فهرست مطالب

حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی - سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1396)

نشریه حفاظت و بهره برداری از منابع طبیعی
سال ششم شماره 1 (بهار و تابستان 1396)

  • تاریخ انتشار: 1396/06/30
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محسن حسینعلی زاده *، حسن احمدی، سادات فیض نیا، فیروزه ریواز صفحات 1-14
    نمونه برداری فرایندی است که هدف های متعدد از جمله پیش گویی در زمان یا مکان های بدون مشاهده را به دنبال دارد. بنابراین با توجه به محدودیت های مالی، زمانی و منابع در دسترس، راهبرد نمونه برداری موثر، یکی از مسائل هر متخصص در منابع طبیعی و کشاورزی به شمار می رود. از این رو همواره متخصصان در جستجوی تکنیک های بهینه نمونه برداری هستند. روش ابرمکعب لاتین یک روش نمونه برداری تصادفی طبقه بندی است که در آن نمونه ی موردنظر از توزیع چندمتغیره ی کمیت های موردمطالعه استخراج می شود. در این شیوه، یک پوشش کامل از دامنه ی تغییرات هر یک از متغیرها بر اساس طبقه بندی حداکثری توزیع های حاشیه ای حاصل می شود. ضرورت این روش در منابع طبیعی و مباحث مربوطه، در نظر گرفتن مقادیر حدی در نقشه ها یا متغیرهای ورودی است که در نمونه برداری های مرسوم این مقادیر بنا به دلایلی در نظر گرفته نمی شود. در این تحقیق، این روش به عنوان یک راهبرد نمونه برداری با در نظر گرفتن داده های کمکی موجود (شیب های طولی و عرضی) در برآورد فرسایش پذیری خاک در زیرحوضه های زوجی کچیک استان گلستان مورد بحث قرار می گیرد. در واقع، موقعیت نمونه ها به گونه ای انتخاب می شوند که توزیع حاشیه ای متغیرها از حداکثر لایه بندی برخوردار باشند. در این راستا، نحوه ی اجرای این روش با تعداد نمونه ی معلوم و یکسان 60 عدد (تعیین شده مبتنی بر یک روش دنباله ای) در هریک از زیرحوضه های با شکل های متفاوت، اما مساحت تقریبا مساوی، در محیط نرم افزار R با استفاده از بسته تخصصی lhs ارائه می شود. نتایج نشان داد که متوسط فاصله ی نمونه ها در زیرحوضه ی شاهد و نمونه به ترتیب برابر 639 و 693 متر بوده که دارای اختلاف 54 متری نسبت به هم هستند.
    کلیدواژگان: روش نمونه برداری ابرمکعب لاتین، فرسایش پذیری خاک، زیرحوضه های زوجی کچیک، نرم افزار R
  • سمیرا ساسانی فر *، منوچهر نمیرانیان صفحات 15-26
    این تحقیق به منظور ارزیابی کارایی و صحت داده های اندازه گیری ارتفاع توسط دستگاه اندازه گیری فاصله و آزیموت در در یک توده ون واقع در بخش چلیر جنگل آموزشی پژوهشی خیرود انجام شد. در این مطالعه، ارتفاع کل 155 اصله درخت و ارتفاع تنه بدون شاخه 199 اصله درخت هم با شیب سنج سونتو و هم با دستگاه اندازه گیری فاصله و آزیموت اندازه گیری و محاسبه های لازم جهت بدست آوردن ارتفاع کل درخت و ارتفاع ساقه بدون شاخه بر روی داده های خام شیب سنج سونتو، انجام شد. ارتفاع های بدست آمده از طریق شیب سنج سونتو و دستگاه اندازه گیری فاصله و آزیموت وارد محیط SPSS شده و برای مقایسه میانیگن داده های دو گروه از آزمون جفتیt استفاده شد. مقدار سطح معنی داری حاصل از آزمون در مقایسه میانگین های ارتفاع کل درخت حاصل از اندازه گیری توسط دو دستگاه، صفر و سطح معنی داری حاصل از مقایسه ارتفاع ساقه بدون شاخه 026/0 بدست آمد. بنابراین میانگین های ارتفاع کل درخت حاصل از اندازه گیری توسط دو دستگاه هم در سطح پنج درصد و هم در سطح یک درصد معنی دار و میانگین ارتفاع ساقه بدون شاخه درختان از یکدیگر در سطح پنج درصد معنی دار است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کارآیی دستگاه اندازه گیری فاصله و آزیموت در زمانی که درختان دارای برگ هستند، کاهش می یابد. چنانچه عامل برگ و سایر موانع دیدروی دقیق حذف شوند و این دستگاه در فصل بدون برگ درختان مورد استفاده قرار گیرد، کارآیی دستگاه افزایش خواهد یافت.
