فهرست مطالب

نهال و بذر - سال سی و دوم شماره 4 (زمستان 1395)

نشریه نهال و بذر
سال سی و دوم شماره 4 (زمستان 1395)

  • تاریخ انتشار: 1395/12/18
  • تعداد عناوین: 8
|
  • زینب شفایی، کاظم ارزانی* صفحات 437-459
    ایران به عنوان یکی از مراکز اصلی تنوع و کشت گردو در دنیا شناخته شده است که این تنوع می تواند در برنامه های به نژادی مورد توجه قرار گیرد. یکی از روش های به نژادی در این زمینه، شناسایی و گزینش ژنوتیپ های امیدبخش گردو است، به همین منظور پژوهشی در سال های 1392 تا 1394 در دو منطقه از استان کرمانشاه انجام شد. در این پژوهش برخی صفات فنولوژیکی و پومولوژیکی 59 ژنوتیپ بر اساس توصیف نامه های UPOV و IBPGR اندازه گیری شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه میانگین وزن دانه، وزن مغز و درصد مغز به ترتیب 35/22 – 31/9 گرم، 20/11 – 34/4 گرم و 29/68 – 91/36 درصد بود. بیشترین درصد مغز (28/68) متعلق به ژنوتیپ Kh86 بود. ژنوتیپ Kh65 بیشترین وزن دانه (35/22 گرم) و وزن مغز (20/11 گرم) را داشت. ژنوتیپ Kh110 به ترتیب با 25 و 21 روز تاخیر در برگ دهی نسبت به استاندارد مرجع در سال اول و دوم، دیربرگده ترین ژنوتیپ ارزیابی شد. ژنوتیپ های Kh128 و Ks33 بیشترین درصد هموگامی (100%) را داشتند. تجزیه خوشه ای، 59 ژنوتیپ مورد بررسی را در پنج خوشه گروه بندی کرد. در نهایت ژنوتیپ های Kh86، Kh70، Kh69، Kh65، Ks42، Kh87، Ks39، Ks35، Kh88، Kh110، Kh127، Kh128، Kh134، Kh146، Kh149، Kh150، Kh153 و Ks29 که از نظر خصوصیات میوه و مغز برتر بودند، به عنوان ژنوتیپ های امیدبخش شناسائی شدند.
    کلیدواژگان: گردو، ژنوتیپ امیدبخش، صفات پومولوژیکی، صفات فنولوژیکی، تجزیه کلاستر
  • مصطفی محمدی، سولماز نادی، حمید عبداللهی* صفحات 461-477
    در بین درختان میوه دانه دار درخت به از دیرگل ده ترین گونه ها محسوب می شود، لیکن بروز سرماهای دیرهنگام در برخی از سال ها سبب می شود تا سرمازدگی بهاره روی شکوفه های این درخت اتفاق افتد. در تحقیق اخیر خسارت ناشی از سرمازدگی بهاره در اواسط فروردین سال 1393 در 8- درجه سانتی گراد، زمانی که تمامی ارقام و ژنوتیپ های کلکسیون به در ایستگاه تحقیقات باغبانی کمال شهر کرج دارای شکوفه های در حال تکامل بودند، همراه با تاثیر فنولوژی شکوفه دهی و میزان ماده خشک بر شدت این خسارت ارزیابی شد. در این تحقیق 36 ژنوتیپ به از استان های خراسان رضوی، اصفهان، گیلان و اردبیل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بیانگر وقوع بالاترین میزان خسارت سرمازدگی شکوفه به میزان 10 تا 80 درصد در ژنوتیپ های منشاء گرفته از مناطق کم ارتفاع استان های اصفهان، خراسان و گیلان بود، در حالی که در ژنوتیپ های مناطق سردسیر و مرتفع میزان خسارت ناشی از سرمازدگی در حد صفر بود. در بین صفات ارزیابی شده، طول شکوفه های در حال تکامل بیش ترین همبستگی منفی (221/0-) را با شدت خسارت سرما نشان داد، در حالی که میزان خسارت سرمازدگی بهاره ارتباط مستقیم و معنی داری با دو صفت عملکرد و اندازه متوسط میوه نداشت. با توجه به این نتایج، به نظر می رسد به برای معرفی ارقام برتر به منظور کشت در مناطق با احتمال خطر سرمازدگی بهاره، گزینش از میان ژنوتیپ های استان اردبیل که ضمن داشتن کیفیت میوه قابل قبول، دارای صفت دیرگلدهی نیز هستند می تواند راهکار مناسبی باشد.
