فهرست مطالب

نفت، گاز و انرژی - سال چهارم شماره 16 (فروردین و اردیبهشت 1392)

ماهنامه نفت، گاز و انرژی
سال چهارم شماره 16 (فروردین و اردیبهشت 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/02/07
  • تعداد عناوین: 9
|
  • احسان ارجمندی فر، علیرضا ردایی صفحه 2
    از آنجایی که پس از گذشت زمان تولید، چاه ها آبده می شوند، باید برای آن تمهیداتی اندیشیده شود. شناخت علت اصلی نفوذ آب به درون چاه مهم است. از مهم ترین پدیده هایی که باعث نفوذ آب به درون چاه می شود، مخروطی شدن و کانالیزه شدن است. یکی از مهم ترین راه های شناخت به هنگام علت اصلی تولید آب، استفاده از نمودارهای تشخیص علت آبدهی است.
    در این پروژه سعی شده است که از اطلاعات در دسترس تولید نفت و آب که مرتبا و از طریق آزمایش چاه ها به دست می آید، استفاده شود. دانستن برخی اطلاعات پارامترهای مخزنی از جمله تخلخل، تراوایی و... کمک شایانی به این طرح خواهد کرد.
    از جمله راهکارهای کاربردی پیشنهاد شده جهت رفع این معضل، تزریق ژل به مخزن است که در این مورد مطالعات بیشتر در زمینه امکان سنجی چاه ها و مخزن و بررسی شرایط موجود، کارسازتر خواهد بود.
  • علی کرایی پور، علیرضا ردایی صفحه 7
    یکی از مهم ترین مسائلی که در حفاری با آن مواجع هستیم، کمبود سرعت حفاری است که منجر به افزایش هزینه حفاری می گردد. این موضوع سبب شده تا شرکت های فعال در بخش حفاری، مدام در حال تحقیق، بررسی و تولید نسل های جدید و پیشرفته مته های حفاری باشند. مطالعات آماری مختلف در خصوص هزینه حفاری یک چاه نشان می دهد که حدود 8 درصد هزینه حفر یک چاه مربوط به مته های بکار رفته در چاه است و در صورتی که مته های مورد استفاده در چاه بطور دقیق انتخاب و بصورت بهینه استفاده شوند، می توان هزینه تمام شده حفر چاه را به میزان قابل توجهی کاهش داد. با توجه به اینکه هم اکنون مته های کاجی پرکاربردترین نوع مته ها در حفاری حفره 17-1/2«هستند، آشنایی با این مته ها از اهمیت بالایی برخوردار است. مته های کاجی بر اساس نوع سازندی که حفاری می کنند (نرمی یا سختی) به دو گروه اصلی تقسیم می شوند، مته های دندانه فولادی و مته های دکمه ای. در این مقاله سعی شده تا با ارزیابی عملکرد مته های کاجی به کار رفته در حفره 17-1/2» یک چاه از میادین نفتی جنوب غرب ایران پیشنهاد بهتری نسبت به انتخاب این مته ها داده شود. کل متراژ حفر شده 1541 متر و در سازند آغاجاری بوده که توسط پنج مته کاجی انجام شده است.
    کلیدواژگان: مته های دندانه فولادی Mill tooth Bits، سرعت حفاری Rate of Penetration، چاهWell، مته های کاجی Roller cone bits
  • رضا احمدپور، علیرضا ردایی، رمضان زیدانی رودبار صفحه 17
    در شرایط طبیعی، نیرویی که باعث رانده شدن نفت از مخازن زیرزمینی به سطح زمین می شود، توسط انرژی موجود در سیال نفتی تامین می شود. با گذشت زمان در اثر برداشت نفت از این مخازن، این انرژی کاهش یافته، بطوری که قادر به راندن نفت به سطح زمین از طریق تولید از چاه ها نمی باشد و در نتیجه تولید از چاه ها قطع می شود یا کاهش می یابد. در چنین شرایطی برای فعال کردن چاه ها از روش های مختلف فرازآوری مصنوعی استفاده می شود. یکی از این روش ها که انجام آن در کشور، به دلیل گاز فراوان اهمیت ویژه ای دارد، روش فرازآوری با گاز است. در این روش، گاز تزریقی وارد ستون سیال می شود و موجب سبک شدن ستون مایع شده و به افزایش تولید نفت می انجامد. در این مقاله سعی شده است به شبیه سازی فرازآوری با گاز در یک چاه که به دلیل تولید آب همراه زیاد فشار سرچاهی آن صفر شده و در یکی از مخازن جنوب قرار دارد، توسط نرم افزار Pipesim پرداخته شده است. در نهایت پس از بررسی روش ها، بهترین تصمیم پذیرفته شد.
