ماهنامه گستره انرژی
پیاپی 13-14 (خرداد 1387)

در شرایط فعلی و با افزایش قیمت نفت و فرآورده های نفتی در بازارهای جهانی و موضوع تحریم های آمریکا و متحدین او علیه ایران چگونه می توان موانع و مشکلات را به فرصت تبدیل کرد. بدین منظور باید دید اولویت ها در این شرایط چیست؟ به زعم صاحب نظران نکاتی چند در این شرایط باید مورد توجه سیاستگذاران و مسئولان این صنعت قرار گیرد: اول آنکه، با توجه به اقتصادی شدن بسیاری از انرژی های تجدیدپذیر باید از صادرات صرف نفت خام، مگر در حد نیازهای برنامه ریزی شده جلوگیری به عمل آورد.
دوم، توجه به میادین مشترک نفت وگاز با کشورهای همسایه باید در اولویت قرار گیرد و سوم، لزوم سرمایه گذاری و اولویت دادن به تحقیق و توسعه در مراکز پژوهشی صنعت نفت و یاری گرفتن از مراکز پژوهشی دانشگاهی برای تولید فرآورده هایی با ارزش نفتی به عنوان سوخت از سوی مدیران این صنایع است. نکته قابل ذکر دیگر اینکه در شرایط فعلی کشور ما برای انجام پروژه های توسعه صنعت نفت وگاز نیازمند منابع مالی مانند سال های قبل، در صورت مدیریت صحیح منابع ارزی نیست.

در حال برگزاری سیزدهمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز و پالایش و پتروشیمی، وزیر و معاونین وزارت نفت و مدیران عامل شرکت های وابسته به نفت در مصاحبه های مطبوعاتی خود ضمن اشاره به عملکرد و دستاوردهای سال گذشته خود به بیان برنامه های سال جاری پرداختند.

از زبان سید محمود محدث، مدیر امور اکتشاف شرکت ملی نفت ایران 80 درصد عملیات اکتشاف نفت، داخلی است.

به گفته محمدی مقدم مدیرعامل شرکت اکتشاف نفت

به گفته مهندس حیدر بهمنی مدیرعامل شرکت ملی حفاری

به گفته مهندس اصغر رفیعی مدیر عامل شرکت حفاری شمال

علیرضا ضیغمی مدیرعامل شرکت نفت مناطق نفت خیز مرکزی خبرداد.

سبعلی کریمی مدیرعامل شرکت نفت و گاز اروندان خبر داد.

مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره، محمود زیرکچیان زاده اعلام کرد.

امروز درنگی باید که از دالان زمان به گذشته نگاه کنیم، 5 خرداد 87 یکصد سال تاریخ نفت را در این سرزمین پشت سر گذاشته ایم و اکنون ما هستیم که کوزه به دست در کنار دریا به تماشا ایستاده ایم، هیبت امواج و زیبایی کرانه آبی دریا ما را به وجود آورده است، اما چه سود که کشیدن بحر در کوزه ممکن نیست، ولی چاره چیست؟ جز لختی در ساحل آن آسودن و به قدر رفع تشنگی چشیدن؟ اکنون حکایت ماست که تشنه دانستن و سرک کشیدن به هزار توی این تاریخ صد ساله ایم، اما مرور یک قرن از کشف نفت و جریان آن در زندگی مان به این مجال کوتاه ممکن نیست، پس به قدر گنجایش همان کوزه از دریای ماجراهای این قصه صد ساله، توشه برداریم. پای صحبت خسرو معتضد نویسنده و مورخ معاصر نشسته ایم که با کلامی شیرین از آغاز این ره صدساله سخن گفته است.

خبرسازترین سوژه صنعت نفت ایران در نخستین ماه های کاری سال جاری، اعلام خبر تصمیم ایران مبنی بر کاهش تولید نفت به میزان 400 هزار تا یک میلیون بشکه در روز بود.

کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در پایان دهه اول هزاره سوم با فرصتها و چالش های گوناگونی روبه رو هستند. این سازمان هم اکنون با ورود عضو جدید و خروج یکی از اعضاء نیز مواجه است. این موضوع اگر محقق شود به تقویت ظرفیت تولید نفت اوپک منجر خواهد شد و مطمئنا این سازمان در صورت هماهنگی بیشتر اعضاء و افزایش تولید می تواند نقش مؤثرتری در بازار جهانی نفت ایفاء نماید.

هشدار مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در خصوص کمبود گاز در زمستان سال جاری سبب شده است طرح های توسعه تولید گاز طبیعی در بخش بالادستی به عنوان یکی از اصلی ترین اولویت های دولت قرار گیرد.

یکی از مهمترین مباحث روزهای پایانی مجلس هفتم را باید بحث بین وزارت نفت و برخی نمایندگان مجلس به خصوص اعضای کمیسیون اقتصادی بر سر موضوع واردات بنزین در سال 86 می باشد.

بیوسوخت ها در سراسر جهان توجه زیادی را به خود جلب کرده ا ند، یعنی زمانی که نگرانی های مربوط به امنیت ذخیره انرژی و تغییرات جوی مورد توجه سیاستگذاران قرار می گیرد.
بیوسوخت ها توسط بسیاری از افراد، تنها نوع ممکن جهت جایگزینی با سوخت های فسیلی در بخش حمل و نقل تلقی شده اند. اما علم اقتصاد بیوسوخت ها آسان و ساده نیست. برخلاف آن به استثنای موارد خاص (مثل تولید بیواتانول در مقیاس بالا در برزیل یا تولید بیودیزل از چربی های زائد) هزینه های تولید بیوسوخت ها به شکل چشمگیری بسیار بالاتر از هزینه های سوخت های فسیلی می باشند. در نتیجه، اقدامات کافی جهت ترویج آن ضروری است،اگرچه بیوسوخت ها در مقایسه با سوخت های فسیلی در حال حاضر از رقابت اقتصادی برخوردار نیستند، با این وجود توجه سیاستمداران و سرمایه گذاران خصوصی را به خود جلب کرده اند.

