فهرست مطالب

پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی - سال یازدهم شماره 3 (پیاپی 43، پاییز 1397)

پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال یازدهم شماره 3 (پیاپی 43، پاییز 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/09/16
  • تعداد عناوین: 8
|
  • بهرام بیات *، علی قنبری برزیان صفحات 1-27
    مقدمه
    رسانه های جمعی، به منزله شاه راه اطلاعاتی جوامع و نقش آن ها در فرهنگ و ابعاد گوناگون هویت انسانی، به ویژه هویت ملی، موردتوجه صاحب نظران علوم انسانی- اجتماعی قرار گرفته است. با توجه به روند تحولات بسیار سریع در حوزه فناوری رسانه ای در سال های اخیر، می توان تاثیر این رشد چشمگیر را بر هویت ملی مشاهده کرد. با توجه به موارد فوق، هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تاثیر رسانه های ارتباط جمعی بر هویت ملی و نیز چگونگی رابطه بین متغیرهای فوق در بین جوانان دانشجوی عرب زبان اهوازی در سال 1395 است.
    روش
    پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، 400 نفر از دانشجویان جوانان عرب زبان اهوازی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران شامل 400 نفر از دانشجویان، 215 دانشجوی پسر و 185 دانشجوی دختر است. روش مورداستفاده، میدانی و از فن پرسشنامه به منظور جمع آوری داده ها استفاده شد. اعتبار متغیرها با استفاده از اعتبار عاملی (سازه ای) و صوری و روایی متغیرها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد ارزیابی و با توجه به نتایج 86/0 تایید شده است. آزمون های مورداستفاده در این تحقیق شامل همبستگی پیرسون است.
    یافته ها
    نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین دیدن موسیقی تصویری، فیلم سینمایی و برنامه جنسی از ماهواره و استفاده از اینترنت، چت، ایمیل، وبلاگ، سایت های (سراچه های) خبری، علمی، اجتماعی و فرهنگی با هویت ملی رابطه معناداری وجود دارد.
    نتیجه گیری
    داده های این پژوهش نشان می دهند که دانشجویانی که از رسانه های ارتباط جمعی و فضای مجازی بیشتر استفاده کرده اند دارای هویت قومی قوی تری هستند و به عبارتی، استفاده بیشتر از فضای مجازی و رسانه های جمعی سبب برجستگی هویت قومی در برابر هویت ملی شده است.
    کلیدواژگان: هویت ملی، هویت قومی، رسانه، اینترنت، ماهواره
  • جواد فعلی* ، علی گرجی کرسامی ، مهری سیاه چشم صفحات 29-55
    مقدمه
    یکی از مهم ترین مسائل و مباحثی که شهروندان در مناطق شهری به ویژه در حاشیه شهرها با آن مواجه هستند، احساس امنیت و سرمایه اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی با امنیت اجتماعی در بین شهروندان محلات حاشیه نشین شهر ساری انجام پذیرفت.
    روش
    این پژوهش از حیث روش، پیمایشی از نوع همبستگی است. بر اساس جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان (1970) 384 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه سرمایه اجتماعی و پرسشنامه امنیت اجتماعی بوده است. روایی پرسشنامه ها با کسب نظر کارشناسان حاصل و پایایی حاصل از آلفای کرانباخ نیز برای پرسشنامه سرمایه اجتماعی برابر با 83/0 و برای پرسشنامه امنیت اجتماعی 80/0 بوده است.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن و امنیت اجتماعی در بین شهروندان محلات حاشیه نشین شهر ساری رابطه معناداری وجود دارد. همچنین یافته های حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای مشارکت اجتماعی و روابط اجتماعی بیشترین تاثیرگذاری و متغیرهای اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی کمترین تاثیرگذاری را دارند.
    نتیجه
    نتایج به دست آمده از پژوهش بیانگر این مطلب است که با افزایش سرمایه اجتماعی در بین شهروندان محلات حاشیه نشین احساس امنیت نیز افزایش می یابد. درواقع، اثبات این فرضیه تاییدی بر نظریه پاتنام درزمینه سرمایه اجتماعی و نقش آن در امنیت اجتماعی است. هماهنگی یافته های پژوهش حاضر با نظریات گیدنز، جانسون، پاتنام، پارسونز و بوردیو در تبیین نقش تقویت سرمایه اجتماعی بر میزان افزایش احساس امنیت اجتماعی، ضرورت بسترسازی جهت ایجاد و تقویت سرمایه اجتماعی آحاد جامعه را آشکار می سازد.
