فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های حسابداری مالی
سال دوم شماره 1 (پیاپی 3، بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/03/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • رضا تهرانی، فاطمه خان احمدی صفحه 1
    تغییر در عناصر مختلف بازار سرمایه، طی گذشت زمان، امری بدیهی است. میزان متغیر نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، به عنوان معیار تعیین کننده رشدی یا ارزشی بودن سهام نیز، در مقاطع زمانی مختلف برای شرکت ها متفاوت خواهد بود. امروزه در ادبیات مالی، تغییر موقعیت یک سهم، در طول زمان، از موقعیت ارزشی به موقعیت رشدی را کوچ ارزشی - رشدی سهام می نامند. در این مطالعه، تایید می گردد که می توان از کوچ ارزشی-رشدی سهام شرکت ها برای بهبود عملکرد پورتفوی بهره گرفت. پس از ارائه راهبرد سرمایه گذاری بر اساس کوچ ارزشی-رشدی سهام، با استفاده از تحلیل عاملی، ارتباط متغیرهای محاسبه شده بر اساس صورت های مالی با بازدهی شرکت های تشکیل دهنده پورتفوی سرمایه گذاری بررسی گردید. بر اساس نتایج تحلیل عاملی نیز مشخص گردید که میزان نسبت بازدهی سرمایه عملیاتی به حقوق صاحبان سهام (ROEOI)، با بازدهی پورتفوی شکل گرفته بر اساس راهبرد سرمایه گذاری، رابطه مستقیم دارد.
    کلیدواژگان: بازده اضافه، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، کوچ ارزشی، رشدی سهام، تحلیل عاملی
  • ناصر ایزدی نیا، مصطفی دری سده صفحه 17
    پژوهش حاضر شواهدی را درباره ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود حسابداری (سود ویژه منهای سود عملیاتی) فراهم می آورد. تحلیل ویژگی های مختلف جزء غیرعملیاتی سود بر اساس چارچوب ارزش گذاری ارایه شده توسط اولسن انجام می پذیرد. ابتدا با به کارگیری داده های ترکیبی مربوط به نمونه ای از شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار تهران (1386-1377)، معادلات چهارگانه موجود در مدل اولسن به عنوان یک سیستم و با استفاده از روش رگرسیون های به ظاهر نامرتبط تخمین زده می شود. سپس با استفاده از تخمین های به دست آمده برای معادلات، به آزمون و ارزیابی پنج فرضیه در رابطه با ویژگی های جزء غیرعملیاتی سود پرداخته می شود.
    یافته های پژوهش نشان می دهد که جزء غیرعملیاتی سود حسابداری در رابطه با پیش بینی سود غیرعادی آتی و همچنین در رابطه با ارزش بازار حقوق صاحبان سهام شرکت، دارای محتوای فزاینده اطلاعاتی است. علاوه بر این، جزء غیرعملیاتی سود حسابداری از ویژگی های «ارتباط با پیش بینی»، «ارتباط با ارزش» و «پیش بینی پذیری»برخوردار است. بالاخره، یافته های پژوهش حاکی از آن است که مطابق با پیش بینی اولسن، بین دو ویژگی اجزای سود؛ یعنی ارتباط با پیش بینی و ارتباط با ارزش، پیوند و رابطه وجود دارد.
