فهرست مطالب
فصلنامه شیلات
سال هفتادم شماره 4 (زمستان 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/11/24
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحات 337-349مطالعه حاضر جهت بررسی اثر سطوح مختلف جایگزینی پودر کرم خاکی (Eisenia fetida) بر پارامترهای رشد، ترکیب لاشه و هضم پذیری بچه ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) به مدت 8 هفته انجام شد. برای این منظور سطوح مختلف جایگزینی پودر کرم خاکی با پودر ماهی شامل صفر، 25، 50 و 75 درصد، با و بدون 2/5 درصد پودر سیر در جیره در نظر گرفته شد. ماهیان با میانگین وزن 0/27±30 گرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (سه تکرار) در شرایط یکسان پرورش داده شدند. در طول دوره میانگین دما 2/14±12/28 درجه سانتی گراد و اکسیژن 1/12±6/32 میلی گرم بر لیتر بود. در پایان آزمایش، شاخص های رشد، ترکیب لاشه و هضم پذیری تعیین گردید. نتایج نشان داد که افزایش جایگزینی پودر کرم خاکی باعث کاهش معنی دار در وزن پایانی، نرخ رشد ویژه و افزایش ضریب تبدیل غذایی در ماهی ها شد و به طور معکوس افزودن پودر سیر موجب افزایش وزن نهایی و نرخ رشد ویژه و کاهش ضریب تبدیل غذایی شد (0/05>P). اثر پودر سیر بر ترکیبات لاشه معنی دار نبود، اما افزایش سطح جایگزینی کرم خاکی باعث کاهش رطوبت و چربی و افزایش پروتئین و خاکستر لاشه شد (0/05>P). هضم پذیری ماده خشک با افزایش سطح جایگزینی تا سطح 25 درصد (بدون پودر سیر) تفاوت معنی داری نداشت (0/05>P) و در سطح 50 درصد کاهش معنی داری یافت (0/05>P) و افزودن سیر موجب کاهش معنی دار در هر سطح جایگزینی شد (0/05>P). هضم پذیری چربی و پروتئین در تیمارهای پودر کرم خاکی افزایش معنی داری نسبت به تیمار شاهد داشت (0/05>P)، اما افزودن سیر تفاوت معنی داری در هضم پذیری چربی و پروتئین (به جز 50 درصد جایگزینی) در هر سطح جایگزینی نشان نداد (0/05>P). نتایج نشان داد می توان کرم خاکی را به همراه 2/5 درصد سیر تا سطح 50 درصد جایگزین پودر ماهی جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان کرد، بدون اینکه اثرات منفی بر کارایی رشد ماهی ها دیده شود.کلیدواژگان: قزل آلای رنگین کمان، پودر کرم خاکی، هضم پذیری، رشد، سیر
-
صفحات 350-362درک و فهم نحوه تنظیم فرآیند تولیدمثل ماهیان خاویاری یکی از پیش نیازهای تکثیر مصنوعی این ماهیان می باشد. هر چند هورمون 11-کتوتستوسترون (11-KT) در خون جنس ماده برخی ماهیان شناسایی شده ولی اهمیت این هورمون آندروژنی در فیل ماهی ماده تاکنون بررسی نشده است. به این منظور، اثر 11-KT در فیل ماهی های ماده مرحله پیش زرده سازی مطالعه شد. مجموعا 12 ماهی با وزن متوسط 165±5580 گرم به 2 گروه تقسیم شده و در تانک های مدور تحت شرایط طبیعی (آب رودخانه و دمای طبیعی) پرورش داده شدند. گروه کنترل فقط با پلت های حاوی 95% کلسترول و 5% سلولز و گروه تیمار با پلت های حاوی 2/5 میلی گرم 11-KT ایمپلنت شدند. تغییرات پارامترهای خون شناسی و بیوشیمیایی خون پس از سه هفته و دو ماهه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پارامترهای خون شناسی و شمارش افتراقی نشان داد که تعداد گلبول های قرمز و شاخص های مرتبط با آن و نیز تعداد گلبول های سفید در مراحل و گروه های مختلف با هم اختلاف معنی دار داشت (05/0>P) و سایر پارامترها تحت تاثیر ایمپلنت های صورت گرفته و شرایط آزمایشی قرار نگرفتند. همچنین، پس از سه هفته، در گروه تیمار شده با 11-KT نسبت به گروه کنترل پارامترهایی بیوشیمیایی شامل گلوکز، آلبومین، کلسیم، فسفر، آلکالین فسفاتاز، HDL و VLDL کاهش و کلسترول افزایش یافتند و پس از دو ماه همه پارامترهای بیوشیمیایی افزایش پیدا کردند که افزایش پارامترهای کلسترول و HDL معنی دار (0/05>P) بود. نتایج این مطالعه نشان داد که ایمپلنت 11-KT می تواند پارامترهای فیزیولوژیک ماهی را تحت تاثیر قرار دهد و اثرات مثبت در راستای پیشرفت رسیدگی جنسی و توسعه گنادی فیل ماهی ماده پرورشی در مرحله پیش زرده سازی دارد.کلیدواژگان: هورمون، آندروژن، 11، KT، پارامترهای خونی، تولیدمثل