    کلیدواژگان: شیب سنج سونتو، دستگاه اندازه گیری فاصله و آزیموت، آزمون جفتی t
  • علی اصغر تاتاری *، احسان شکاریان، منصور غفاری، ایمان اکبرپور صفحات 27-37
    گروه جدیدی از پلیمرهای سنتز شده، رسانای جریان الکتریسیته هستند و پلیمرهای رسانا نامیده می شوند. از مهمترین پلیمرهای رسانا می توان به پلی آنیلین و پلی پیرول اشاره نمود. پلی آنیلین یکی از بیشترین پلیمر های رسانای استفاده شده در ساخت کامپوزیت کاغذ-پلیمر رسانا است که به علت هزینه کم و دسترسی آسان مواد اولیه، سنتز آسان، پایداری محیط زیستی خوب و رسانایی الکتریکی قابل کنترل مورد توجه بوده است. کاغذهای رسانا با استفاده از پلیمریزاسیون پلی پیرول و پلی آنیلین بر روی کاغذ با استفاده از یک عامل اکسید کننده تولید می شوند. اهداف گسترده ای برای کاربرد کاغذهایی با ویژگی الکتریکی وجود دارد. نمونه هایی از این کاربرد ها عبارتند از: عایق برای مدارهای یکپارچه در دستگاه های الکترونیکی، عایق برای سیم رادیویی، عایق برای کابل برق و ترانسفورماتور برق، کاغذ دی الکتریک برای کاربرد در خازن، صنایع الکترونیک و تجهیزات نوری، باتری های قابل شارژ، تجهیزات ذخیره انرژی. در این مقاله پس از بررسی پلیمرهای رسانا، به روش های مختلف تهیه و کاربردهای کاغذهای رسانا پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: کاغذ رسانا، پلی آنیلین، پلی پیرول، عامل اکسید کننده
  • سمیه زنگی آبادی *، فرزین ناصری، علی احمدی مقدم صفحات 39-49
    امروزه استفاده از داده های ماهواره ای به علت قابلیت های منحصر بفرد آن در ارزیابی وضعیت پوشش گیاهی و همچنین تهیه نقشه جنگل ها و اراضی مختلف از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این تحقیق به منظور بررسی تیپ های پوشش گیاهی ذخیره گاه جنگلی ارس گلوچار واقع در شهرستان رابر در جنوب استان کرمان، با استفاده از داده های ماهواره IRS-P6، LISS III صورت گرفت. پس از تهیه داده های ماهواره ای، تمامی باندها از لحاظ خطای رادیومتری و هندسی کنترل شد و هیچ گونه خطای رادیومتری مشاهده نگردید. تصحیحات هندسی با 18 نقطه کنترل زمینی با استفاده از مدل ارتفاعی رقومی با دقت 35/0RMSE= پیکسل انجام شد. نقشه واقعیت زمینی از طریق نمونه برداری 17 درصد از کل منطقه تهیه گردید. از این نقشه به منظور ارزیابی صحت نقشه طبقه بندی شده استفاده شد. طبقه بندی با استفاده از باندهای اصلی و مصنوعی در 7 طبقه و به شیوه نظارت شده با استفاده از دو طبقه بندی کننده حداکثر شباهت و حداقل فاصله از میانگین در جداسازی تیپ های پوشش گیاهی انجام شد. بر اساس نتایج این تحقیق داده های حاصل از هر دو طبقه بندی کننده نسبتا مناسب است؛ بالاترین صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 38/63 و 6174/0 با طبقه بندی کننده حداکثر شباهت بدست آمد. در نتیجه استفاده از داده های سنجنده LISS III در مطالعات ساختار جنگل مناسب می باشد.