در قسمت اول این مقاله تحلیل جایگاه استراتژیک صنعت پتروشیمی در اقتصاد ملی کشور و ابعاد خود اتکایی صنعت پتروشیمی در قالب نگرش انفعالی با موضوعاتی همچون خوداتکایی بر مبنای مؤلفه های تولید، شاخص های اقتصادی تجاری خوداتکایی مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه دنبال این مطالب را پی می گیریم.

هشتمین همایش بین المللی صنعت پتروشیمی در ایران در روزهای پایانی اردیبهشت ماه در تهران به همت مدیریت توسعه و برنامه ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی برگزار شد. این همایش که پس از وقفه ای سه ساله در پی تحولات بازار انرژی جهان؛ افزایش هزینه خوراک مجتمع های پتروشیمی و مازاد ظرفیت تولید برخی مواد نسبت به تقاضا برپا شد، در پی آن بود که با ارزیابی این تحولات و بحران های پیش روی این صنعت دیدگاه های کارشناسان و صاحب نظران را جویا شود. برگزاری این همایش بدین لحاظ حائز اهمیت است که خاورمیانه و به ویژه حوزه خلیج فارس با توجه به مزیت خوراک گاز برای تولید محصولات پتروشیمی به مرکز اصلی تجارت و تولید مواد پتروشیمی در آینده، تبدیل خواهد شد.

مزیت نسبی ایران در برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز نقطه شروع مطلوبی برای پیشرو بودن صنعت پتروشیمی کشور است. با برنامه ریزی و اجرای دقیق آن می توان با استفاده از مزیت رقابت در بازار و تحقیق اهداف سند چشم انداز 20 ساله کشور دست یافت. در این راستا اقدامات مثبت سرمایه گذاری های عظیمی به خصوص در صنایع بالادستی پتروشیمی انجام شده است. اما صنایع پایین دستی به رغم دارا بودن مزیت های بیشتر نسبت به صنایع بالا دستی از جمله دارا بودن ارزش افزوده و اشتغال بیشتر چندان مورد توجه قرار نگرفته است و در نتیجه این صنایع در تحقق اهداف مورد نظر از جمله مزیت رقابت در بازارهای بین المللی خیلی موفق نبوده اند. هدف این مقاله بررسی موانع پیشروی توسعه زنجیره های انتهایی صنعت پتروشیمی کشور و ارائه راهکارهایی برای حل آن است.

برق مورد نظر در شبکه موجود نمی باشد، لطفا صرفه جویی کنید! بهتر است مسئولان وزارت نیرو برای پاسخ دادن به تماس های مکرر مردم در خصوص خاموشی های گسترده احتمالی در تابستان امسال، سامانه خودکاری را راه اندازی کنند که به مردم بگوید: برق مورد نظر در شبکه موجود نمی باشد، لطفا صرفه جویی کنید!

در حال حاضر حدود 15 درصد برق مورد نیاز کشور با ظرفیت 7 هزار مگاوات از طریق نیروگاه های برقابی تامین می شود. با بهره داری از نیروگاه های جدید، این ظرفیت به 12 هزار مگاوات افزایش خواهد یافت و در این صورت 30 درصد از برق کشورمان می تواند با ظرفیت نیروگاه های برقابی تامین شود. این صنعت با بهره گیری از نیروی متخصص و کارآمد و سرمایه گذاری های مناسب توانسته است در زمینه کسب دانش و فن آوری نیز قدم های مؤثری بردارد، اما هنوز در این زمینه با کشورهای طراز اول جهان فاصله داریم. به این منظور دومین کنفرانس ملی سد و نیروگاه های برقابی کشور در اردیبهشت ماه سال جاری در تهران توسط شرکت توسعه آب و نیروی ایران برگزار شد، میزگردی در خصوص مسائل و مشکلات شرکت های پیمانکار، مشاور و ارتباط آنها با کارفرما ترتیب داده شد.

با روند فعلی افزایش قیمت حامل های انرژی به خصوص نفت خام، کاربرد انرژی های تجدیدپذیر برای تولید برق در حال اقتصادی شدن است اگر چه به تحقیق و پژوهش همچنان نیازمند است. در این پژوهش مقایسه اقتصادی نیروگاه های هسته ای و فسیلی و به عنوان مطالعه موردی نیروگاه شهید رجایی قزوین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است که در ادامه از نظر خوانندگان خواهد گذشت.

بی شک لازمه موفقیت در هر کاری، داشتن تجهیزات و ابزار لازم برای انجام آن می باشد. در مدیریت انرژی مدیران برای اداره صحیح امور، گرفتن تصمیمات درست و برنامه ریزی های مناسب و کار آمد، نیازمند داشتن اطلاعات کافی، مهارت ها و علوم مدیریتی روز هستند. در این خصوص ماهنامه تخصصی گستره انرژی که بسیاری از مدیران، کارشناسان مخاطبان آن هستند، تصمیم دارد که برخی از مفاهیم کاربردی مدیریت که به صورت عمومی مورد استفاده قرار می گیرد را به طور مختصر و کاربردی مورد بحث قرار دهد. امید است بتوانیم این سلسله بحث ها را در آینده در قالب چند مجموعه منتشر و در اختیار شما قرار دهیم.