فصلنامه مطالعات مدیریت بر آموزش انتظامی
سال پنجم شماره 4 (پیاپی 20، زمستان 1391)

ویژگی های سازمان های دانش محور و دستیابی به یک تصویر جامع نسبت به رویکرد جدید مدیریت دولتی به سوی مدیریت دانش، گام اول حرکت به سوی طراحی یک پلیس «دانش محور» تلقی می شود. افزایش روند جهانی شدن، تحولات فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی اعم از گسترش جوامع شبکه ای، رسانه های جدید و نوآوری های آموزشی، ضرورت بازبینی شیوه های مدیریت اطلاعات و دانش بیش از پیش احساس می شود. دانشگاه ها نقش عمده ای در تجارت دانش دارند و اساسی برای بهره گیری از اقدامات و راه حل های مبتنی بر مدیریت دانش محسوب می گردند. در تحلیل ساختار ماموریت دانشگاه ها، اهداف خرد و کلان آن مبتنی بر مدیریت دانش بوده و در برگیرنده کشف، کسب یا تولید و نوآوری می باشد. در دانشگاه ها انتقال دانش از طریق تدریس صورت می گیرد که مدیریت دانش در آن می تواند به شکل کاربرد دانش در مسائل انسانی به صورت ارائه خدمات عمومی و یا تداوم یافتن دانش در مراکز علمی باشد. دانشگاه علوم انتظامی به عنوان یک موسسه آموزش عالی، انتقال دهنده دانش نوین در حوزه پلیس است و سازمان پلیس به عنوان نهادی که حافظ جان و مال مردم است دارای وظایف و مسئولیت های متعددی است که تحقق هرکدام از آنها نیازمند به اخذ تصمیمات واقع گرایانه است. که این امر تنها از طریق مدیریت دانش و اطلاعات تحقق پذیر است. مدیریت دانش با ساده سازی و اصلاح فرآیند مشارکت، توزیع، ابداع یا آفرینش، گردآوری و درک دانش می تواند به تصمیمات نوآورانه در سازمان پلیس کمک کند و آن را به یک سازمان دانش محور، نوآور و به روز تبدیل نماید. با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی مفهوم مدیریت دانش، مفاهیم، نظریه ها و محدودیت ها و رویکردهای پیش روی به آن پرداخته و جهت بهره مندی از مدیریت دانش در نیروی انتظامی پیشنهاداتی ارائه می نماید.

اکثر افراد گمان می کنند نگرش های ما یکبار شکل می گیرد و تقرییا برای همیشه ثابت و بدون تغییر است. اما، تحقیقات نشان می دهد نگرش ها می توانند به شیوه های مختلف تغییر کنند؛ و ممکن است همیشه افراد از تغییرات نگرش ها یا تاثیراتی که تغییراتی ایجاد می کنند، آگاه نباشند. مطالعه میدان طولی در مورد دانشجویان دانشکده افسری این پدیده را در موقعیتی از دنیای واقعی تبیین می کند. تحقیقی با هدف بررسی تمایل نگرش های فردی به امور انتظامی و کارایی یا تاثیر مشخص آنها در اعمال قانون بر گروهی از دانشجویان دانشکده افسری اجرا شد. یکسال بعد از آموزش های (مرتبط)، همان افراد مجدد مورد آزمون قرار گرفتند. نگرش های مشخص و آشکار آنها در موضوعات اساسی، تغییرات قابل توجهی داشت، هرچند اکثر این افراد معتقد بودند نگرش های آنها تغییری نکرده است.

کتاب درسی مظهر قابل مشاهده، ملموس و کاربردی برنامه درسی است که بر اساس اهداف برنامه درسی شکل می گیرد. یکی از مهم ترین دغدغه های مسئولان واحدهای تالیف کتاب درسی،کسب اطمینان از انطباق نسخه نهایی کتاب با اهداف برنامه درسی و ضوابط و انتظارات ناشر است. طرح تالیف در واقع نقشه دستیابی به کتاب درسی است که باید مورد توافق ناشر و نویسنده قرار گیرد. در این مقاله ضمن ارائه یک دسته بندی از انواع کتاب (به خصوص کتاب درسی)، ابتدا اهمیت و ویژگی های کتاب درسی توضیح داده شده و سپس ضمن تعریف و بیان اهمیت طرح تالیف، 13 مولفه به عنوان اجزای طرح تالیف کتاب درسی توضیح بیان شده است.