    کلیدواژگان: داده های ماهواره ای، LISS III، تیپ های پوشش گیاهی، ذخیره گاه جنگلی ارس
  • منیژه طالبی *، باریس مجنونیان، احسان عبدی، محمدرضی الهیان صفحات 51-61
    جاده های جنگلی از ضروری‏ترین زیرساخت‏ها در مدیریت واحد‏های جنگلی محسوب می‏شوند. از طرفی برنامه ریزی نامناسب جاده های جنگلی موجب آسیب‏های محیط‏زیستی در اکوسیستم‏های جنگلی می‏شوند. یکی از این اثرات فرسایش، تولید رسوب و آلودگی منابع آبی جنگل‏ها می باشد. لذا مدیریت جاده های جنگلی باید به گونه‏ای باشد که علاوه بر تحقق اهداف جنگلداری، آسیب‏های محیط‏زیستی مانند فرسایش و تولید رسوب ناشی از ساخت جاده حداقل گردد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی وضعیت زهکشی شبکه جاده در حوزه کلیبر‏چای منطقه ارسباران، برای ارائه راه‏کارهای عملی تعمیر و نگهداری به منظور کاهش آسیب‏های وارده به جنگل می‏باشد. به این منظور ابتدا تعداد 131 نمونه انتخاب و در هر نمونه داده های جوی‏کناری و الگوی جاده برداشت، بررسی و در نرم‏افزار ArcGIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. آبروها و پل‏های موجود در طول جاده نیز بررسی شدند. طبق نتایج تنها 32/18% از مسیر جاده دارای جوی می‏باشد و 9/22% نمونه ها دارای مشکل الگوی سطح جاده می‏باشند. بررسی آبروها و پل‏های مسیر جاده تنها وجود یک آبرو را نشان میدهد. در نهایت به منظور عملکرد صحیح سیستم زهکشی جاده مورد مطالعه، مکان‏های ضروری ایجاد زهکش عرضی پیشنهاد شد. نتایج این پژوهش می‏تواند در مدیریت جاده های جنگلی و کاهش اثرات منفی محیط‏زیستی ناشی از آن موثر باشد.
    کلیدواژگان: جاده های جنگلی، زهکش، منطقه ارسباران، مدیریت
  • حمیده ذکریایی *، اعظم امیربیک، محمد سوداگر صفحات 63-78
    به طور کلی ضدعفونی، شامل مجموعه عملیاتی لست که با هدف نابودی میگروارگانیسم های محیطی و.کلیه عوامل بیماری زا صورت می گیرد. ضدعفونی باید باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها و انگل های محیطی را به حدی برساند که تاثیر نامطلوب آن ها روی سلامت ماهیان به حداقل یرسد. ضدعفونی کننده ها عموما در مدت کمی (طی چند دقیقه) اثر کرده و باکتری ها و حتی برخی موارد ویروس ها، قارچ ها و انگل ها را نیز می کشند. برخی از مواد ضدعفونی کننده از جمله: پرمنگنات پتاسیم، فنول ها، مالاشیت سبز، متیلن آبی، سورفکتانت ها، کلرید سدیم، هالو‍ژن ها، آلدهیدها، کوزول، اوزون، گوگرد، آب اکسیژنه، قلیاها، ویرکن اس، فلزات سنگین، الکل ها، پراستیک اسید، آب الکترولیزشده اسیدی، نانهونقره، نانوسید و اشعه فرابنفش می باشد. ضدعفونی کننده های خاصی که برای ضدعفونی سطوح بدن حیوانات و انسان به کار می روند، آنتی سپتیک خوانده می شوند. ضدعفونی کننده ها معمولا به یکی از روش های دهیدراتاسیون و خشک کردن میکروارگانیسم مثل: حرارت، ایجاد لایه ضخیم کننده در سطح میکروارگانیسم، اثر بر نفوذپذیری غشاء پلاسمایی سلول باخاصیت سورفاکتنت، اثر تخریب بر پروتئین های داخلی به خصوص آنزیم ها و تغییر شرایط فیزیکی بر میکروارگانیسم ها اثر می کنند. امروزه علاوه بر بیماری های عفونی، باقیمانده های سموم کشاورزی، داروهای دام پزشکی، مواد آلی و غیرآلی در آبزیان از چالش های مطرح بوده و ضروری است که تولیدات شیلاتی از دو نظر اقتصادی و بهداشتی مورد نظر قرار گیرند. ضدعفونی و گندزدایی در ماهیان نه تنها از نقطه نظر پیشگیری از بروز مشکلات بهداشتی ضروری می باشد، بلکه باعث افزایش بهره وری و ارتقاء کیفیت تولیدات می گردد.
