نشریه مطالعات راهبردی بسیج
پیاپی 70 (بهار 1395)

ازجمله حوزه هایی که اسلام بدان توجه ویژه داشته، مقوله «کار» است و آن را عمل صالح می داند؛ اما در نظام های سرمایه داری غربی به کار به مقوله ابزار نگاه می کنند. مقام معظم رهبری مدظله العالی در خصوص تفاوت بین این دو دیدگاه، فرمایشات زیادی دارند که می توان از تحلیل بیانات ایشان به یک منشور ارزش های اخلاق حرفه ای دست یافت تا سرلوحه بسیاری از سازمان دولتی، عمومی و خصوصی قرار بگیرد. بدین منظور سوال اصلی پژوهش آن است که مقام معظم رهبری مدظله العالی با توجه به اندیشه حکیمانه، گسترده و عمیقی که دارند روی چه ارزش هایی در کار و شغل تاکید و توصیه می کنند؟
جهت پاسخ به سوال تحقیق، از مزیت تحلیلی استراتژی نظریه پردازی داده بنیاد استفاده گردید و بیانات مقام معظم رهبری مدظله العالی در خصوص کار مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاکی از یک ارزش بنیادین، 13 ارزش اساسی و 25 ارزش کارکردی است. بدیدن منظور خدامحوری در کار به عنوان یک ارزش بنیادین و ارزش های اساسی ذیل آن از قبیل تقواپیشگی، مردم گرایی، مسئولیت پذیری، جهاد کاری، انضباط کاری، امانت داری، صداقت، تعهد و مسئولیت، کارآمدی، عدالت محوری، امنیت بخشی، انقلابی گری و وحدت و یکپارچگی به عنوان یافته های اصلی پژوهش محسوب می گردند.

در طول سالیان بعد از انقلاب، برای تحقق خط مشی تحول علوم انسانی، برنامه ها و اقداماتی برنامه ریزی و اجرا گردید. ازاین رو بعد از گذشت چند سال از اجرای این برنامه های عمومی، ارزشیابی عملکرد آن ها در راستای ارائه بازخور و ایجاد بهبود در خط مشی تحول علوم انسانی ضروری می نمود. ازآنجاکه کنکاش پیرامون پژوهش های صورت گرفته در باب ارزشیابی این برنامه ها نشان داد که این حوزه از فقر پژوهشی رنج می برد، لذا لازم بود در ابتدا با غور در سیاست های کلی نظام و بیانات رهبر انقلاب، با تمسک به روش تحلیل مضمونی، مولفه های تحول علوم انسانی استخراج گردند. سپس این مولفه ها در چارچوب تحلیل اهمیت-عملکرد مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان ارزشیابی عملکردی از خط مشی تحول علوم انسانی به دست آورد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اولا علی رغم تاکید جدی و مکرر سیاست های کلی نظام بر تحول علوم انسانی، متاسفانه این خط مشی تاکنون اولویت جدی دستور کار خط مشی گذاران مربوطه نبوده است. ثانیا مبتنی بر تحلیل اهمیت عملکرد، اولویت کنونی خط مشی تحول علوم انسانی، تمرکز بر روی مولفه هایی چون «ابتناء نظریات علوم انسانی بر مبانی اسلامی»، «جذب افراد مستعد و باانگیزه به علوم انسانی»، «آموزش علوم اسلامی موردنیاز به دانشجویان علوم انسانی»، «تبیین اهمیت علوم انسانی برای مسئولین»، «همسازی علوم انسانی با فرهنگ ملی و اسلامی»، «تدوین تعداد کافی کتاب های درسی در حوزه علوم انسانی اسلامی» و «تقویت اعتمادبه نفس ملی» هست. مقایسه این مولفه ها با نقاط تمرکز برنامه های کنونی خط مشی تحول علوم انسانی، حاکی از تمرکز سیاستی بر نقاط غیر اولویت دار است

فرماندهان سپاه با شیوه مدیریت و رهبری خویش نقش اثرگذاری در ایجاد انگیزه در بسیجیان و پیروزی های متعدد در جنگ تحمیلی داشته اند که در قالب مفهوم سبک رهبری خدمتگزار قابل بررسی هست. این مطالعه با روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه به بررسی سبک رهبری خدمتگزار فرمانده لشکر 14 امام حسین (علیه السلام) ، شهید حسین خرازی در بین 210 نفر از بسیجیان دوران دفاع مقدس این یگان پرداخته است. اعتبار تحقیق از نوع صوری و روایی مقیاس ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید واقع شد. داده ها پس از گردآوری توسط نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
یافته های تحقیق بیانگر آن است که بین سبک رهبری خدمتگزار شهید حسین خرازی در جنگ تحمیلی با سرمایه اجتماعی و تعهد سازمانی بسیجیان داوطلب ارتباط معنی دار وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد با افزایش سرمایه اجتماعی بسیجیان میزان تعهد سازمانی آن ها نیز افزایش می یابد. نتایج رگرسیون نیز بیانگر این است که تعهد سازمانی افراد به ترتیب تحت تاثیر متغیرهای سبک رهبری خدمتگزار (50/0) و سرمایه اجتماعی (36/0) است که درمجموع این دو متغیر توانسته اند 60 درصد از واریانس تعهد سازمانی را تبیین کنند. همچنین نتایج آزمون مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار لیزرل نشان داد که مدل تحقیق با داده ها برازش داشته است.