    کلیدواژگان: درخت به، ژنوتیپ ها، مورفولوژی، تنوع ژنتیکی، خسارت سرما
  • داریوش شهریاری*، محمد ترابی، سمیه کنگرلو صفحات 479-492
    بیماری سوختگی اسکوکیتایی در اثر قارچ Ascochyta rabiei (Pass.) Lab.، مهم ترین بیماری نخود معمولی در دنیا و ایران است. آگاهی از نژادهای عامل بیماری در هر منطقه برای دستیابی به ارقام مقاوم ضروری است. در این تحقیق نژادهای فیزیولوژیک 28جدایه A. rabiei که در سال های 1392و1393 از پنج ناحیه استان کرمانشاه جمع آوری و خالص سازی شده بودند، با استفاده از هفت رقم افتراقی نخود بررسی و در نهایت در شش نژاد فیزیولوژیک گروه بندی شد. هفت جدایه (25%) متعلق به نژاد 1، پنج جدایه (8/17%) متعلق به نژاد 2، هفت جدایه (25%) متعلق به نژاد 3، چهار جدایه (4/14%) متعلق به نژاد 4، دو جدایه (2/7%) متعلق به نژاد 5 و سه جدایه (6/10%) متعلق به نژاد 6 بودند. نژادهای1،2،3و4 با 23جدایه (1/82%) در تمامی نواحی استان پراکنده بودند، در حالی که نژاد6 با قدرت بیماریزایی بالا فقط در سرارود مشاهده شد. برای ارزیابی مقاومت در گلخانه، 48 ژنوتیپ نخود شامل ارقام متداول کشت، لاین های پیشرفته برنامه به نژادی و توده های بومی با اسپورهای شش نژاد قارچ مایه زنی شدند، یادداشت برداری از تیپ آلودگی و واکنش ژنوتیپ ها دوازده روز بعد از مایه زنی با الگوی 9-1 انجام شد. براساس نتایج، بیشتر ارقام یا ژنوتیپ ها نسبت به نژادهای عامل بیماری حساس بودند. ارقام عادل و آزاد که طی چند سال اخیر توسط موسسه تحقیقات کشاورزی دیم معرفی شده اند در مقابل نژاد 6 نیمه مقاوم ولی نسبت به بقیه نژادها مقاوم بودند. بقیه ژنوتیپ ها نسبت به این نژاد حساس یا خیلی حساس بودند. با توجه به جمعیت و پراکنش بالای نژادهای 1،2،3و4 در استان کرمانشاه می توان علاوه بر ارقام عادل وآزاد، لاین های Flip51-87-3C، 3274 ILC-و LMR-165 که نسبت به این نژادها مقاوم یا نیمه مقاوم بودند را هم به عنوان منابع مقاومت مطلوب برای منطقه توصیه کرد.
