فهرست مطالب

مدیریت آب - سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، بهار 1393)

نشریه مدیریت آب
سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/05/28
  • تعداد عناوین: 5
|
  • فاطمه ده دهی، سوده کریم قاسمی* صفحه 1
    هدف، بررسی نقش عوامل تکتونیکی در تعیین خواص کیفی و کمی آب های زیرزمینی است. در این مطالعه به بررسی برخی پارامترهای تعیین کننده کمیت و کیفیت آب چاه ها و چشمه ها که توسط سازمان آب منطقه ای فارس، سال (1389-1388) تهیه شده و ارتباط آن با ساختارهای تکتونیکی و زمین شناسی جنوب وجنوب شرقی داراب در استان فارس پرداخته شده است. بر این اساس تعداد (696) نمونه چاه و (49) چشمه با استفاده از روش های آماری پیشرفته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در این بررسی، از پارامترهای هدایت الکتریکی (EC) و دبی برای چشمه ها و از پارامترهای هدایت الکتریکی (EC)، دبی، سطح آب، عمق آب و ارتفاع ستون آب برای چاه ها استفاده شد. به طور کلی از نتایج پهنه بندی و موقعیت چشمه و چاه ها روی نقشه زمین شناسی، برای چشمه ها دو نوع پهنه بندی و برای چاه ها چهار نوع پهنه بندی متفاوت به دست آمده است. در این راستا مطالعه زمین شناسی و بررسی های ساختاری شامل چین خوردگی ها، گسل ها و شکستگی ها با استفاده از نرم افزار ARCGIS انجام شده است. با استفاده از پهنه بندی انجام شده توسط نرم افزار پیشرفته آماری نشان می دهد که ارتباط نزدیکی بین گسل های منطقه، فاصله از شکستگی ها و دانه بندی آبرفت با میزان آبدهی چاه ها و چشمه ها منطقه وجود دارد. همچنین بین میزان هدایت الکتریکی چاه ها و چشمه ها با سازندهای زمین شناسی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد.
    کلیدواژگان: گسل، پهنه بندی، آبدهی، هدایت الکتریکی
  • پوریا عطایی*، زیبا نجفی صفحه 15
    با توجه به اهمیت توسعه فن آوری در بخش کشاورزی لازم است نگرش کشاورزان نسبت به استفاده از کانال های مدرن افزایش یابد. هدف از این پژوهش، بررسی سازه های موثر بر نگرش کشاورزان نسبت به کانال های مدرن بود. جامعه مورد مطالعه، کلیه کشاورزان زیر پوشش شبکه آبرسانی بند فیض آباد در استان فارس بوده است (192 نفر). تعداد 127 نفر از این افراد با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی برای انجام این مطالعه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط پانلی از صاحب نظران تایید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد که آلفای کرونباخ آن بین 91/072/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که شش عامل در دسترس بودن کارشناسان، اطلاعات و آگاهی از کانال های مدرن، مشارکت در اجرای پروژه، هنجار ذهنی، سرمایه اجتماعی و ویژگی-های کانال های مدرن بر نگرش کشاورزان نسبت به استفاده از کانال های مدرن تاثیرگذار بودند. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه پیشنهادهایی ارایه شد.
    کلیدواژگان: نگرش کشاورزان، شبکه های مدرن آبرسانی، بند فیض آباد، تحلیل عاملی
  • افراسیاب خوشاب* صفحه 29
    طراحی و ارزیابی روش های آبیاری سطحی مستلزم شناخت مراحل پیشروی و پسروی جریان آب در مزرعه است. هم اکنون نرم افزارهایی تهیه شده که به ما امکان طراحی و تعیین ابعاد مزرعه در آبیاری سطحی را می دهند. به نرم افزار (SIRMOD) می توان اشاره کرد که به کمک سه روش موج سینماتیک، هیدرودینامیک و اینرسی صفر معادلات جریان در آبیاری سطحی را حل و ابعاد مزرعه طراحی می شود. در این مقاله از تلفیق روش های هیدرولوژیکی ماسکینگام-کونژ و موازنه حجم استفاده شده و مدلی جهت محاسبه روند پیشروی آب در نوار تهیه شده است. مهمترین مزیت بکارگیری روش ماسکینگام-کونژ عدم نیاز به زینه بندی و امکان محاسبه ضرائب مورد نیاز روندیابی می باشد. در این تحقیق با استفاده از داده های استاندارد در منابع چاپ شده علمی، مدل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج اجرای مدل بر روی 30 سری داده، به طور متوسط دارای کمتر از ده درصد خطای نسبی بوده است. آنالیز حساسیت انجام شده بر روی پارامترهای مدل نشان می دهد که ضریب زبری، شیب و گام زمانی محاسبات بیشترین تاثیر را در محاسبه ضریب مدل ماسکینگام-کونژ دارند.
