فهرست مطالب
مجله مرتع
سال دوم شماره 4 (پیاپی 8، زمستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/12/20
- تعداد عناوین: 12
-
- بوم شناسی و مدیریت مرتع
-
صفحه 314کپه کاری رایج ترین روش اصلاح مراتع کوهستانی در ایران است. شرایط نامساعد محیطی از قبیل خشکی، گرما، سرما و باد شدید، فقر عناصر غذایی و چرای دام، باعث از بین رفتن بسیاری از نهال های تازه استقراریافته در چاله های کپه کاری می شود. بنابراین، در این تحقیق ایده «کپه کاری در زیر بوته»، با کاشت بذر گیاه مرتعی Bromus kopetdaghensis در چاله های معمولی کپه کاری در فضای باز و یا کاشت در زیر اشکوب بوته های گون، کلاه میرحسن و درمنه آزمون شد. بر اساس نتایج این تحقیق، فراهمی رطوبت، عناصر غذایی و مواد آلی در زیر اشکوب بوته ها، نسبت به فضای باز، سبب تسهیل در جوانه زنی بذر و استقرار نهال های بروموس گردید. اما اثر تسهیل کنندگی بوته ها تحت تاثیر فرم رویشی آنها، زمان اندازه گیری و عامل محیطی مورد بررسی قرار داشت. رقابت کمتر برای نور، تجمع بیشتر لاشبرگ و مواد آلی در زیر اشکوب، و احتمالا قدرت تثبیت کنندگی ازت، سبب شد تا گیاه گون بیشترین اثر تسهیل را بر استقرار بروموس داشته باشد. در مقابل، نور کمتر در زیر اشکوب کلاه میرحسن، و فقر عناصر غذایی و ماده آلی خاک در زیر اشکوب درمنه، باعث کاهش توانایی تسهیل این دو بوته گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که بوته های چندساله موجود در مرتع می توانند ابزار مفیدی برای اصلاح مراتع کوهستانی محسوب شوند. با این وجود، ایده کپه کاری در زیر بوته ها و درختچه های سطح مرتع هنوز بسیار جوان است، و قبل از این که به عنوان یک روش اصلاح مرتع قابل توصیه باشد، باید از جنبه های مختلف آزمون شود تا نقاط قوت و ضعف آن نسبت به سایر روش های اصلاح مراتع کوهستانی سنجیده شود.
کلیدواژگان: کپه کاری، بوته، زیراشکوب، تسهیل، اصلاح مرتع -
صفحه 329هدف از این تحقیق تجزیه و تحلیل گرادیان مستقیم گونه های گیاهی و عوامل محیطی در گروه های اکولوژیک مراتع زیرکوه قاین است. نمونه برداری روی پنج گروه اکولوژیک که در مطالعات قبلی تشخیص داده شده بود انجام گرفت. در هر کدام از گروه ها، نمونه برداری به روش تصادفی - سیستماتیک و در طول چهار ترانسکت 150 متری انجام گرفت. در هر گروه اکولوژیک خصوصیات خاکی، پستی و بلندی و اقلیمی ثبت شد. بنابراین، دوازده عامل محیطی شامل بافت، EC، pH، کربنات کلسیم، ماده آلی، مقدار رطوبت و رطوبت اشباع خاک، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب، بارندگی متوسط سالانه و متوسط درجه حرارت سالانه بودند. از روش آنالیز افزونگی (RDA)، به عنوان یکی از روش های آنالیز گرادیان مستقیم، برای آزمون روابط بین گونه های گیاهی و عوامل محیطی استفاده شد. محور یک RDA همبستگی معنی داری با رس، شن، pH، ماده آلی، رطوبت اشباع، آهک خاک و شیب نشان داد، در حالی که محور دو RDA تنها با سیلت خاک همبستگی معنی داری داشت. این گرادیان ها همبستگی نزدیکی با دو محور اول RDA دارند و 96% روابط گونه - عوامل محیطی را در بین گروه های اکولوژیک مراتع زیرکوه قاین شامل می شوند.