    کلیدواژگان: ضدعفونی کننده، پرورش، آبزیان زینتی
  • یونس رستمی کیا *، حسین سردابی صفحات 79-88
    اکالیپتوس ها و صنوبرها با سرعت رشد زیاد و امکان تولید جست های متعدد برای دوره های متوالی، از مناسب ترین گونه های درختی برای تولید ماده چوبی در کوتاه مدت محسوب می گردند. چوب های تولیدی در این روش در صنایع مختلفی همچون تخته خرده چوب، ام دی اف و کاغذ سازی مورد استفاده قرار می گیرند. بدین منظور، شش گونه و پروونانس اکالیپتوس، شامل: E. camaldulensis ،E. grandis، E. saligna و E.viminalis مازندران و گونه ها و پروونانس های E. viminalis و E. macarthurii گیلان تهیه و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات مغان مورد آزمایش قرار گرفتند. براین اساس، در هر واحد آزمایشی در هر تکرار 49 اصله نهال از هر گونه با فاصله 3×3 متر کاشته شدند. همه پایه ها در فروردین1393 به دلیل آسیب دیدگی جدی بر اثر سرمای شدید سال قبل، کف بر شده و مشخصه هایی از قبیل تعداد، ارتفاع بلندترین جست و قطر یقه جست ها در پایان دوره رویش اندازه گیری شدند. داده ها براساس روش های تجزیه واریانس، آزمون دانکن و تجزیه خوشه ایمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین گونه ها و پروونانس ها از نظر صفات مورد مطالعه وجود دارد، به طوریکه بیشترین تعداد جست (38) به پروونانس E. viminalis 168- sh و بیشترین ارتفاع و قطریقه جست به ترتیب با 83/2 متر و 6/3 سانتی متر به گونه و پروونانس41- ch E. camaldulensis تعلق داشت. براساس نتایج تجزیه خوشه ای، سه گونه و پروونانس 41- ch E. camaldulensis،156-ch E. grandis و E.viminalis 168 sh در اولویت اول برای استفاده در سیستم های بهره برداری کوتاه مدت قرار می گیرند.
    کلیدواژگان: جست، ارتفاع، قطر، تجزیه خوشه ای، دانکن
|
  • Pages 1-14
    In sampling strategies numerous goals like prediction in time and space is greate of importance. A great number of limitations include time and cost and in access sources make sampling to important for all experts. Hence, sampling optimization is seeking with every expert. Latin Hypercube Sampling (LHS) is a stratified random procedure that provides an efficient way of sampling variables from their multivariate distributions. It provides a full coverage of the range of each variable by maximally stratifying the marginal distribution. This paper presents the conditioned Latin hypercube as a sampling strategy of an area with prior information (profile and plan curvature) as exhaustive ancillary data of soil erodibility. in. For this, paired- sub-catchments as area of interest was chosen in Golestan province. For both sub-catchments, 60 samples were chosen using sequential- based method. Average of spatial distances for LHS for Testifire and Sample sub-catchments is 639,693, meter in turn.