    کلیدواژگان: آبیاری نواری، پیشروی، ماسکینگام، کونژ، موازنه حجم
  • داریوش مختاری*، عباس عبدشاهی، علیرضا ستوده صفحه 37
    هدف های اصلی و محوری این پژوهش شامل تعیین بازده ریالی و بازده نهایی تولید هر متر مکعب آب در تولید محصولات زراعی و باغی و تعیین هزینه هر متر مکعب آب در دشت های مورد مطالعه استان فارس است. برای انجام پژوهش با استفاده از تکمیل 164 پرسشنامه و مصاحبه با بهره برداران نمونه در تابستان 1385، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. بر پایه نتایج بدست آمده، هزینه هر متر مکعب برداشت آب از منابع زیرزمینی معادل 3/839 ریال محاسبه شده است. میانگین بازده ریالی هر متر مکعب آب در بهره برداری های مورد مطالعه برابر 4/3875 ریال است. تولید ماده خشک به ازای هر متر مکعب آب مصرفی برای محصولات گندم (56/0 کیلوگرم)، ذرت دانه ای (52/0 کیلوگرم)، صیفی جات و سبزی جات (2/3 کیلوگرم) و مرکبات (4/1 کیلوگرم) است. بر پایه نتایج برآورد تابع تولید به فرم متعالی در جدول 3، ارزش بازده نهایی هر متر مکعب آب با احتساب قیمت 2200 ریال برای هر کیلوگرم گندم، در تولید محصول گندم معادل 280 ریال و در حالت برآورد فرم کاب - داگلاس (لگاریتمی-خطی) ارزش نهایی هر متر مکعب آب حدود 310 ریال محاسبه شد. به عبارتی نهاده آب را بیش از حد مورد استفاده قرار می دهند. پس سفارش جدی، کاربرد کم تر این نهاده در تولید محصول گندم است. شایسته است در برنامه ریزی الگوی کشت، شاخص های بهره وری مصرف آب به عنوان مبنای برنامه ریزی الگوی کشت قرار گیرد.
  • لهراسب پرچمی، سارا منافی* صفحه 55
    حفظ منابع آب و خاک حوضه های آبخیز و مهار سیلاب ها از دیرباز مورد توجه جدی قرار گرفته است. به ویژه اینکه در سال های استفاده از ذخایر آب زیرزمینی افزایش یافته است تا آنجا که در برخی از مناطق کشور موجب کاهش میزان ذخیره استاتیک و پیدایش شرایط بحرانی شده است. از طرفی سیلاب های ناشی از رودخانه های فصلی به طور مداوم به مناطق کشاورزی اطراف مسیل ها صدمات زیادی را وارد می کنند. این پژوهش به منظور کنترل سیلاب، تغذیه مصنوعی و کاهش دبی پیک سیلاب در منطقه جهت جلوگیری از خسارت به روستای مشکان و زمین های کشاورزی و باغی زیردست انجام گرفته است. در این راستا پس از بررسی نتایج مطالعات پایه اولیه و بازدیدهای صحرایی و در نظر گرفتن سازگاری با محیط، سهولت اجرا، در دسترس بودن مصالح مناسب، توجیه اقتصادی، کارایی طرح، توپوگرافی منطقه و... جانمایی مناسب و احداث چکدم با سرریز به طول 20 متر در نظر گرفته شده است.
    کلیدواژگان: آبخوان، تغذیه مصنوعی، چکدم، مشکان نیریز
|
  • Pouria Ataei*, Ziba Najafi Page 15
    Due to the importance of technological development in agriculture, it is necessary to increase farmers’ attitude to using modern canals. The aim of this study was Investigating influence factors on farmer's attitude about modern canals. Research population was all farmers covered of Feyzabad networks water supply in Fars province (192 farmers). Samples of 127 farmers were selected through stratified random sampling. Data was collected using a questionnaire. Face validity of the questionnaire was obtained through a panel of experts and reliability was obtained through pilot testing. The Cronbach's alpha ranged from 0.72 to 0.91. Results revealed that Availability of experts, access to information about of modern canals, Participation in the project, subjective norm, social capital and features of modern canals had effect on attitude towards the use of modern channels. According to results, some recommendations have presented at the end of article.
    Keywords: Farmer's attitude, modern irrigation networks, Feyzabad Dam, factor analysis
  • Dariush Mokhtari*, Abbas Abdeshahi, Alireza Setode Page 37
    The objective this study were to investigate Cost and Productivity of per cub water from well for garden and agronomy Products in plain of Fars Province. For the purpose of study, were use purposive sampling and multy stage cluster sampling methods and entire 164 questionaries and were use Residual value and econometrics models. Results of the study reveald that Cost of per cub water from well is 839.3 Rls. Mony productivity of per cub water from well is 3875.4 Rls. and produect productivity of per cub water for weath, pop corn, vegetable and citrus fruits are 0.56, 0.52, 3.2 and 1.4 kg., respectively. The Results of transcendental and Cob-Douglas production functions for weath showed that value of marginal product of per cub water were Calculated 280 and 310 Rls respectively. Calculates of marginal productivity and water price displayed that producers use more over water input. Therefore in programming crop pattern recommended that indices of productivity of water consumers considered.