کلیدواژگان: آنالیز گرادیان مستقیم، RDA، عوامل محیطی، گروه های اکولوژیک، مراتع زیرکوه -
صفحه 344امروزه مدیران مرتع بیش از پیش تمایل نشان می دهند تا برای تجزیه وتحلیل سیستم پیچیده مرتع ملاحظات بوم شناختی را وارد نمایند. تشخیص رابطه تنوع وغنا با موضوع بحث برانگیز وضعییت مرتع که مبیین سلامتی آن است نیز از آنجمله است. در این تحقیق که در مراتع کوهستانی (ییلاق) جواهرده رامسر به منظور بررسی ارتباط بین تنوع و غنا با وضعیت مرتع انجام گردیده است، چهار سایت مرتعی (3 قرق با زمانهای متفاوت و یک منطقه آزاد) انتخاب وبا روش ارزش مرتع وضعیت آنها مشخص گردید. در هر سایت داده-های تنوع و غنا به کمک شاخصها تعیین و در محیط نرم-افزاری PAST محاسبه شدند. مقایسه بین سایت ها، توسط آزمون چند دامنه ای دانکن و همچنین آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج مطالعات نشان داد که تنوع در اکوسیستم های مرتعی با وضعیت فقیر و یا خوب تا عالی کاهش می یابد و تنها در وضعیت متوسط و با توجه به چرای سبک در این مراتع افزایش می یابد. بر اساس نتایج حاصل از انجام محاسبات تنوع و غنا در سایت-های مختلف گیاهی، قرق طویل المدت شیب شمالی با پوشش غالب گیاهی Bromus - Trifolium دارای بیشترین مقدار تنوع و غنای گونه ای می باشد. همچنین تنوع و غنای گونه ای در سایت های مختلف با وضعیت مرتع ارتباط معنی داری را نشان داده است در ارتباط با وضعیت مرتع، قرق طویل المدت شیب شمالی در وضعیت خوب و مراتع آزاد(غیر قرق) در وضعیت فقیر قرار دارد.
کلیدواژگان: تنوع و غنا، وضعییت مرتع، ارزش مرتع، مراتع ییلاقی، جوا هرده، رامسر -
صفحه 357توسعه و مدیریت منابع طبیعی به ویژه مراتع، نیازمند افزایش قابلیت های علمی و استفاده از روش های مناسب برای ارزیابی است. یکی از این موارد، ارزیابی پوشش از طریق سنجش از دور است که روش های عکسبرداری نیز جزو آن است. در این تحقیق، امکان استفاده از تکنولوژی آنالیز تصاویر و عکس های دیجیتالی برای برآورد پوشش و مقایسه آن با روش تخمین چشمی در دو تیپ علفزار و بوته زار مورد بررسی قرار گرفت. پس از انتخاب مناطق مورد مطالعه، در هر منطقه بر اساس خصوصیات پوشش، اقدام به عکسبرداری از پلات های 1 و 2 متر مربعی شد. در منطقه طالقان که نماینده تیپ علفزار بود، از پلات 1 متر مربعی و در منطقه زرند ساوه (نماینده تیپ بوته زار) از پلات 2 متر مربعی استفاده شد و در هر یک از این مناطق 30 پلات مورد عکسبرداری قرار گرفت. سپس چهار فاکتور پوشش تاجی، سنگ و سنگریزه، خاک لخت و لاشبرگ درون هر پلات تخمین زده شد. عکس های گرفته شده، در نرم افزار فتوشاپ Adobe Photoshop 7.0 ME مورد ویرایش اولیه قرار گرفت و برای تعیین فاکتورهای ذکر شده به نرم افزار ایلویس ILWIS 3.0 Beta 3)) انتقال داده شد و در آنجا با استفاده از روش نمونه های تعلیمی، درصد هر فاکتور در سطح پلات مورد نظر مشخص شد. نتایج تحلیل آماری داده ها که با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت، نشان می دهد که اختلاف بین داده های حاصل از روش عکسبرداری و داده های روش تخمین چشمی معنی دار (P<0.05) بوده است. به طور کلی روش عکسبرداری به دلیل برخورداری از ویژگی هایی مانند دقت بالا می تواند به عنوان روشی برای ارزیابی پوشش مورد استفاده قرار گیرد. افزون بر این، با گرفتن عکس در سال های مختلف از یک مکان ثابت می توان تغییرات پوشش را بررسی کرد.