    کلیدواژگان: جزء غیرعملیاتی سود، سود غیرعادی، ارتباط با پیش بینی، ارتباط با ارزش، پیش بینی پذیری
  • امید پورحیدری، مهدی کوپایی حاجی صفحه 33
    این مطالعه به بررسی متغیر های حایز اهمیت در پیش بینی بحران مالی و ورشکستگی شرکت ها پرداخته و مهمترین متغیر های مالی در پیش بینی بحران مالی را شناسایی کرده است. پس از شناسایی، مهمترین متغیر های پیش بینی ورشکستگی و مدلی برای پیش بینی بحران مالی و ورشکستگی شرکت ها ارایه شده و قدرت پیش بینی آن مورد آزمون قرار گرفته است. برای شناسایی مهمترین متغیرهای حایز اهمیت در پیش بینی بحران مالی و ورشکستگی شرکت ها، از مدل تابع تفکیکی خطی استفاده شده و مدلی 9 متغیره طراحی و ارائه شده است. این نسبت ها شامل نسبت سود قبل از بهره و مالیات به دارایی ها، نسبت سود انباشته به دارایی ها، نسبت سرمایه در گردش به دارایی ها، نسبت حقوق صاحبان سهام به بدهی ها، نسبت سود قبل از بهره و مالیات به فروش، نسبت دارایی های جاری به بدهی های جاری، نسبت سود خالص به فروش، نسبت بدهی ها به دارایی ها و اندازه شرکت بوده است. توانایی پیش بینی مدل، با استفاده از اطلاعات شرکت های دارای بحران مالی و شرکت های فاقد بحران مالی ارزیابی شده است و نتایج بررسی نشان می دهد که تا پنج سال قبل از بحران مالی می توان با استفاده از مدل با دقت نسبتا بالا آن را پیش بینی نمود.
    کلیدواژگان: نسبت های مالی، پیش بینی، بحران مالی، ورشکستگی، سازمان بورس اوراق بهادار تهران
  • ساسان مهرانی، محمد مرادی، هدی اسکندر صفحه 47
    سرمایه گذاران نهادی با توجه به مالکیت بخش درخور توجهی از سهام شرکت ها، دارای نفوذ قابل ملاحظه ای بر آنها هستند؛ ضمن آنکه محرک هایی برای نظارت بر رویه های شرکت ها (شامل رویه های حسابداری) دارند. رویه های حسابداری محافظه کارانه، مدیران را از رفتار فرصت طلبانه و خوش بینی بیش از حد در ارائه سود باز داشته، سبب گزارش سودهای قابل اتکاتری می گردد. در این تحقیق، سعی برآن است که تاثیر حضور مالکان نهادی بر رویه های حسابداری محافظه کارانه تعیین شود. با توجه به این موضوع که سرمایه گذاران نهادی مشابه با هم نیستند و تاثیر متفاوتی بر رویه های حسابداری شرکت ها دارند، این تحقیق با طبقه بندی سرمایه گذاران نهادی به فعال و منفعل، ارتباط انواع مختلف مالکیت نهادی و محافظه کاری را نیز بررسی می کند. برای بررسی این ارتباطات، از دو مدل رگرسیونی (مدل باسو و مدل بال و شیواکومار) استفاده گردید. یافته های به دست آمده از وجود رابطه مثبت بین مالکیت نهادی و محافظه کاری سود حکایت دارند. به عبارت دیگر، با افزایش سطح مالکیت نهادی، تمایل شرکت ها به استفاده از رویه های محافظه کارانه بیشتر می گردد. در نتیجه، می توان ادعا کرد این سهامداران ناظران فعالی هستند که مدیران را به گزارش سود با کیفیت بالاتر(از طریق کاربرد رویه های حسابداری محافظه کارانه تر) تشویق می کنند. همچنین، بعد از تفکیک مالکان نهادی به فعال و منفعل، رابطه مثبت و معناداری بین مالکیت نهادی منفعل و محافظه کاری سود نیز یافت شد. البته، در ارتباط با مالکیت نهادی فعال، نتیجه قابل اتکایی حاصل نشد.
    کلیدواژگان: مالکان نهادی، مالکان نهادی فعال، مالکان نهادی منفعل (غیر فعال)، محافظه کاری
  • غلامرضا کردستانی، محمود نصیری، محمد رحیم پور صفحه 63
    سود نقدی به عنوان یکی از شیوه های توزیع جریان نقدی بین مالکان از اهمیت بالایی برخوردار است. شرکت ها ممکن است به دلایل متعددی اقدام به توزیع سود کنند. تئوری های پیام دهی توزیع سود نقدی را تبیین می کنند. بر اساس این تئوری ها، مدیریت زمانی اقدام به افزایش سود نقدی می کند که از سودآوری آتی شرکت مطمئن باشد. بنابراین، توزیع سود نقدی می تواند حاوی پیام مثبتی از سودآوری آتی شرکت باشد.