هدف این پژوهش شناسایی تکنیک های عملیات روانی مورد استفاده رسانه های عربستان علیه ایران در جریان حادثه منا در سه رسانه خبری کلمه، الشرق الاوسط و العربیه هست. تلاش بر آن بوده تا با استفاده از روش تحلیل محتوی کیفی رسانه های خبری موردنظر در فاصلهٔ زمانی 24 سپتامبر 2015 تا 1 ژانویه 2016 مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که رسانه های مذکور از ده تکنیک عملیات روانی در جریان حادثه منا شامل فرافکنی، از زبان غیر گفتن، تحریک، تفرقه افکنی، تخدیر، انسانیت زدایی، روشنگری، مقایسه، شرطی سازی و القاء استفاده نموده اند

اقتصاد مقاومتی مجموعه ای از سیاست ها است که در پی توانمندسازی جامعه برای رویارویی با تکانه های اقتصادی بوده و بر فرهنگ اسلامی استوار است. با ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، آموزش وپرورش موظف شد برای پیاده سازی سیاست های یادشده برنامه تدوین کند. این مقاله گزارش پژوهشی است که در پاسخ به پرسش «عناوین و ترتیب اولویت راهبردها، سیاست ها و اقدام های مرتبط با پیاده سازی سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در آموزش وپرورش ازنظر خبرگان، صاحب نظران و متصدیان کدم اند؟»، انجام شده است. متناسب با پرسش تحقیق، پیش نویس برنامه به شیوهٔ اسنادی، تدوین و به روش کیفی و شیوه دلفی اعتبارسنجی و در قالب پرسشنامه (شامل سه راهبرد، 22 سیاست و 110 اقدام)، از سوی گروه های سه گانه صاحب نظران اولویت بندی شد. نتایج نشان داد راهبردهای گسترش مشارکت و سهم آموزش وپرورش در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و تخفیف نابرابری در توزیع درآمد، افزایش کارایی و بهره وری در تولید و ارائه خدمات آموزشی و برابرسازی دسترسی به فرصت های آموزشی و بهره مندی از آموزش، به ترتیب دارای اولویت هستند. در ادامه سیاست ها و اقدامات نیز اولویت بندی شدند. تکمیل فرآیند ارزیابی برنامه و استفاده از ظرفیت قانونی برنامه ششم توسعه پیشنهاد می شود

جهانی شدن پدیده ای گسترده و شعار روزمره ای است که به سرعت زندگی بسیاری از مردم جهان را تحت تاثیر قرار داده است. این پدیده در نواحی شهری و روستایی دارای تاثیرات متفاوتی است اما اثرات آن بر جوامع روستایی بسیار متنوع و عمیق است. جوامع روستایی اثرات جهانی شدن را به طور خاص تجربه می کنند. برای کاهش اثرات منفی جهانی شدن در محیط های روستایی کشور نیاز به مدیریت فرآیند جهانی شدن روستاها هست. بر این اساس هدف این مطالعه شناسایی و استخراج راهبردهای مدیریت جهانی شدن در فضاهای روستایی ایران هست.
برای دستیابی به این هدف از روش شناسی توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل SWOT برای تدوین راهبردها و ماتریس ارزیابی کمی QSPM برای رتبه بندی راهبردهای بهره گرفته شده است. سطح مطالعه ملی بوده و لذا جامعه آماری تحقیق، 42 نفر از متخصصان و خبرگان مطالعات روستایی در دانشگاه های کشور هست که با روش تصادفی برای جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه انتخاب شده اند.
نتایج به دست آمده از طریق تحلیل نظرات خبرگان نشان داده که در وضع موجود راهبرد بازنگری/ محافظ کارانه با 8 استراتژی به عنوان راهبرد کانونی مورد تاکید برای مدیریت جهانی شدن روستاها در کشور هست. همچنین ارزیابی کمی استراتژی ها نیز نشان داد که راهبرد «زمینه سازی برای به کارگیری فناوری های مناسب با محیط های روستایی درزمینهٔ تولید» با مجموع نمره جذابیت 523/3 دارای بالاترین اولویت برای اقدام هست. البته قابل ذکر است که راهبرد کانونی محافظ کارانه برای بازه زمانی برنامه ریزی کوتاه مدت پیش بینی شده و برای بلندمدت نیاز به اتخاذ راهبرد تهاجمی درزمینهٔ جهانی شدن روستاها در کشور است تا روستاها بتوانند همگام با تحولات جهانی حرکت کرده و شکاف های توسعه در کشور به حداقل ممکن کاهش یابد