کلیدواژگان: روش عکسبرداری، همبستگی، تخمین چشمی، پوشش، زرند ساوه، طالقان -
صفحه 370هدف تحقیق حاضر ارائه مدل موردی برای تعیین شایستگی مرتع جهت بهره برداری از کتیرا می باشد. در این تحقیق پس از تهیه منابع اطلاعاتی شامل مرور منابع، نقشه های توپوگرافی و عکس های هوایی 1:50000، نقشه تیپ بندی گیاهی و استفاده از بهره بردار در عملیات صحرایی، به تعیین معیارهای دخیل در شایستگی کتیراگیری در منطقه پرداخته شد. جهت برآورد تولید میزان کتیرادهی تیپ های مختلف منطقه مورد مطالعه، گون های قابل بهره برداری مولد کتیرا با پلات های یک آری مورد اندازه گیری قرار گرفت. به طور متوسط سه درصد سطح تیپ های مختلف را گون های مولد کتیرا به خود اختصاص داده اند. تجزیه و تحلیل اطلاعات در محیط GIS انجام گرفت. برای این منظور پس از تهیه مدل رقومی زمین نقشه های اولیه شکل زمین تهیه و سپس براساس طبقه های تعیین شده نقشه زیرمدل های شیب، جهت و ارتفاع تهیه شد. با عملکرد حایل (Buffer) نقشه فاصله از روستا نیز تهیه و در واحد تیپ ها پس از اعمال طبقه بندی مربوطه، زیرمدل تولید تهیه شد. مناطق غیر شایسته با تهیه نقشه های با ارزش یک و صفر (Bulean) از سایر مناطق جدا شد. با تلفیق نقشه های پنج گانه فوق و تعریف اختصاص کد محدودتر از میان پنج کد مربوطه، درجه شایستگی نهایی واحدهای ایجاد شده به دست آمد. بر این اساس، زیرمدل جهت (چهار طبقه)، زیرمدل ارتفاع (دو طبقه)، زیر مدل شیب (دو طبقه)، زیرمدل فاصله از روستا (سه طبقه) و زیرمدل تولید (سه طبقه) به عنوان معیارهای اصلی دخیل در شایستگی کتیراگیری تعیین و اعمال شدند. مقایسه نقشه زیرمدل ها نشان داد که زیرمدل جهت دامنه ها به لحاظ اهمیت نقش اکولوژیکی آن در مناطق کوهستانی بیشترین تنوع طبقه بندی را ایجاد نموده است. در میان کلیه عوامل، عامل فاصله از روستا بیشترین تاتیر را با طبقه بندی خود اعمال نموده است به گونه ای که 53 درصد منطقه را در طبقه شایستگی 3 قرار داده است. دلیل این امر سنتی بودن روش بهره برداری، همراهی خانواده در این سیستم و چادرنشینی بهره برداران می باشد. نهایتا، مشخص شد که 3 درصد اراضی دارای شایستگی زیاد (S1)، 15 درصد متوسط (S2)، 27 درصد کم (S3) و 55 درصد اراضی منطقه مورد مطالعه غیر شایسته (NS) بوده اند.
کلیدواژگان: شایستگی مرتع، گون، کتیراگیری، ارزیابی، شویشه، کردستان -
صفحه 385
تعیین شایستگی مرتع، مشخص کردن آن اراضی قابلیت داری است که تحت سناریوهای گوناگون مدیریتی برای چرا شایسته هستند. در واقع تعیین شایستگی مرتع بدین منظور انجام می-شود که نشان دهیم آیا چرای دام ها با سایر کاربری های اراضی، ارزش منابع و ارزش های اقتصادی- اجتماعی سازگاری دارد یا خیر. در این تحقیق به منظور مطالعه شایستگی مرتع برای چرای شتر سه مدل شایستگی منابع آبی، حساسیت به فرسایش و مدل شایستگی تولید علوفه که اجزاء مدل نهایی را تشکیل می دهند مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق با استفاده از روش فائو در محیط سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) در منطقه سرچاه عماری شهرستان بیرجند در استان خراسان جنوبی صورت پذیرفت. نتایج حاصل از مدل نهایی شایستگی نشان داد، حدود 4/64 درصد از سطح مراتع منطقه در طبقه ضعیف شایستگی (S3) و 6/35 درصد نیز در طبقه عدم شایستگی(N) قرار دارند. بر این اساس، فاکتورهای فرسایش شدید و کم بودن علوفه در دسترس، مهم-ترین فاکتورهای کاهش دهنده شایستگی چرا در تیپ های گیاهی مرتعی منطقه شناسایی شدند.