توسعه سازمان به نیروی انسانی و رشد نیروی انسانی در گرو تربیت و آموزش مستمر و صحیح است. به این منظور مبالغ زیادی در دوره های آموزشی هزینه می شوند که افزایش بازده این هزینه ها می تواند در ارتقاء بهره وری سازمان موثر باشد. شناسایی موانع و عوامل موثر در افت سطح آموزش و تلاش به منظور رفع آنها در کیفیت دوره های آموزشی تاثیرگذار است و به مدیران و تصمیم گیران کمک می کند بر بازده آموزش بیافزایند و به سازمان خود کمک کنند. در این بررسی افت تحصیلی و عوامل موثر بر کیفیت آموزش معرفی و به صورت ویژه به علل موثر بر کیفیت آموزش فراگیران درجه داری رسته مخابرات ناجا از نظر مربیان آموزشی پرداخته شده است. این بررسی که با تحلیل به روش استخوان ماهی و دریافت نظرات مربیان از طریق پرسشنامه، انجام شد نشان داد تدابیر سازمانی و ویژگی های فردی فراگیران در سیستم آموزش بدو خدمت کنونی مخابرات ناجا بیشترین تاثیر را دارند و پایین بودن پایه علمی و مشکلات انگیزشی فراگیران از علل اصلی افت آموزش فراگیران درجه داری رسته مخابرات محسوب می شوند.

بیشتر مطالبی که نظام های آموزشی می آموزند، برنامه ریزی شده و آشکارند، اما مطالبی نیز وجود دارند که آشکار و صریح نبوده و پنهان و غیربرنامه ریزی شده هستند. شواهد این دوگانگی را می توان در برنامه درسی پنهان یافت که جعبه سیاه آموزشی نامیده می شود. از طرفی، با توجه به ماهیت تکنولوژی آموزشی می توان گفت که یکی از اهداف تکنولوژی آموزشی می تواند پیش بینی و کمک به توسعه ی برنامه ی درسی پنهان می باشد. این مقاله حاصل کنکاشی ذهنی است که با توجه برخوردهای مربوط به پیشرفت بدون وقفه تکنولوژی و ارتباط آن با چگونگی به وجود آوردن رفتارهای اجتماعی صورت گرفته است. در این راستا که تکنولوژی با سرعتی بسیار فزاینده رو به پیشرفت است و جایی را برای به وجود آمدن رفتارها و نرم های اجتماعی باقی نمی گذارد چه باید کرد؟ برخورد مدرسه و دانشگاه در این فرایند چه خواهد بود؟ تکنولوژی آموزشی در ارتباط با برنامه درسی پنهان که مبنای بسیار مهمی در فرایند رفتارهای اجتماعی دارد چه نقشی خواهد داشت؟ و سرانجام اینکه آیا می توان از طریق تکنولوژی آموزشی و عملکرد آن یعنی بوجود آوردن تفکر تحلیلی موجب پدید آوردن گرایش عمیق به سمت رفتارهای پسندیده شد؟ این مقاله سعی در بازتاب این مهم دارد که «انسان باید خالق تکنولوژی باشد و نه تکنولوژی خالق او.»

همراه با تغییرات سریع دنیای امروزی، برجسته ترین دستاوردهای درحال تکوین در مدیریت ناجا، نگرش نوین نسبت به عامل انسانی و نقش وی در به ثمر رساندن هدف های سازمانی و فعالیت های پیچیده آن و همین طور ورود پرهیاهوی فرهنگ سازمانی به قلمرو طراحی ها و برنامه ریزی های سوق پیدا می کند. باید توجه داشت توانمندی در سازمان چیزی نیست که مدیران و رهبران به کارکنان اعطاء کنند بلکه ایجاد شرایطی است که در آن افراد به قله توانایی های بالقوه خود صعود کنند و به بهترین شکل ممکن وضعیت را شناسایی، تجزیه و تحلیل تصمیم گیری و اقدام نمایند. درحال حاضرانعطاف، چابکی و توانایی کارکنان، نیاز ضروری برای پذیرش انجام کار در سازمان ناجا می باشد، بنابراین برنامه ریزی در راستای توانمندسازی منابع انسانی باید به دقت موردتوجه قرارگیرد. سازمان های امروزی به ویژه نیروی انتظامی باید به سمت یادگیری حرکت کند و یادگیری تنها از راه فرایندهای تجزیه و تحلیل منابع انسانی و توانمندسازی، ایجاد می شود. از این رو، توانمندسازی امری ضروری است، زیرا کارکنان براساس ماموریت های دریافتی در نیروی انتظامی به آزادی عمل برای ایجاد خلاقیت و تیم های خلاق و تغییر دادن تکنیک های مبتنی بر خواسته های اجرای عملی نیازمندند.