فهرست مطالب

فصلنامه دامپزشکی ایران
سال پنجم شماره 25 (زمستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/12/15
  • تعداد عناوین: 10
|
  • مجتبی بنیادیان، تقی زهرایی صالحی، حسن ممتاز، امیر حسن پور صفحه 5

    هدف از این مطالعه ارزیابی کیفیت بهداشتی و جداسازی سویه های O157 اشریشیا کلی و شناسایی ژنهای حدت آنها بود، بر همین اساس تعداد 250 نمونه به تفکیک 125 نمونه گوشت چرخ شده و 125 نمونه همبرگر به صورت تصادفی از فروشگاه های سطح شهرستان شهرکرد اخذ گردید. جهت بررسی کیفیت بهداشتی این محصولات پس از تهیه رقت و کشت در محیط مکانکی و گرمخانهگذاری، تعداد باکتری های کلی فرم مورد شمارش قرار گرفتند. برروی نمونه ها علاوه بر شمارش کلی فرم ها، آزمون های دیگری جهت بازیابی باکتری اشریشیا کلی صورت گرفت. همچنین برروی کلنی های جدا شده آزمون های سرولوژی برای تشخیص سروتیپ O157 این باکتری انجام شد. جهت شناسایی ژن های حدت سویه های O157 آزمون PCR بر روی جدایه ها انجام شد.
    نتایج این مطالعه نشانگر این بود که میانگین تعداد کلی فرم در نمونه های گوشت چرخ شده CFU/g 103×7/1 و در نمونه های همبرگر CFU/g 102×7/5 میباشد که از نظر آماری اختلاف مشاهده شده، بین تعداد کلی فرم در دو نوع محصول معنی دار بود (P<0.05).
    همچنین نتایج آزمون های میکروبی نشانگر این بود که میزان آلودگی گوشت های چرخ شده و همبرگر به باکتری اشریشیا کلی O157 2/3% میباشد. اما آزمون های سرمی وجود سروتیپ O157:H7 را تایید نکرد. همچنین نتایج آزمون PCR نشان داد که سه جدایه (7/37%) واجد ژن های VT2 و eae می باشند که دو جدایه از گوشت های چرخ شده و یک جدایه از همبرگر جدا شده بودند ولی هیچ یک از جدایه ها واجد ژن های VT1 و hly نبودند.

    کلیدواژگان: اشریشیا کلی O157، گوشت چرخ شده، همبرگر، ژن های حدت
  • علی قلی رامین، محمد هاشمی اصل، سیامک عصری رضایی، احسان باطبی، سینا رامین صفحه 13
    رتیکولوپریتونیت یا پریکاردیت ضربه ای (TRP) از شایع ترین بیماری های دستگاه گوارش گاو می باشد. بیماری متعاقب نفوذ اجسام خارجی نوک تیز در دیواره نگاری ایجاد شده و پریتونیت چرکی موضعی را ایجاد می نماید. در این تحقیق مقادیر گلوکز، پروتئین، فیبرینوژن، بیلیروبین، اجسام ستونی (BHB)، کلسیم، فسفر، منیزیم،ALT، ALP و AST خون تعیین و ارتباط آنها در 19 راس گاو مبتلا به رتیکولوپریکاردیت و 10 راس گاو سالم در سال 1386 در ارومیه مطالعه گردید. میانگین غلظت گلوکز، کلسیم، منیزیم، فسفر و ALT در TRP به ترتیب 7/54، 1/9، 6/2، 3/3 و 7/32 میلی گرم در دسی لیتر بود که کمتر (P<0.01) از گاوهای سالم بود. بیشترین درصد کاهش در پارامترهای فوق متعلق به فسفر بود. میانگین غلظت پروتئین، فیبرینوژن، بیلیروبین، BHB، ALP و AST به ترتیب 01/11 گرم در دسی لیتر، 9/1192، 52/1 میلی گرم در دسی لیتر، 57/0 میلی مول در لیتر، 147 و 1/129 واحد در لیتر بود که بیشتر (P<0.01) از گاوهای سالم می باشد. بالاترین درصد افزایش به ترتیب برای فیبرینوژن، AST و بیلیروبین دیده شد. حداکثر غلظت پارامترها به استثناء کلسیم و فسفر در گاوهای بیمار بود و حداقل آنها در گاوهای سالم مشاهده گردید. نتایج آنالیز همبستگی در پریکاردیت ضربه ای گاو نشان می دهد که بیشترین ارتباطات بین گلوکز با کلسیم، منیزیم، AST و اجسام ستونی و سپس بین الکترولیت ها بود. در صورتی که در گاوهای سالم چنین ارتباط منسجمی مشاهده نمی گردد. لذا می توان گفت که یافته های بیوشیمیایی مانند گلوکز، الکترولیت ها و AST هماهنگ و مکمل با نتایج هماتولوژی می توانند ارزش تشخیصی در TRP داشته باشند.
    کلیدواژگان: رتیکولوپریکاردیت، گاو، تغییرات بیوشیمیائی و آنزیمی خون
  • ابراهیم رحیمی، حسن ممتاز، عباس دوستی، کاظم جزایری، روزبه محمودی صفحه 20