کلیدواژگان: شایستگی مرتع، تولید علوفه، منابع آب، فرسایش، شتر، سامانه اطلاعات جغرافیایی، بیرجند - اکوفیزیولوژی
-
صفحه 402گیاه دم گاوی (Simrnovia iranica) یکی از گونه های گیاهی ارزشمند و سازگار با مناطق بیابانی و منحصرا تپه های ماسه ای است که جهت تولید علوفه، حفاظت خاک و ارزش دارویی بسیار حایز اهمیت می باشد. از آنجاییکه جوانه زنی بذر این گیاه به سادگی صورت نمی گیرد لذا در این تحقیق تاثیر تیمارهای مختلف جهت شکست خواب بذر دم گاوی و تحریک جوانه زنی آن مورد بررسی قرار گرفته است. تیمارهای بکار رفته جهت غلبه بر خواب بذر عبارت بودند از: تیمار اسید سولفوریک غلیظ 98 درصد (H2SO4) به مدت 10 دقیقه، تیمار نیترات پتاسیم (KNO3) 2/.٪ به مدت 72 ساعت و خراش دهی با کاغذ سمباده. به منظور مقایسه از آب مقطر به عنوان شاهد استفاده شد. تحقیق در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار انجام شد. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس و آزمون دانکن مبین معنی دار بودن تفاوت جوانه زنی حاصل از تیمارها بود. بیشترین میزان جوانه زنی بذور در اثر اعمال تیمار خراش دهی با کاغذ سمباده بدست آمد. نتایج تیمارهای نیترات پتاسیم و اسید سولفوریک نزدیک به هم بود اما در عین حال تفاوت معنی داری با تیمار شاهد داشت. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص گردید خراش دهی مناسب ترین روش غلبه بر خواب بذر گیاه دم گاوی است.
کلیدواژگان: خواب بذر، جوانه زنی، خراش دهی، دم گاوی، Simrnovia iranica، کاشان -
صفحه 411گیاه کور بومی حوزه مدیترانه است و به خوبی به محیط های نامساعد،خشک و نیمه خشک و شدت های بالای تابش سازگار شده است. این گونه دائمی خاردار و خزان کننده گزینه مناسبی برای احیاء موفقیت آمیز در محیط های خشک، نیمه خشک و شور به شمار می آید اما علیرقم تولید بذر قابل توجه، از فراوانی نسبی کمی برخوردار است. برای بررسی تاثیر تنش خشکی و شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه کور، دو آزمون جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه بخش مدیریت مناطق بیابانی دانشکده کشاورزی شیراز اجرا گردید. تیمارهای شوری و خشکی شامل پتانسیل های صفر،25/-، 50/-، 75/-، 1- و 25/1- مگا پاسکال بود. تیمارهای شوری با استفاده از نمک کلرورسدیم و تیمارهای خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول6000 در دمای oC25 تهیه شدند. تنش شوری و خشکی صفات درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی، طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه را به طرز بسیار معنی داری کاهش داد اما بیشترین کاهش به ترتیب مربوط به صفت درصد جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه بود. گیاه کور به تنش شوری بیش از تنش خشکی حساس بود.