    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، روابط اجتماعی، امنیت اجتماعی، محلات حاشیه نشین
  • بهرام ایمانی *، منصور رحمتی صفحات 57-84
    احساس امنیت، پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده و با سطح پیشرفت جوامع در ارتباط است. آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش موثری در شناخت چالش ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و در جهت تقویت زیرساخت های آن عمل می نماید. پژوهش حاضر میزان امنیت اجتماعی را با شاخص های امنیت جانی، امنیت اخلاقی، امنیت اقتصادی، امنیت مکانی، اعتماد به پلیس، اعتماد بین فردی، اعتماد نهادی و امنیت نظامی را در روستاهای دهستان برادوست شهرستان ارومیه مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی است. داده ها و اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. جامعه آماری تحقیق 11464 نفر از ساکنین روستاهای دهستان برادوست است که از این جامعه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای شناخت رابطه بین متغیرها از فن ضریب همبستگی اسپیرمن، برای شناخت تفاوت پذیری احساس امنیت از متغیرهای اسمی دوگانه از آزمون t و متغیرهای اسمی چندگانه از آزمون f و سرانجام برای شناخت ابعاد احساس امنیت اجتماعی از آزمون t تک متغیره استفاده نمودیم. نتایج به دست آمده از تحقیق بیانگر آناست که از ابعاد در نظر گرفته شده برای امنیت اجتماعی، شاخص اعتماد نهادی با میانگین (99/2) رتبه اول و شاخص امنیت اخلاقی با میانگین (65/2) در رتبه ی هشتم و پایین ترین رتبه قرار داشته که این امر نشان دهنده سطح نازل و تامل برانگیز امنیت اخلاقی در بین روستانشینان اهالی دهستان برادوست است.
    کلیدواژگان: امنیت، امنیت اجتماعی، احساس امنیت، دهستان برادوست
  • صیاد درویشی ، عبدالرحمن میرزاخانی * صفحات 85-111
    مقدمه
    در سازمان هایی با حجم انبوه ماموریت های عملیاتی مانند سازمان پلیس، ضایع شدن منابع انسانی در اثر آسیب های حین انجام وظایف، باعث ایجاد اختلال در خطوط پایین سازمان می شود که این عوامل علاوه بر زیان مالی موجب عدم توانایی سازمان در حفظ توان آمادگی برای اجرای بهینه ماموریت ها می شود؛ بنابراین ایمنی شغلی یکی از جنبه های ضروری و اساسی بهره وری سازمان پلیس است. هدف این مطالعه، ارائه راهبردهای توسعه ایمنی کارکنان پلیس و پاسخ به این پرسش است که برای توسعه ایمنی در ماموریت های سازمانی پلیس چه راهبردهایی می توان ارائه نمود؟
    روش
    این تحقیق از نوع پژوهش کاربردی و روش آن کیفی به شیوه swot است. ابتدا با مطالعه اسنادی و استفاده از طوفان فکری نخبگان، فهرستی از ضعف ها، نقاط قوت، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی در توسعه ایمنی کارکنان، استخراج و در مراحل بعدی با مراجعه مجدد و مستقیم به نخبگان، در هرکدام از داده ها ضریب اهمیت و رتبه مربوطه تعیین گردید و پس از محاسبه ضرایب، اولویت ها مشخص و درنهایت، در ارتباط با توسعه و ارتقاء ایمنی کارکنان، راهبردهای مناسبی ارائه گردید. جامعه آماری شامل نخبگان پلیس بوده که از بین آن ها به روش هدفمند تعداد 27 نفر انتخاب گردیده اند. داده ها به شیوه swot مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهد که پلیس در تحقق اهداف خود درزمینه توسعه و افزایش ایمنی کارکنان از نقاط قوت و فرصت های بیرونی برخوردار است و در شرایط فعلی، زمینه مناسبی برای پیاده سازی راهبردهای تهاجمی برای توسعه و افزایش سطح ایمنی کارکنان وجود دارد.