    Keywords: Latin Hypercube Sampling, Soil erodibility, paired sub, catchment, R software
  • S. Sasanifar *, M. Namiranian Pages 15-26
    This research was conducted in order to evaluation of efficiency and accuracy of measured data of height by measurement set of distance and azimuth (Trupulse360) in a Fraxinus stand situated in Chelir part of Kheyroud training and research forest In this study, total height of 155 trees and trunk height without branches in 199 trees were measured through both sonto Clinometers and measurement set of distance and azimuth (Trupulse360). Necessary calculation for total height and height without branches was conducted on data of sonto clinometers. Obtained heights from clinometers and TP360 instruments were entered to SPSS environment and t-test was used for compassion mean of two groups.
    Significant levels (P-value) of comparing mean test (t-test) of obtained total height and trunk height without branches through two measurement sets were obtained 0 and 0.026 respectively. Therefore the differences between means of total height in two measurement sets are significant in two levels of 5 and 1 % but the differences between means of trunk without branches are significantly only in 5 percent. The results show that efficiency of TP360 set decrees when the tree have leaves. If the leaves and other visibility obstacle are removed and also this instrument be used in no leaves season, the efficiency will improve.
    Keywords: sonto clinometers, measurement set of distance, azimuth Trupulse360, paired t, test
  • A.A. Tatari *, E. Shekarian, M. Ghaffari, I. Akbarpour Pages 27-37
    New group of polymers have been synthesized that are conductive of electricity so they called conducting polymers. Polyaniline and polypyrrole conducting polymers are the most important. Polyaniline is one of the most used in production of Paper- Conductive Polymer Composites that due to its low cost and easy availability of raw materials, easy synthesis, good environmental stability and controllable electrical conductivity has been considered. Conducting papers with using polymerization of Polyaniline and Polypyrrole on paper using an oxidizing agent is produced. There is a wide range of uses for paper in electrical. Examples of these applications include: insulations for integrated circuits in electronic devices, insulations for radio wires, insulations for electricity cables and transformers electricity, or as dielectric paper for various types of capacitors, electronic and optical devices, rechargeable batteries, energy storage devices, After conducting polymers investigated in this paper, different methods of preparing and conducting paper applications are discussed.
    Keywords: Conductive Paper, Polyaniline, Polypyrrole, Oxidizing Agent
  • Somaye Zangiabadi, Farzin Naseri, Ali Ahmadimoghadam Pages 39-49
    Today, using satellite data because of excellent abilities in evaluating vegetation and preparing forest map and different lands map has high importance in ecological researches. This study was carried out in order to study of vegetation types in Galoochar Juniper Forest reservoir using IRS-P6, LISS III Satellite in Rabor town in the southeast of Iran. First, the bands were controlled according to radiometric and geometric errors. No radiometric distortion was found, Geometric correction was performed by 18 ground control points with digital elevation model, up to orthorectification level with precision of less than half pixel (RMSE=0.35 pixel). Ground truth map was prepared through sampling in 17% of whole area. It was used in order to evaluate the correct conclusion of classification of image. The supervised classification was performed by using basic and synthetic bands to 7 classes. Two supervised classification methods, Maximum Likelihood and Minimum Distance to Means were applied to classify the digital data in present study. The results showed that the highest overall accuracy belongs to Maximum Likelihood classification for 7 classes which was 65.38% and kappa coefficient was 0.6174. It can be indicated that using LISS III data is appropriate in the forest structure studies.