    کلیدواژگان: فشار جریانی سرچاهی، فرازآوری با گاز، بهینه سازی، افت فشار، دبی تولید، لوله مغزی
  • رضا شفیع زاده، فاطمه فلک دوست صفحه 22
    در دنیای کنونی که استفاده از تکنولوژی در ادارات و سازمان ها توسعه روزافزون دارد، مصرف انرژی توسط لوازم مختلف نیز رو به افزایش است. آشکار است که مصرف بی رویه انرژی می تواند اثرات نامطلوب مادی و زیست محیطی جبران ناپذیری دربر داشته باشد. از این رو مدیریت صحیح مصرف انرژی، آموزش و آگاه سازی نیروی انسانی در زمینه بهینه سازی مصرف، اطلاع رسانی در خصوص نحوه صرفه جویی و اثرات مثبت آن، حساس شدن مدیران و افزایش انگیزش کارکنان به اهمیت بهره وری انرژی به مرور زمان باعث تغییر رفتار درونی نیروی انسانی جهت استفاده بهینه از انرژی خواهد گردید. امروزه یکی از عوامل مهم افزایش مصرف انرژی الکتریکی در ادارات، رایانه ها و لوازم جانبی آنها مانند مانیتورها، اسکنرها و پرینترها می باشند، به طوری که مصرف کل آنها در اغلب اوقات اداری حتی به بیشتر از مصرف روشنایی می رسد. اگر کاربران با مدیریت صحیح مصرف انرژی الکتریکی رایانه ها آشنایی داشته باشند و به باور درونی مزایای صرفه جویی دست یابند، اقدام به تغییر نوع رفتار خود در زمینه استفاده از این لوازم می نمایند، لذا لازم است آگاهی ها و آموزش های لازم در زمینه مدیریت مصرف انرژی و همچنین نحوه استفاده صحیح از رایانه ها و لوازم جانبی آنها به کارکنان داده شود. از آن جمله می توان به آگاه ساختن آنها به مواردی همچون فعال کردن مدهای مختلف با مصرف انرژی پایین، استفاده از صفحه نمایش سیاه، خاموش کردن رایانه، نحوه استفاده از برنامه های محافظ صفحه نمایش یا screen saver و غیره اشاره نمود. هدف از طرح این مقاله بررسی مصرف انرژی رایانه ها و لوازم جانبی آنها به عنوان یک نمونه در ستاد شرکت انتقال گاز ایران در چهار وضعیت مختلف و تعیین میزان صرفه جویی می باشد که در پایان به منظور بهبود مصرف انرژی راهکارهایی در خصوص بهینه سازی عملکرد کارکنان جهت صرفه جویی انرژی در رایانه ها ارائه می گردد.
    کلیدواژگان: نگرش، رفتار، آموزش، مدیریت انرژی، مدهای توان پایین، صرفه جویی انرژی
  • محسن داوری صفحه 29
    در حاشیه شمالی خلیج مکزیک که گویی این منطقه برای ساخت ده ها واحد عظیم پالایش نفت و گاز و طرح های پتروشیمی خلق گردیده است، انبوهی از پالایشگاه ها و تاسیسات پتروشیمی به چشم می خورد. همچنین در بخشی از این منطقه که از آب های عمیق ساحلی مناسب برای پهلوگیری کشتی های غول پیکر سود می برد، واحدهای بزرگ تولید ال ان جی در حال ساخت و راه اندازی اند. پیش بینی می شود که این صنعت به زودی تجارت گاز طبیعی در ایالات متحده را به چالش کشیده و صنایع این کشور را از واردات ال ان جی بی نیاز خواهد کرد. سرمایه گذاری 100میلیارد دلاری انجام شده در این منطقه با هدف سردکردن گاز تا دمای منفی 162 درجه که حجم گاز را تا 600 برابر کاهش می دهد، صورت می گیرد. در این صنعت پرهزینه بر اساس پیش بینی شرکت شورون برای ایجاد یک واحد دارای ظرفیت تولید سالانه 9/8 میلیون تن ال ان جی و تاسیسات جانبی صادرات و انتقال آن به حدود 30 میلیارد دلار سرمایه گذاری، نیاز دارد.