    کلیدواژگان: نخود، ارقام و لاین ها، بیماری سوختگی آسکوکیتائی، نژادها، مقاومت
  • سرور ارژنگ، ایرج برنوسی*، بابک عبدالهی مندولکانی، عبدالله حسن زاده قورت تیه صفحات 489-506
    به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی عملکرد دانه و برخی صفات مورفولوژیکی 99 لاین خالص گندم نان استخراجی از توده های بومی مناطق مختلف ایران، دو آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 به ترتیب در ایستگاه ساعتلوی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی و مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه انجام شد. نتایج تجزیه واریانس ساده اختلاف معنی دار را بین لاین ها از نظر عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه در هر دو سال نشان داد. بیشترین عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه به ترتیب مربوط به لاین شماره 87 و لاین شماره 18 بود. تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر متقابل لاین در سال برای تمامی صفات مورد مطالعه به جز طول ریشک، تعداد سنبلچه در سنبله و تعداد دانه در سنبله در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. بر اساس تجزیه خوشه ایمیانگین صفات به روش وارد، لاین ها در هفت گروه قرار گرفتند که این تعداد گروه بر اساس تجزیه واریانس چند متغیره مورد تایید قرار گرفت. احتمال صحت گروه بندی با تجزیه تابع تشخیص 9/88 درصد به دست آمد.لاین های خوشه های اول و ششم نسبت به سایر خوشه ها دارای بیشترین میانگین عملکرد دانه و اجزای آن بودند. سه تابع کانونیکی اول با مقادیر ویژه بزرگتر از یک در مجموع 3/80 درصد از واریانس موجود را توجیه کردند. با توجه به ضرایب تشخیص کانونیکی این سه تابع، صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، طول سنبله، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه،وزن برگ پرچم، عرض برگ پرچم، تراکم سنبله و روز تا ظهور سنبله بیشترین اهمیت را در ایجاد تنوع بین لاین های گندم داشتند.
    کلیدواژگان: گندم نان، تنوع ژنتیکی، تجزیه تشخیص کانونیکی، تجزیه خوشه ای
  • حسین نهتانی، اسد معصومی اصل، کاظم صباغ، رضا امیری فهلیانی صفحات 507-525
    به منظور بررسی تنوع ژنتیکی بین جمعیت های هندوانه بومی ایران،24 جمعیت بومی به همراه یک رقم خارجی (دورگ F-1 شرکت ساکاتا) با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای ISSR مورد مطالعه قرار گرفتند. برای بررسی تنوع مورفولوژیکی، جمعیت ها در مزرعه و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کاشته شده و صفات مورفولوژیک آن ها شامل تعداد میوه در بوته، طول بلندترین شاخه، وزن میوه، طول و عرض میوه و ضخامت پوست میوه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین جمعیت ها از نظر تمام صفات مورفولوژیک مورد بررسی اختلاف معنی دار وجود داشت. گروه بندی جمعیت ها بر اساس صفات مورفولوژیک با استفاده از تجزیه کلاستر، آن ها را در چهار گروه مجزا قرار داد. در بررسی تنوع با استفاده از نشانگر مولکولی، ده آغازگر مورد استفاده 87 مکان قابل امتیازبندی تولید کردند که از این تعداد 75 مکان چندشکل بودند. مقادیرPIC برای آغازگرهای مورد استفاده از 52/0 (آغازگر P4) تا 91/0 (آغازگر UBC864) متغیر بوده و میانگین آن 83/0 برآورد شد. دندروگرام حاصل از تجزیه کلاستر به روش UPGMA مبتنی بر ضرایب تشابه ژنتیکی جاکارد، جمعیت ها را در هفت گروه قرار داد. کمترین و بیشترین فاصله ژنتیکی بین جمعیت های کردستان و کرمانشاه و جمعیت های مازندران و خراسان بود. نتایج این پژوهش نشان داد که نشانگرهای ISSR به طور موثری می توانند برای مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت های هندوانه بومی ایران استفاده شوند و از میان آغازگرهای استفاده شده، UBC864 و UBC823 مناسب ترین آغازگرها برای مطالعات بعدی تشخیص داده شدند.