کلیدواژگان: کور(Capparis spinosa L، )، جوانه زنی، تنش شوری، تنش خشکی -
صفحه 421استفاده از گونه های بومی و اصلاحی یکی از روش های اصلی برای احیا و اصلاح مراتع است، اما در عین حال باید توجه داشت از گونه هایی در پروژه های توسعه پوشش گیاهی استفاده شود که با یکدیگر سازگاری داشته باشند. گونه آویشن شیرازی (Zataria multiflora) از جمله گیاهانی است که به لحاظ داشتن ترکیبات شیمیایی مختلف می تواند از ویژگی آللوپاتیک برخوردار باشد. بر همین اساس، با توجه به غالبیت این گیاه در مرتع خلیل بیگ ارسنجان و پوشش مناسب گونه هایStipa arabica و Cymbopogon olivieri در مناطق مجاور این مرتع که مورد استفاده دام قرار می گیرند تصمیم بر آن شد تا امکان استفاده از گونه های مذکور برای توسعه پوشش در مرتع خلیل بیگ مورد تحقیق قرار گیرد. بدین منظور، تحقیقی با استفاده از خاک رویشگاه آویشن شیرازی و در محیط گلخانه انجام شد. بخش های هوایی و زیرزمینی گیاه مذکور جمع آوری شده و عصاره هایی با غلظت های 25، 50، 75 و 100 درصد اندام هوایی و 50 و 100 درصد اندام زیرزمینی تهیه شد. همچنین تیماری به عنوان شاهد (آب مقطر) نیز در نظر گرفته شد. بذر گونه های S. arabica و C. olivieri در گلدان های حاوی خاک رویشگاه آویشن (6 تکرار برای هر تیمار) کشت شدند و با استفاده از تیمارهای بالا در طول دوره تحقیق مورد آبیاری قرار گرفتند. تحقیق 5 هفته به طول انجامید و در طول تحقیق، سبز شدن بذور و ظهور نهال ها به صورت روزانه ثبت شد. در پایان آزمایش ویژگی های درصد سبز شدن، طول ساقه، طول ریشه، وزن تر ساقه، وزن تر ریشه، وزن خشک ساقه و وزن خشک ریشه دو گونه مورد مطالعه تحت تاثیر غلظت های مختلف عصاره آویشن شیرازی با استفاده از تجزیه واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از آزمون دانکن برای مقایسه میانگین ها استفاده شد. نتایج به دست آمده مبین معنی دار بودن اثر بازدارندگی مواد موجود در آویشن شیرازی بر ویژگی های مورد مطالعه و تاثیرپذیری کمتر گونه S. arabica در مقایسه با C. olivieri بود.
کلیدواژگان: آللوپاتی، Zataria multiflora، Stipa arabica، Cymbopogon olivieri، ظهور نهال - اقتصادی و اجتماعی
-
صفحه 436پارک ملی کویر با مساحتی بالغ بر 420000 هکتار از مهم ترین مراتع خشک و نیمه خشک ایران و در 50 کیلومتری جنوب شرقی تهران واقع شده است. با توجه به تعارض مرتع داران بومی در مناطق حفاظت شده، این تحقیق در قالب تفکر استفاده چند منظوره از مراتع با برآورد ارزش اقتصادی گردشگری منطقه صورت پذیرفته است. در این تحقیق برای محاسبه ارزش گردشگری پارک ملی کویر از روش هزینه سفر استفاده شده است. به منظور جمع آوری داده های مربوط به هزینه سفر و استخراج مولفه های ضروری این روش از پرسشنامه های بسته استفاده شده است. ابتدا نواحی اطراف پارک بر اساس تحلیل آماری هزینه سفر و مبادی سفر مربوطه به 5 ناحیه متحدالمرکز تقسیم شدند. سپس تابع تقاضای مراجعه کنندگان براساس تعداد مراجعه کننده از هر زیرناحیه به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت ساکن و متوسط هزینه مسافرت برآورد شده است. با استفاده از تابع تقاضای مراجعه کنندگان و در نظر گرفتن ورودیه ای فرضی، تعداد بازدیدکنندگان مورد انتظار برای ورودیه های مختلف از 5000 تا 170000 ریال برآورد شده است. سپس تابع تقاضای جدیدی برمبنای مبالغ ورودیه های فرضی و تعداد بازدیدکننده مورد انتظار برای آخر هفته هم برای کل بازدیدکنندگان و هم تنها برای بازدیدکنندگان تهران تشکیل شده است. ارزش اقتصادی پارک از محاسبه انتگرال توابع تقاضای مذکور محاسبه شده که به ترتیب معادل 23668000 ریال و 31808500 ریال برای کل بازدیدکنندگان و برای بازدیدکنندگان از تهران است. این مقادیر حدود 12.5 ریال و 16.6 ریال در هکتار در سال است. این روش در عین سادگی به خوبی معیاری کمی از ارزش اراضی طبیعی ارائه می دهد. همچنین نسبت به استفاده از روش تمایل به پرداخت و هزینه فرصت برای ارزشیابی اقتصادی عواید مراتع طبیعی توصیه می شود.