    در این تحقیق، فرضیه پیام دهی سود نقدی از طریق بررسی عملکرد عملیاتی شرکت بعد از اعلان سود نقدی بررسی شده است. نمونه آماری تحقیق شامل 89 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1377 تا 1386 می شود. فرضیه تحقیق با استفاده از مدل های رگرسیون خطی و غیرخطی مورد آزمون قرار گرفت. برآورد مدل خطی، افزودن متغیر کنترلی به مدل خطی و برآورد مدل غیر خطی در حضور متغیرهای کنترلی شواهدی ارایه می کنند که نشان می دهد کاهش سود نقدی حاوی اطلاعات مهمی درباره کاهش سودهای آتی شرکت است، ولی افزایش سود نقدی از افزایش سودهای آتی خبر نمی دهد. بنابراین، فرضیه پیام رسانی سود نقدی مبنی بر اینکه مدیریت با افزایش سود سهام در مورد سودآوری آتی شرکت پیام می دهد، در بورس اوراق بهادار تهران تایید نمی شود.
    کلیدواژگان: سود سهام، تئوری پیام دهی، عملکرد عملیاتی شرکت
  • بیتا مشایخی، محمد اسماعیل فدایی نژاد، راحله کلاته رحمانی صفحه 77
    این تحقیق «نابهنجاری اقلام تعهدی (اثر اقلام تعهدی بر بازده سهام)»، «نابهنجاری مخارج سرمایه ای (اثر مخارج سرمایه ای بر بازده سهام)» و بهبود عملکرد سهام با به کارگیری همزمان هر دو نابهنجاری در بازار سرمایه ایران را بررسی می کند. این موضوع از طریق بررسی عملکرد پرتفوهای تشکیل شده روی مخارج سرمایه ای و اقلام تعهدی، با استفاده از سه مقیاس مختلف از بازده، آزمون می شود. بر اساس نمونه ای متشکل از 480 سال- شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1386-1380، نتایج حاکی از آن بود که نابهنجاری مخارج سرمایه ای و نابهنجاری اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران وجود دارد و از هم مجزا هستند، اگرچه این دو نابهنجاری ممکن است به طرق مختلف با هم مربوط باشند. نتایج حاکی از آن است که بعد از کنترل کردن برای سه عامل ریسک فاما- فرنچ، سرمایه گذاران با به کارگیری همزمان دو نابهنجاری به جای فقط استفاده از یک نابهنجاری، بازده های بالاتری کسب می کنند.
    کلیدواژگان: نابهنجاری اقلام تعهدی، نابهنجاری مخارج سرمایه ای، پرتفوی مصون سازی CI، پرتفوی مصون سازی TAC، پرتفوی مصون سازی CI+TAC
  • سید عباس هاشمی، سعید صمدی، افسانه سروش یار صفحه 93
    در این مقاله توانمندی اجزای نقدی و تعهدی سود در پیش بینی سود غیر عادی و تعیین ارزش شرکت ارزیابی شده است. در این راستا، چهار فرضیه تدوین گردیده و به منظور بررسی فرضیه های تحقیق، از سه مدل خطی اطلاعات بر مبنای چارچوب مدل فلتام- اولسن استفاده شده است. هر ساختار خطی منعکس کننده سطحی از تفکیک سود است. در اولین مدل خطی اطلاعات هیچ یک از اجزای سود منظور نشده است. در دومین مدل خطی اطلاعات جریان های نقدی عملیاتی و مجموع اقلام تعهدی و در سومین مدل خطی اطلاعات جریان های نقدی عملیاتی و اجزای اقلام تعهدی به عنوان عناصر تشکیل دهنده سود لحاظ شده است.
    برای تخمین مدل ها از اطلاعات مالی 63 شرکت عضو نمونه بین سال های 1377 تا 1386 و از روش داده های ترکیبی استفاده گردیده است. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق تحلیل رگرسیون چند متغیره به کار گرفته شده است.
    نتایج تحقیق بیانگر توانمندی جریان های نقدی و مجموع اقلام تعهدی در تعیین ارزش شرکت و پیش بینی سود غیر عادی است. نتیجه دیگر این تحقیق نشان می دهد که اجزای اقلام تعهدی دارای توانایی پیش بینی سود غیر عادی است گرچه در سطح نمونه انتخابی تنها برخی از ضرایب اجزای اقلام تعهدی از لحاظ آماری معنی دار هستند. تحلیل بیشتر از تنوع نتایج در بین صنایع مختلف حکایت می کند، که این امر از تفاوت در ماهیت و مقدار اجزای نقدی و تعهدی سود در صنایع گوناگون ناشی می شود.