    کلیدواژگان: هندوانه، جمعیت ها، تنوع ژنتیکی، نشانگرهای ISSR
  • محمد عباسعلی*، مهدی زهراوی صفحات 527-543
    گلرنگ یکی از گیاهان مناسب برای تولید روغن در مناطق خشک است و با توجه به تغییرات اقلیم در چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. پایه ژنتیکی و ژرم پلاسم غنی برای اصلاح این گیاه ضرورت دارد. این تحقیق در سال 1390 با هدف بررسی تنوع ژنتیکی 345 نمونه از کلکسیون ژرم پلاسم گلرنگ بانک ژن گیاهی در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد، نتایج اولیه نشان داد بسیاری از نمونه ها دارای مورفوتیپ های متنوع بودند و با جداسازی و تعیین مورفوتیپ ها، در مجموع 534 نمونه ژنتیکی به دست آمد که به صورت مشاهده ای مورد مطالعه قرار گرفتند. رنگ جام گل و میزان خارداری براکته مقادیر قابل توجهی از شاخص شانون را به خود اختصاص دادند. عملکرد دانه تک بوته، بزرگ ترین (62/85 درصد) و روز تا گلدهی (24/7) کوچک ترین، ضریب تغییرات را دارا بودند. در تجزیه به مولفه های اصلی، 13/56 درصد از تغییرات، توسط سه مولفه اول توجیه شد. مولفه های اول و دوم به ترتیب بیانگر اجزاء عملکرد و اجزاء رویشی بودند. تجزیه خوشه ایبه روشK means، با تشکیل پنج گروه، نمونه های مورد بررسی را از یک دیگر متمایزکرد. پراکنش مبداء نمونه های ژنتیکی در نمودار بای پلات حاصل از مقیاس بندی چند بعدی در برخی موارد با موقعیت جغرافیایی آن ها مطابقت داشت. به طور کلی نتایج نشان داد که در ژرم پلاسم گلرنگ تنوع قابل توجهی وجود دارد که می تواند در برنامه های به نژادی قابل استفاده باشد.
    کلیدواژگان: گلرنگ، بانک ژن گیاهی ملی ایران، مورفوتیپ، نمونه ژنتیکی
  • سعید واحدی*، حسنعلی شهبازی، محسن بذرافشان، حمید نوشاد، پرویز فصاحت صفحات 543-556
    بیماری ویروسی ریزومانیا یکی از مخرب ترین بیماری های چغندرقند در اکثر مناطق چغندرکاری دنیا محسوب می شود. با توجه به گستردگی این بیماری در برخی از استان های کشور، شناسایی هیبریدهای متحمل جدید و استفاده از آن ها به صورت تجاری امری ضروری است. در این تحقیق، از پنج گرده افشان حامل ژن Rz1 به عنوان والد پدری و سه سینگل کراس 276-3.27 × SB36، 276-37.34 × SB36 و I13 × A37.1 به عنوان پایه مادری برای تهیه هیبرید استفاده، هیبریدهای در سال 1389 تولید و در مزرعه آلوده به بیماری ریزومانیادر ایستگاه زرقان فارس ارزیابی مشاهده ای شدند. در سال های 1390 و 1391 پانزده هیبرید منتخب به همراه شاهدهای مقاوم و حساس به ریزومانیا در یک آزمایش در دو منظقه خراسان رضوی و کرج ارزیابی شدند. با توجه به نتایج تجزیه مرکب داده های دو منطقه مشهد و کرج در دو سال آزمایش مشخص شد که از نظر صفات عملکردی، هیبریدهای (I13 × A37.1) × S1-88239، (276-3.27 × SB36) × S1-88239 و (276-37.34 × SB36) × S1-88239 در مقایسه با شاهد مقاوم و هیبریدهای دیگر برتر بودند. بر اساس نتایج این تحقیق، همچین مییتوان والد S1-88239 را به عنوان گرده افشان مناسب برای تهیه رقم مقاوم به ریزومانیا توصیه کرد.