کلیدواژگان: ارزش اقتصادی، هزینه سفر، گردشگری، پارک ملی کویر - هیدرولوژی مرتع
-
صفحه 449مدیریت صحیح منابع آب و خاک یک حوزه آبخیز مستلزم شناخت توان تولیدی بخش های مختلف آن در فرایند تولید روان آب و رسوب می باشد. در این پژوهش به منظور بررسی میزان روان آب و رسوب در سازندهای مختلف کواترنر، منطقه سرچاه عماری بیرجند با مساحت 14503 هکتار انتخاب گردید. از تلفیق نقشه شیب و نقشه زمین شناسی منطقه، واحد های کاری مشتمل بر مناطق مسطح با سازندهای مختلف کواترنر تهیه شدند. سپس در هر یک از واحدهای کاری مبادرت به اندازه گیری میزان روان آب و رسوب تولیدی طی انجام شبیه سازی باران در سه پلات 0625/0 متر مربعی و در سه تکرار شده، در نهایت نتایج حاصل از باران مصنوعی به شدت 3 میلی متر در دقیقه و به مدت 14 دقیقه در رابطه با مقدار روان آب، رسوب و غلظت رسوب در سازندهای مختلف، با استفاده از آنالیز واریانس مورد مقایسه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که اختلاف بین سازندهای مختلف کواترنر از نظر میزان روان آب، حجم رسوب و غلظت رسوب به ترتیب با سطوح 043/0، 000/0 و 009/0 معنی دار بوده است. نتایج به دست آمده همچنین موید تولید بیش ترین مقدار روان آب توسط آبرفت های سخت نشده و حداکثر تولید و غلظت رسوب توسط پهنه های نمکی بوده است.
کلیدواژگان: سازندهای کواترنر، فرسایش پذیری، باران ساز، روان آب، تولید رسوب، مراتع بیرجند -
صفحه 1
-
Page 314Kopeh-Kari is the most common method for improving mountainous rangelands in Iran. The environmental constraints, such as air dryness, high and low temperatures, wind, low soil fertility, and animal grazing can lead to high mortality of seedlings, which have been established in the Kopeh-kari small basins. Therefore, we investigated the possibility of seeding under the canopy of rangeland shrubs. Seeds of Bromus kopetdaghensis (a perennial forage grass) were sown in open areas (kopeh-kari) or under the canopy of three rangeland shrubs, i.e. Astragalus mesedensis Bunge, Acantholimon sp and Artemisia khorasanica Podl. Results indicated higher soil moisture, nutrients and organic carbon, which were coincident with the improved establishment of Bromus seedling, under the shrub canopies as compared with the open areas. However, the facilitation effect was dependent on the shrub growth form, the time of measurement, and the type of environmental factors. Lower competition for light, higher accumulation of litter and organic matter, and probably capability for fixing the atmospheric nitrogen, enhanced the facilitation effect of Astragalus on the establishment of Bromus seedlings under its canopy. On the other hand, lower light intensity and soil fertility caused to lower facilitation capabilities for Acantholimon and Artemisia, respectively. In conclusion, our results show the method of range seeding under the shrub canopies as potentially successful for improving the mountainous rangelands. However, this method is to be tested under the contrasting conditions, for knowing its strength and weakness as compared with the other restoration methods.
-
Page 329The aim of this research was to study the direct gradient analysis of plant and environmental factors in ecological groups in Zirkouh rangelands of Qaen. Field sampling was performed within five ecological groups which were identified in previous studies in Zirkouh rangelands. In each ecological group, sampling was done based on random–systematic method. Four transects each one with a length of 150 m were established in each ecological group. Soil, topography and climatic factors were recorded in each ecological group. Therefore, twelve environmental parameters included soil texture, electrical conductivity, pH, lime, organic matter, soil moisture content, soil saturation percentage, elevation, slope, aspect, annual mean precipitation and annual mean temperature. Redundancy Analysis (RDA) was used to examine the relationships between plant species and environmental factors. RDA axis 1 showed significant correlation with clay, sand, pH, organic matter, soil saturation percentage, lime and slope, while RDA axis 2 showed significant correlation only with silt. These gradients were related closely to the first two axes, and accounted for 96% of the species – environment relationships in the ecological groups in Zirkouh rangelands of Qaen.
-
Page 344Nowadays, range managers have more tendency than past to apply ecological considerations to analyze of complex systems like rangeland. Reorganization of relationship between diversity and richness with range condition, which justifies range health, is one of the remarkable controversies to determine of range condition. In this research, which have done on upland rangeland in order to investigation of relevance between range condition and species richness and diversity, four ranges sites (three sites are closed in different times and one site is open area) were selected and their conditions have also monitored based on range value’s method. Species diversity and richness data was determined by index in any types and then it was analysed in PAST software. Duncan method was chosen to compare of between types and data analysis is done by SPSS software. Studies results showed that diversity has decreased in poor or good to excellent conditions in types, and it has only increased in intermediate condition under moderate grazing. According to result of done calculation diversity and richness in vegetation types, type Bromus – Trifolium has maximum range of species diversity and richness. Species diversity and richness has also showed a significant relationship with range condition in difference types of ranges. Range condition has the best situation in 25-years closed of Tak and the worst situation in free Tak area.