    کلیدواژگان: سود غیر عادی، اقلام تعهدی، جریان های نقدی عملیاتی، ارزش بازار شرکت
  • فرزاد کریمی، محسن صادقی صفحه 113
    مطالعه حاضر به بررسی رابطه کیفیت سود با پایداری سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. هدف تعیین معیاری جدید برای محاسبه کیفیت سود است. بدین منظور، کیفیت سود بر اساس سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای و نیروی کار محاسبه می شود و سپس با استفاده از روش داده های تابلویی رابطه آن با پایداری سود مورد آزمون تجربی قرار می گیرد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه نشان می دهد که بین کیفیت سود با پایداری سود، هم در رویکرد گذشته نگر و هم در رویکرد آینده نگر رابطه معنی داری وجود دارد. در رویکرد گذشته نگر، از نسبت های مالی و در رویکرد آینده نگر، از رگرسیون های سری زمانی برای محاسبه کیفیت سود بر مبنای سرمایه گذاری استفاده شده است. جامعه آماری، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1386-1378 است و اقلام تعهدی، بازده سهام و سود سهام پرداختی متغیرهای کنترل هستند.
    کلیدواژگان: کیفیت سود، پایداری سود، سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای و نیروی کار، بازده سهام
|
  • R. Tehrani, F. Kh. Ahmadi Page 1
    Variability in different ingredients of capital market is obvious and natural over the time. The level of book to market ratio (BM), as a criterion for value and growth stock, will be different in distinctive periods. In financial literature, changing the position of a stock, from value to growth, is called value-growth migration. In this research, it has been approved that we can improve the performance of portfolio based on value - growth migration phenomena. After preparing and implementing an investment strategy based on value-growth migration, the relationship between variables which have been derived from financial statements and return of portfolio's companies has been studied by the factor analysis method. We found that the operational income to equity ratio (ROEOI) has had a positive relationship with the return of portfolio which has been made based on our new strategy, over the study period.
  • N. Izadinia, M. Dorri Sede Page 17
    This study provides evidence for different characteristics of the non-operating component of earnings. We base our analysis on the valuation framework in Ohlson (1999). First, using a sample of firms listed on Tehran Stock Exchange (TSE) between 1998 and 2007 with available annual data, we implement the Ohlson (1999) model by estimating four equations of this model as a system, using seemingly unrelated regressions (SUR) method. Then, Based on these estimating equations, we address and test Five hypotheses relating to characteristics of the non-operating component of earnings.The Findings show that the non-operating component of earnings is incrementally informative in predicting future abnormal earnings and in explaining current equity market values. In addition, the results show that the non-operating component of earnings is forecasting relevant, value relevant, and Predictable. Finally, we find that, as predicted by Ohlson (1999), there is a link between “forcasting relevancy” and “valuation relevancy” characteristics of non-operating component of earnings.
  • O. Pourheydari, M. Koopaee Haji Page 33
    This study investigates the material variables in predicting firms financial distress and bankruptcy and has determined the most important financial variables in predicting firms financial distress. After determining the material variables of bankruptcy the paper provides a model for predicting firms financial distress and bankruptcy for testing the predicting ability of the model. For determining the material variables in predicting of firms financial distress and bankruptcy we use linear discriminant function. A model with and nine ratios as variables is constructed. The nine ratios are earning before interest and taxes to total assets, retained earning to total assets, working capital to total assets, equity capital to total liabilities, earning before interest and taxes to sales, current assets to current liabilities, net income to sales, total liabilities to total assets and firm size. The model’s ability to predict financial distress is investigated by using data of the firms with financial distress and firms without financial distress. Results reveal that the ability of the model in predicting financial distress five years before of firms financial distress is high.