    این مطالعه با هدف بررسی فراوانی پاتوژن های غذازاد شامل اشریشیا کلی O157:H7 و لیستریا مونوسیتوژنز گوشت بوقلمون های ارائه شده به بازار مصرف شهرستان اصفهان انجام شد. در مجموع 240 نمونه گوشت بوقلمون از مرداد ماه 1385 لغایت اردیبهشت ماه 1386 جمع آوری و با استفاده از روش های باکتری شناسی به جستجوی این دو باکتری پرداخته شد. جهت تایید تشخیص اشریشیا کلی O157:H7 از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) استفاده شد. نتایج آزمون های کشت و بیوشیمیایی میزان آلودگی نمونه ها را به اشریشیا کلی، اشریشیا کلی O157:H7 و لیستریا مونوسیتوژنز به ترتیب 4/35 درصد (85 از 240)، 2/24 درصد (58 از 240) و 7/1 درصد (4 از 240) نشان داد. براساس آزمون PCR تنها 8/5 درصد (14 از 240) از نمونه های مورد مطالعه به عنوان نمونه های آلوده به اشریشیا کلی O157:H7 شناخته شدند. توزیع فصلی نشان داد که بالاترین میزان شیوع اشریشیا کلی O157:H7 در فصول پائیز و تابستان بوده است. با توجه به نتایج این تحقیق و نقش اشریشیا کلی به خصوص سروتیپ O157:H7 و لیستریا مونوسیتوژنز به عنوان عامل مهم عفونت های غذایی لزوم توجه ارائه روش های کنترل و پیشگیری جهت حذف این عوامل از گوشت ضروری به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: گوشت بوقلمون، اشریشیا کلی O157:H7، لیستریا مونوسیتوژنز، PCR، اصفهان
  • نعیم عرفانی مجد (آلبوغبیش)، رحمت الله فتاحیان دهکردی، یزدان مظاهری، رضا رنجبر صفحه 27

    بقای نسل حیوان بر پایه رشد تکاملی ارگان های تناسلی استوار است. در دام نر، بیضه علاوه بر پایه ریزی عملکرد طبیعی و تکامل ارگان های تولیدمثلی ضمیمه نر، تولید سلول های جنسی (اسپرم) را به عهده دارد. بنابراین توجه به روند تکامل و چگونگی شکل گیری این ارگان در طی دوره جنینی حائز اهمیت است. جهت تعیین سن ماکروسکوپی با استفاده از استریومیکروسکوپ و بررسی ساختار بافتی و زمان تشکیل بیضه اولیه در جنین بز، تعداد 36 جنین با CRL 20 تا 32 میلی متر از کشتارگاه جمع آوری شد و در محلول ثبوتی بوئن 10 درصد قرار داده شدند. پس از تهیه برش های بافتی به روش متداول، نمونه ها به وسیله هماتوکسیلین- ائوزین، اسید پریودیک شیف، وان گیسن و تری کروم ماسون رنگ آمیزی شدند. نتایج ماکروسکوپی نشان داد که زمان تمایز جنسی جنین بز درسن 6/38 روزگی و زمان تمایز جنسی میکروسکوپی جنین در سن 4/36 روزگی رخ می دهد.