-
Page 357Natural resources management, specially rangeland, need to increase scientific capability and use of the useful techniques and methods for range evaluation. One of this, evaluating vegetation using remote sensing, which photographic methods is its component. In this research, the possibility use of the digital photographic and image analyses technology to estimate vegetation and comparing with visual estimation in two types of the grassland and shrubland was investigated. After selection the study area, in each region, according vegetation characteristic, and sampling was conducted in 1 and 2 M2 quadrats. In Taleghan, indicatoring of the grassland type, and Zarand, indicatoring of the shrubland type, was used 1 and M 2 quadrat in arrangement and in each of this areas, 30 quadrat was used. Then in each quadrat four factor canopy cover, bare land, gravel and litter was estimated. The photoes was edited in Adobe Photoshop (7.0 ME) software and was delivered in Ilwis (3.0 Beta) to estimating the mentioned factors. The results have shown that there is a significant difference between digital photographic and visual estimation methods.
-
Page 370Presenting a new spatial model for suitability of gum tragacanth exploitation was the aim in this study. After preparing basic information including topographical 1:50000 maps, aerial photos, vegetation types, as well as local exploiter’s comments, useful criteria were determined. To estimate the gum yield per cover area, 100 m 2 circle quadrate was used in different types, totally. Total yield for the studied site was estimated exceeding 18000 kg that should be exploited in a rest-rotational system during 5 years. Gum-productive Astragalus species form the average of 3% of vegetation cover. Using GIS, maps of land form (slope, aspect and elevation from sea level) were absorbed from Digital Elevation Model. Then the specified classification conducted to gain the land form submodels. The map of distance from village prepared using buffer option and the gum yield submodel created by applying the type yield categories on vegetation types map. The least value identified for the final land units in integrated map of suitability model. In these processes, the submodels aspect (4 classes), hypsometry (2 classes), slope (2 classes), distance from village (3 classes) and gum yield (3 classes) were crossed to gain the final model. Comparison of submodel's maps implied that the aspect submodel affected the most various categorization because of its important ecological role in mountainous ecosystems.Emong the submodels, the distance from village was the most effective one in categorization so that about 53% of the study area identified as S3 from the view of this criterion. The traditional exploitation and camping with family near the village is the reason for this phenomenon. Eventually, 3%, 15%, 27%, 55%, of the study area were determined as S1, S2, S3 and non-suitable for gum exploitation, respectively.
-
Page 385
The study was conducted in Sarchah Ammary region which is located in Birjand city, south Khorasan Province. Determination of range suitability, is determining those lands, which are suitable for grazing, under several scenarios. Indeed our want to determine where grazing in these lands is prior to other land uses, resource values, and socio- economic values. In this study for surveying of camel grazing suitability, three sub models including: water model, erosion sensibility, and production model were created. The sum of sub models forms the final model. FAO model (1991) was used in geographical information system (GIS) environment in this study. According to the results 64/4% of area was marginally suitable (S3), and 35/6% was classified as non suitable (N) for grazing. Extensive erosion low availability of forage were the most declining factors for grazing suitability in the region.
-
Comparing effect of different dormancy breaking treatments on germination of Smirnovia iranica seedsPage 402Smirnovia iranica is an adaptable plant with desert environments. This species grows on sand dunes and is valuable in view point of forage production, soil conservation and herbal remedy. Since, seed germination of S. iranica is low, therefore the current research was performed to test different dormancy breaking treatments effect on seed germination of S. iranica. The studied treatments were H2SO4 (98%), KNO3 (%0.2) and scarification. To compare the results, distilled water was considered as control treatment. A Completely Randomized Design (CRD) with 4 treatments and 5 replications was made. To analyze the data, ANOVA was used. Duncan test was applied to compare the means. Results showed that there were significant differences between treatments. The highest germination percentage and velocity of germination was related to scarification while the lowest one was related to distilled water. KNO3 was positioned between scarification and H2SO4.