    کلیدواژگان: چغندرقند، ریزومانیا، ارزیابی مقاومت، هیبریدهای مقاوم، عملکرد
  • محمدحسن کوشکی، مهناز قائد رحمتی*، بهروز اسدی، مسعود کامل، محمدباقر خورشیدی بنام، حمیدرضا دری صفحات 557-573
    اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، در انتخاب ژنوتیپ های برتر نقش مهمی دارد. به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط برای عملکرد دانه در لوبیا سفید، دوازده ژنوتیپ در یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در چهار مکان (بروجرد، زنجان، خمین و تبریز) دو سال زراعی (93-1391) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب، معنی دار بودن اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه را نشان داد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه ژنوتیپ ها به ترتیب متعلق به ایستگاه بروجرد (4335 کیلوگرم در هکتار) و ایستگاه خمین (2/1354کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس امی (Ammi) نشان داد که اثر شش مولفه بر عملکرد دانه معنی دار بود و مولفه هفتم به عنوان نویز در نظر گرفته شد. در این مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ × محیط مهم تر از اثر اصلی ژنوتیپ برای عملکرد دانه بود. دو مولفه اصلی اول مدل امی 71درصد کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. بر اساس مقادیر اولین مولفه اصلی معنی دار، ارزش پایداری امی (ASV) و شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI)، ژنوتیپ 11805/DANESHKADEH به عنوان ژنوتیپ با عملکرد و پایداری، عملکرد بالا شناخته شد.
    کلیدواژگان: لوبیا سفید، ژنوتیپ ها، اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، ارزش پایداری امی (ASV)، شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI)
|
  • Z. Shafaei, K. Arzani * Pages 437-459
    Iran is known as one of the main centers of diversity and cultivation of walnut in the world. This diversity can be considered in breeding programs. In a walnut breeding program, identification and selection of superior genotypes is an important task. This research was conducted to identify superior genotypes within the walnut populations grown in some parts of Kermanshah province during 2013-2015. Some phenological and pomological traits of 59 walnut genotypes were evaluated according to UPOV and IBPGR descriptors. Based on the obtained results, the average nut weight, kernel weight and kernel percentage were 9.31-22.35g, 4.34-11.20g and 36.91-68.29%, respectively. The highest kernel percentage (68.28) belonged to genotype Kh86. Genotype Kh65 had the highest nut weight (22.35g) and kernel weight (11.20g). Genotype Kh110 with 25 days delay in leafing in compare to the reference standard, was considered as a late leafing genotype. Genotypes Ks33 and Kh128 showed the highest percentage of homogamy (100%). The 59 studied genotypes were classified in to five clusters by cluster analysis. Finally, genotypes Kh153, Kh150, Kh149, Kh146, Kh134, Kh128, Kh127, Kh110, Kh88, Kh87, Kh86, Kh70, Kh69 Kh65, Ks42, Ks39, Ks35 and Ks29, that had better characteristics of nut and kernel, were recognized as promising genotypes.
    Keywords: walnut, promising genotypes, pomological traits, phonological traits, Cluster Analysis
  • M. Mohammadi, N. Nadi, H. Abdollahi * Pages 461-477
    Among various species of pome fruits, quince trees are considered as a late blooming species, however late spring frosts cause damage on flower buds in some years. Damage level caused by a -8ºC spring frost occurred in the mid-April of 2014 in Karaj were evaluated on 36 five years old quince genotypes grown in the collection garaden of Kamalshahr before bud burst stage. The evaluated genotypes had been collected from Khorasan Razavi, Isfahan, Guilan, Ardabil and Tehran provinces. Based on the results, the highest levels of spring frost damage (10 up to 80%) were recorded on the genotypes originated from low altitudes of Isfahan, Khorasan and Guilan provinces, while the frost damage was not observed on the genotypes originated from high altitudes of these provinces. Correlation analysis of evaluated characteristics of the genotypes revealed the highest negative correlation between length of bud flower and level of frost damage, while severity of frost damage had not significant correlation with tree yield and final fruit size of the genotype. Regarding the results of this investigation, it seems that for introduction of new quince cultivars for regions with late chilling damages on the flower buds, the genotypes originated from Ardebil are more suitable. The quince genotypes of Ardebil demonstrated high fruit quality and late blooming period that could be considered as useful traits in selection and breeding of quinces.