    کارشناسان معتقدند توسعه این صنعت به زودی روش های کنونی قیمت گذاری گاز و تفاوت های کنونی قیمتی در نقاط مختلف جهان را تغییر خواهد داد. مثلا اگر چه در آمریکا هر یک میلیون بی تی یو قیمتی معادل 5/2 دلار دارد، این قیمت در اروپا حدود 12 دلار و در بازارهای ال ان جی آسیا به 16 دلار می رسد. 90 درصد بازار تجارت گاز منطقه ای و از طریق خطوط لوله است و توسعه صنعت ال ان جی می تواند به گسترش این بازار بیانجامد.
    پس از اتفاقات زمستان سال 2008 میلادی در اروپا و پافشاری روس ها بر افزایش بی سابقه قیمت گاز صادراتی خود که به قطع جریان گاز توسط شرکت روسی گازپروم انجامید، توسعه صنعت ال ان جی در این قاره شتاب بیشتری گرفت.
  • رضا حاجی زاده کلشانی، حمیدرضا حسین زاده آجرلو، فریبا ایاسه صفحه 32
    پیشرفت علوم و تکنولوژی در طی انقلاب صنعتی، توانایی بشر را در بهره برداری از منابع طبیعی افزایش داده است. در این میان آلودگی های نفتی یک موضوع بسیار جدی می باشد که مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. به طور کلی امروزه یکی از مسایل در زمینه آلودگی خاک ها، مسئله آلودگی ناشی از هیدروکربن های نفتی است. این آلودگی ممکن است ناشی از حمل و نقل نفت به محل های تصفیه و مخازن نگهداری باشد و یا عمدتا پساب های پالایشگاه نفت به خاک افزوده گردد. برای بررسی آلودگی خاک منطقه مورد نظر، ابتدا مطالعات لازم در خصوص شناخت خاک مورد نظر و سپس آزمایشات نفوذ ماده آلاینده بر روی ستون های خاک نمونه برداری شده از منطقه مورد نظر انجام می گیرد. نتایج آزمایشات و نیز شبیه سازی با نرم افزار فلوئنت نشان می دهد که انتشار و نفوذ نفت سفید به عنوان سیال مورد مطالعه، بیشتر سایر مشتقات نفت بوده است.
    کلیدواژگان: آلودگی، هیدروکربن، خاک، مشتقات نفت، نفت، نفت سفید
  • جواد میرصادقی صفحه 39
    بر اساس مدارک ارائه شده توسط سازمان بهره وری انرژی ایران (سابا)، دلایل بالا بودن مصرف انرژی در ایران شامل مواردی از قبیل رشد جمعیت، ورود وسائل و لوازم جدید مصرف کننده انرژی، عدم رعایت الگوهای صحیح مصرف انرژی، رشد نسبی بخش صنعت، فرسودگی برخی صنایع، ورود تجهیزات غیراستاندارد به کشور، استفاده از وسایل و لوازم پرمصرف و... می باشد.
    به منظور بررسی راهکارهای عملی کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی، تا به حال نسبت به برگزاری همایش ها، سمینارهای مختلف، کارگاه های آموزشی، دوره های مدیریت انرژی، انتشار بولتن و مقالات علمی در عرصه بهینه سازی مصرف انرژی از طرف متولیان مربوطه بالاخص وزارت نیرو و صنایع اقدام شده است که نتایج این حرکت فرهنگی منجر به کاهش نسبی مصرف انرژی و مجموعه اقدامات دیگر از قبیل نصب سیستم های هوشمند، حمایت از استفاده از لامپ های کم مصرف، عایق کاری دیواره های خارجی و سقف ساختمان، استفاده از پنجره های دوجداره و بالاخره تعمیم برچسب انرژی برای سایر لوازم مصرف کننده انرژی در کشور بوده است، ولیکن متاسفانه علی رغم اقدامات انجام شده، همچنان مصرف انرژی در کشورمان نسبت به میانگین جهانی حدود 2 برابر بوده و باید در سایر عرصه های دیگر اطلاع رسانی و آگاه سازی نمود. یکی از این مقوله هایی که بررسی و کار کارشناسی زیادی را می طلبد، مبحث بهینه سازی مصرف انرژی در خطوط انتقال آب و سیالات دیگر در قالب استفاده از لوله های کم مصرف می باشد، لذا این مقاله به لزوم بازنگری در انتخاب لوله های با ضریب زبری کم، مانند لوله های جی آر پی با ذکر مستندات علمی و فنی مربوطه می پردازد.