  • S. Mehrani, M. Moradi, H. Eskandar Page 47
    Institutional investors have the influence in corporates because of their substantial shareholdings. Also, they have incentives for monitoring on corporation procedures (include accounting procedures). Conservative accounting procedures prevent managers from opportunism behavior and extra optimism in presentation of income and cause to report reliabale incomes. This study examines the effects of institutional owners in conservative accounting procedures. But, Institutional investors aren,t similar and have different effect on corporate accounting procedures, Therefore, this study classify Institutional investors in two categories (active Institutional ownership and inactive Institutional ownership) and examine their relationships with conservatism. Two regression models (Basu’s model and Ball and Shivakumar’s model) are used to emanine these relations.The results demonstrate a positive association between institutional ownership and conservatism. It shows that with increasing of institutional ownership level, increases corporates, tension to use conservative procedures. Thus, these investors are active monitors that motivate managers to represent income with high quality (with usage of much conservative procedures).Also, after dividing into activate and inactivate institutional ownership, positive significant relationship is found between inactive institutional ownership and conservatism. But, reliable results aren,t obtained in relating to active institutional ownership.
  • G. Kordestani, M. Nasiri, M. Rahimpour Page 63
    A substantial theoretical literature, suggests that corporate dividend policy is designed to reveal earnings prospects to investors. A Literature contends that dividend changes disclose information about a firm's permanent income. Dividend signaling models make the more specific predictions that firms raise dividends either prior to earnings increases or to reveal that an increase is permanent. Research looking for evidence of signaling provides mixed evidence at best. We investigated firm's performance after dividend changes by selected sample includes 89 firms listed on Tehran Stock exchange during the 1377-1386. Our findings provide evidence that shows dividend decreases disclose information about a firm's future earnings but inconsistent with signaling, dividend increases don’t have information content about future earnings.
  • B. Mashayekhi, M. E. Fadaei Nejad, R. Kalate Rahmani Page 77
    This research examines “accrual anomaly”, “capital investment anomaly” and enhancing of performance of portfolio with exploiting both anomalies at the same time in Iran capital market. This topic is tested with examining performance portfolios based on capital investment and accrual anomaly, using three measures of returns. Based on a sample 480 company-years observations within firms listed in Tehran Stock Exchange (TSE) during the period of 1380-1386. Results show that “capital anomaly” and “accrual anomaly” exist in Iran capital market and they are distinct, even these two anomalies may be related in a certain way. The result also indicate that, after adjustment for the Fama-French three risk factors, investors earn higher returns by using a strategy that exploits both anomalies at the same time than by exploiting either anomaly alone.
  • S. Abbas Hashemi, S. Samadi, A. Soroushyar Page 93
    In this paper the ability of cash flow and accrual components in forecasting abnormal earnings and explaining values of companies have been evaluated. For this purpose four hypotheses are disgnd. For hypotheses testing, three linear information valuation models based on the framework of Faltam-Ohlson Model are used. Each linear structure reflects a level of earnings disaggregation. In the first linear model, none of the earnings components is included. In the second linear model, operating cash flows, aggregated accruals and in the third linear model, operating cash flows and components of accruals are included as the components of earnings.For estimating the models, we use financial data of 63 sample companies and pooled data method for the period of 1998 to 2007. For testing of the research hypotheses we use multi-variable regression.The results indicate that the operating cash flows and aggregated accruals have explanatory power for company value and abnormal earnings. Other findings of this research indicate that the components of accruals have the ability to predict abnormal earnings. But in the level of the selected sample only some of the coefficients of accruals components in valuation equation are statistically significant. Further analyses, show inconsistent results among different industries, due to the different nature and amount of cash flows and accrual components of earnings in various industries.
  • F. Karimi, M. Sadeghi Page 113
    This research investigates the relationship between earning quality based on corporate investment decisions and earnings persistence within the companies listed in Tehran stock exchange. The goal of this study is determining the measure of earnings quality. For this purpose, earnings quality will calculated based on labor and capital investment, then it's relationship with earnings persistence will be tested by panel data model. The results show that there is a significant relationship between earnings quality and earning persistence in both ex-post model and ex-ante model. In ex-post model financial rates were used and in ex-ante model, time-series regressions were used for calculating earning quality based on investing. Statistical population is companies listed in Tehran stock exchange during 1999-2007 and accruals, stock returns and dividends are control variables.