    Keywords: quince tree, Genotypes, morphology, genetic diversity, cold damage
  • D. Shahriari *, M. Torabi, S. Kangarloo Pages 479-492
    Ascochyta blight caused by Ascochyta rabiei (Pass.) Lab. is an important disease of chickpea in Iran and worldwide. Information about the races of the pathogen in different areas is necessary for improvement of resistant cultivars. In the present study physiologic races of 28 isolates of A. rabiei collected from five areas of Kermanshah province of Iran during 2013 and 2014, were determined using seven chickpea standard differential cultivars. Six different races were identified. Race 1 with seven isolates(25%), race 2 with five isolates (17.8%), race 3 with seven isolates (25%), race 4 with four isolates( 14.4%), race 5 with two isolates (7.2%) and race 6 with three isolates (10.6%) were the prevatent races in Kermanshah province. Races 1, 2, 3 and 4 with 23 isolates (82.1%) were distributed all over areas of the province, while race 6, the highly virulent isolate, was detected only in a restricted area in Sararood. Response of 48 genotypes of including improved cultivars, advanced chickpea lines and landraces were evaluated against the six identified races in greenhouse. The results showed that most of the genotypes were susceptible or highly susceptible to different races. Recently released cultivars, Adel and Azad, were moderately resistant to the highly virulent race 6 and resistant to the other races. The remaining genotypes were susceptible or highly susceptible to this race. Based on the results of this study, in addition to Adel and Azad cultivars, lines Flio 51-87-3c, ILC-3274 and LMR-165 which were resistant or moderately resistant to the most prevalent races 1, 2, 3 and 4, can be also recommended as resistant sources for the region.
    Keywords: Chickpea, cultivars, lines, ascochyta blight, races, Resistance
  • S. Arzhang, I. Bernosi *, B. Abdollahi Mandolakoni, A. Hassanzadeh Ghoorttappeh Pages 489-506
    To assess the genetic variability of grain yield, yield components and some morphological traits in 99 bread wheat lines deriven from local genotypes, an experiment was carried out based on randomized complete block design with three replications during the 2010-11 and 2011-12 cropping seasons at Saatlou Station of Agricultural and Natural Resources Research Center of Urmia and at Research Field of Urmia University. Analysis of variance for biological yield and grain yield showed significant differences among lines in both years. The highest biological and grain yield belonged to line No. 18 and line No. 87, respectively. Combined analysis of variance indicated significant differences among interactions between lines and years for all studied traits except awn length, number of spikelets/spike and number of grains/spike (P
    Keywords: Bread wheat, Canonical Discriminant Analysis, Cluster Analysis, genetic diversity
  • H. Nohtani, A. Masoumiasl, K. Sabbagh, R. Amiri Fahliani Pages 507-525
    For assessing the genetic diversity of Iranian populations of watermelon, 24 local populations together with one foreign cultivar (F-1 hybrid of Sakata Company) were studied using morphological traits and ISSR markers. Populations were grown in field in a randomized complete block design with three replications, and then morphological traits including fruit number in bush, the tallest banch length, fruit weight, fruit diameter and length and rind thickness were measured. Results of analysis of variance showed significant differences among all populations regarding the morphological traits. Cluster analysis based on morphological traits, divided populations in to four groups. In assessment of genetic diversity by molecular markers, ten used primers generated 87 scorable bands, which 75 sites were polymorphic. Polymorphic information content (PIC) of primers varied from 0.52 (marker P4) to 0.91 (marker UBC864) with anaverage of 0.83. Cluster analysis based on Jaccard genetic similarity coefficient, placed populations into seven main clusters. Minimum and maximum genetic distances were observed between populations of Kordestan and Kermanshah and Mazandaran and Khorasan, respectively. Generally the results of this study revealed that ISSR can be efficiently used for assessment of genetic diversity in watermelon populations native to Iran and UBC823 and UBC864 were recognized as the best primers forfiture studies.