-
صفحات 363-375در این مطالعه برخی پارامترهای مرتبط با تنظیم اسمزی در بچه ماهیان سفید پس از ورود ناگهانی به شوری 6 و 11 گرم در هزار مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان به ارزیابی محل مناسب رهاسازی بچه ماهیان سفید پس از تکثیر مصنوعی پرداخت. از کل بدن و همچنین آبشش بچه ماهیان پس از تماس با شوری، در ساعات 24، 72 و 168 جهت سنجش فاکتورهای مختلف نمونه برداری صورت گرفت. میزان آنزیم Na+/K+ATPase در شوری 6، در ساعت 24 با تفاوت معنی دار نسبت به گروه کنترل افزایش یافت (0/05>P) و سپس با روند نزولی هیچ گونه تفاوت معنی داری با گروه کنترل نداشت (0/05
P). میزان پروتئین در شوری 6 هیچ گونه تفاوت معنی داری با گروه کنترل نداشت (0/05
P). غلظت RNA نیز در شوری 6 هیچ گونه تفاوت معنی داری را با گروه کنترل نشان نداد (05/0
P). درصد اسمولاریته پلاسما نیز در هر دو گروه با تفاوت معنی دار نسبت به زمان صفر افزایش یافت (0/05>P). درصد تلفات در گروه دوم تنها 1/52±7/33 درصد بود در حالی که در شوری 6 هیچ گونه تلفاتی مشاهده نشد. درصد آب بدن نیز با افزایش شوری به صورت معنی دار کاهش یافت (0/05>P). با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش، به نظر می رسد رهاسازی بچه ماهیان در محیط های مجاور دریای خزر و با شوری بیشتر، به جهت گریز از حجم عظیم آلاینده های موجود در مصب، مشکل حادی برای بچه ماهیان پیش نخواهد آورد.
کلیدواژگان: تنظیم اسمزی، شوری، آنزیمNa+، K+ ATPase، RNA، بچه ماهی سفید -
صفحات 376-385در قالب یک طرح کاملا تصادفی، جیره های پایه A به عنوان تیمار شاهد بدون حضور کاهو و تیمارهای دیگر شامل سه جیره آزمایشی B، C و D که به ترتیب حاوی 4 ، 8 و 12 درصد برگ خشک شده کاهو و با هدف جایگزین شدن کاهو به جای پودر ماهی و آرد گندم و آرد جو بود، برای رسیدن به جیره های غذایی جدید و تاثیر آنها بر رشد بچه ماهی سفید مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین شاخص های رشد در بین تیمارها وجود دارد (P<0.05). با محاسبه میانگین شاخص های رشد در تیمارهای مختلف و بررسی آن ها در پایان آزمایش، شاخص های ضریب تبدیل غذا، ضریب بهره وری پروتئین و درصد افزایش وزن در تیمار C بهترین حالت را نشان داد. میانگین درصد رشد روزانه در تیمار B از بقیه تیمارها بالاتر ولی معنی دار نبود (P>0.05). کمترین میزان این شاخص ها مربوط به تیمار D بود. تیمار B کمترین میزان درصد بقا را با 68 درصد از خود نشان داد. بیشترین درصد بقا را تیمار C با 94 درصد، به خود اختصاص داد. براساس نتایج ماهی سفید قابلیت این را دارد که از مواد با منشاء گیاهی بیشتری در جیره غذایی خود استفاده کند. با توجه به نتایج همچنین می توان کاهو را بین 8 تا 12 درصد وارد جیره غذایی ماهی سفید کرد، بدون این که تاثیر منفی روی رشد این ماهی در مرحله پرورش بچه ماهی داشته باشد.کلیدواژگان: ماهی سفید، پودر ماهی، شاخص های رشد، جیره غذایی
-
صفحات 386-395در دهه های اخیر، گسترش و توسعه کاربرد نانو ذرات اکسید آهن مغناطیسی در حوزه های مختلف علوم، نگرانی های زیست بوم شناسان را در ارتباط با امتیازات و مخاطرات بالقوه این نانوذرات شیمیایی و اثرات مهلک و چالش بر انگیز احتمالی آنها بر سلامت انسان و اکوسیستم را دو چندان ساخته است. در این راستا در تحقیق حاضر ضمن معرفی رویکرد مدل سازی اکوسیستمی تاثیرات سمیت نانوذرات در سطح پراکنش حساسیت زایی گونه ای (SSDs)، سمیت زیستی و تفاوت میزان حساسیت گونه ای نسبت به نانوذرات شیمیایی اکسید آهن مغناطیسی (مگنتیت یا Fe3O4)، در 5 گروه مختلف تاکسونومیک از زنجیره های غذایی آب شور و نیز در 4 گروه تاکسونومیک از آب های شیرین ارزیابی گردید. مقایسه میانگین غلظت حاد کشنده میانی (ML(E)C50) و