-
Page 411Caper is a native to the Mediterranean basin and adaptable plant to arid and semi-arid area and which is also used for restoration in these zones. Caper produced a lot of seed but have poor germination, Limited soil moisture and salinity influences germination and seedling growth. Therefore effects of drought and salinity on germination were studied. Experiment was conducted in Agriculture College of Shiraz University in 2007. Experimental design was a randomized complete arrangement in four replications in which salinity and drought treatments at six levels(0 -0.25, -0.5, -0.75, -1, -1.25 MP of NaCl and PEG at 25c), the result showed that drought and salinity had a significant effects on germination percentage, germination rate, shoot and root length, vigor index and seedling dry weight. Germination percentage and Seedling dry weight decreased more than others. Caper had sensitive higher to salinity than drought.
-
Page 421Using native plant species is a main method in reclamation projects of rangelands but it is important to consider interaction effects of two or more species when they are planting with together. Zataria multiflora, due to having chemical properties, may contain allelochemical components. In this research, allelopathic effects of mentioned species was tested on Stipa arabica and Cymbopogon olivieri seed emergence and seedling properties. For this purpose, a greenhouse experiment was performed using Zataria multiflora habitat soil. After cutting aerial and underground parts of this plant, extracts with concentrations of 25, 50, 75 and 100 percent for aerial parts and 50 and 100 percent for substrate parts were prepared. Also a control treatment (distilled water) was used, too. The seeds of Stipa arabica and Cymbopogon olivieri were planted in pots containing Zataria multiflora habitat soil in 6 replication for each treatment. Pots were watered using mentioned 7 treatments during the research. Emerged seedlings were counted and recorded daily. At the end of the experiment, some seedling properties such as stem and root length, stem and root dried and wet weight were measured. Data were analyzed using ANOVA. Duncan test was made to compare the means. Results showed that Zataria multiflora have had inhibitory effect on understudy properties (P≤ 0.01). Totally, it was cleared that Stipa arabica was affected less than Cymbopogon olivieri under allelopathic effects of Zataria multiflora.
-
Page 436Kavir National Park, 420000 ha of Iran arid and semi-arid Rangelands, located 50 Km far from south of Tehran. According to Conflicting concepts of traditional animal husbandry in protected area, this study has been done to determine economic benefit of tourism in the framework of multiple-use of Rangelands. Travel-Cost Method (TCM) has been applied to estimate the economic benefit of the park area. Closed-answer Questionnaires has been used to collect TC data and to extract TCM essential components. First of all, the surrounding region of the park has been classified into 5 concentric sub-regions, according to travel costs statistical analysis and related travel departures. Then the visitor’s demand function has been estimated, using average travel costs against number of the visitors per 100 thousands of residents from the sub-region. Using the demand function and establishing an assumed entrance fee, number of expected visitors has been estimated in the fees, started from 5000 Rial up to 170000 Rial. Then, new demand functions established on the basis of the assumed entrance fees against the expected number of visitors on weekends, both for all visitors and the visitors just from Tehran. Economic value has been estimated by calculating integral of the later demand functions, is about 23668000 Rial and 31808500 Rial for the all visitors and the visitors from Tehran, respectively. These are about 12.5 and 16.6 Rial per ha per year respectively. The method is very simple while it presents a quantitative index to valuate economic benefits, from natural land. Also, it is recommended to employ “Willingness to Pay” and "Opportunity Cost” Method to valuate economic benefits of natural Rangelands.
-
Page 449Proper management of water and soil resources in a watershed necessitates recognizing the potential of different parts in runoff and sediment production. Towards this attempt, Sarchah Ammary rangeland with an area of 14503 ha was selected to quantify the rate of runoff generation and sediment yield from different quaternary formations. Slope and geology maps were intersected, at first, in order to prepare work units. The experiments runs were then taken place by using rainfall simulator through falling rainfalls with the intensity of 3 mm.min-1 and 14 min duration on three 0.0625 m2 plots with three replicates. The amounts of runoff, sediment and sediment concentration from each treatment were consequently compared using ANOVA. The analysis of results verified the differences among study variables of runoff, sediment and sediment concentration with respective significant level of 0.043, 0.000 and 0.009. The results also approved the maximum potential of unconsolidated alluvial fans and saline flats in runoff generation and sediment concentration, respectively.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.