    کلیدواژگان: تمایز جنسی، تکامل گناد، ماکروسکوپی، میکروسکوپی، جنین، بیضه، بز
  • بهمن مصلی نژاد، مسعود قربانپورنجف آبادی، رضا آویزه، ندا محمدیان صفحه 35

    هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان شیوع سرمی بروسلا کنیس در سرم سگ های روستایی شهرستان اهواز، در جنوب غرب ایران بود. در طی سال های 87-1385 به صورت تصادفی، از 116 قلاده سگ، نمونه سرم جمع آوری گردید. نمونه ها با استفاده از روش ایمونوکروماتوگرافی (Anigen Rapid B. canis Ab Test Kit، RB21-03) مورد آزمایش قرار گرفتند. سگ های مورد مطالعه به 2 گروه سنی (5-1 سال و بالای 5 سال) و بر اساس علائم بالینی مرتبط با بروسلوز (نظیر درماتیت اسکروتوم، دیسکواسپوندیلوز، لنفادنیت، سقط و ناباروری) نیز به 2 گروه دارای علائم و بدون علائم تقسیم شدند. میزان حضور آنتی بادی ضد بروسلا کنیس در این سگ ها 34/10 درصد (12 قلاده از 116 مورد) به دست آمد. شیوع سرمی بالاتری در سگ های بالای 5 سال (7/15 درصد؛ 8 تا از 51 مورد) در مقایسه با سگ های کمتر از 5 سال (15/6 درصد؛ 4 تا از 65 مورد) وجود داشت، اما تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود (P>0.05). میزان 12 درصد (9 قلاده از 75 مورد) از سگ های نر و 32/7 درصد (3 قلاده از 41 مورد) از سگ های ماده، آلوده بودند. میزان شیوع سرمی در نژاد مخلوط (88/9 درصد؛ 8 تا از 81 مورد)، ژرمن شفرد (71/10 درصد؛ 3 تا از 28 مورد) و دوبرمن پینچر (29/14 درصد؛ یکی از 7 مورد) بود. همچنین تفاوت معنی داری مابین جنس ها و نژادهای مختلف دیده نشد (P>0.05). تعداد 8 مورد از 23 قلاده سگ (78/34 درصد) که دارای علائم بالینی بودند و 4 تا از 93 موردی (3/4 درصد) که علائم بالینی نداشتند از نظر سرمی مثبت بودند که این تفاوت بین 2 گروه معنی دار بود (P<0.05). این مطالعه نشان داد که عفونت ناشی از بروسلا کنیس در میان جمعیت سگ های روستایی شهرستان اهواز وجود دارد.

    کلیدواژگان: بروسلا کنیس، سگ های روستایی، شیوع سرمی، اهواز، ایران
  • حسین هوشمند، سید رضا سیدمرتضایی، مینا آهنگرزاده صفحه 52