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه حاکی از آن است که پلیس با تمرکز بر نقاط قوت درونی و بهره گیری از فرصت های بیرونی، می تواند بخشی از تهدیدهای بیرونی را کاهش دهد و از طرف دیگر، با بازنگری در برنامه های درون سازمانی و رفع نقاط ضعف و آسیب پذیر و نیز استفاده از مزیت های نسبی، می تواند گام بلندی را در توسعه و افزایش سطح ایمنی بردارد و افزایش بهره وری و توسعه نظم عمومی را به دنبال داشته باشد.
    کلیدواژگان: ایمنی، ایمنی کارکنان پلیس، ماموریت های سازمانی پلیس، راهبرد، مدل SWOT
  • عطاالله عبدی ، تاج الدین کرمی ، حمید مستجابی * صفحات 113-133
    مقدمه
    حاشیه نشینییکی از مهم ترین معضلات درزمینه امنیت اجتماعی و امنیت شهری است که کشورهای جهان سوم به خصوص کشور ما را درگیر کرده است. حاشیه نشینان که به دلایل مختلف از نواحی مختلف کشور به این مکان مهاجرت نموده اند، غالبا احساس تعلق خاطری به مکانی فعلی خود ندارند که این امر مشکلات امنیتی بسیاری را به وجود می آورد. هدف از این پژوهش، رابطه حاشیه نشینی با تهدیدات امنیت ملی با بررسی نقش واسطه ای حس تعلق‎مکانی است.
    روش
    این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روشی، همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش حدود 48123 نفر هستند. تعداد نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر می باشد. در این پژوهش به منظور تعیین میزان پایایی ابزارهای پژوهش از روش آلفای کرونباخ استفاده می شود. مقدار پایایی کل پرسشنامه ها بالاتر از 910/0 محاسبه شد.
    یافته ها
    یافته ها نشان می دهد بین حاشیه نشینی با تهدیدات امنیت ملی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نقش واسطه ای حس تعلق‎مکانی در جهت بررسی تاثیر متغیر حاشیه نشینی بر تهدیدات امنیت ملی مورد تایید می باشد.
    نتیجه گیری
    با افزایش حس تعلق‎مکانی در نواحی حاشیه نشین ماهدشت کرج از طریق مجموعه ای از اقدامات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، بهسازی، نوسازی بافت مسکونی و مشارکت مردم این نواحی می توان امنیت اجتماعی این شهر را بهبود بخشید.
    کلیدواژگان: حاشیه نشینی، امنیت، حس تعلق‎مکانی، کرج
  • علیرضا بادله* ، نورالله قلی نژاد ، مظفر بیگدلی صفحات 135-157
    مقدمه
    پیشرفت روزافزون فناوری سبب پیدایش شبکه های اجتماعی مجازی گردیده است به طوری که این شبکه ها با تاثیرگذاری بر ابعاد زندگی فردی و اجتماعی افراد، امنیت اجتماعی آن ها را تحت شعاع قرار می دهند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر دانش، نگرش و رفتار و امنیت اجتماعی دانش آموزان است.
    روش
    روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهرستان میاندرود، به تعداد 1200 نفر می باشد که از بین آن ها تعداد 234 نفر با توجه به جدول کرجسی مورگان انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها شامل پرسشنامه های شبکه های اجتماعی مجازی، دانش، نگرش، رفتار و امنیت اجتماعی است. در این تحقیق، تجزیه وتحلیل داده ها با روش توصیفی و استنباطی صورت گرفت.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و نگرش و امنیت اجتماعی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. ولی بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با دانش و رفتار اجتماعی دانش آموزان رابطه منفی و معناداری وجود دارد.
    نتیجه گیری
    نتایج پژوهش نشان داد که استفاده دانش آموزان از شبکه های اجتماعی بر ابعاد اجتماعی زندگی دانش آموزان تاثیر گذاشته و نگرش اجتماعی آنان را بالا می برد و امنیت اجتماعی که نوع و سطحی از احساس اطمینان خاطر در اجتماع است را افزایش می دهد اما بر دانش و رفتار اجتماعی دانش آموزان تاثیر منفی گذاشته، میزان دانش اجتماعی آنان را کاهش داده و باعث می شود رفتار اجتماعی شان در جهت منفی نمود پیدا کند.
    کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی، دانش، نگرش، رفتار اجتماعی، امنیت اجتماعی، دانش آموزان
  • محمدحسن باقری ، ناصر پورصادق ، محمد فرهادی ، حمید پناهی* صفحات 159-183
    مقدمه
    یکی از اهداف راهبردی سازمان بسیج در راستای نظم و امنیت، تامین و جذب نیروی انسانی مستعد، کارآمد و شایسته گزینی مبتنی بر اصول و معیارهای تعریف شده برای گزینش و جذب در این سازمان است. بر همین اساس، یکی از غنی ترین منابع برای استخراج مفاهیم، مقوله ها و مضامین برای ارائه الگوی تامین نیروی انسانی در بسیج، گفتمان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) است. مسئله ای که وجود دارد این است که تاکنون مطالعه مدونی جهت استخراج الگوی تامین نیروی انسانی بسیج مبتنی بر فرمایشات معظم‎له صورت نگرفته است.
    روش
    این پژوهش از نوع کیفی است. جامعه اسنادی پژوهش شامل کلیه فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) از سال 1368 تا 1395 می باشد. پژوهش به روش تحلیل محتوا و بر اساس نظریه داده بنیاد، در محیط نرم افزار MAXQDA مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    بر اساس داده های به دست آمده در فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) از تعداد 371 جمله استخراج شده در قالب کدگذاری باز، تعداد 59 مفهوم در قالب کدگذاری محوری و تعداد 3 مضمون در قالب کدگذاری انتخابی، استخراج گردید.
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از این پژوهش در قالب مدل پارادایمی داده بنیاد نشان می دهد عواملی ازجمله شایستگی، توجه به معنویات، اعتقاد به گفتمان و فلسفه بسیج، داشتن روحیه دشمن ستیزی و دفاع از انقلاب و منافع ملی، انقلابی بودن، داشتن روحیه ایثار و شجاعت، استقامت و پایداری، مدیریت بهینه فرآیند جذب، تعریف شاخص های جذب، تبعیت از نظم و انضباط سازمانی، پرهیز از آفت های غفلت، مادی گرایی و جناحی بودن منجر به ارائه الگوی راهبردی تامین نیروی انسانی بسیج بر اساس گفتمان مقام معظم رهبری خواهد شد.
    کلیدواژگان: مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، الگو، تامین نیروی انسانی، بسیج، نظم و امنیت
  • نرگس حسن مرادی ، امیرحسین یاوری ، عباسعلی قیومی ، فرجام وهابی * صفحات 185-200
    مقدمه
    آموزش مهم ترین وجه توسعه و تعالی سازمان های انتظامی است؛ بنابراین عبور از آموزش های سنتی و کم کارآمد کنونی و ارائه آموزش های پلیسی به صورت تخصصی و حرفه ای، ضرورت طراحی الگوی جامع برای بهبود مستمر کیفیت آموزش ها را نشان می دهد. این پژوهش با بررسی نظام آموزش های ضمن خدمت، پلیس حرفه ای، قانون استخدامی ناجا، اسناد بالادستی و سند چشم انداز 20 ساله کشور، در تلاش است مدلی جامع را برای آموزش های حین خدمت پلیس در ایران ارائه نماید.
    روش
    این پژوهش به شیوه آمیخته انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی، خبرگان ناجا و در بخش کمی، کارکنان ناجا در استان های مختلف می باشند. به همین منظور با استفاده اخذ نظرات خبرگان سازمان، از روش اشباع نظری ابعاد و مولفه های آموزش های پلیسی استخراج و پس از آن پرسشنامه محقق ساخته در بین 375 نفر از کارکنان در چند استان توزیع گردید.
    یافته ها
    نتایج پژوهش نشان داد ابعاد الگوی جامع نظام آموزش های حین خدمت پلیس حرفه ای بر اساس قانون استخدامی ناجا داری بارهای عاملی مناسبی می باشند. همچنین خروجی الگوریتم Smart-PLS نشان داد که اعتبار مرکب الگوی اندازه گیری متغیرهای پنهان پژوهش و شاخص نیکویی برازش (Gof) الگوی جامع نظام آموزش های حین خدمت پلیس حرفه ای از برازش قابل قبولی برخوردار است.
    نتیجه گیری
    با توجه به مصاحبه های انجام شده و الگوی تدوین شده بر اساس نظر خبرگان و صاحب نظران و همچنین برازش کلی الگو می توان از این الگو که بر اساس اسناد بالادستی تهیه و تدوین شده است در آموزش های حین خدمت ناجا استفاده نمود.
    کلیدواژگان: آموزش، آموزش ضمن خدمت، پلیس حرفه ای، قانون استخدامی ناجا