresolved. This paper tends to describe the importance of entrepreneurship with regard to interpretive paradigms such as phenomenology, qualitative research strategies used as a method for understanding entrepreneurship as a whole. In other words, since the entrepreneurship is an integrated process of life experience and since life experience is too difficult to study, so many studies in this field have failed. To overcome this methodological problem this study intends to leave functionalism paradigm and instead use interpretive methods such as Phenomenology. Therefore, the first section introduces and describes the phenomenology approach as a research method. Then in the second section the focus is on methodological challenges in the field of entrepreneurship. In addition, the benefits of interpretive methods in the field are discussed. This paper is a response to the growing trend of entrepreneurship research that requires qualitative methods to generate descriptive and exploratory research in this academic domain.
  • Ahmad Sharbatoghlie Davoud Afshari Manoochehr Najmi Page 63
    The purpose of this article is to evaluate how Iranian companies perceive corporate social responsibility. After a review of the literature, Carroll’s framework was selected for the construction of a questionnaire which was sent to all companies listed in Tehran Stock Exchange. The analysis indicated that the perceptions of social responsibility among Iranian companies are closed to legal dimension in Carroll’s pyramid. Furthermore, the corporations first emphasize the economic aspect of social responsibility followed by moral, legal, and finally humanitarian dimension. The differences between manufacturing and service oriented companies as well as large vs. small organizations were identified. The analysis indicated that the manufacturing companies emphasize the legal and moral aspects of corporate social responsibility more than the service sector companies
  • Mohammad Taghi Isaee Hamidreza Afzali Mohammad Zia Page 81
    When a province encounters problems such as air pollution or destroyed buildings and houses as a result of natural disasters, more than one organization is involved in solving the problem. Solving this kind of problems needs high levels of coordination and communication of knowledge between organizations involved. Knowledge management as a systematic process of creating, distributing, and applying knowledge within the organization for the purpose of improving service quality is a useful means of decreasing confusion, costs, losses, and number of errors in such situations. In this paper different models of knowledge management maturity assessment and their critical success factors were reviewed. These models were then utilized to develop a framework for knowledge management maturity assessment at inter-organizational level. Critical success factors of this model were extracted and evaluated with Delfi method. A questionnaire was developed to assess the level of knowledge management maturity at inter-organizational level of a group of organizations involved in rebuilding Bam province.
  • Alireza Mooghali Page 103
    In the current study the impact of organizational factors on academic entrepreneurship are investigated. Organizational factors that are examined in the research include; control systems, human resource management systems, leadership behavior, culture and structure. The sample includes 220 university professors with academic degree of trainer, assistant professor, associate professor, and professor in 2 universities in Shiraz including Payam-e-Noor University (PNU), and Islamic Azad University. The results of correlation analysis showed that the relationship between 5 organizational factors and academic entrepreneurship is positive. The results of regression analysis indicated that amongst organizational factors, structure had no predictive impact on academic entrepreneurship regardless of their positive relationship. Additionally, based on t values in standard regression, human resource management systems, culture and leadership behavior had a positive impact on academic entrepreneurship but, the structure and control systems had no positive impact on levels of academic entrepreneurship regardless of their positive impact with academic entrepreneurship in correlation analysis.
  • Farzaneh Farzadnia Page 119
    Work conflict is a major issue among nurses and conflict management requires emotion-based skills. Thus nurses need to learn to manage conflict effectively. The purpose of this study was to examine the relationship between emotional intelligence (EI) and conflict management styles among head nurses in Milad hospital. 55 head nurses of Milad hospital went through a quantitative study during the year 1388. Data was gathered by two 5-point Likert scale questionnaires. The questionnaire used for EI was "Sieber or Shrink" questionnaire with 84 percent reliability, and conflict management questionnaire was "Robbins" questionnaire with 81 percent reliability. Data was analyzed by descriptive and inferential statistics, including mean, Kolmogorov-Smirnov, Pearson correlation, and multiple regression methods. Cooperation (mean = 11.85) and compromise (mean = 11.16) styles were the most prominent conflict-handling styles. EI was positively correlated with conflict management. Self-awareness and cooperation style were positively correlated. The results of the study show that nurse's EI influences their conflict management styles and that nurses prefer cooperation and compromise styles. Such studies can be useful for managers in order to improve human resource productivity in the organization.