    این بررسی با هدف اندازه گیری بار آلودگی آب اعم از تعداد کل باکتری ها، تعداد کل ویبریوها و تعداد کلی فرم (به علت وارد شدن آلاینده های فاضلابی) مسیر آبرسانی از رودخانه تااستخرهای پرورش میگوی سفید غربی در منطقه چوئبده آبادان صورت گرفت. بدین منظور از اول اردیبهشت سال 1386 لغایت آبان همان سال به صورت دو هفته یکبار از دو ایستگاه رودخانه بهمنشیر، کانال های آبرسان و 6استخر در طول دوره پرورش جهت اندازه گیری پارامترهای باکتری شناسی (تعداد کل باکتری و ویبریو به روش Pour plate و تعداد کلی فرم (به روش MPN) و فیزیکی - شیمیایی آب، نمونه برداری صورت گرفت. نتایج حاصل از آنالیز 77 نمونه آزمایش شده نشان داد که دامنه تغییرات تعداد کل باکتری در ایستگاه های نمونه برداری شده از CFU/ml 103×21/0 تا 103×3/15 متغیر بود که اختلاف معنی داری در بین ایستگاه ها مشاهده نشد (p>0.05) میانگین تعداد کل ویبریو شمارش شده دراستخرهای پرورشی (CFU/ml 103×72/0) بیشتر از میانگین تعداد کل ویبریو شمارش شده در رودخانه بهمنشیر (CFU/ml 103×26/0) بود، که این اختلاف معنی دار نبوده (p>0.05) و احتمالا می تواند بعلت وجود باقیمانده غذایی و تلفات ناشی از میگوها باشد. در ماه های مختلف با افزایش شوری آب در تعداد ویبریو افزایش معنی داری مشاهده شد (p<0.05)، تعداد کلی فرم در رودخانه بهمنشیر به علت ورود فاضلاب ها، بیشتر از ایستگاه های دیگر بود.

    کلیدواژگان: تعداد کل باکتری، تعداد کل ویبریو، تعداد کلی فرم، بهمنشیر، آب، میگوی سفید غربی
  • مقالات کوتاه
  • یدالله اسدپور، محمدحسن بزرگمهری فرد، سیدعلی پوربخش، منصور بنانی، سعید چرخکار صفحه 59
    اخیرا اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال به عنوان گونه ای از باکتری که مرتبط با بیماری تنفسی، کاهش رشد، تلفات و کاهش تولید تخم مرغ است، توصیف می شود. در مطالعه حاضر، تعداد 220 سوآب نای (22 گله)، 90 سوآب تخمدان و مجاری تخم (15 گله) و 90 سوآب از پوسته تخم مرغ های بد شکل (15 گله) از 22 گله مادر گوشتی مربوط به 5 شرکت در استان گیلان جمع آوری شد. عفونت (ORT) در نمونه های سوآب نای 7 گله (81/31 درصد و یا از 220 نمونه سوآب نای 18/3 درصد) تشخیص داده شد. در این مطالعه در سوآب های تخمدان، مجاری تخم و پوسته تخم مرغ های بد شکل هیچ باکتری تشخیص داده نشد. با استفاده از پرایمر اختصاصی در واکنش زنجیره ای پلی مراز، قطعه 784 جفت باز ژن 16S rRNA تکثیر یافت. از 7 گله آلوده به اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال، 5 گله هم در کشت و هم در PCR مثبت بودند و 2 گله تنها بوسیله روش PCR شناسائی گردید. نتابج نشان داد که واکنش زنجیره پلی مراز روش مناسبی جهت تشخیص اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال می باشد.
    کلیدواژگان: اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال، مرغ مادر گوشتی، واکنش زنجیره ای پلی مراز، گیلان
  • زهره خاکی صفحه 64
    با مراجعه به کشتارگاه های اطراف تهران در روزهای مختلف، مثانه 250 راس گاو پس از کشتار برداشت شد. از این 250 راس گاو، 106 راس ماده و 144 راس نر بودند و 25 راس از آنها زیر یکسال و مابقی بالای یکسال سن داشتند. در صورت مشاهده سنگ در مثانه، سنگ ها را برداشته و جهت آنالیز شیمیایی به آزمایشگاه ارسال می گردید. همچنین از آزمون آماری t-Student جهت مقایسه ترکیبات شیمیایی سنگ های مثانه گاوهای نر و ماده استفاده شد.
    در 39 راس از دام ها سنگ مثانه مشاهده شد (6/15%) که یک مورد از آنها در میان 24 گوساله بود (4/0%) و 38 راس از 226 گاو بالغ نیز مبتلا به سنگ بودند. در جنس نر وقوع بیشتر سنگ مثانه مشاهده شد (6/13% در جنس نر و 2% در جنس ماده). آنالیز سنگ ها نشان داد که ترکیب اصلی سنگ مثانه در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه تهران کربنات کلسیم و آمونیوم می باشد و مقادیر کمی فسفات کلسیم نیز مشاهده گردید. اگزالات کلسیم، اسید اوریک و منیزیم نیز به میزان بسیار کم در برخی از سنگ ها مشاهده شد. اختلاف معنی داری مابین ترکیبات شیمیایی سنگ های مثانه دام های نر و ماده وجود نداشت.
    کلیدواژگان: سنگ مثانه، اورولیتیازیس، کلسیت، کربنات کلسیم، گاو، تهران
  • سهیلا کاظمی، سیدهادی منصوری، ابوتراب طباطبایی نایینی صفحه 69