میانگین مرگ و میر (MM) در هر دو گروه نشان داد که SSDs نسبت به نانوذرات Fe3O4در زیستمندان آب شور (36/3%= MM و 629/9mg/l = ML(E)C50) بیشتر از زیستمندان آب شیرین (8/33%=MM و 739/7mg/l =ML(E)C50) بوده و اختلاف بین گروه ها معنی دار است (P<0.05). در میان 9 گروه مختلف تاکسونومیک بیشیرین میزان حساسیت به نانوذرات مگنتیت در میکروجلبک کلرا (50%=M و 130mg.Fe3O4/l =L(E)C50) و پس از آن سخت پوست بارناکل (70% M= و mg Fe3O4/l 5/263L(E)C50 =) مشاهده شد. نظر به این که در تمامی گروه های تاکسونومیک حساسیت به نانوذرات Fe3O4 نسبتا پایین بوده این نانوماده می تواند جز مواد غیر سمی دسته بندی گردد.کلیدواژگان: مدل زیست محیطی، شاخص SSDs، زنجیره غذایی، Fe3O4، نانوذرات
-
صفحات 396-406مطالعه پتانسیل اکسیداسیون احیایی (ORP) آب یک شاخص فیزیکوشیمیایی است که تحت تاثیر مجموعه مواد اکسیدکننده و احیاء کننده در آب می باشد. این شاخص علاوه بر این که بسیاری از پارامترهای کیفی آب را تحت تاثیر قرار می دهد، خود به تنهایی بیان گر شرایط عمومی کیفی آب نیز می باشد. با توجه به اهمیت و اثرات این شاخص بر سلامت زیستی آبزیان، تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر سطوح مختلف ORP آب بر شاخص های خون شناسی، هورمون کورتیزول ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) و فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب شامل COD، BOD، TOC، نیترات و فسفات انجام گرفت. برای انجام این تحقیق، تعداد 72 قطعه ماهی کپور معمولی با وزن متوسط 5±60 گرم در 4 تیمار ORP با سطوح 250-200 (تیمار شاهد)، 300-250 (تیمار اول)، 350-300 (تیمار دوم)، 400-350 (تیمار سوم) میلی ولت و با سه تکرار در مخازن 70 لیتری به مدت چهار هفته قرار گرفتند. در طول تحقیق، سطوح مختلف ORP در تیمارهای مختلف با ازون دهی توسط دستگاه ازون ساز به صورت روزانه تنظیم و اندازه گیری ORP نیز با دستگاه ORP متر دیجیتال انجام گردید. بر اساس نتایج، با افزایش سطح ORP در تیمارها، میزان هورمون کورتیزول خون ماهیان در تیمارهای ازون دهی شده افزایش یافته و تفاوت معنیداری (0.05≥P) با تیمار شاهد نشان دادند و بیشترین تلفات (42%) مربوط به تیمار دوم و سوم بود. نتایج فاکتورهای کیفی آب نشان داد که با افزایش سطح ORP، فاکتورهای BOD، COD و نیترات به طور معنی داری کاهش یافتند، اما افزایش سطح ORP تاثیر معنی داری بر شاخص های فسفات و TOC نشان نداد. همچنین، با افزایش سطح ORP، نتایج شاخص های خون شناسی، افزایش معنی داری بین تیمارهای تحقیق در شاخص های گلبول سفید (WBC)، گلبول قرمز (RBC)، متوسط حجم گلبولی (MCV) و نوتروفیل نشان دادند. شاخص های متوسط هموگلوبین گلبولی (MCH)، هماتوکریت (HCT)، هموگلوبین (HB)، غلظت متوسط هموگلوبین گلبول قرمز (MCHC) و مونوسیت تفاوت معنی داری بین تیمارها نشان ندادند. به طور لی نتایج تحقیق نشان داد که دامنه ORP در محدوده 250 تا 300 میلی ولت نه تنها اثر منفی بر ماهیان و تلفات آنها ندارد، بلکه با بهبود شاخص های کیفی آب شرایط را برای زیست ماهیان نیز بهتر می کند.کلیدواژگان: پتانسیل اکسیداسیون و احیا، شاخص های خون شناسی، هورمون کورتیزول، ازون دهی
-
صفحات 407-415تاثیرات بلند مدت (6 ماهه) ناشی از جایگزینی روغن ماهی (کیلکا) در جیره غذایی با روغن گیاهی (کلزا) بر عملکرد رشد تاسماهی استرلیاد (Acipenser ruthenus) تا رسیدن به مرحله تخمریزی، مورد ارزیابی قرار گرفت. سه جیره غذایی حاوی روغن ماهی (FO)، روغن گیاهی (VO) و مخلوطی برابر از روغن ماهی و روغن گیاهی (FO+VO) فرمول نویسی شدند. ماهیان تغذیه شده با جیره (FO+VO) وزن بیشتری نسبت به سایر تیمارها دارا بودند. این در حالی بود که ماهیان تیمار VO کمترین وزن را به نمایش گذاشتند (0.05
کلیدواژگان: ماهی استرلیاد، چربی، روغن گیاهی، روغن ماهی، رشد، تغذیه
کلیدواژگان: مکمل گیاهی، آویشن، مرزه، عملکرد رشد، کپور معمولی