    Keywords: watermelon, populations, genetic diversity, ISSR markers
  • M. Abbasali *, M. Zahravi Pages 527-543
    Safflower is the most suitable crop plant for oil production in dry areas and regarding the fact of climate change, it has been come in consideration in recent years. A broad genetic base and rich germplasm is necessary for breeding of this crop. This research was performed in 2011 to investigate variability of safflower germplasm. A total of 345 accessions of safflower collection of National Plant Gene Bank of Iran were planted and evaluated in research field of Seed and Plant Improvement Institute in Karaj. Preliminary evaluation showed that many accessions consisted of several diverse morphotypes, hence, by isolating and morphotype determination, the number of accessions reached to 534, which were investigated in an observational design. The results indicated that corolla color and spine intensity of outer involucral bracts had considerable amount of Shannon index. The highest (85.62) and the lowest (7.24) coefficient of variation belonged to seed weight of single plant and days to flowering, respectively. The first three principal components justified 56.13% of variation, the first one emphasized on yield components and the second on vegetative traits. The accessions were located in five groups by K means clustering method. Distribution of country origin of the accessions was consistent with their geographical situation in some cases. Totally, results showed that the studied accessions have a considerable variation which could be exploited in breeding programs.
    Keywords: Safflower, National Plant Gene Bank of Iran, morphotype, accession
  • S. Vahedi *, H. Shahbazi, M. Bazrafshan, H. Noshad, P. Fasahat Pages 543-556
    Rhizomania disease is one of the most destructive diseases of sugar beet in most sugar beet planting areas throughout the world. The disease widespread in some provinces in Iran, necessitates the development of new resistant hybrids and their commercially usage. In this study, new hybrids were developed from a cross between five pollinators bearing Rz1 gene and three single-crosses (276-3.27×SB36, 276-37.34×SB36, and I13×A37.1) in 2010. Developed hybrids were evaluated in an infected field to rhizomania in Fars province. Later, hybrids together with resistant and susceptible controls were evaluated in two locations of Mashhad and Karaj in 2011 and 2012. Two-years experiment r esults showed that (I13×A37.1)×S1-88239, (276-3.27×SB36)×S1-88239, and (276-37.34×SB36)×S1-88239 hybrids had better response in terms of yield and qualitative traits compared to resistant control and other hybrids. Based on the results of this experiment, pollinator S1-88239 can be also recommended for the development of resistant cultivars to rhizomania in the target areas.
    Keywords: Sugar beet, Rhizomania, resistance evaluation, resistant hybrids, yield
  • M.H. Kooshki, M. Ghaedrahmati *, B. Assadi, M. Kamel, M.B. Khorshidi Benam, H.R. Dorri Pages 557-573
    Genotype × environment interaction effects have important roll in superior genotypes selection. To study genotype, environment and genotype × environment effects on seed yield, twelve white bean genotypes were evaluated in a randomized complete block design with three replications at four locations (Broujerd, Zanjan, Khomein and East Azarbaijan)for two years (2012-2014). Results of combined variance analysis showed significance of genotype, environment and genotype × environment effects on seed yield. The highest and lowest seed yield of genotypes were obtained in Broujerd (4335 kgha-1) and Khomein (1354.2 kgha-1) stations, respectively. Analysis of AMMI variance showed that six IPCAs were significant and seventh IPCA was considered as noise. Genotype × environment interaction effect was more important than main effect of genotype. First two main components explained 71% of total yield variance. According to values of first significant main component (PCA1), AMMI stability value (ASV) and genotype stability index (GSI), genotype 11805/DANESHKADEHwas known as the most stable genotype with high yield.
    Keywords: White bean_Genotypes_genotype × environment effect_AMMI stability value (ASV)_Genotype stability index (GSI)