    در این مطالعه به منظور بررسی روند تشکیل عروق جدید به دنبال بستن سرخرگ پاراکونال و شاخه فرعی آن، از دو روش تزریق ماده رنگی لاتکس و روش آنژیوگرافی از طریق ماده حاجب استفاده شد. در این بررسی 6 قلاده توله سگ نر دو ماهه از یک مادر مورد استفاده قرار گرفت. 2 قلاده به عنوان شاهد و 4 قلاده تحت عمل جراحی قرار گرفته شد. در روش تزریق ماده رنگی، شاخه فرعی بسته شده پاراکونال، پس از 45 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق، رشد رگ جدیدی را پائین تر از رگ بسته شده نشان داد. در روش استفاده از ماده حاجب، پس از بسته شدن تنه اصلی شاخه پاراکونال به مدت 45 روز، رشد شاخه های عروقی جدید و تشکیل عروق همدهانی شده، قابل توجه بود. نتایج به دست آمده در مقایسه با حیوانات شاهد، نشانگر تشکیل رگ جدید (آنژیوژنزیز) می باشد که اثر حفاظتی رشد عروق جانبی را طی دو پدیده آنژیوژنزیز و آرتریوژنزیز بر روی میوکارد دچار ایسکمی در حمایت از عضله قلبی را نشان می دهد.

    کلیدواژگان: قلب، عروق جانبی، آنژیوگرافی، سگ
  • گزارش علمی
  • افشین جعفری دهکردی، حسین نورانی صفحه 73

    در یک گاوداری صنعتی در حومه شهرکرد، بیماری مزمنی با علائم درگیری عمدتا دستگاه قلبی - عروقی و تنفسی در تعدادی از دام ها تظاهر پیدا کرده بود. در معاینات بالینی افزایش ضربان قلب، وقوع اسهال و درگیری دستگاه تنفس جلب توجه می کرد. تعداد 6 راس گاو شیری کالبدگشایی شدند که ضایعات ماکروسکوپی شامل خونریزی های نقطه ای روی اپی کارد قلب، بزرگ شدن کبد، افزایش تظاهر الگوی لوبولاسیون بافت کبد، ادم ریوی، سفت شدن منتشر ریه ها بود. در بررسی میکروسکوپی، دژنراسیون و نکروز سلول های عضلات قلب مشاهده گردید. همچنین خونریزی شدید و نفوذ متوسطی از سلول های آماسی به خصوص لنفوسیت ها در بین سلول های قلبی نکروز یافته دیده شد. ضایعات بافت کبد شامل تغییر چربی در ناحیه پری پورتال، آتروفی سلول های کبدی در ناحیه مرکز لوبولی و جایگزینی این سلول ها با گلبول های قرمز و بافت همبند بود. در بافت ریه پرخونی شدید، ادم آلوئولی شدید و هموسیدروفاژ مشاهده گردید. همچنین پنومونی بینابینی و ضخیم شدن دیواره آلوئول های ریوی در اثر نفوذ سلول های آماسی تک هسته ای و فیبروز، ضایعه غالب بود. در این گله بر اساس میزان موننزین استفاده شده در جیره (400 میلی گرم در روز) و مصرف طولانی مدت آن (310 روز)، نشانه های بالینی بیماری و یافته های آسیب شناسی، مشکل مسمومیت تحت حاد یا مزمن با موننزین تشخیص داده شد که با کاهش میزان این ماده مشکلات گله برطرف گردید.

    کلیدواژگان: موننزین، مسمومیت، شهرکرد، گاو شیری