    Keywords: Satellite data, LISS III, Vegetative types, Juniper Forest Reservoir
  • M. Talebi *, B. Majnounian, E. Abdi, M.R. Elahian Pages 51-61
    Forest roads are essential infrastructure in management forested areas. On the other hand improperly planning of forest roads may cause environmental damages to forest ecosystems. One of the most important effects is erosion and sediment production. Therefore management of forest road should be such that in addition to forestry objective realization, environmental damage such as erosion and sediment production from road construction is at least. The purpose of this study was to assess drainage system of the road network in Kaleibarchay watershed of Arasbaran region, to provide practical solutions of maintenance and repair to reduce damage to forests. To do this, first 131 samples were selected and for each sample some data such as ditch, culverts, bridges and road template were collected. The spatial data and corresponding databased were developed in ArcGIS. According to the results 18.32% of the road segment had ditch and 22.9% of the samples have road template failure. But only one culvert was existed in network. In order to function properly of study case road drainage system, necessary places cross drainage creation were proposed. The results of this research can be used in forest road management and reduction of negative environmental effects.
    Keywords: Forest roads, Drainage, Arasbaran region, Management
  • Hamideh Zakariaee, Azam Amirbaik Pages 63-78
    Generally speaking, dissinfecting includes a set of operations aimed at killing environmental microorrganisms and all pathogenic factors. Disinfecting shoud reduce the bacteria, virus, fungi and environmental parasites to the extend that their unpleasent effect on the fish health with be minimaized.Disinftants generally take effect in a short time (within some minutes) and kill bacteria and even, in some cases, virus, fungi and parasites too. some Disinftants are malachite green , phenolphthalein, potassium permanganat, crosol, salt, sulphur dioxide, surfactants, calsinm oxide, uv, ozone, nanocide, nanosilver, electrolysis of water, peracetic acide, alcohol, heavy metals, aldehyde, hydrogen proxide, alkalines, halogens and etc. the special Disinftantsapplied to animal and human body surfaces are known as antiseptics. Disinftants usually take effect in one of the following forms: dehydration and drying of microorganisms such az heat, creation of a thin, killing layer on the surface of microorganisms, influence over penetrability of the cel membrane whit surfactant property, effect of destruction on internal protein, particularly enzymes and changed physical conditions on microorganisms. Nowadays, in addition to the infectious diseases, remainders of agriculturl toxics, veterinary medications, heavy metals, organic and inorganic substances in aquatics are also among the challenges discussed and it is essential that fisheries products should be examined both economically and hygienically. disinfecting of fish breeding ponds in necessary not only from the viewpoint of hygienic problem prevention but also raises the level of productivity and product quality.
    Keywords: Disinftants, culture, manual fish
  • Y. Rostamikia *, H. Sardabi Pages 79-88
    Eucalyptus as fast growing tree with a great potential of coppicing at consecutive periods is the most suitable tree species to provide wood at short period. Produced woods under short rotation system is used in different industries such as particle board, pulp and paper. This research was conducted to compare coppicing potential of different eucalypt species and Provenance in Pars-Abad region of Ardabil Province. For this purpose six provenance of Eucalyptus, including E. camaldulensis 41-ch, E. grandis 156-ch, E. macarthurii 169-sh, E.saligna 171-ch, E. viminalis-168-ch and E. viminalis168-sh were planted, based on statistical design of Randomized Complete Blocks, with three replication at 3x3 meter spacing and 49 seedlings per plot. The seedlings were cut after one year growth and some parameters such as number of shoot, and shoot height and diameter were measured. The results showed that, there was significant difference between the eucalypt species and provenances in respect to eucalypt characteristics The greatest number of shoots belonged to E. viminalis 168-sh and the greatest value of shoot height and diameter belonged to E. camaldulensis 41-ch. According to cluster analysis result, E. camaldulensis 41-ch, E. grandis 156-ch and E. viminalis 168-sh are suggested for short rotation system.
    Keywords: shoot, Height, Diameter, Cluster analysis, Duncan